Posłuchaj wersji audio artykułu:
Dwurzędowość rzęs (distichiasis) to wada rozwojowa, charakteryzująca się występowaniem pojedynczych dodatkowych rzęs lub całego ich rzędu na brzegu powiekowym, od jego strony wewnętrznej. Wada ta została opisana u kilkudziesięciu ras, m.in. u:
- cocker spanieli,
- samoyedów,
- owczarków collie,
- mopsów,
- japońskich chinów,
- pekińczyków,
- seterów angielskich,
- maltańczyków.
Przyczyny dwurzędowości rzęs u psa
Przyczyna choroby nie jest dokładnie poznana, ale uznaje się ją za problem dziedziczny wśród niektórych ras psów. Podejrzewa się, że wada dziedziczy się autosomalnie dominująco, ale nie zostało to dotychczas potwierdzone.
Dwurzędowość rzęs objawy
Dodatkowe rzęsy mogą pojawić się zarówno wzdłuż górnego, jak i dolnego brzegu powiekowego. Wyrastają one często z ujść gruczołów Meiboma, które odpowiadają za wytwarzanie warstwy lipidowej, nawilżającej gałkę oczną.
Ponieważ włosy te rosnąc, kierują się w stronę gałki ocznej, powodują mechaniczne drażnienie spojówki i rogówki. Jeśli rzęsy są małe i miękkie, mogą nie wywoływać praktycznie żadnych objawów klinicznych. Gdy jest ich więcej i są one twardsze, ich obecność nie pozostaje bez konsekwencji.
Obserwujemy wówczas zaczerwienienie i zapalenie spojówek, zwiększony wypływ łez oraz kurcz powiek. Przy przewlekłym, intensywnym drażnieniu rogówki mogą się na niej utworzyć uszkodzenia, czyli wrzody. Często dochodzi również do hiperpigmentacji i neowskularyzacji tej powierzchni. Zwierzęta mogą odczuwać ból i świąd, co manifestuje się pocieraniem łapą chorego oka.
Rozpoznanie
Rozpoznanie opiera się na badaniu okulistycznym, podczas którego stwierdza się wyrastające w kierunku gałki ocznej dodatkowe rzęsy. Chore oko wybarwia się fluoresceiną w celu sprawdzenia ciągłości powierzchni rogówki oraz sprawdza się wydzielniczość łez przy użyciu testu paskowego Schirmera. Niektóre zwierzęta, ze względu na silny ból tej okolicy, nie pozwalają na manipulacje w obrębie oka, stąd wymagana może być ich sedacja.
Podwójny rząd rzęs u psa leczenie
Skuteczne leczenie dwurzędowości rzęs polega na ich usunięciu z wykorzystaniem technik wymrażania (krioepilacja) lub zastosowaniem impulsów elektrycznych (elektroepilacja), aczkolwiek schorzenie może mieć charakter nawrotowy.
Wyrywanie dodatkowych rzęs za pomocą pęsety, skutkować będzie szybkim ich odrostem i jest stosowane tylko w przypadkach, gdy psa ze względów zdrowotnych nie można poddać znieczuleniu. Dodatkowo leczenia wymagają wszystkie powikłania, czyli zapalenie spojówek i wrzody rogówki.
Profilaktyka
Nie ma żadnej profilaktyki dwurzędowości rzęs. Zalecane jest nierozmnażanie psów ze stwierdzoną wadą, gdyż istnieje ryzyko jej przeniesienia na potomstwo.
Rokowanie
Rokowanie dla psów ze stwierdzonym distichiasis jest dobre. Usunięcie zabiegowe rzęs z reguły nie prowadzi do powikłań i nawrotów. Ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza weterynarii i okresowe badanie okulistyczne, w celu wczesnego wykrycia wszelkich nieprawidłowości. Nieleczone wrzody rogówki mogą prowadzić do perforacji gałki ocznej i poważnych konsekwencji. Powstałe znamiona barwnikowe i blizny po urazach pozostają na powierzchni rogówki do końca życia.