Praktycznie większość z nas oglądała film 101 Dalmatyńczyków w którym główną rolę odgrywała tytułowa rasa psa.
Prawdopodobnie lata ’90 oraz lata 20’ były czasem największej popularności Dalmatyńczyka.
Obecnie bardzo rzadko spotyka się tę rasę na ulicy, prawdopodobnie na skutek wyparcia przez inne, nowe oraz bardziej egzotyczne rasy.
Dalmatyńczyki pochodzą z Chorwacji, zostały przydzielone do 6 grupy FCI.
Jak wygląda dalmatyńczyk?
Dalmatyńczyki wyróżniają się cętkowaniem, umięśnioną sylwetką, symetryczną pozbawioną kanciastości.
Osobniki dorosłe są średniej wielkości, która w kłębie wynosi 56-61 cm samce, 54-59 cm samice.
Optymalna waga to 24-32 kg.
Charakteryzuje się nietypowym umaszczeniem.
Czysta biel jest kolorem podstawowym. Cętki w kolorze czarnym lub brązowym, wyraźnie okrągłe, rozmieszczone po całym ciele.
Ciekawostką jest to, że szczenięta tej rasy psa rodzą się zupełnie białe, bez żadnych plam. Cętki pojawiają się dopiero w okresie wzrostu.
Głowa dalmatyńczyka jest proporcjonalna, o szerokiej czaszce, uszy szerokie u nasady, dość wysoko osadzone i przylegające do głowy.
Prosty i silny grzbiet, z mocno zaznaczonym kłębem, klatka piersiowa szeroka, a brzuch mocno podkasany.
Ogon psa jest długi, niezakręcony.
Kończyny są idealnie proste, zaokrąglone w przekroju.
Dalmatyńczyk charakter
Dalmatyńczyk jest psem wesołym, żywym (potrzebującym dużo ruchu) oraz towarzyskim, lecz do obcych odnosi się z rezerwą.
Nie wykazuje nerwowości, ani agresji.
Dalmatyńczyka cechują również odwaga, czujność, inteligencja, szybkość oraz wytrzymałość.
Pielęgnacja
Włos dalmatyńczyków jest gęsty, lśniący, krótki i twardy.
Zaleca się okresowe czesanie psów w przypadku zmiany okrywy włosowej.
Ze względu na gęstość sierści dalmatyńczyków, zalecana jest szczotka typu furminator, która usuwa zarówno włos martwy jak i słabo osadzony.
Kąpiele u dalmatyńczyków powinny być częstsze niż u pozostałych ras psów.
Związane to jest z białym umaszczeniem psa, przez co każde ubrudzenie jest wyraźnie widoczne.
Zaleca się stosowanie szamponów dermatologicznych lub szamponów do sierści białej.
Warto w tym przypadku suplementować dietę psów w kwasy omega-3 oraz omega-6, które pozwolą na utrzymanie lśniącej, mocno osadzonej sierści.
Na co chorują dalmatyńczyki?
Głuchota
U psów tej rasy występuje często głuchota.
Jest to choroba wrodzona, warunkowana genetycznie, spowodowana zwyrodnieniem nerwu czaszkowego VIII (przedsionkowo-ślimakowy).
Obustronna głuchota stwierdzana jest już u szczeniąt.
100% rozpoznanie głuchoty możliwe jest za pomocą badania BAER, które wykonywane jest jedynie w kilku miejscach w Polsce.
Leczenia głuchoty brak, a takie zwierzęta zazwyczaj funkcjonują prawidłowo, jednakże nie zaleca się rozmnażania takich zwierząt ze względu na genetyczne uwarunkowanie choroby.
Dwurzędowość rzęs
Jednocześnie wadą widoczną w wieku szczenięcym jest tzw. dwurzędowość rzęs polegająca na obecności podwójnego rzędu rzęs.
Rzęsy dodatkowe powodują drażnienie rogówki i spojówki powodując ich stan zapalny.
Długie i mocne działanie uszkadzające rzęs, może w końcowym efekcie prowadzić do rozwinięcia się wrzodu rogówki.
Leczenie tej wady polega na chirurgicznym (najczęściej za pomocą elektrokautera) usunięciu rzęs.
Nietolerancja pokarmowa
Nietolerancja pokarmowa jest kolejną jednostką chorobową przypisaną tej rasie.
Jest to nieimmunologiczna reakcja na przyjmowany pokarm, a przypadku reakcji immunologicznej mówimy o alergii pokarmowej.
Niestety odróżnienie od siebie obu tych jednostek jest trudne.
Zdecydowaną większość reakcji powodują białka, a także zboża.
Na tle tych reakcji dochodzi do zaburzenia przepuszczalności błon jelit, w wyniku czego najczęściej obserwujemy nieprawidłowości ze strony przewodu pokarmowego.
W 1/3 przypadków choroba występuje przed ukończeniem 1 roku życia, lecz przyjmuje się, że może wystąpić między 4 miesiącem, a nawet 14 rokiem życia.
Rozpoznanie stawia się na podstawie wywiadu, objawów klinicznych, reakcji na dietę eliminacyjną, bądź na podstawie wykonanych testów alergicznych.
Leczenie obejmuje przede wszystkim dietoterapię.
Należy wybrać pokarm oparty na dwóch, maksymalnie trzech składnikach, których dotychczas nie podawano, np. rozgotowane ziemniaki plus ryba, lub białe mięso indycze, królicze.
Pies powinien pozostać na diecie eliminacyjnej przez co najmniej 6-8 tygodni.
Po uzyskaniu poprawy można zacząć wprowadzać inne składniki, oczekując na ewentualne wystąpienie nieporządanych reakcji.
Innym sposobem jest zastosowanie komercyjnej karmy Hipoalergenic.
Choroby układu oddechowego
Występowanie objawów ze strony układu oddechowego takie jak:
- kichanie,
- kaszel,
- wypływ z nosa wskazują na zapalenie GDO.
Niestety, u dalmatyńczyków może to być błędna diagnoza.
Stwierdza się u nich pierwotną dyskinezę rzęsek, uwarunkowaną genem recesywnym.
Zaburzony ruch rzęsek nabłonka migawkowego w drogach oddechowych determinują przewlekłe objawy kliniczne.
Choroba pojawia się w wieku 6 miesięcy, lecz ze względu na słabo wyrażone objawy, zaburzenia zanikają po antybiotykoterapii.
W gabinecie możemy zaobserwować:
- łatwo wywoływalny kaszel reakcyjny,
- przyspieszone oddechy,
- duszność,
- nasilony szmer oskrzelowy,
- szmery sercowe.
Na RTG widoczne jest odoskrzelowe zapalenie płuc.
Leczenie polega na terapii wspomagającej, a antybiotykoterapia zapobiega wtórnym infekcjom.
Jeżeli choroba uaktywni się przed 1 rokiem życia, rokowanie jest złe.
Napadowy wzrost napięcia mięśni
Rzadko występującą chorobą jest napadowy wzrost napięcia mięśni.
U dalmatyńczyków, jak i u innych psów predysponowanych do tej choroby, choroba ta uwarunkowana jest genem autosomalnym recesywnym.
Niestety na chwilę obecną patogeneza nie została poznana.
Prawdopodobnie na podłożu choroby leży niedobór serotoniny.
U takich osobników obserwujemy skurcze mięśni w kończynach miednicznych, a w przypadkach bardziej zaawansowanych we wszystkich kończynach.
Objawy pojawiają się już między 2 a 6 miesiącem życia.
Zwierzęta wykazują tzw. kaczy chód lub skaczą jak królik, mogą mieć zaburzenia w oddychaniu, lecz choroba przebiega bez objawów bólowych.
Leczenie polega na stosowaniu leków rozkurczowych, uspokajających np. diazepam, acepromazyna, stosuje się suplementację tryptofanu oraz witaminy E.
Choroba nie prowadzi do zgonu, lecz terapię prowadzi się do końca życia.
Czy warto zdecydować się na dalmatyńczyka?
Dalmatyńczyki nie należą do osobników chorowitych, ani uciążliwych w jakikolwiek sposób.
Mimo spadku ich popularności są przeznaczone dla rodzin z dziećmi, do domów z dużym ogrodem, a także dla osób prowadzących aktywny tryb życia.
Ich nietypowe umaszczenie może być ozdobą niejednego domu.
