Choroby prostaty u psów: jak je rozpoznać i leczyć?

Choroby prostaty u psów częsty problem w weterynarii małych zwierząt.

W dobie wszechobecnego, powszechnie dostępnego Internetu, wiele informacji dotyczących zdrowia i życia codziennego, czerpiemy właśnie z tego źródła, traktując go czasem jak kopalnie jedynej, pewnej, słusznej i naukowo potwierdzonej wiedzy.

Tymczasem obok tekstów niewątpliwie o dużej wartości edukacyjnej, artykułów informacyjnych skierowanych do różnych grup odbiorców i pisanych bardzo zróżnicowanym w odbiorze językiem, możemy znaleźć także wiele nieprawdziwych, czy wręcz szkodliwych i błędnych informacji, szczególnie dotyczących kwestii medycznych.

Czasem szukając wartościowych treści na dany temat, mamy ogromne trudności, jak w tym gąszczu informacji wyłowić te, które będą dla nas przydatne, wyjaśnią w zrozumiały sposób nasze wątpliwości i nie zrodzą nowych.

Na szczególnie dużą ilość mitów i treści, nie do końca prawdziwych, możemy się natknąć szukając publikacji o tzw. chorobach męskiej natury, w których prym wiedzie prostata.

Każdy z pewnością słyszał o tym gruczole, wie że istnieje i czasem stwarza problemy.

Informują nas o tym choćby reklamy telewizyjne, które oferują rzekomo sprawdzone środki na poradzenie sobie z tą przypadłością.

Ile więc prawdy jest w tym, co słyszymy lub widzimy w środkach masowego przekazu i czy rzeczywiście połknięcie codziennie małej tabletki wystarczy, aby żyć długo i szczęśliwie?

Czy podobne problemy dotyczą także naszych zwierząt, które przecież też są ssakami?

Na te pytania odpowiadam w poniższym artykule.

Choroby prostaty u psów samców są niezwykle istotne i warto cokolwiek na ten temat wiedzieć, tym bardziej że niektóre z nich dotyczą prawie wszystkich starszych psów

Co to jest prostata u psa?

Prostata? Co to takiego?
Prostata? Co to takiego?

Prostata, czyli gruczoł krokowy lub stercz (łac. prostata), jest jedynym gruczołem płciowym, dodatkowym u psa, o czym na początku warto sobie powiedzieć, bowiem psowate nie mają gruczołów pęcherzykowych i opuszkowo cewkowych.

U człowieka będąc nieparzystym narządem mięśniowo – gruczołowym stanowi bardzo ważny element budowy układu płciowego, produkującym składową nasienia, w której zawieszone są plemniki.

U psa cechuje ją budowa dwupłatowa, zrazikowa i co niezwykle ważne otacza cewkę moczową od strony szyjki pęcherza moczowego.

U osobników zdrowych ma z reguły kształt owalny i widoczną bruzdę między płatami i składa się w przeważającej większości z nabłonka gruczołowego z przewodami wyprowadzającymi. Gruczoł krokowy nie ma stałego położenia w organizmie i podlega stopniowemu przemieszczaniu się wraz z wiekiem samca.

U niedojrzałych płciowo psów jest niewielkich rozmiarów i lokalizuje się dobrzusznie w stosunku do prostnicy, podczas gdy wraz z wiekiem na skutek powiększania się, ulega przemieszczeniu dogłowowo z jamy miednicznej do jamy brzusznej.

Możemy pokusić się o uogólnienie i napisać, że średnio u młodych psów (do wieku 4-5 lat) położony jest w jamie miednicznej, a u starszych osobników (powyżej 10 roku życia) w jamie brzusznej.

Proces ten oczywiście przebiega szybciej, gdy mamy do czynienia ze stanami chorobowymi dotyczącymi prostaty.

Rozwój prostaty uzależniony jest od poziomu testosteronu i najintensywniej przebiega między 4 a 16 miesiącem życia psa.

Musimy także pamiętać, że rozmiary gruczołu zależą od wielkości psa, zgodnie z zasadą, że im większy pies tym proporcjonalnie większa prostata.

Dla przykładu: rozmiary stercza psa ważącego około 30 kg wynoszą 1,7 cm na 2,5 cm.

Normy dotyczące rozmiarów zdrowej prostaty możemy znaleźć w tabelach (wg Ruely i WSP. 1988 r.) co jest niezwykle pomocne w rozpoznawaniu późniejszego powiększenia gruczołu, w diagnostyce usg.

Stercz ma budowę pęcherzykowo – cewkową i przewody wyprowadzające uchodzące do cewki moczowej.

Prostata wraz z wiekiem zmienia swą strukturę, i o ile u młodych psów dominuje zrąb łącznotkankowy, to u starszych tkanka gruczołowa w postaci zrazików.

Jaką rolę pełni prostata w organizmie?

Zasadniczą rolą gruczołu krokowego jest produkcja wydzieliny stanowiącej I i III frakcję nasienia, która zawierając składniki nieorganiczne i liczne organiczne, stanowiące optymalne środowisko, źródło energii i prawidłowego metabolizmu dla plemników.
Są to:

  • fruktoza,
  • sorbitol,
  • kwas cytrynowy,
  • inozytol,
  • kwas askorbinowy,
  • białka,
  • aminokwasy.

Wydzielina prostaty warunkując więc odpowiednią żywotność męskich komórek płciowych warunkuje tym samym płodność psa.

Na koniec słowa wstępu warto powiedzieć, że gruczoł krokowy pozostaje pod bardzo dużym wpływem męskich hormonów płciowych, czyli androgenów z testosteronem na czele.

To właśnie wraz z wiekiem ulega powiększeniu, na skutek procesu hiperplazji gruczołowej, przemieszczając się jednocześnie dogłowowo, z jamy miednicznej do brzusznej.

Skoro wiemy już jaką rolę pełni prostata, gdzie jest położona i czym w ogóle jest, warto wyjaśnić dlaczego jej schorzenia są tak istotne u psów.

Dlaczego problem prostaty u psów jest tak ważny?

Choroby prostaty dotykają większości starych psów
Choroby prostaty dotykają większości starych psów

W medycynie ludzkiej temat chorób prostaty jest powszechnie znany i niezwykle medialny, o czym świadczą chociażby liczne reklamy kierowane do mężczyzn w średnim wieku i starszych.

Lekarze specjaliści zachęcają każdego pana w wieku powyżej 40 roku życia do kontrolnego badania stercza poprzez zrobienie testu na obecność antygenu PSA (prostate specific antygen).

Jest to antygen specyficzny, charakterystyczny dla prostaty, którego poziom rośnie w przypadku choroby tego gruczołu, a szczególnie w sytuacji toczącego się procesu nowotworowego.

Nowotwory prostaty u mężczyzn przez długi czas przebiegać mogą bezobjawowo, co niezwykle komplikuje wczesne rozpoznanie i szybkie leczenie.

Dodatkowo ważny jest fakt, że późno rozpoznane cechują się dużą śmiertelnością, stąd niezwykły nacisk, skądinąd słuszny, na profilaktykę i wczesne rozpoznanie choroby, dzięki czemu w wielu przypadkach leczenie jest skuteczne.

A jak sytuacja wygląda u psów?

Nowotwory prostaty u psów występują stosunkowo rzadko, choć są z reguły złośliwe i przez to niepomyślnie rokujące.

Powszechnym stanem chorobowym jest za to łagodny przerost prostaty (BPH bening prostatic hyperplasia).

Jak podają różne źródła BPH występuje u około 80% psów w wieku już powyżej 5 lat i około 100% psów w wieku powyżej 10 roku życia, a więc jest problemem powszechnym i stąd wynika ogromne zainteresowanie u niekastrowanych psów samców.

Mamy także inne choroby prostaty nękające psy, również często występujące, jak choćby:

  • metaplazja płaskonabłonkowa,
  • zapalenia gruczołu,
  • ropnie,
  • torbiele,
  • nowotwory.

Dlatego znajomość objawów chorobowych czy choćby ogólnie samych chorób wydaje się niezbędna w przypadku posiadania psa.

Choroby prostaty u psa objawy

Choroby prostaty u psa objawy
Choroby prostaty u psa objawy

Choroby gruczołu krokowego, choć o różnym podłożu, powodują wystąpienie stanu zapalnego z wszelkimi tego objawami oraz powiększenie gruczołu i przemieszczenie do jamy brzusznej. Uważny właściciel chorego psa będzie w stanie zauważyć niepokojące symptomy dotyczące różnych układów, nie tylko układu moczowego.

Ważne jest, aby pamiętać, że w wielu przypadkach będą to objawy wolno narastające, stopniowo się manifestujące i od razu niezbyt rzucające się w oczy, stąd uczulam na zachowanie dużej czujności i niebagatelizowanie nawet błahych symptomów.

Niezwykle istotne będą wszelkie objawy związane z drogami moczowymi, szczególnie ich dolnym odcinkiem, a więc:

  • krwiomocz,
  • kropelkowe oddawanie moczu z domieszką krwi,
  • bolesność przy procesie mikcji (wydalanie moczu).

Z prącia samca cierpiącego na chorobę gruczołu krokowego często wyciekają kropelki krwi, co powinno natychmiast być sygnałem ostrzegawczym dla właściciela.

Powiększona prostata z reguły nie powoduje problemów w postaci niedrożności cewki moczowej, choć bolesność przy oddawaniu moczu już tak.

Powoduje za to problemy z oddawaniem kału manifestujące się taśmowatym kałem czy bolesnym napinaniem się przy procesie defekacji (wydalania kału).

Gdy prostata ulegnie znacznemu powiększeniu i przemieści się do jamy brzusznej objawy te ustępują.

Choroby stercza powodują zmiany w nasieniu prowadzące w konsekwencji do niskiej jego jakości, zaburzeń w procesie ejakulacji czy obecności w nim krwi. To wszystko skutkuje obniżeniem płodności z winy samca.

Powiększona, objęta stanem zapalnym prostata może powodować zapalanie krążków międzykręgowych kręgosłupa i dawać tym samym objawy zaburzeń układu ruchowego w postaci:

  • niedowładów,
  • bolesności przy poruszaniu się,
  • różnego stopnia drętwienia mięśni kończyn miednicznych.

Na koniec warto wspomnieć o objawach ogólnoustrojowych, często bardzo niespecyficznych, utrudniających postawienie pewnej diagnozy, a więc o:

  • posmutnieniu,
  • apatii,
  • niechęci do jedzenia,
  • unikaniu ruchu,
  • gorączce,
  • wymiotach,
  • bolesności niewiadomego pochodzenia.

Widzimy więc że paleta objawów w przypadku chorób prostaty może być naprawdę bardzo rozległa.

Skoro znamy już ogólne objawy chorób prostaty warto zapoznać się z konkretnymi chorobami dotyczącymi tego gruczołu.

Choroby prostaty u psów

Choroby stercza u psów
Choroby stercza u psów

Łagodny przerost (rozrost) gruczołu krokowego: BPH

Niewątpliwie jest najczęściej występującą chorobą gruczołu krokowego samców powyżej 6 roku życia i tym samym trzeba poświęcić jej jak najwięcej miejsca.

Problem dotyczy głównie psów starszych (powyżej 10 lat prawie 100%), ale stwierdzany jest także u osobników młodych nawet 2 letnich i młodszych. Bezpośrednią przyczyną choroby jest hormonalna stymulacja androgenowa, gromadzenie się 5 α dihydrotestosteronu (DHT) oraz zwiększenie ilości receptorów dla androgenów w gruczole krokowym.

W procesie chorobowym dochodzi do namnożenia się komórek gruczołu, czyli hiperplazji równocześnie z ich powiększeniem, czyli z hipertofią.

Łagodny rozrost może nie dawać objawów klinicznych albo powodować jako konsekwencja ucisku na prostnicę zaparcia, bolesne parcia lub wydalanie “wstążkowatego” kału.

Może powodować również kropelkowy wyciek krwi z cewki moczowej lub ropnej wydzieliny.

Powiększony stercz może uciskając też na cewkę moczową, powodując tym samym objawy skąpomoczu albo bezmoczu i w konsekwencji zagrażającą życiu mocznicę.

Widzimy więc jak poważne konsekwencje może rodzić niewinnie wyglądające BPH i jak ważne w związku z tym jest jego diagnozowanie i leczenie.

Metaplazja płaskonabłonkowa

Jest stanem chorobowym rozwijającym się w konsekwencji stymulacji endogennymi lub egzogennymi estrogenami na skutek obecności aktywnego hormonalnie nowotworu jąder – guz z komórek Sertoliego.

Rzadziej powstaje w wyniku podawania estrogenów czy zaburzeń funkcjonowania nadnerczy.

Estrogeny w wysokich stężeniach działają toksycznie na nabłonek gruczołu krokowego i przewody wyprowadzające, w wyniku czego przebudowie ulega nabłonek walcowaty jednowarstwowy, który zastąpiony zostaje nabłonkiem wielowarstwowym płaskim. Konsekwencją tego procesu jest rogowacenie i nadmierne złuszczanie się komórek i zatykanie przewodów wyprowadzających.

Wydzielina stercza ulega więc zastojowi by później nakadzić się bakteriami, w wyniku czego tworzą się torbiele i ropnie.

Zapalenia gruczołu krokowego

To bardzo rozległa grupa chorób, którą ze względu na etiologię, możemy podzielić na bakteryjne i niebakteryjne, zaś ze względu na przebieg na ostre i przewlekłe.

Zakażenie gruczołu krokowego odbywa się najczęściej drogą wstępująca, czyli z układu moczowego, z którym przecież prostata jest integralnie związana, rzadziej zaś drogą krwi czyli hematogenie.

Sprzyjają im więc wszelkie zakażenia układu moczowego, nawet te podkliniczne, łagodny przerost prostaty czy nadmiar estrogenów w organizmie, które obniżają odporność ogólną (działają immunosupresyjnie).

Stan zapalny stercza objawiał się będzie:

  • niechęcią do krycia,
  • częstomoczem,
  • krwią w moczu czy nasieniu,
  • bolesnością samego gruczołu,
  • objawami ogólnoustrojowymi:
    • gorączką,
    • wymiotami,
    • apatią,
    • osłabieniem,
    • brakiem apetytu.

W stanie przewlekłym bolesności gruczołu i w związku z tym części objawów nie notujemy.

Różnicowanie stanu ostrego od przewlekłego jest niewątpliwie bardzo istotne z uwagi na przepuszczalność bariery krew – gruczoł krokowy i możliwym działaniem terapeutycznym.

Nowotwory gruczołu krokowego

Proces nowotworzenia najczęściej dotyczy psów starszych w wieku powyżej 10 lat.

Najczęściej zaś występującym nowotworem jest gruczolakorak.

Rzadziej w gruczole krokowym rozwija się rak z nabłonka przejściowego dróg wyprowadzających układu moczowego, mięśniakomięsak, włókniakomięsak czy chłoniakomięsak.

Bardzo złą wiadomością jest fakt, że w każdym przypadku rokowanie jest niepomyślne, szybko powstają przerzuty do innych tkanek i narządów. Nowotwory prostaty u psów są także niezależne od androgenów, kastracja więc nie przyniesie w tym przypadku żadnych korzyści.

Możliwe jest więc tylko paliatywne minimalizujące do pewnego stopnia objawy kliniczne i zapewniające jak najlepszy komfort chorowania, w dalszej zaś kolejności eutanazja.

Torbiele w obrębie prostaty

Mogą to być jamiste twory wewnątrzgruczołowe lub zewnatrzgruczołowe wypełnione płynem.

Powstają najczęściej jako konsekwencja metaplazji płaskonabłonkowej lub łagodnego przerostu prostaty.

Towarzyszą również toczącemu się procesowi zapalnemu lub nowotworowemu.

Co ważne, często nie dają objawów klinicznych i są diagnozowane przypadkowo przy kontrolnym badaniu USG. Torbiele w obrębie prostaty, gdy są bardzo duże, predysponują do powstania przepukliny kroczowej.

Ropnie gruczołu krokowego

Rozwijają się najczęściej na skutek trwania zapalenia przewlekłego lub w wyniku zakażenia torbieli.

Nie występują często.

Będąc zakażeniem bakteryjnym powodują znaczną bolesność i objawy ogólnoustrojowe, takie jak:

  • gorączka,
  • złe samopoczucie,
  • apatia,
  • niechęć do ruchu.

Co niebezpieczne, ropienie mogą dawać poważne konsekwencje w postaci groźnych dla życia powikłań objawiających się wstrząsem, posocznicą czy zapaleniem otrzewnej i w związku z tym wymagają szybkiej interwencji lekarskiej.

Na poniższym wideo możesz zobaczyć jak wygląda ropień gruczołu krokowego w badaniu USG

Diagnozowanie chorób prostaty

Choroby stercza u psa: diagnostyka
Choroby stercza u psa: diagnostyka

Jak w przypadku każdej jednostki chorobowej, diagnozowanie rozpoczynamy od dokładnego wywiadu z właścicielem zwierzęcia, który opisuje niepokojące go objawy i zachowanie psa.

Jest to o tyle istotne, że wiele objawów może rodzić podejrzenie chorób prostaty, na przykład:

  • taśmowaty, cienki kał,
  • kropelkowy wyciek krwisty z cewki podczas mikcji.

Dopiero później przechodzimy do badań bardziej ukierunkowanych na gruczoł krokowy.

Zaczynamy więc od badania rektalnego (przez prostnicę), którym niejednokrotnie możemy stwierdzić powiększenie gruczołu i jego bolesność.

Badaniem tym oceniamy wielkość, kształt, symetrię, przesuwalność, konsystencję gruczołu oraz, jak już wspominałem, ewentualną bolesność. Diagnostyka obrazowa jest rutynowymi, standardowymi metodami w diagnozowaniu chorób prostaty.

Możemy wykonać badanie RTG, które pomoże ocenić lokalizację i wielkość gruczołu.

Nie da nam za to ważnych informacji o samym miąższu, co należy uznać ograniczenie w przypadku tej metody.

Będziemy wiec mogli stwierdzić powiększenie narządu, ale nie określimy przyczyn tego powiększenia (przerost, nowotwór, metaplazja).

Techniką obrazowania stosowaną z wyboru wydaje się więc badanie usg, dzięki to któremu ocenimy nie tylko wielkość gruczołu, zmierzymy dokładnie jego długość i szerokość, ale ocenimy także dokładnie miąższ. USG jest badaniem nieinwazyjnym, łatwo dostępnym w gabinetach weterynaryjnych i co najważniejsze pewnym.

Usg pozwala także oceniać zmianę wielkości gruczołu w trakcie leczenia, co niewątpliwie wydaje się dużą zaletą tego badania.

Wykonuje się je przez powłoki brzuszne lub przez prostnicę. W tym drugim przypadku pozwala na ocenę wyłącznie tylnych obszarów gruczołu.

Pacjent do badania usg prostaty powinien mieć wypełniony pęcherz moczowy, a więc najlepiej gdy przynajmniej 3 godziny nie oddaje moczu.

Posiłkując się badaniem ultrasonograficznym możemy też wykonać biopsję prostaty.

Oczywiście nie jest to badanie rutynowe i wymaga pewnych umiejętności od lekarza, ale z drugiej strony dostarcza istotnych informacji i pozwala wykluczyć proces nowotworowy czy metaplazję płaskonabłonkową.

Czasem konieczne jest bakteriologiczne badanie moczu pobranego z pęcherza moczowego drogą jego nakłucia.

To proste badanie pozwala w około 80% wykluczyć zapalenie bakteryjne prostaty będące konsekwencją zapalenia pęcherza.

Przy podejrzeniu zapalenia prostaty bardzo pomocne może okazać się badanie bakteriologiczne płynu uzyskanego z masażu prostaty.

W medycynie ludzkiej do diagnozowania chorób prostaty powszechnie wykorzystuje się swoisty antygen stercza, jakim jest PSA. U psów zaś dobrym testem do rozpoznawania wczesnego rozrostu prostaty jest test Odelis CPSE, BVT.

Test ten wykrywa swoistą esterazę argininową, czyli enzym produkowany przez komórki nabłonkowe prostaty pod wpływem hormonów płciowych.

Podsumowując najbardziej odpowiednim, rutynowo stosowanym i pewnym badaniem sporo mówiącym o stanie stercza ciągle pozostaje badanie USG.

Warto je wykonywać niemalże w każdym przypadku starszego psa, kontrolnie niejako z automatu, ponieważ pomoże wykryć wiele nieprawidłowości.

Wiesz już jakie mogą być objawy choroby i jak się ją diagnozuje.

W dalszej części artykułu dowiesz się jak przebiega leczenie chorób prostaty u psów.

Choroby prostaty u psów: leczenie

Leczenie chirurgiczne choroby prostaty u psa
Leczenie chirurgiczne choroby prostaty u psa

Choroby gruczołu krokowego możemy leczyć farmakologicznie albo chirurgicznie.

To do lekarza prowadzącego należy ostateczna decyzja jakie metody wybrać i zastosować u konkretnego pacjenta.

Leczenie chirurgiczne

Prostata, jak już pisałem, jest gruczołem pozostającym pod dużym wpływem testosteronu i powiększającym się pod jego wpływem. Usunięcie źródła tego hormonu płciowego w organizmie spowoduje więc z czasem zmniejszenie samej prostaty.

I tak się rzeczywiście dzieje w przypadku łagodnego rozrostu prostaty.

Metodą z wyboru BPH pozostaje więc zabieg kastracji.

Usuwając jądra eliminujemy androgeny i tym samym powodujemy poprzez wyeliminowanie ich wypływu na stercz, zmniejszenie się gruczołu w ciągu kilku tygodni (z reguły 4 tygodnie, ale według innych danych do 8 tygodni).

Kastracja o ile nie ma przeciwwskazań natury medycznej, jest podstawową metodą leczenia chorób prostaty.

Sam gruczoł krokowy usuwa się zdecydowanie rzadziej z uwagi na skomplikowaną operację, liczne i często występujące powikłania i długą rekonwalescencję.

Często też po zabiegu usunięcia prostaty dochodzi do uszkodzenia cewki moczowej i nietrzymania moczu.

Przy usuwaniu prostaty może dojść do uszkodzenia cewki moczowej
Przy usuwaniu prostaty może dojść do uszkodzenia cewki moczowej

Generalnie trudności z operowaniem w tej okolicy wynikają ze specyficznego położenia prostaty, która otacza cewkę moczową.

W przypadku procesu nowotworowego stercza, który na szczęście nie występuje zbyt często, można pokusić się o usuwanie samego gruczołu, ale musimy pamiętać, że rokowanie jest złe, a przerzuty występują bardzo często, a zatem czy warto to robić?

Decyzję zawsze powinno się podejmować po dokładnej konsultacji z lekarzem prowadzącym, po zapoznaniu się z konsekwencjami zabiegu i możliwymi powikłaniami.

Sam zaś zabieg musi wykonać doświadczony chirurg o dużych umiejętnościach w tej dziedzinie.

Leczenie farmakologiczne

W przypadku chorób prostaty, dzięki zastosowaniu nowoczesnych, dostępnych leków, lekarz jest w stanie wyleczyć lub kontrolować większość przypadków klinicznych na naprawdę dobrym, akceptowalnym poziomie.

Czasem leczenie operacyjne jest nieakceptowane przez właściciela lub istnieją inne przeciwwskazania natury medycznej związane z współistniejącymi chorobami czy samą narkozą.

Wtedy alternatywą może okazać się postępowanie farmakologiczne.

Współcześnie, dzięki dokładnie poznanej fizjologii gruczołu, jego hormonozależności, odkryciu bariery krew – miąższ gruczołu oraz nowej generacji leków, nie pozostajemy bezbronni w walce z większością chorób stercza.

Z historycznego punktu widzenia pierwszymi lekami stosowanymi w leczeniu łagodnego rozrostu prostaty były estrogeny (syntetyczne analogi estradiolu).

Środki z tej grupy, hamując wydzielanie hormonu luteotropowego (LH – pobudza komórki śródmiąższowe jąder do produkcji testosteronu) powodują obniżanie stężenia testosteronu we krwi i apoptozę, czyli niszczenie, obumieranie komórek nabłonka stercza.

Niestety estrogeny mają szereg działań niepożądanych, czasem groźnych dla życia i obecnie nie są stosowane w leczeniu tych chorób.

Powodują bowiem feminizację, rozrost gruczołu i metaplazję nabłonkową, supresję szpiku kostnego, a więc zatrzymanie hematopoezy, która czasem jest zjawiskiem stałym (dochodzi do aplazji szpiku!).

Dzisiaj, jeśli chcemy leczyć farmakologicznie psy z chorób gruczołu krokowego, wybieramy najczęściej preparaty blokujące receptory androgenowi w gruczole lub ingerujące w przemiany testosteronu i blokujące powstawanie dihydrotestosteronu, czyli aktywnego biologicznie hormonu wpływającego na prostatę.

Inhibitorem 5 α reduktazy jest finasteryd, który blokuje powstawanie dihydrotestosteronu. Znajduje się w preparacie Proscar tabletki a 0,005. Zmniejszenie wielkości prostaty i ustępowanie łagodnego jej rozrostu następuje po czasie 4 tygodni, a maksymalny efekt osiągany jest po upływie 6-9 tygodni.

Innym niedrogim, powszechnie dostępnym i bezpiecznym lekiem jest flutamid.

Hamuje on wpływ testosteronu na komórki nabłonka gruczołu krokowego, powodując przy tym niewiele efektów ubocznych (powiększenie sutków – ginekomastia, czy niewielka bolesność gruczołu sutkowego).

Gruczoł krokowy leczony tym preparatem znów się powiększa po 2 miesiącach od zaprzestania terapii o czym trzeba pamiętać.

Oba te preparaty są lekami ludzkimi i nie są zarejestrowane do stosowania u psów, o czym jako właściciel psa musisz wiedzieć.

Progestageny reprezentowane przez octan megestrolu i octan medroksyprogesteronu również wykorzystywane są w terapii BPH.

Wykazują one silne działanie antygonadotropowe i antytestosteronowe, hamują proces wiązania dihydrotestosteronu z receptorami, zmniejszają stężenie hihydrotestosteronu, ale mogą również upośledzać spermatogenezę.

Leki z grupy analogów GnRH (leuprolid, dezlorelina, buserelina) stymulując syntezę i uwalnianie gonadotropin z przysadki mózgowej hamują oś podwzgórze – przysadka.

Na początku leczenia mogą więc one nasilać objawy chorobowe, o czym również musisz wiedzieć.

Weterynaryjnym preparatem stosowanym w leczeniu łagodnego rozrostu prostaty jest Ypozane, czyli octan ozateronu.

Będąc silnym inhibitorem receptorów testosteronowych, upośledza działanie dihydrotestosteronu w samym gruczole krokowym i hamuje czynność enzymu 5 α reduktazy.

Powoduje zmniejszenie stężenia testosteronu i dostępny jest w formie tabletek, które stosujemy przez okres tygodnia. Efekt terapeutyczny utrzymuje się później przez okres około 5 miesięcy.

W przypadku każdego z tych preparatów musimy pamiętać, że objawy powrócą zawsze po jakimś czasie od zaprzestania leczenia. Uzyskiwany efekt nie jest trwały, a leczenie wymaga wielokrotnego powtarzania.

Między gruczołem krokowym, a organizmem funkcjonuje bariera krew – miąższ narządu – płyn stercza, której obecność stwarza ograniczenia w prowadzeniu antybiotykoterapii.

Bariera ta jest nieprzepuszczalna dla większości antybiotyków, co jest niezwykle istotne w przypadku chorób bakteryjnych, a szczególnie w przypadku przewlekłego stanu zapalnego.

Determinuje to zastosowanie odpowiednich antybiotyków, które po pierwsze będą penetrowały do gruczołu krokowego jednocześnie osiągając odpowiednie stężenie terapeutyczne.

W przypadku zapalania o charakterze ostrym, bariera jest “rozszczelniona” stwarzając tym samym większe możliwości leczenia – zastosowania leków.

Możemy więc w tym przypadku podawać trimetoprim, enrofloksacynę, cefalosporyny, penicyliny czy antybiotyki z grupy aminoglikozydów przez okres około 4 tygodni.

Po tym okresie powinno wykonać się posiew moczu i płynu sterczowego w celu stwierdzenia obecności lub braku bakterii patogennych.

W przypadku zapalania o charakterze przewlekłym nasze możliwości terapeutyczne, z uwagi na szczelną barierę krew – prostata, są mocno ograniczone. Dysponujemy bowiem tylko niewielką ilością antybiotyków, które mogą okazać się skuteczne.

Są to enrofloksacyna, erytromycyna, chloramfenikol i trimetoprim. Sama terapia powinna trwać co najmniej 6 tygodni i opierać się na podobnych zasadach, co w przypadku zapalenia ostrego.

Widzisz więc, że leczenie chorób prostaty może być czasem procesem długotrwałym i wymagającym wcześniejszej dokładnej diagnozy.

W wielu jednak przypadkach okazuje się skuteczne i przynosi dużą ulgę cierpiącym psom.

Podsumowanie

Jak zapobiegać chorobom gruczołu krokowego?
Jak zapobiegać chorobom gruczołu krokowego u starszych psów?

Podsumowując temat chorób prostaty, warto zwrócić uwagę na jeden niezaprzeczalny fakt dotyczący tego gruczołu.

Otóż będąc gruczołem hormonozależnym, pozostając pod wpływem testosteronu, zmniejsza się i ulega zanikowi, gdy poziom tego męskiego hormonu spada.

A można to osiągnąć w łatwy i prosty sposób poprzez kastrację samca w młodym wieku.

W wielu krajach obowiązuje zasada stosowania tego zabiegu u wszystkich zwierząt niepoddawanych rozrodowi.

Kastracja nie tylko rozwiązuje w pewnym stopniu problem bezdomności zwierząt, ale także pełni rolę profilaktyczną w przypadku chorób prostaty, szczególnie powszechnemu BPH.

Warto więc w tej perspektywie zastanowić się czy nie wykonać tego zabiegu u młodego pieska, w sile wieku, zdrowego klinicznie, aby potem nie mieć problemu w wieku starczym, tym bardziej, że jak się okazuje rozrost prostaty jest procesem powszechnym, dotykającym praktycznie każdego seniora psa.

Pamiętajmy również o niepokojących objawach chorób prostaty i szybko reagujmy w przypadku ich pojawienia się, bo zawsze choroba wcześnie rozpoznana stwarza większe perspektywy leczenia i szybkiego powrotu do zdrowia. Generalnie choroby prostaty, z wyjątkiem procesu nowotworzenia, nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia, ale mogą znacznie obniżać jego komfort, a to przecież na nas, jako właścicielach, spoczywa obowiązek zadbania o jak najlepsze zdrowie naszych podopiecznych.

Masz pytania związane z leczeniem psów z problemami prostaty?

Opublikuj je teraz pod artykułem, odpowiem najszybciej jak to tylko możliwe.

 

Wykorzystane źródła >>

Lekarz weterynarii Piotr Smentek

Lekarz weterynarii Piotr Krzysztof Smentek

Absolwent Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW. Specjalista chorób psów i kotów. Specjalista administracji i epizootiologii weterynaryjnej. Pracuję od kilkunastu lat w Całodobowej Lecznicy Weterynaryjnej gdzie zajmuję się szeroko pojętą medycyną zwierząt towarzyszących głównie psów, kotów i gryzoni oraz z weterynaryjnej firmie farmaceutycznej w Dziale Rozwoju gdzie odpowiadam za bezpieczeństwo terapii.

Komentarze
Subskrybuj
Powiadom o
guest
21 komentarzy
Zobacz wszystkie komentarze
Piotr
Piotr

Prosze mi odpowiedziec czy dobre antybiotyki sa podane na zapalenie prostaty u pieska ( SYNERGAL 250) bierze juz cztery dni i nie ma poprawy. Martwie sie . A jak dobre to kiedy moze bys poprawa.? Nie wiem co robic _ piesek cierpi

Co w Sierści Piszczy
Co w Sierści Piszczy
Odpowiedz  Piotr

Dzień dobry.
Faktycznie w zapaleniach prostaty z reguły antybiotykami pierwszego rzutu są te należące do fluorochinolonów lub sulfonamidów, z racji lepszej penetracji gruczołu. Jednak amoksycylina z kwasem klawulanowym też może być stosowana, a skoro lekarz dobrał akurat ten antybiotyk, na pewno kierował się stanem zdrowia i wskazaniami u konkretnego pacjenta. Zapalenie prostaty jest poważną chorobą, niekoniecznie po kilku dniach leczenia obecna jest spektakularna poprawa. Jednak aby powiedzieć coś więcej musiałabym poznać wiek psa, objawy, wyniki badań dodatkowych oraz leczenie, poza podanym antybiotykiem.
Pozdrawiam, lek. wet. Magdalena Zdanowska.

Lek. wet. Magdalena Zdanowska
Lek. wet. Magdalena Zdanowska

Dzień dobry. Ypozane jest dobrym preparatem, ale należy go podawać co pół roku, praktycznie do końca życia psa. Jako lek podawany ogólnie może mieć działania uboczne, szczególnie po dłuższym podawaniu. Kastracja jest rutynowo stosowaną operacją w lecznicach weterynaryjnych, wprawny operator wykona ją szybko i bez komplikacji. Pies następnego dnia po zabiegu powinien się już w miarę dobrze czuć, będzie chodził około 10 dni w kołnierzu lub ubranku dla samców. Jeśli jest ogólnie zdrowy i można bez obaw poddać go znieczuleniu ogólnemu, nie wahałabym się i wykonała operację. Zwierzę wyzdrowieje, prostata w ciągu miesiąca się obkurczy i nie będzie bolała, a Państwo nie będziecie się już musieli więcej o nią martwić i podawać kolejnych porcji Ypozane. Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.

Wioleta Gie
Wioleta Gie

Nasz 13 letni kundel od 2 tyd piszczy. Bylismy juz u trzech weterynarzy. Dopiero ten trzeci zrobil porzadnie usg i rtg. Okazalo sie ze ma duza prostate. Dostal 3 zastrzyki m. i. enrofloxacyne, rapisexon. I tabletki enroxil. Lekarz mowil tez o leku ypozane i kastracji. Zastanawiam sie co bedzie lepszym wyjsciem. Czy kastracja nie bedzie dla jego organizmu duzym wyzwaniem?

Lek. wet. Magdalena Zdanowska
Lek. wet. Magdalena Zdanowska
Odpowiedz  Wioleta Gie

Dzień dobry. Czy chodzi o torbiel płata prostaty? Jeśli tak to rokowania powinny być dobre. Pies jest młody i przyczyną choroby jest najprawdopodobniej infekcja wstępująca z dolnych dróg moczowych. Przy odpowiednio długiej terapii antybiotykowej powinno dojść do wyleczenia. Na pewno konieczne będzie kontrolne badanie ultrasonograficzne. Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.

Dawid Łęczyński
Dawid Łęczyński

Mój niespełna 11 miesięczny pies akita inu po wystąpieniu objawów: ostry ból, wymioty, osowiałość, krwiomocz, brak apetytu, na badaniu USG w 3 dzień od wystąpienia objawów, stwierdzono na 1 płacie torbiel wypełniony cieczą o wymiarach 2, 5×2, 2cm. Około 4 tygodni wcześniej miał zapalenie układu moczowego i wyciek krwi z ukł. mocz. Po wizycie na dyżurze w przychodni weterynaryjnej lekarka stwierdziła, że pies sobie z tym poradzi sam. Teraz jest w trakcie leczenia amoksycyliną w zastrzykach 9 dzieńa jeszcze 19dni. Pies od kilku dni jest radosny i zastanawiam się jakie są rokowania na całkowite wyleczenie?

Bozena Szulc
Bozena Szulc

Dziękuję za artykuł, pewnie jeszcze tu wrócę. Mój 14 letni mini pudel idzie na USG prostaty za kilka dni. Dwa miesiące temu dostał antybiotyk na zapalenie pęcherza moczowego. Teraz sytuacja się powtórzyła i zalecono badanie USG. Zawsze rozbiegany i chętny do zabawy, teraz polegujacy i śpiący. Często oddawał mocz. Dziękuję za wiadomosci, które pomogły mi zrozumieć problem mojego pupila.

Joanna Damm
Joanna Damm
Odpowiedz  Bozena Szulc

Nie zauważylismy żadnych objawów. Pies zaczął mieć niedowład tylnych nóg. Od wczoraj wiemy, że pies ma chorą prostatę. Miał też pełny pęcherz i nie mógł go opróżnić musiał być cewnikowany. Na zdjęciu Rtg prostata wydaje się ogromna. Dostał środki przeciwbólowe, przeciwzapalne i kroplówkę. Nie chce jeść, nie może chodzić. Jest wyżłem i ma 14 lat. Dzisiaj ma mieć badanie USG. Dziękuję za artykuł, pomógł mi poznać lepiej chorobę.

Magda
Magda

Witam ..moj 5 letni piesio york shere terrier zaczal sikac krwia i zostawia plamy z krwia na podlodze ..co to moze byc

Co w Sierści Piszczy
Co w Sierści Piszczy
Odpowiedz  Magda

Dzień dobry. Prosimy zerknąć na artykuł https://cowsierscipiszczy.pl/krew-w-moczu/ opracowany przez Lek. wet. Karolinę Cebulską

Angelika
Angelika

Witam ,od niedawna zmagamy się z Tematem prostaty … Mój piesek to shih-tzu ma 13 lat, poszliśmy do weterynarza na ogólne badania .. krew mocz , i badanie usg na usg pani doktor zauważyła coś nie pokojacego to był duży przerost prostaty o 3cm większy niż powinno być … dostaliśmy leki i antybiotyk po którym prostata miała się zmniejszyć jeżeli miała być łagodnym przerostem prostaty .. po 14 dniach udaliśmy się spowrotem do pani doktor z moczem oraz na badanie usg , po badaniu usg doktor powiedział ze prawie nic się nie zmieniło jest mniejsza tylko o 2mm … i ze to jest złośliwy przerost prostaty .. 😭😭Byłam załamana tą wiadomością bo mój przyjaciel jest dla mnie wszystkim .. jesteśmy mocno związani . Pani Doktor powiedziała ze w przypadku złośliwego przerostu kastracja psa nic nie da , żebyśmy zgłosili się za miesiąc sprawić czy coś się dzieje czy prostata się powiększa .. ale mi nie dało to spokoju bo przecież nie będę siedzieć z założonymi rekami gdy mój pies potrzebuje pomocy .. umówiłam się na wizytę tylko z panią doktor bez Maksia mojego przyjaciela czy nApenwo nie ma nic co można by było zrobić ! Doktor powiedziała ze zrobimy posiew moczu i bakteriologie by sprawdzić czy podwyższone leukocyty są spowodowane z problem układu moczowego cewki moczowej czy bezpośrednio z prostaty .. wyniki przyszły tydzień pozniej okazało się ze wynik bakteriologi jest negatywny to znaczy ze problem nie tkwi w układzie moczowym , ze następnym krokiem będzie pobranie nasienia Maksia .. na tym badaniu byliśmy wczoraj niestety nie udało się pobrać bo Maksiu był bardzo zestresowany i nic „ nie poleciało” … wiec doktor powiediala ze jak się nie uda następnym razem to zrobi biopsje tylko sie nie dowiemy czy to jest zapalenie i wtedy wyjdzie czy to jest nowotwór prostaty … i zeby może jednak wykonac zabieg kastracji ale jeżeli to okaze się nowotwór to przyspieszy ten proces a przecież nie o to chodzi !!! Ja tego nie chce! Ja chce żeby był dobrze zdiagnozowany i żebyśmy mogli mupomoc !! Co robić ??? 😭😭😭proszę o pomoc . Póki co Maksiu czuje się dobrze , nie boli go przy oddawaniu moczu czy kalu .

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Angelika

Dzień dobry.
Przerost prostaty jest problemem, który dotyczy głównie psów, które nie przeszły zabiegu kastracji. Przerost łagodny charakteryzuje się powolnym wzrostem oraz reakcją na leki lub kastrację. Przerost złośliwy, nowotworowy, zmienia budowę całego narządu, jest zdecydowanie trudniejszy do opanowania. Bez względu na rodzaj przerostu, warto podjąć ryzyko kastracji- jeśli nie chirurgicznej, to chemicznej. W bardzo wielu przypadkach, założenie implantu powoduje obkurczenie narządu, zmniejszenie jego masy. Jeśli po 3 tygodniach nie ma żadnej zmiany, a pupil zacznie się czuć gorzej, implant można wyjąć. Warto też udać się na konsultację od onkologa – nawet, jeśli jest to rozrost złośliwy, nie jest to sytuacja bez wyjścia, zawsze są leki, preparaty, które złagodzą ten stan i usprawnią funkcjonowanie pupila. Jeśli nie podejmie Pani żadnej terapii, proszę regularnie kontrolować wymiary prostaty. W razie pojawienia się problemów z oddawaniem moczu lub kału, proszę zgłosić to lekarzowi prowadzącemu – także i w tym wypadku są leki, które mogą doraźnie pomóc.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Roksana
Roksana

Mam młodego ok 1,5 rocznego psa. Pół roku temu został wykastrowany. Gdzieś wyczytałam, że chroni go to przed wieloma chorobami prostaty, ale niestety nie przed rakiem tego narządu. Pisało również, że kastracja wręcz zwiększa prawdopodobieństwo nowotworu złośliwego prostaty. Czy to prawda? Jeśli tak, to czy są jakieś dane procentowe jaki odsetek psów po kastracji zapadło na niego. Bez znaczenia jest tu rodzaj nowotworu złośliwego, bo i tak rokowania są marne. Zaczynam wątpić w słuszność kastracji młodego psa…

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Roksana

Dzień dobry.
Zdecydowana większość moich pacjentów, którzy cierpieli z powodu przerostu prostaty, oraz mieli zmiany nowotworowe tego narządu to stare, niewykastrowane psy. W ciągu całej swojej pracy klinicznej, nie miałam ani jednego przypadku psa, który miałby problemy z prostatą (przerost lub zmiany w gęstości miąższu, sugerujące chorobę nowotworową) i byłby wykastrowany. W prostacie natomiast mogą zdarzyć się ogniska nowotworowe- przerzuty z innych narządów. Z pewnością znajdzie Pani dane statystyczne, które dokładnie opisują to zjawisko. Osobiście uważam, że podjęła Pani słuszną decyzję co do kastracji, jednak obecnie zaleca się, aby kastrować psy, które ukończyły półtora roku, pojawiają się doniesienia, że wcześniejsza kastracja może wpływać na charakter i zachowanie psa, może utrwalać niektóre problemy behawioralne oraz wpływać na lękliwość pupila.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Daria
Daria

Mój pies w lipcu skończy 6 lat. Nie był kastrowany. Rok temu przeszedł ostre zapalenie trzustki (od tamtej pory bierze Amylactiv Digest), poza tym nie ma przewlekłych chorób. W USG wyszedł niewielki przerost prostaty.
Czy przed wykonaniem zabiegu kastracji powinien mieć wykonane echo serca? Jeden weterynarz powiedział, że nie zrobi tego zabiegu bez wcześniejszego echa serca. Problem polega na tym, że u nas w mieście nikt nie wykonuje tego badania, a mój pies bardzo stresuje się w podróży samochodem, do tego stopnia że trzęsie się jak galareta, sapie i ślini intensywnie. Czy badanie serca po takiej jeździe autem ( 1 – 1,5 godziny) byłoby wiarygodne?

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Daria

Dzień dobry.
Badanie kardiologiczne jest zdecydowanie wskazane, jeśli są jakiekolwiek podejrzenia chorób serca. Wykonuje się je na nieznieczulonym pacjencie – jest to USG serca. W czasie badania oceniana jest kurczliwość komór i przedsionków, a także przepływ krwi przez poszczególne partie mięśnia sercowego oraz sposób pracy zastawek. Rozdrażnienie lub emocje nie mają wpływu na ocenę badania – wpłyną z pewnością na ciśnienie krwi, ale nie na stopień kurczliwości mięśnia. Wykonanie badania z pewnością zmniejszy ryzyko okołooperacyjne, a przez to zwiększy bezpieczeństwo zabiegu – nawet jeśli okaże się, że Pani pupil ma problemy sercowe, lekarz będzie ich świadomy i będzie wiedział jak należy znieczulić Pani pieska. Przypomnę, że oprócz badania kardiologicznego warto mieć świeże badanie krwi (nie starsze niż miesiąc). Do zabiegu pies powinien być 8h na czczo.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Niuniek
Niuniek

Pies, lat 10, niekastrowany, zdiagnozowany łagodny przerost prostaty. Stercz w dużej mierze bardzo przerośnięty, w badaniu per rectum jest wyczuwalny tuż za odbytnicą psa. Pies bez żadnych chorób przewlekłych. Problem z wypróżnianiem się oraz parcie powodujące drgania szczęki psa. Został przepisany mu octan medryksyprogesteronu lecz po dwutygodniowej kuracji nie widać większych zmian w prostacie.
Pytanie: Czy zastosowanie Ypozane 15mg (pies 30 kg) będzie miało lepszy efekt by przynajmniej pies się nie męczył z odczuwalnym “stolcem” w jelicie?

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Niuniek

Dzień dobry.
Rozumiem, że nie zgadza się Pan na wykonanie zabiegu kastracji? Usunięcie jąder znacząco wpływa na wielkość prostaty, sprawia, że zmiany łagodne zanikają, zmniejszają się i w efekcie narząd może znacząco się obkurczyć. Nawet psy w starszym wieku, z przewlekłymi schorzeniami, mogą być znieczulane przy odpowiednim przygotowaniu do zabiegu (badanie krwi, badanie kardiologiczne), zwłaszcza, jeśli są znieczulone wziewnie. Odpowiadając na Pana pytanie, Ypozane jest preparatem zalecanym przy łagodnym przeroście prostaty. Preparatu nie powinno się stosować u psów z problemami z funkcjonowaniem wątroby, gdy przekroczone są parametry ALT i AP. Pierwsze efekty widoczne są po dwóch tygodniach kuracji. Nie badałam Pańskiego pupila, nie jestem w stanie stwierdzić, czy Ypozane przyniesie lepszy efekt, niż zalecone przez Pańskiego lekarza prowadzącego preparaty.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Co Piszczy w Sierści Twojego zwierzaka?

Zalecenia lekarzy weterynarii na Twoim mailu

+ ebook "Czy leki ludzkie są bezpieczne dla psa i kota?"

Co Piszczy w Sierści Twojego zwierzaka?

Porady lekarzy weterynarii na Twoim mailu

+ ebook "Czy leki ludzkie są bezpieczne dla psa i kota?"

Zgoda marketingowa: wyrażam zgodę, aby Co w Sierści Piszczy skontaktował się ze mną drogą mailową, korzystając z informacji podanych w tym formularzu dla celów informacyjnych, aktualizacji i marketingu. Jeśli chcesz wycofać Twoją zgodę kliknij link rezygnacji u dołu każdego wysyłanego przez nas maila. Szanujemy Twoją prywatność i dane osobowe. Tutaj znajdziesz naszą politykę prywatności i regulamin newslettera. Przesyłając ten formularz zgadzasz się, że możemy przetwarzać Twoje dane osobowe zgodnie z tymi warunkami. 

WYPEŁNIJ POLA, ABY POBRAĆ MATERIAŁY W PDF 👇

Zgoda marketingowa: wyrażam zgodę, aby Co w Sierści Piszczy skontaktował się ze mną drogą mailową, korzystając z informacji podanych w tym formularzu dla celów informacyjnych, aktualizacji i marketingu. Jeśli chcesz wycofać Twoją zgodę kliknij link rezygnacji u dołu każdego wysyłanego przez nas maila. Szanujemy Twoją prywatność i dane osobowe. Tutaj znajdziesz naszą politykę prywatności i regulamin newslettera. Przesyłając ten formularz zgadzasz się, że możemy przetwarzać Twoje dane osobowe zgodnie z tymi warunkami.