Forum weterynaryjne żywienie psa
Żywienie psów to dość szeroki i skomplikowany temat. Z pewnością jednak każdy właściciel czworonoga powinien mieć przynajmniej podstawową wiedzę na temat tego, co może dawać do jedzenia swojemu pupilowi. Od dawna już wiadomo, że pies nie powinien jeść resztek ze stołu. Z pewnością nie służą mu przyprawione potrawy, a uwielbiana przez większość ludzi czekolada może być dla psa śmiertelną trucizną. Zanim zdecydujesz się podać jakiś rodzaj pokarmu swojemu pupilowi, musisz koniecznie sprawdzić, czy nie zrobisz mu w ten sposób krzywdy. Co musisz wiedzieć o żywieniu psów?
Rodzaje karm dla psów
Możemy wymienić trzy podstawowe rodzaje karmy dla psa: suchą, mokrą i półwilgotną. Wszystkie one mają swoje wady i zalety, ale bez wątpienia każdy cieszy się sporym zainteresowaniem właścicieli psów i ma swoich zwolenników. Sucha karma jest skoncentrowana pod kątem zawartości składników odżywczych w obojętności pokarmu. Ma najmniej wyrazisty smak i zapach, więc niektóre psy za nią nie przepadają. Do tego jest też twarda, co może sprawiać pewne problemy starszym psom oraz tym, które cierpią na choroby przyzębia i jamy ustnej. Sucha karma świetnie radzi sobie z usuwaniem kamienia nazębnego. Dzięki temu, że jest twarda, to jej gryzienie jest dla psa dobrym treningiem szczęk. Podczas niego tarcie rozprawia się z kamieniem nazębnym, więc można powiedzieć, że podczas jedzenia czworonóg może równocześnie czyścić swoje zęby. Ten rodzaj karmy ma bardzo długi okres ważności. Łatwo się go przechowuje i porcjuje. Sucha karma to aż 88% suchej masy, z czego 18% to białko, natomiast 5% to tłuszcze. To zupełnie inaczej niż w przypadku karmy mokrej, która ma tylko 20-35% suchej masy. Ten rodzaj karmy smakuje większości psów, bo często bardzo przypomina jedzenie spożywane przez ludzi - przynajmniej wizualnie. Mokra karma ma wyrazisty zapach. Jest delikatna i nadaje się także dla psów, które nie mają wszystkich zębów lub muszą jeść ostrożnie. Często jest podawana psom podczas rekonwalescencji. Niektórzy właściciele psów skarżą się na zapach karmy oraz na to, że psiak może się nią pobrudzić. W przypadku karmy puszkowanej dość trudno jest wydzielić odpowiedniej wielkości porcje. Przechowywanie reszty pokarmu w otwartej puszce jest dość uciążliwe. Jeśli nie będzie ona schowana w lodówce, to może się bardzo szybko popsuć. Pomiędzy karmą suchą a mokrą znajduje się jeszcze jeden jej rodzaj - karma półwilgotna. Cieszy się ona najmniejszym zainteresowaniem, bo jest wciąż nowością. Zawiera ona około 40-60% suchej masy. Jej największą wadą jest to, że w składzie karmy półwilgotnej często można znaleźć glicerynę, która pomaga utrzymać pożądaną konsystencję karmy. Nie jest ona wskazana w żywieniu psów, więc powinno się jej unikać.
Czasami podaje się też podział karm na podstawowe i uzupełniające. W tym wypadku jest on dość oczywisty. Karmy podstawowe to tzw. bytowe. Zawierają one wszystkie niezbędne składniki odżywcze, które są potrzebne do utrzymania psa w dobrym zdrowiu. Karmy uzupełniające są stosowane w mniejszych ilościach niż bytowe. Najczęściej używa się ich jako przysmaków i nagród. Nie mogą stanowić podstawy diety psa, ale są jedynie jej uzupełnieniem.
Karmy komercyjne a karmy przygotowywane w domu - porównanie
Nie można też zapominać, że karmę dla psa można przygotować w domu i nie trzeba ograniczać się do karm komercyjnych. Oczywiście mowa tutaj o przygotowywaniu posiłków z myślą wyłącznie o czworonogu i jego potrzebach, a nie o resztkach ze stołu. Jeśli chodzi o porównanie obu tych sposobów żywienia, to trzeba zwrócić uwagę na kilka aspektów. Karmy komercyjne są przygotowane przez specjalistów. Ich skład jest przebadany i powtarzalny. W karmie znajdują się niezbędne witaminy i minerały, które często są dodane w postaci syntetycznych dodatków wymieszanych i połączonych z resztą składników w jednorodną masę. Używanie takiej karmy zajmuje właścicielowi bardzo mało czasu, bo po prostu wystarczy nasypać ją do miski. To banalnie proste. Z kolei przygotowanie karmy w domu jest zdecydowanie bardziej pracochłonne i czasochłonne. Przede wszystkim należy włożyć sporo wysiłku w to, by skład karmy był powtarzalny. Tutaj trzeba planować posiłki z pewnym wyprzedzeniem i podawać je bezpośrednio po przygotowaniu. Warto też wyposażyć się w weterynaryjne suplementy diety, które pomagają pupilowi w utrzymaniu się w dobrej formie. Taki posiłek nie powinien być w żaden sposób przyprawiony, a mimo to z pewnością dla psa będzie bardziej atrakcyjny niż karma komercyjna. Po prostu będzie wyglądem i zapachem przypominał jedzenie spożywane przez ludzi, co dla psa będzie świetną zachętą do jedzenia.
Układanie jadłospisu dla psa jest trudne
Samodzielne przygotowywanie posiłków dla psa jest bardzo dobrym pomysłem. Z pewnością to rozwiązanie ma wiele zalet ze względu na zdrowie pupila. Trzeba jednak pamiętać, że żeby przygotowywać pełnowartościową karmę we własnej kuchni, trzeba wiedzieć, jak to robić. Ciągłe powtarzanie tych samych posiłków, radykalne zmiany składu czy brak uwzględnienia w diecie wszystkich niezbędnych składników może z czasem doprowadzić do problemów zdrowotnych psa. Zbyt monotonna dieta także może być problemem. Z tego powodu najlepiej jest się umówić na konsultację do dietetyka weterynaryjnego. Podczas niej można omówić wszystkie cechy charakterystyczne psa, w tym wiek, płeć, rasę, wielkość oraz specyficzne potrzeby. Na jej podstawie ustalane są potrzeby żywnościowe, które należy uwzględnić w diecie. Dietetyk może skomponować dobrze przemyślany psi jadłospis, który nie będzie stwarzał zbyt dużych problemów także właścicielowi. Chodzi przecież o to, by przygotowywanie karmy nie zajmowało zbyt dużo czasu. Oczywiście dietetyk może też polecić odpowiednie suplementy diety, które warto do niej włączyć, by dostarczyć psu wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz wspomóc prawidłowe funkcjonowanie jego organizmu.
Suplementacja
W diecie psa muszą się znaleźć niezbędne do funkcjonowania organizmu minerały i witaminy. Odgrywają one ogromną rolę, ale często nie ma możliwości, by dostarczyć ich odpowiednią ilość wraz z pożywieniem. Z tego powodu konieczne jest stosowanie suplementów diety zaleconych przez weterynarza labo dietetyka weterynaryjnego. Jeśli chodzi o makroelementy, to konieczna jest suplementacja: wapnia, fosforu, potasu, sodu i magnezu. Wapń wpływa na stan skóry, kości i sierści. Usprawnia też działanie układu nerwowego. Fosfor wpływa na zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej. Potas pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia organizmu psa. Jego niedobór może powodować osłabienie, apatię, a nawet paraliż i uszkodzenie serca oraz nerek. Magnez z kolei jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego. Jest też potrzebny do prawidłowego metabolizmu innych minerałów oraz witamin. W diecie psa muszą znaleźć się też mikroelementy. Ich ilości są niewielkie, ale znaczenie ogromne. Wśród nich koniecznie trzeba zwrócić uwagę na żelazo, które jest budulcem hemoglobiny we krwi. Cynk przyspiesza gojenie ran i poprawia stan skóry i okrywy włosowej. Miedź ma znaczenie dla wydajności transportu i metabolizmu żelaza. Do tego też wpływa na wytrzymałość kości. Jej braki mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psa. Mangan jest ważnym elementem metabolizmu białek i węglowodanów. Jod bierze udział w syntezie hormonów tarczycy. Jego braki mogą powodować zahamowanie wzrostu, spadek masy ciała i wyniszczenie organizmu. Ważnym mikroelementem jest także selen, który w pełni funkcje antyoksydacyjne. Jeśli chodzi o witaminy, to ich również nie można pomijać w prawidłowej diecie. Podstawą są witaminy A, D, E i K, które są rozpuszczalne w tłuszczach. Witamina C oraz witaminy z grupy B są niezbędne do tego, by budować prawidłowy szkielet i tkanki łączne. Dość łatwo wypłukują się z organizmu, więc należy je regularnie uzupełniać, by utrzymać ich poziom. Warto też zwrócić uwagę na biotynę, która jest też nazywana witaminą H lub B7. Jest ona szczególnie potrzebna psom długowłosym, które mają mieć piękną i długą okrywę włosową. Warto ją suplementować także psom w trakcie rekonwalescencji oraz dorastającym. Dodatki do diety zawsze powinny być skonsultowane ze specjalistą, który zaleci odpowiednie dawki.
Jak często i w jakiej ilości karmić zdrowego psa w różnym wieku?
Nie ma jednego prawidłowego sposobu żywienia psów. Dlatego trzeba pamiętać, by ilość i wielkość posiłków zawsze dopasowywać do potrzeb konkretnego psa. Jeśli chodzi o szczenięta, to powinny one otrzymywać nawet 5 posiłków dziennie. Powinny one być małe, ale częste. Chodzi o to, by maluch miał wystarczająco dużo czasu na strawienie posiłku. Po szóstym miesiącu życia ilość posiłków można zmniejszyć do trzech. Dorosłego psa powinno się karmić już tylko dwa razy dziennie, czyli rano i wieczorem. To jednak również jest pewne uogólnienie. Psy o małych gabarytach mają małe żołądki i szybką przemianę materii. Z tego powodu potrzebują częstszych i bardziej kalorycznych posiłków. Seniora z kolei powinno się karmić przynajmniej trzy razy dziennie, o ile stan jego zdrowia nie wymaga nawet większej częstotliwości posiłków. Starsze psy powinny otrzymywać posiłki lekkostrawne. Warto tutaj pamiętać o porównaniu potrzeb psich seniorów do starszych osób. Ich przemiana materii zwykle jest dość szybka, co sprawia, że muszą przyjmować sporo kalorii, by nie chudnąć zbyt szybko i zachować energię do życia. Do tego też warto wspomnieć o tym, że przyjmowanie większej ilości mniejszych posiłków jest lepsze dla układu pokarmowego. Jest ono też wskazane w przypadku psów z nadwagą, które walczą ze zbędnymi kilogramiami. Nie ma też wątpliwości również, że psy bardzo aktywne i pracujące powinny otrzymywać pokarm częściej i we większych ilościach. W końcu muszą mieć dostęp do odpowiednio dużej ilości energii. Psy zaprzęgowe czy pracujące w służbach poszukiwawczych zwykle są na specjalnej diecie, która umożliwia im pozostawanie na wysokim poziomie energetycznym i wypełnianie z powodzeniem swoich obowiązków. W tym wypadku nie należy się obawiać tego, że zbyt obfite posiłki staną się problemem. Do pracy trzeba mieć sporo sił, więc posiłki o wysokiej kaloryczności i dobrze dobranym składzie są bardzo wskazane.
Jakie są pierwsze objawy nadwagi i dlaczego jest ona niebezpieczna?
Psy także mogą mieć nadwagę. Najczęściej jest ona konsekwencją nieprawidłowego żywienia oraz zbyt małej aktywności. Oczywiście jest ona dość niebezpieczna dla zdrowia, mimo że często jest bagatelizowana. Pierwsze objawy nadwagi to otłuszczone żebra. Przy głaskaniu psa można po prostu wyczuć warstwę pokrywającej je tkanki. W rzucie z góry nie ma widocznego wcięcia w pasie. U niektórych psów może też być widocznie obwisły brzuch. Z czasem może pojawić się też pewna apatia i mniej energii do spacerów. Nadwaga u psów jest tak samo niebezpieczna jak u ludzi. Może być przyczyną pojawienia się wielu chorób. Jedną z nich są problemy ze stawami i ze swobodnym poruszaniem się. Po prostu kończyny są nagle wystawione na działanie większego obciążenia, niż to, do którego zostały przeznaczone. Z tego powodu pies może odczuwać oczywisty dyskomfort. Do tego też dochodzi otłuszczenie narządów wewnętrznych, miażdżyca oraz problemy z prawidłowym metabolizmem. Dopuszczenie do pojawienia się nadwagi u czworonoga jest bardzo problematyczne i wymaga podjęcia działań w celu jej zmniejszenia, a docelowo - pozbycia się jej. Zdrowy pies nie powinien mieć zbędnych kilogramów. Pamiętajmy, że zadbanie o prawidłową dietę pupila jest zdecydowanie prostsze i tańsze, niż leczenie chorób, które mogą pojawić się na skutek błędów w diecie czy nawet w skrajnym wypadku - karmienia psiaka resztkami ze stołu. Bez wątpienia nadwaga może też przyczynić się do skrócenia długości życia czworonoga.