Cmentarz dla zwierząt: jak i gdzie pochować psa / kota?

W życiu każdego opiekuna zwierząt przychodzi moment, w którym trzeba na zawsze pożegnać swojego najwierniejszego przyjaciela.

Czas spędzony wspólnie z przyjacielem to chwile, które pozostaną w sercu opiekuna już na zawsze.

Pamięć o ukochanym zwierzęciu, które towarzyszyło nam zarówno w gorszych, jak i lepszych chwilach, to skarb, który warto w sobie pielęgnować.

Wspomnienia wiążą się z jednej strony z bólem, powodowanym tak wielką stratą, ale z drugiej przypominają o szczęśliwych chwilach, które dają nadzieję na przyszłość.

Chociaż moment nie jest najlepszy, trzeba myśleć o tym, co dalej.

Co czeka opiekuna po śmierci jego pupila? Na co się przygotować? Czym różni się utylizacja od kremacji? Jak pochować psa? Odpowiedzi na te trudne pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Pochówek psa przepisy: gdzie pochować psa/kota?

Co zrobić ze zwłokami?

Według polskiego prawa naszego martwego pupila nie możemy pochować na terenach publicznym czyli lesie lub parku, ale również nie wolno tego robić w przydomowym ogródku na własnej działce.

Dlaczego tak jest?

W świetle prawa nasi mali przyjaciele, traktowani przez nas jak domownicy to brutalnie mówiąc odpady, które trzeba zutylizować.

Padłe zwierzęta zaliczają się do szczególnej kategorii pozostałości.

Zgodnie z art. 154 §1 i §2 Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 1971r., Nr 12, poz. 114) – kto wyrzuca na nienależący do niego grunt polny: kamienie, śmieci, padlinę lub inne nieczystości podlega karze grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.

Ponadto art. 162 §1 stanowi, że kto w lasach zanieczyszcza glebę lub wodę albo wyrzuca do lasu kamienie, śmieci, złom, padlinę lub inne nieczystości, albo w inny sposób zaśmieca las również podlega karze grzywny albo karze nagany.

Ustawa o zachowaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 poz. 1399) w art. 3 ust. 2 pkt. 2c (zapewnianie czystości i porządku na swoim terenie, a także tworzenie warunków niezbędnych do ich utrzymania).

Właściwe władze mogą postanowić, w miarę potrzeb, że martwe zwierzęta domowe mogą być bezpośrednio usuwane jako odpady przez zakopanie.

W chwili obecnej Polska nie posiada żadnych autonomicznych regulacji w sposób ogólny przewidujących taką możliwość.

W związku z tym, pochowanie zgodnie z prawem padłego zwierzęcia domowego wymagałoby zezwolenia wydanego w drodze decyzji administracyjnej przez powiatowego lekarza weterynarii, oczywiście za zgodą wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.

Cmentarze dla zwierząt znajdują się pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej tak aby procedura pogrzebowa przebiegała zgodnie z zasadami higieny i bezpiecznie dla środowiska.

Cmentarz dla zwierząt

Lubię oglądać programy podróżnicze np. Kobieta na krańcu świata.

W odcinku gdzie Martyna Wojciechowska była z ekipą telewizyjną w Japonii odwiedzili zakład pogrzebowy dla zwierząt.

Reporterzy byli zszokowani tym miejscem.

Ale czy słusznie?

W Polsce pierwsze takie miejsce powstało w 1991 roku, ale na świecie historia pochówków zwierząt sięga dwa tysiące lat wstecz!

Cmentarz dla zwierząt, datowany na przełom I i II wieku n.e., został odkryty w rzymskim mieście portowym Berenike, leżącym nad Morzem Czerwonym.

Jest to jedno z najstarszych udokumentowanych miejsc pochówku dla zwierząt udomowionych.

Najwięcej cmentarzy dla zwierząt znajduje się w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Opinią bardzo luksusowego cieszy się działający od 1896 roku cmentarz dla zwierząt w Hartsdale dzielnicy White Plans, nieopodal Nowego Jorku.

Spoczywają na nim m.in. dwa psy, których pochówek opłaciły instytucje:

• Armia amerykańska ufundowała pochówek i nagrobek jednemu z psów służących w US Army,
• innemu natomiast wieczny spoczynek opłaciła Liga Antywiwisekcyjna, jako ofierze wiwisekcji.

W bazie amerykańskiej marynarki wojennej na wyspie Guam znajduje się cmentarz wojskowych psów, które oddały swe życie biorąc udział w walkach o wyzwolenie tej wyspy w 1944 roku.

Pomagały żołnierzom jako posłańcy i zwiadowcy – sprawdzając jaskinie, umocnienia i szukając min pułapek.

Wielu amerykańskich żołnierzy piechoty morskiej zawdzięcza im swe życie.

W nowożytnej Europie pierwszym oficjalnie otwartym cmentarzem zwierząt był londyński cmentarz na terenie Hyde Parku, otwarty w 1881 roku.

Bardzo znany obiekt tego typu to założony w 1899 roku Cimetière des Chiens w Asnières we Francji, gdzie pochowano m.in. znanego bernardyna Barry’ego.

Cmentarz ten istnieje do dziś i służy za miejsce spoczynku ponad 50 tys. zwierząt, głównie psów.

Jeszcze przed I wojną światową otwarto podobny obiekt w Berlinie, przy ul. Müllera.

Został on następnie przeniesiony do dzielnicy Stahnsdorf.

Liczne są też prywatne, niewielkie cmentarze zwierzęce na terenach prywatnych posiadłości.

W parku willi Wahnfried w Bayreuth wokół grobu Richarda Wagnera znajdują się mniejsze groby psów kompozytora.

W Niemczech istnieją wspólne cmentarze dla ludzi i zwierząt na przykład Nasza Przystań (Unsere Hafen) niedaleko Koblencji.

Taki pochówek możliwy jest tylko w grobie urnowym.

Nie ma wspólnej ceremonii pogrzebowej, a na cmentarzu istnieją osobne miejsca pożegnania ludzi i zwierząt.

Na razie jest to mało popularny trend, przede wszystkim na dość wygórowane ceny.

Nekropolie dla czworonożnych przyjaciół nie zawsze zakładane są przez firmy.

Często taka inicjatywa pochodzi od osób prywatnych lub lekarzy weterynarii, np.:

• cmentarz Granica w Ropczycach,
• Tęczowy Most w Szymanowie.

Grzebowiska dla zwierząt w Polsce są także zakładane przez schroniska dla bezdomnych zwierząt:

• grzebowisko w Rybniku,
• Chwila dla Pupila w Bytomiu,
• Łąka Pupila w Pile.

Osoby związane zawodowo z opieką nad zwierzętami mają do nich na tyle osobisty stosunek, że tworzą miejsca pozwalające na ich upamiętnienie.

Przedsiębiorstwa miejskie i prywatne, związane z utylizacją odpadów również dostrzegają różnicę pomiędzy chowaniem zwierzęcia domowego a utylizacją odpadów pochodzenia zwierzęcego.

Przykładami grzebowisk założonych przez takie firmy są:

• Dolina Pupilków w Słupsku,
• Tęczowy Las w Toruniu,
• Polana Przyjaciół w Gorzowie Wielkopolskim.

W przypadku tych przedsiębiorstw założenie cmentarza dla zwierząt wydaje się naturalnym poszerzeniem wykonywanych usług.

Przedstawiam tutaj przykładowe placówki znajdujące się w Polsce które są nadzorowane przez władze weterynaryjne:

1. Cmentarz dla zwierząt Tęczowy Most, Jagielski, Szymanów 7, 55-080 Kąty Wrocławskie.
2. Międzygminny Kompleks Unieszkodliwiania Odpadów Pro Natura sp. z o.o., ul. Prądocińska 28, Bydgoszcz.
3. Makstan Pochówek Zwierząt Domowych, Mochle 42, Sicienko.
4. Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania sp. z o.o. w Toruniu, Grudziądzka 159, 87-100 Toruń.
5. Grzebowisko dla zwierząt domowych, Kociewska 36/38 Toruń.
6. Zakład Utylizacji Odpadów sp. z o.o, ul. Teatralna 49, Gorzów Wielkopolski.
7. Psi Los, Okuniewska 41, Halinów
8. Spółdzielnia socjalna Galicja, Rakszawa.
9. Cmentarz małych zwierząt Iwaszko Krzysztof, Rzędziany,
10. Grzebowisko zwierząt przy schronisku dla bezdomnych zwierząt przy Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, Rybnik.
11. Zawsze Razem, sp. z o.o. Gdańsk.
12. Cmentarz dla Zwierząt Dolina Pupilków Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, sp. z o. o., Słupsk.
13. Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt w Bytomiu, Grzebowisko Bytom.
14. Cmentarz dla zwierząt domowych w Pile Leszków, Spółka Wodno-Ściekowa Gwda sp. z o.o, Piła.
15. Cmentarz dla zwierząt Psi Los w Koniku Nowym obok Warszawy.
16. Grzebowisko dla zwierząt Granica, ul. Polna Ropczyce-Granice, woj.podkarpackie.
17. Polana Przyjaciół ul. Małyszyńska, 180 66-400 Gorzów Wielkopolski.

Jak pochować psa/kota?

Pochówek psa nie różni się niczym od pochówku kota za wyjątkiem ceny, ponieważ za pochówek kota zapłacimy mniej, bo masa ciała jest mniejsza.

W lecznicy weterynaryjnej można zostawić zwłoki które są przechowywane w chłodni (podobnie jak zwłoki w lodówkach w ludzkich prosektoriach) i odbierane później przez firmę utylizacyjną, z którą lecznica ma podpisaną umowę. Firma taka zajmuje się zbiorową kremacją co oznacza, że prochów potem nie można odzyskać.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku zakładów pogrzebowych dla zwierząt.

Te wyposażone są również w piece kremacyjne dzięki czemu możliwa jest kremacja indywidualna, często pod okiem opiekuna zwierzęcia.

Koszt pochówku psa/kota

Warto się zastanowić na jakie kwoty powinniśmy się przygotować w zależności od rodzaju pochówku.

Cena pozostawianie zwłok w lecznicy weterynaryjnej brutalnie mówiąc zależy od wagi zwierzęcia.

W zależności od firmy z która klinika ma podpisaną umowę może to być od 5 zł do 15 zł (lub więcej, podaję orientacyjne ceny z którymi się spotkałam) za kg masy ciała czyli za dużego psa np. bernardyna może to być nawet 400 zł.

Cmentarze dla zwierząt oferują bardziej kompleksowe usługi, ale ceny również są odpowiednio wyższe.

Przykładowy cennik Firmy z Gdańska:

Kremacja zbiorowa – brak możliwości odzyskania prochów

Usługa z pochówkiem prochów w mogile zbiorowej na Cmentarzu Zwierzęcym – od 100 zł do 490 zł (w zależności od masy zwierzęcia).

Dla psów będących przewodnikami osoby niewidomej usługa ta jest darmowa.

Kremacja indywidualna

Możliwość odzyskania i odbioru prochów lub pochowania urny w indywidualnym grobie na terenie Cmentarza – od 350 zł do 990 zł, w zależności od wielkości zwierzaka.

Psy pełniące Służbę Państwową (policja, straż graniczna) – 25% zniżki.

Pochówek ziemny urny z prochami

Indywidualna mogiła ziemna przeznaczona do pochówku po kremacji indywidualnej:

• na 2 lata – 100zł,
• na 5 lat – 200zł.

Tablica nagrobna

Tablica standardowa jasna (granit) 35 x 35cm – 150zł.

Grawerowanie

Usługa grawerowania to 5zł/litera, min. 100zł.

Diament Zawsze Razem

Stworzenie “Diamentu Zawsze Razem” z prochów pokremacyjnych lub sierści pupila.

Transport

Dowóz własny zwierzęcia do krematorium lub możliwość odbioru zwłok bezpośrednio z domu:

• dni powszednie:
  • trójmiasto (kremacja indywidualna) – 0zł,
  • trójmiasto (kremacja zbiorowa) – 100zł
  • pozostałe (kalkulacja Google Maps) – 1zł/km,
• weekendy i święta:
  • odbiór z domu/lecznicy +100zł,
  • odbiór w krematorium +100zł.

Dla porównania przedstawiam też cennik cmentarza dla zwierząt i krematorium w pobliżu Wrocławia:

Kremacja zbiorcza:

• gryzonie – 50 zł,
• króliki, koty, psy do 5 kg – 80 zł,
• koty i psy do 10 kg – 90 zł,
• psy do 30 kg – 120 zł,
• psy do 50 kg – 150 zł,
• psy powyżej 50 kg – 220 zł.

Dla tych z Państwa, którzy nie chcą zabierać ze sobą prochów swojego przyjaciela, ani też chować ich w indywidualnej mogile na terenie cmentarza, proponują – jako formę godnego pożegnania z pupilem – kremację zbiorczą.

Kremacja odbywa się bez asysty opiekuna, a prochy chowane są na terenie kolumbarium.

Ci z Państwa, którzy nie chcą lub nie mogą pielęgnować mogił, a chcą jedynie umieścić tabliczkę z imieniem lub kilkoma słowami od siebie, mogą uczynić to na tablicy pamiątkowej – tam też można zawsze zapalić znicz lub pozostawić kwiaty.

Kremacja indywidualna:

• kot i pies do 5 kg – 800 zł,
• pies do 10 kg – 900 zł,
• pies do 30 kg – 1100 zł,
• pies do 40  kg – 1250 zł,
• pies powyżej 40 kg – 1350 zł.

W cenę wliczony jest już koszt urny drewnianej i certyfikatu potwierdzającego, iż właściciel może dowolnie dysponować prochami swojego przyjaciela.

Prochy wydawane są w urnie, dodatkowo w środku są one zabezpieczone w woreczku – chroni je to przed przypadkowym rozsypaniem.

Proces uruchamiany jest tylko dla jednego ciała, a po wyjęciu prochów piec każdorazowo jest dokładnie czyszczony, co wyklucza możliwość pomieszania się prochów – właściciel może być świadkiem całego procesu – od ułożenia ciała w komorze, aż do momentu umieszczenia prochów w urnie.

Pochówek indywidualny:

Pojedyncza mogiła, w cenie zawarty jest już koszt kamienia, tabliczki pamiątkowej i pielęgnacji grobu przez okres 2 lat.

Cena – od 350 zł.

Przedstawione ceny mogą ulec zmianie jak również być wyższe.

Każdy zakład pogrzebowy lub lecznica ustala ceny indywidualnie.

Jak wygląda cmentarz dla psów/kotów?

Tak naprawdę niewiele różnią się od cmentarzy dla ludzi, jeśli chodzi o zabudowę.

Teren na którym znajduje się nekropolia dla zwierząt zajmuje przeważnie kilka tysięcy metrów kwadratowych z możliwością powiększenia obszaru nawet do kilkunastu tysięcy metrów.

Lokalizacja to najczęściej małe miejscowości lub obrzeża wielkich miast podobnie jak schroniska dla zwierząt.

Miejsca te podobnie jak cmentarze ludzkie muszą być oczywiście dobrze zabezpieczone czyli specjalnie ogrodzone chociażby przez dzikimi zwierzętami (wysokie mury lub metalowa siatka).

Miejsca pochówku na cmentarzu czyli tak zwane parcele są ułożone według określonego porządku najczęściej wzdłuż ścieżek, które są w różny sposób utwardzone np. zbudowane z kostki brukowej, podzielone często na sektory w zależności od gatunku zwierzęcia, czyli jest część w której spoczywają psy, a w drugiej części koty.

Dodatkowo każdy zwierzak może mieć tabliczkę lub nagrobek jeśli jego opiekunowie zdecydowali się na pochówek indywidualny.

Mogą to być kamienne płyty z wygrawerowanym imieniem, wiekiem, datą urodzenia i śmierci oraz osobistą dedykacją.

Oprócz typowych kamiennych płyt mogą to być te kawałki ziemi z posadzonymi na nich kwiatami odgrodzone za pomocą ułożonych ozdobnie kamieni lub płotków z drewna.

Istnieje też, po uzyskaniu odpowiedniej zgody możliwość posadzenia drzewka lub krzewu dla swojego pupila.

To czym różnią się zwierzęce groby od ludzkich oprócz wielkości jest też brak krzyży czy wizerunków świętych przy nagrobkach.

Zwierzęta w przeważającej ilości po skremowaniu zakopywane są w ziemi.

Wcześniej ciało poddawane jest spopieleniu w specjalnym piecu co trwa od 1-3h w zależności od wielkości zwierzaka.

Najczęściej placówka pozwala na obecność przy spopieleniu zwłok, abyśmy byli pewni że to ciało naszego przyjaciela trafia do urny (to dotyczy oczywiście pochówku indywidualnego).

Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest grzebowisko Tęczowy Most w Szymanowie, które posiada kolumbarium czyli prostopadłościenna budowla podzielona na małe kwadraty stanowiące wiele małych grobów.

Prochy przesypywane są do urny i umieszczane na kamiennej półce.

Jak przygotować ciało zmarłego pupila?

Jeżeli śmierć psa ma miejsce w domu lub w jego pobliżu, a nie w klinice weterynaryjnej, właściciel pozostaje z ciałem przyjaciela i musi zadbać o jego odpowiednie zabezpieczenie do czasu kremacji.

Należy pamiętać, by przed przystąpieniem do zabezpieczenia ciała włożyć rękawiczki ochronne.

Pupila trzeba owinąć ręcznikiem lub kocykiem oraz wsunąć do worka, a następnie przechowywać w chłodnym miejscu.

Podsumowanie

Ostatnie pożegnanie z naszym futrzakiem daje nam szansę na pogodzenie się z losem, jest oczyszczające i oswaja nas z sytuacją.

To dobry moment na wspomnienia pięknych chwil i radości którą dali nam nasi mali przyjaciele.