Kiedy używać i jaki wybrać ochronny kołnierz dla psa i kota?
Posłuchaj wersji audio artykułu:
Jednym z częstszych zaleceń lekarskich, po wizycie w gabinecie weterynaryjnym, jest “proszę dopilnować aby pies/kot nie wylizywał zmienionego chorobowo miejsca”.
Łatwo powiedzieć, trudniej wykonać… W takich sytuacjach z pomocą przychodzą kołnierze ochronne dla psa i kota.
Niektóre wyglądają jak abażury od wielkich lamp, inne jak średniowieczne narzędzia tortur. Żadne nie są stosowane dla ozdoby ani zabawy, mają spełniać ściśle określoną funkcję – uniemożliwiać rozlizanie i wygryzanie miejsc, które swędzą, bolą lub sprawiają dyskomfort.
Jak wybrać odpowiedni kołnierz elżbietański dla psa i kota? Który będzie najlepszy dla pupila? Czy w kołnierzu ochronnym pies lub kot może jeść i pić?
W tym artykule postaram się omówić najistotniejsze zagadnienia dotyczące kołnierzy ochronnych dla psów i kotów.
Co to jest kołnierz ochronny?
Kołnierz ochronny można opisać jako formę opatrunku, lub dodatkowego zabezpieczenia opatrunku. Tak jak wspomniałam wcześniej, kołnierz ma ściśle określone zadanie – ochronić swędzące, bolące i doskwierające miejsce przed rozlizaniem lub rozdrapaniem.
Czemu jest to takie ważne?
Mitem jest, że w ślinie psa lub kota są “antybiotyki” lub substancje ułatwiające gojenie. Są w niej zawarte duże ilości bakterii, które mogą zakazić ranę lub skaleczenie.
Co więcej, psi i koci język są dość szorstkie – w przypadku intensywnego świądu polizanie z pewnością przynosi ulgę, jednak tylko na krótko. Kołnierz ochronny ma uniemożliwić dotarcie językiem do miejsc, które nie powinny być lizane. W ten sposób ułatwia i przyspiesza gojenie.
Ile kosztują kołnierze ochronne?
| Twardy kołnierz | Twarde kołnierze ochronne kosztują około 20 zł – 50 złotych, w zależności od rozmiaru – im większy, tym droższy. |
| Miękki kołnierz | Miękkie kołnierze, w zależności od rozmiaru mogą kosztować od 30 zł – 70 zł. |
| Kołnierz okulistyczny | Cena okulistycznego kołnierza ochronnego dla psa i kota waha się w granicach 50 zł – 90 zł. |
| Kołnierz oponka | Cena kołnierza oponki jest uzależniona od rozmiaru, w przypadku modeli dla dużych psów dochodzi do 100 złotych. |
W jakim celu stosowany jest kołnierz elżbietański?
Tak jak wspomniałam, kołnierz ma ściśle określone zadanie – uniemożliwić rozlizanie oraz rozdrapanie skóry. Najczęściej jest zalecany po zabiegach chirurgicznych.
Jak wiadomo, w większości przypadków, rany najlepiej goją się, gdy mają dostęp do świeżego powietrza. Zamknięcie operowanego miejsca pod opatrunkiem, nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem – bez odpowiedniego zabezpieczenia, opatrunek może zrobić więcej szkody, niż pożytku.
Kołnierz sprawia, że zwierzę nie jest w stanie zakazić oczyszczonej rany pooperacyjnej bakteriami zawartymi w ślinie, przez to usprawnia gojenie.
Kołnierz warto zastosować nie tylko przy ranach pooperacyjnych, ale przy wszelkich skaleczeniach, jakie zostaną znalezione na ciele zwierzęcia, zwłaszcza w przypadku świeżych ran, do których pies lub kot może dosięgnąć. Zwykłe uszkodzenie naskórka, obtarcie, lub niezbyt głęboka rana, po odpowiednim zdezynfekowaniu może zagoić się już po około 10 dniach.
Rana zainfekowana, niezabezpieczona w odpowiedni sposób, będzie goiła się dużo dłużej. Jak już wspomniałam, koci i psi język są bardzo szorstkie, zatem niewielkie skaleczenie może zostać rozlizane do potężnego uszkodzenia powłok ciała.
Kołnierz warto też zastosować w przypadku:
- zmian skórnych i chorób dermatologicznych, w przebiegu których obserwowany jest znaczący świąd,
- przy zaburzeniach behawioralnych przebiegających z epizodami samookaleczenia,
- przy schorzeniach okulistycznych, które również mogą powodować znaczny dyskomfort i świąd okolicy powiek,
- w chorobach uszu, które również przebiegają z objawami intensywnego świądu.
Twardy kołnierz
Twardy kołnierz ochronny dla psa i kota to najpopularniejszy i najczęściej stosowany rodzaj kołnierza. Wykonany jest z przezroczystego lub mlecznego plastiku, ma kształt obciętego stożka.
Jest to klasyczny kołnierz plastikowy, przypominający nieco abażur. Występuje w różnych rozmiarach, zatem można dobrać go indywidualnie do zapotrzebowania i wielkości zwierzęcia.
Rozłożony, jest dość łatwy w przechowywaniu, jest płaski. Złożenie kołnierza jest proste – należy przełożyć odpowiednie kawałki plastiku tak, aby utworzyły dziurki do przewleczenia obroży lub kawałka bandaża, wtedy możliwe jest odpowiednie zabezpieczenie kołnierza na szyi zwierzęcia.
Warto wspomnieć, że w takich przypadkach obroża lub bandaż powinny dość ściśle przylegać do szyi zwierzęcia – między zabezpieczenie a ciało pupila powinny z trudem wchodzić dwa palce. Odpowiednio dobrany kołnierz, po założeniu na szyję, powinien sięgać nieco ponad koniuszek nosa psa i kota, przy czym jeśli jest założony luźno na szyi i opada aż do przedpiersia, powinien być odpowiednio większy.
Kołnierz ten jest stosowany we wszystkich wymienionych przeze mnie sytuacjach.
Zaletą twardego kołnierza dla psa i kota jest niska cena.
W razie potrzeby można go bez problemu przyciąć, aby ułatwić jedzenie lub picie.
Jest dość łatwy w utrzymaniu higieny, wystarczy ciepła woda albo środek dezynfekujący. Modele wykonane z przezroczystego plastiku nie zaburzają aż tak bardzo pola widzenia u psów.
Niestety, może być kłopotliwym zabezpieczeniem dla bardzo energicznych zwierząt – psy potrafią uderzać nim o różne przedmioty, czyniąc spore szkody w swoim otoczeniu. W przypadku dużych rozmiarów może być ciężki i dość nieporęczny dla zwierzęcia.
Początkowo ciężko jest się pupilowi do niego przyzwyczaić – okres adaptacji do kołnierza to zwykle dwa dni. Warto też zwrócić uwagę, czy zwierzę w kołnierzu sztywnym na pewno nie ma dostępu do miejsc, które nie powinny być wygryzane, drapane lub lizane – zwłaszcza, w przypadku zwierząt z problemami okulistycznymi.
Miękki kołnierz
Miękki kołnierz ochronny dla psa i kota jest wykonany z tkaniny i usztywniony specjalnym stelażem, aby zachować odpowiedni kształt. Również przypomina ścięty stożek.
Zakładany jest na szyję, ale w tym przypadku do kołnierza wbudowany jest system, umożliwiający unieruchomienie go na psiej lub kociej szyi bez użycia obroży.
Jest zdecydowanie lżejszy, niż kołnierz plastikowy. Występuje tylko w kilku rozmiarach (od XS do XXL), zatem czasem ciężko jest dobrać idealny rozmiar dla małego szczenięcia, kociątka lub bardzo dużego psa. Kołnierz po złożeniu może zajmować nieco więcej miejsca, ale dzięki elastyczności, da się go “upchnąć”.
Koszt miękkiego kołnierza dla psa i kota jest wyższa. Jego cena to około 70 zł.
Tkanina, z której wykonany jest ten kołnierz, jest zazwyczaj wodoodporna, jednak ten model jest trudniejszy w utrzymaniu higieny. Należy często sprawdzać systemy mocujące kołnierz, ponieważ czasem mogą się samoistnie “poluzować”, ułatwiając zdjęcie kołnierza.
Kołnierz ten nie jest raczej polecany dla pomysłowych zwierząt – z powodu niestabilnego systemu mocowania, łatwo go zdjąć, a elastyczność materiału może spowodować niewystarczające zabezpieczenie.
Okulistyczny kołnierz
Odmianą kołnierzy miękkich, są okulistyczne kołnierze ochronne. Posiadają z przodu dodatkowy, wystający stelaż, przypominający koszyczek.
Ma on chronić oko przed pocieraniem o wystające przedmioty lub elementy, w przypadkach chorób powodujących intensywny świąd powiek lub gałki ocznej. Są to specjalistyczne kołnierze ochronne, powinny być stosowane tylko w ściśle określonych przypadkach, ponieważ mogą utrudniać funkcjonowanie pupila.
Kołnierz oponka
Kołnierz ochronny oponka jest odpowiedni w przypadku zmian na przednich partiach tułowia, do których pies nie powinien sięgać. Kołnierz przypomina grubą obrożę, wypełnioną materiałem, kulkami nylonowymi lub włóknem.
Działanie ochronne polega na zablokowaniu ruchomości szyi – pies nie może odwrócić głowy swobodnie, ani zgiąć karku Istnieją też odmiany do nadmuchiwania – są dużo lżejsze i bardziej komfortowe. Kołnierz ten jest opisywany jako najbardziej komfortowy dla psa, ponieważ jego pole widzenia nie jest ograniczane.
Tak jak wspomniałam, nie chroni wystarczająco w każdym przypadku – w przypadku zmian na kończynach, ogonie lub w okolicy głowy, należy zastosować inny model.
Należy pamiętać, że kołnierze ochronne oponki nie są dobrym rozwiązaniem dla kota. Krępują zanadto ruchy szyi, mogą sprawić duży dyskomfort dla pupila. W przypadku kotów, znacznie lepiej sprawdzają się inne modele.
Czy da się samodzielnie zrobić kołnierz ochronny?
Co w sytuacji, gdy kołnierz jest koniecznie potrzebny, a w pobliżu nie ma otwartej żadnej przychodni? Kołnierz pooperacyjny można wykonać samodzielnie, jednak zaznaczę, że jest to rozwiązanie tylko tymczasowe – wykonane w ten sposób zabezpieczenie może okazać się niewystarczająco trwałe.
Do wykonania kołnierza konieczny jest karton, zszywacz i taśma klejąca.
- Należy wyciąć stożkowaty kształt z kartonu (jego długość powinna odpowiadać długości od przedpiersia do czubka nosa + kilka centymetrów zapasu) i zszyć końce tak, aby uzyskać charakterystyczny, abażurowaty kształt.
- Brzegi warto zabezpieczyć taśmą klejącą, aby karton nie drażnił szyi zwierzęcia.
- Należy też wyciąć dziurki na węższym brzegu, umożliwiające przewleczenie obroży, aby kołnierz stabilnie przylegał do szyi zwierzęcia.
Jak ułatwić pupilowi okres chodzenia w kołnierzu ochronnym?
Przede wszystkim warto usunąć z okolicy wszelkie przedmioty, które mogą zostać zrzucone lub potrącone przez kołnierz. Należy pamiętać, że pole widzenia zwierzęcia zostało znacząco ograniczone, więc dość łatwo będzie psu lub kotu zrzucić drobne elementy wyposażenia w mieszkaniu.
Pierwsze dni zwierzęcia w kołnierzu elżbietańskim, bez względu na jego rodzaj i rozmiar, mogą być ciężkie – kołnierz ochronny dla psa i kota nie jest wygodny, ani komfortowy, poza tym nie wolno zapominać o przyczynie, dla której zwierzę jest zmuszone go nosić.
Nie wolno jednak ulec proszącym, błagającym oczom i zdjąć zabezpieczenia – wystarczy chwila, aby rana lub skaleczenie zostały polizane. Może to znacząco utrudnić i wydłużyć cały proces gojenia, w efekcie zwierzę będzie musiało chodzić w kołnierzu jeszcze dłużej. Kołnierz ochronny dla psa i kota powinien być noszony wedle zaleceń lekarza prowadzącego.
Kołnierze ochronne są zaprojektowane w taki sposób, że jedzenie oraz picie jest w nich możliwe, nie ma zatem konieczności zdejmowania kołnierza do posiłków. Czasem konieczne jest ustawienie miski na podwyższeniu, aby ułatwić przyjmowanie pożywienia.
W przypadku kotów, po założeniu kołnierza, należy liczyć się z dość wyraźnie wyrażonymi objawami buntu i niezadowolenia. Kot może próbować chodzić do tyłu, szarpać łapkami kołnierz i usiłować go zdjąć – bardzo często łapka może utknąć między kołnierzem a szyją. Dlatego ważne jest odpowiednie przyleganie kołnierza, aby uniemożliwić takie sytuacje.
Należy sprawdzić, czy otwór kuwety oraz legowiska lub kociego domku jest wystarczająco duży, by zmieścił się do niej kot w kołnierzu ochronnym. Może pojawić się niechęć do jedzenia, picia, lub brak wypróżniania.
Zazwyczaj po 2 dniach kot godzi się ze swoim losem i kołnierzem, dalsze funkcjonowanie nie sprawia już takich problemów.
Witam,
obecnie borykam się z krwiakiem w uchu mojego labradora. Trzy razy nagromadzona krew wypuszczona, a ja widzę, że już mu zaczyna ponownie robić się z ucha poduszeczka..no niestety. Pewnie zakończy się to zabiegiem chirurgicznym (nacięcie, jakiś sączek, szwy itp.). Mój labek po prostu trzepie uszami, drapie niemożliwie, założyłam siateczkę na ucho to walczy aż pazurami zdejmie. Nie ma siły.. szkoda, że nasz weterynarz nie wpadł na to, żeby dać psu jakieś dobre zabezpieczenie, np. kołnierz.
Dzień dobry.
Tak jak wspomniano w artykule, zabieg chirurgiczny to często najlepsza opcja. Może warto się jednak zastanowić dlaczego Pani pies trzepie uszami – może cierpi z powodu przewlekłego stanu zapalnego kanałów słuchowych? Ciągły świąd, obrzęk i nagromadzenie ogromnych ilości bakterii i grzybów może wywołać duży dyskomfort i nieopanowaną chęć drapania uszu i potrząsania głową. To schorzenie predysponuje do częstego pojawiania się krwiaków. Labradory często miewają alergie, czego objawem może być zapalenie uszu, nie powikłane przez bakterie ani grzyby. Także polipy w kanale słuchowym i wszelkie ciała obce, które mogą się w uchu znaleźć zwiększają ryzyko powstawania krwiaków. Jeśli w przypadku Pani pupila leczenie skończy się zabiegiem, proszę zadbać o to, by pies nosił kołnierz przez okres co najmniej 2 tygodni po wykonanej operacji.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.