Kot sfinks inaczej nazywany kanadyjskim bezwłosym sfinksem, przywodzi swym wyglądem na myśl przybysza z kosmosu.
Jego skóra jest blada i pomarszczona oraz zupełnie pozbawiona włosów, co wygląda dość osobliwie.
Jeśli dodamy do tego wielkie oczy i trójkątną głowę o ostrych rysach, to już wypisz wymaluj E.T. 😉
Nazwa rasy najprawdopodobniej ma związek z podobieństwem do starożytnych pomników sfinksów egipskich przedstawiających postaci ówczesnych kotów.
Pierwsze wzmianki o kotach nagich miały miejsce już w starożytności, ale początki tej konkretnej rasy są stosunkowo mało odległe w czasie, gdyż pierwsi jej przedstawiciele przyszli na świat całkiem niedawno, a dokładniej w 1966 roku.
Kocięta te narodziły się w Kanadzie z pary zwyczajnych krótkowłosych kotów, jako efekt mutacji recesywnej genów odpowiadających za naturalny wzrost włosa i tak spodobały się hodowcom, że postanowili uczynić je odrębną rasą.
W związku z tym zaczęła się selekcja kotów pod względem wspomnianej mutacji, którą wspólnymi siłami prowadzili Holendrzy, Kanadyjczycy i Amerykanie.
W ten sposób powstały dwie odmiany-amerykańska i europejska, a ostatecznie wzorzec sfinksa zatwierdzony został w 1998 r.
Dziś koty te cieszą się niesłabnącą popularnością na całym świecie.
Jedni je kochają, inni wręcz przeciwnie.
Jedno jest pewne, nie można przejść obok nich obojętnie.
Kot sfinks charakter
Sfinksy uważane są za koty przyjacielskie i towarzyskie.
Są bardzo aktywne i sprawne, lubią skakać po meblach i wdrapywać się na karnisze, z których, jeśli już spadają, to na cztery łapy.
Wszędzie jest ich pełno.
Nie są przesadnie nastawione na pieszczoty i raczej nie będą wylegiwać się cały dzień na kolanach pana, ale chętnie towarzyszą mu w codziennych czynnościach z wyraźnym zaciekawieniem i charakterystycznym dla siebie entuzjazmem.
Zresztą głaskanie miękkiego, ciepłego futerka niewątpliwie niesie ze sobą przyjemność i ukojenie dla głaskającego, ale taka naga skóra? Może niekoniecznie 🙂
Aktywność czy raczej nadaktywność tych zwierzaków najbardziej widoczna jest u młodych kociąt, a wraz z wiekiem trochę “dorośleją”.
Kot rasy sfinks ma zgodny charakter i dobrze dogaduje się z innymi zwierzakami.
Może być utrzymywany w mieszkaniu zarówno z psami, jak i kotami, ale zdarzają się też samotnicy, którzy wolą być tymi jedynymi.
Koty rasy sfinks kanadyjski miauczą dość głośno i często, komunikując swoje nastroje.
Ze względu na delikatną skórę i niską tolerancję dla skrajnych temperatur, raczej preferują domowo kanapowe warunki życia.
Jak wygląda sfinks?
Wygląd sfinksów jest dość charakterystyczny i myślę, że nikt nie miałby problemu z ich rozpoznaniem.
Naga, pomarszczona skóra oraz groźne, wyzierające spod zmarszczek spojrzenie, to ich cechy rozpoznawcze.
Są to koty średniej wielkości, o muskularnej sylwetce.
Samce są wyraźnie większe od samic – masa samców to ok. 4-6 kg, a samic 3-4 kg.
Kot sfinks opis
- Głowa średniej wielkości, klinowata, z nieco wystającymi kośćmi policzkowymi, płaskim czołem i wyraźną brodą.
- Uszy duże, szerokie, na końcach zaokrąglone.
- Nos szaroniebieski z lekko zakrzywionym ku dołowi czubkiem.
- Oczy duże, kształtem przypominające cytrynę, mogą być różnokolorowe (tzw. heterochromia).
- Szyja dobrze umięśniona, zaokrąglona.
- Wyraźny kark, zwłaszcza u osobników płci męskiej.
- Klatka piersiowa szeroka, brzuch wyraźnie zaokrąglony.
- Kończyny umięśnione, tylne nieco dłuższe niż przednie.
- Charakterystyczne są też grubsze poduszki łap niż u innych przedstawicieli tego gatunku.
- Palce długie i smukłe, jak u pianisty 😉
- Ogon giętki, zwęża się ku końcowi, dopuszczalny pompon na jego wierzchołku.
Okrywy włosowej jako takiej oczywiście nie ma.
Kocięta pokryte są lekkim meszkiem, który z wiekiem ulega redukcji.
Dopuszczalna we wzorcu jest obecność kępek włosów w okolicy nosa i po zewnętrznej stronie małżowin usznych.
Koty rasy sfinks występują praktycznie we wszystkich kolorach, więc możemy spotkać sfinksy kanadyjskie niebieskie, czy czarne.
Pielęgnacja i żywienie sfinksów
Sfinksa nie trzeba rzecz jasna czesać, ale jego delikatna skóra wymaga specjalnej pielęgnacji.
Wydzielina z gruczołów łojowych skóry, która naturalnie zatrzymuje się na włosach, u nagich kotów jest widoczna w postaci pomarańczowo – brązowego, tłustawego nalotu.
Jego zwiększona ilość gromadzi się przede wszystkim w kanałach słuchowych i przestrzeniach międzypalcowych, dlatego o te okolice trzeba szczególnie zadbać.
Woskowinę najlepiej usuwać lekko natłuszczonym gazikiem lub watą.
Całe ciało również wymaga oczyszczania w postaci kąpieli, najczęściej 2 -3 razy w miesiącu.
Kota myjemy delikatną myjką, by nie podrażnić jego skóry.
Jeśli będziemy chcieli zabrać ze sobą kota na wyjazd np. na plażę, pamiętajmy o zabezpieczeniu jej kremami z filtrem UV, bo może dojść do poparzenia.
Podobnie niskie temperatury nie sprzyjają tym golaskom, które łatwo się przeziębiają, więc osoby lubiące ubierać i przebierać swoje zwierzaki, będą tu miały używanie.
Sfinksy mają także tendencję do tycia, więc należy zwracać uwagę czym je karmimy oraz, przede wszystkim, w jakiej ilości.
Czym żywić kota sfinksa? Dobrze sprawdzają się karmy komercyjne, ale oczywiście można ten jadłospis urozmaicać dodatkiem gotowanego mięsa, warzyw czy ryżu, jeśli nasz kot dobrze je toleruje.
Kot sfinks choroby
HCM
Kardiomiopatia przerostowa (HCM) to choroba serca, która polega na pogrubieniu mięśniówki serca.
Może dotyczyć ścian komory, przegrody międzykomorowej bądź obu tych struktur jednocześnie.
Przerost taki może być symetryczny lub dotyczyć tylko fragmentu mięśnia.
Zgrubiały mięsień sercowy staje się sztywny i utrudnia kurczenie się oraz napełnianie krwią komór serca.
Koty z tym schorzeniem mogą przez długi czas nie wykazywać objawów klinicznych.
Z czasem pojawiają się objawy niewydolności serca (najczęściej duszność i płyn w klatce piersiowej), objawy choroby zakrzepowo zatorowej (paraliż tylnych kończyn, wokalizacja związana z bólem) lub dochodzi do nagłej śmierci.
Badaniem diagnostycznym do rozpoznania kardiomiopatii przerostowej jest echo serca, które pozwala na ocenę grubości jego ścian.
Izoerytroliza noworodków
Izoerytroliza występuje wtedy, gdy mamy do czynienia z niezgodnością grup krwi między matką a potomstwem.
Dochodzi wówczas do tak zwanego konfliktu serologicznego.
Wśród sfinksów szacuje się, że około 17% populacji ma grupę krwi B, a 83% grupę A.
Przy kryciu kotki, która ma grupę krwi B, kocurem z grupą A, kocięta mogą mieć zarówno grupę A jak i B.
Ponieważ większość przeciwciał znajdujących się w siarze pochodzi z krwi matki, dlatego w siarze kotki z grupą B, znajdzie się znaczna ilość przeciwciał antyA.
Kocięta A ssąc mleko, pobierają przeciwciała skierowane przeciwko ich własnym krwinkom na skutek czego, rozwija się choroba hemolityczna.
Może ona dotyczyć tylko niektórych kociąt i przebiegać w różny sposób.
W przebiegu nadostrym dochodzi do nagłych padnięć, a w ostrym do zahamowania rozwoju kociąt.
Na skutek mioglobinurii mocz zmienia barwę na brązową, rozwija się także anemia i żółtaczka.
U kociąt, które przeżyły postać ostrą, pojawia się martwica ogona i brzegów małżowin usznych.
Dysplazja zastawki mitralnej
Dysplazja zastawki dwudzielnej polega na wadliwym uporządkowaniu mięśni brodawkowatych, połączonym z wadą płatków zastawek i często strun ścięgnistych.
Osłuchowo stwierdza się u kociąt szmery nad zastawką, bez wyraźnych objawów klinicznych.
Z czasem w zależności od nasilenia wady, mogą wystąpić objawy niewydolności serca, związane z cofaniem się krwi do przedsionków.
Diagnostyka opiera się na badaniu echo serca z przepływami.
Nadwrażliwość na promienie słoneczne
Jako że skóra jest bezwłosa i delikatna, narażona jest na oparzenia słoneczne oraz zapalenie skóry wywołane promieniami UV.
Dochodzi wówczas do powstawania rumienia i łuszczenia się skóry.
Wraz z przedłużającą się ekspozycją pojawić się mogą czarne lub brązowe strupy.
W profilaktyce należy unikać dużego nasłonecznienia oraz stosować kremy z filtrem ze specjalnym przeznaczeniem dla kotów.
Dziedziczna miopatia
Jest to choroba genetyczna, objawiająca się osłabieniem mięśni na skutek zaburzeń przepływu impulsów nerwowych.
Pierwsze objawy są widoczne już u kilkutygodniowych kociąt i stopniowo pogłębiają się do około 9 miesiąca życia.
Dotknięte nią koty mają problemy z poruszaniem i szybko się męczą.
Mogą występować także skurcze i drżenia mięśni.
Osłabieniu ulegają także mięśnie przełyku, co prowadzi do powstania tzw. przełyku olbrzymiego i w konsekwencji zaburzeń połykania, grożących zadławieniem.
Rozpoznanie jest trudne i polega najczęściej na pobraniu tkanki mięśniowej do badań histopatologicznych.
Istnieje też możliwość badań genetycznych, które wskazują koty chore (homozygoty), nosicieli (heterozygoty) i koty bez obecności mutacji.
Czy warto zdecydować się na sfinksa?
Sfinksy są dość specyficznymi kotami, nie tylko pod względem groteskowego wyglądu, ale i charakteru i polecane są raczej doświadczonym kociarzom.
Nadają się do mieszkań i nie potrzebują dużo przestrzeni, aczkolwiek dobrze, by miały się po czym powspinać i potrenować umiejętności balansowania.
Uważać należy na to, co gdzie stawiamy, bo kot jest w stanie wcisnąć się wszędzie, aczkolwiek robi to z gracją.
Chyba że strąci coś przez przypadek grubiutkim brzuszkiem.
Lubią towarzystwo, ale nie przesadnie.
Same się nudzą, co obwieszczają głośnym miauczeniem, więc warto przy zakupie sfinksa, pomyśleć o jakimś dla niego towarzyszu, czy to kocim, czy psim.
Koty sfinksy mają dużo energii, więc szukają wszędzie wrażeń, na szczęście osoby mało aktywnie fizycznie nie muszą się bać, że nie sprostają ich potrzebom, bo nie muszą one przecież biegać na smyczy ani za rowerem.
Wystarczą zabawy z kotem w domowym zaciszu.
Paradoksalnie więc, przez to, że sfinksy wytwarzają owego łoju więcej, mogą nasilać objawy alergii.
Nie ma sfinksów egipskich. Są tylko: sfinksy kanadyjskie, sfinksy dońskie, sfinksy petersburskie zwane peterbaldami.
Jest też ukraiński Levkoi, Lykoi – kot wilkołaczy i inne.
Kwestia głaskania nagiej skóry jest też cechą indywidualną. Peterbaldy np. nie mają sebum – tej mazi chroniącej skórę.
Natomiast sfinksy to ogromne proludzkie pieszczochy. Uwielbiają głaskanie, mizianie i drapanie.
Mam alergię na przeważnie wszystkie koty. Czy jest możliwość żebym miała Kota Sfinksa? I żeby nie było alergii.
Dzień dobry.
Alergia na koty to tak naprawdę alergia na kocią ślinę, a konkretniej na białko, które w niej występuje. Mitem jest, że sfinksy są kotami “hipoalergicznymi”. One również mogą wywoływać reakcję alergiczną u osób uczulonych, zwłaszcza przy silnej nadwrażliwości. Niektóre koty faktycznie mają zdecydowanie mniej alergizującego białka, jednak nie ma gwarancji, że Pani zareaguje na takiego kota dobrze. Więcej o alergii na koty przeczyta Pani w artykule https://cowsierscipiszczy.pl/alergia-na-kota/ .
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Witam
Mam sfinksa i ma brązowy brzuch, który nie da się umyć. Na grzbiecie ma czystą skórę a od spodu brzuch i łapki brązowe. Czy to może być choroba? Lekarz powiedział, że sfinksy tak mają a widzę w internecie zdjęcia czyściutkich brzuchów u sfinksów.
Dzień dobry.
Zabrudzenie w okolicy brzucha, pachwin oraz przestrzeni międzypalcowych może wynikać z problemów dermatologicznych. Często w ten właśnie sposób objawia się zakażenie wywołane przez Malassezię. Jest to drobnoustrój, który często jest obecny na skórze zdrowych zwierząt, ale może wikłać zakażenia lub nadkażać uszkodzenia skóry. Pojawia się szczególnie często u zwierząt z atopowym zapaleniem skóry, alergiami, podrażnieniem, a także u zwierząt z chorobami ogólnosystemowymi. Warto sprawdzić, czy zabrudzenie na skórze Pani pupila to tylko łój i naskórek, czy może faktycznie są tam obecne drożdżaki. Można to określić pobierając zeskrobinę ze zmienionych miejsc i oceniając ją w badaniu mikroskopowym. Do czasu ustalenia terminu badania, proszę przeanalizować żywienie swojego pupila – może karma, którą dostaje obecnie nie jest dla niego odpowiednia, może jest już nieświeża (przypomnę, że sucha karma powinna być zużyta 2 tygodnie od otwarcia worka), albo uboga w witaminy A, E, cynk i biotynę.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.