Zapalenie ucha u psa: jakie leki stosować przy chorobach uszu?

Choroby uszu to bardzo częsta przypadłość u psów.

Są to zmiany występujące na różnym tle, o różnym nasileniu, ale z klinicznego punktu widzenia najczęściej obserwuje się choroby uszu u psa na tle zapalnym.

Inne zmiany mogące występować u psów i dotyczyć uszu to zmiany na tle urazowym jak np.

• krwiak małżowiny usznej,
• zmiany nowotworowe,
• zmiany na pasożytniczym.

Z tego artykułu dowiesz się po czym poznać, że z uszami Twojego zwierzaka dzieje się coś niedobrego.

Wyjaśnię też jak przebiega leczenie chorób uszu u psów i co Ty możesz zrobić, aby im zapobiec.

Jak zbudowane jest ucho psa?

Podobnie jak u człowieka, ucho psa zbudowane jest z 3 części:

• ucha zewnętrznego,
• ucha środkowego,
• ucha wewnętrznego.

Ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej oraz z kanału słuchowego.

Ucho środkowe jest przestrzenią wypełnioną powietrzem, w której znajdują się takie struktury jak:

• błona bębenkowa,
• jama bębenkowa,
• 3 kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko i strzemiączko),
• trąbka słuchowa (Eustachiusza).

Natomiast ucho wewnętrzne, jest najbardziej skomplikowaną częścią ucha, w której znajduje się:

•  nerw słuchowy,
• 3 kanały półkoliste,
• ślimak.

Przyczyny chorób uszu u psów

Zapalenie ucha zewnętrznego jest chorobą przewlekłą o charakterze zapalnym, dotyczącą zewnętrznych kanałów słuchowych.

Czynnikami predysponującymi do takiego stanu to stany nadmiernej wilgotności oraz upośledzonej wentylacji.

Taki stan zapalny występuje zarówno u ludzi, kotów oraz psów.

Najbardziej narażone są w tym przypadku rasy o długich zwisających uszach, takie jak cocker spaniele.

Obecnie na rynku powszechne są preparaty zawierające jednocześnie antybiotyki działające przeciwbakteryjnie jak i substancje działające przeciwgrzybiczno.

Jednakże, wcześniej należy wykonać wymaz z ucha oraz antybiogram aby użyć preparat z antybiotykiem, na który bakteria jest najbardziej wrażliwa. Leczenie polega na codziennym, dwukrotnym zapuszczaniu kropli do uszu przez okres 12-14 dni.

Po tym okresie warto wykonać kontrolne badanie otoskopowe, aby mieć pewność o skuteczności prowadzonego leczenia.

Krwiak małżowiny usznej

Inne stany chorobowe ucha mogą wynikać jako choroby wtórne lub pierwotne. Bardzo często wtórnie do zapalenia ucha powstaje krwiak małżowiny usznej.

Świąd, który towarzyszy stanowi zapalnemu ucha przyczynia się do urazów tępych małżowiny podczas trzepania w wyniku czego powstaje krwiak.

Krwiak charakteryzuje się wyglądem małżowiny na wzór piłki do ping-ponga. Powstaje on w wyniku pęknięcia naczynia krwionośnego.

Krew zgromadzona w małżowinie ulega skrzepnięciu, resorpcji a pozostały włóknik prowadzi do deformacji małżowiny usznej.

Dlatego też leczenie opiera się na szybkim ewakuowaniu krwi z małżowiny oraz oczyszczeniu powstałej jamy z włóknika i skrzepniętej krwi.

Pasożyty

Choroby uszu mogą również powstawać w wyniku działania pasożytów.

Często u psów obserwujemy nużeńca, świeżba a nawet kleszcza, które mogą przyczyniać się do woszczynowego zapalenia kanału słuchowego.

Ciała obce

Stan zapalny rozwijający się na tle ciał obcych nie jest rzadkością, szczególnie u zwierząt buszujących w wysokich trawach oraz w lesie.

Występują one jako jednostronne zapalenie kanału słuchowego, a podczas badania otoskopowego kanału słuchowego znaleźć możemy źdźbło traw, kłosy, kamyczki.

Takie badanie należy wykonywać bardzo dokładnie, ponieważ zwiększona ilość wydzieliny w uchu powoduje maskowanie ciała obcego, który w tym przypadku bardzo łatwo przeoczyć.

Alergie

W dzisiejszych czasach szybko rozwijająca się diagnostyka laboratoryjna pozwala nam na rozpoznanie zapalenia uszu na tle alergii i nadwrażliwości. U 50-80% psów występujące otitis externa, obustronne wynika z atopii, której towarzyszą inne objawy skórne. U 3-5% psów z atopią otitis externa jest jedynym objawem.

Dosyć często spotykamy zwierzęta z alergią pokarmową.

U 80% psów z alergią pokarmową występuje zapalenie jako jeden z wielu objawów, natomiast u 20% może to być jedyny objaw.

Wiele leków stosowanych w terapii u zwierząt może powodować podrażnienie kanałów słuchowych np. neomycyna, glikol propylenowy.

Substancje takie mogą prowadzić do rozwinięcia się alergii kontaktowej i w końcowym efekcie, zapalenia kanałów słuchowych.

Takie zapalenie rozwija się niedługo po zastosowaniu substancji uczulającej.

Terapia stanu zapalnego na tle nadwrażliwości polega na stosowaniu karmy hipoalergicznej, usunięciu w miarę możliwości ze środowiska alergenów oraz wprowadzenie terapii sterydowej.

Inne przyczyny

Często choroby uszu dotyczą psów rasy Labrador. Stany zapalne u tej rasy psów trudno się leczy, często nawracają.

Należy pamiętać że labradory są rasa predysponowaną do niedoczynności tarczycy. W przypadku tego zaburzenia endokrynologicznego bardzo często obserwuje się problem z uszami o charakterze długotrwałym.

Rzadko u psów, natomiast częściej u kotów, występują polipy zapalne.

Zazwyczaj są one jednostronnie i wywodzą się z podściółki jamy bębenkowej, błony bębenkowej lub nosogardzieli.

Jedyną terapią jest chirurgiczne usunięcie polipa.

Zmiany nowotworowe występują rzadko.

Najczęściej rozpoznajemy gruczolaki lub gruczolakoraki wywodzące się z gruczołów woszczynowych, brodawczaki lub raki płaskokomórkowe i podstawno komórkowe.

Te dwa ostatnie są nowotworami złośliwymi, które często po chirurgicznym usunięciu dają wznowę pooperacyjną.

Następstwa zapalenia uszu

Podstawowymi następstwami są urazy tępe małżowiny usznej, początku kanału słuchowego.

Powstające rany często ulegają zakażeniu lub wskutek urazów tępych może rozwinąć się wcześniej opisany krwiak małżowiny prowadzący do deformacji.

W silnych i przewlekłych stanach, które nie zostaną poddane terapii rozwija się proces hiperpigmentacji z hiperkeratynizacją kanałów słuchowych prowadzące do zwężenia przewodu słuchowego a w końcowym etapie do głuchoty.

W takich przypadkach są metody chirurgiczne polegające na poszerzeniu kanału przez jego ablację.

Natomiast zapalenie trwające powyżej 2 miesięcy prowadzi do rozwoju zapalenia ucha środkowego i wewnętrznego, czego objawem jest zespół przedsionkowy.

Zapalenie ucha u psa objawy

Częstym objawem zapalenia ucha jest świąd oraz bolesność okolicy ucha.

Obserwować można wówczas u zwierzęcia:

• potrząsanie głową,
• ocieranie głowy o przedmioty, podłogę,
• drapanie uszu,
• skowyczenie.

W uszach gromadzi się cuchnąca wydzielina, która może mieć specyficzną woń w zależności od czynnika patologicznego.

W przypadkach o ostrym przebiegu małżowina oraz kanał słuchowy są zaczerwienione oraz obrzęknięte.

Kanał słuchowy może być pokryty owrzodzeniami i nadżerkami, natomiast małżowina uszna może być podrapana, o przerzedzonym włosie, z obecnością strupów.

W przypadkach przewlekłych dochodzi do zliszajowacenia, hiperkeratozy, zbliznowacenia małżowiny usznej, kanał słuchowy może ulec zwężeniu a nawet zarośnięciu.

W przypadkach nieleczonego zapalenia ucha zewnętrznego (otitis externa), stan zapalny przenosi się do ucha wewnętrznego co objawia się tzw. zespołem przedsionkowym.

W takich sytuacjach obserwujemy przekrzywienie głowy na stronę zapalnego ucha, czasem chodzenie w koło.

W terapii stanu zapalnego ucha, bardzo ważna jest terapia ukierunkowana gdyż stan zapalny może być wywołany przez grzyby, drożdżaki lub bakterie.

Do najczęstszych grzybów jakie izoluje się z wymazów uszu jest Malassesia, natomiast do bakterii najczęściej izolowanych należy Pseudomonas, Staphylococcus.

Zobacz na poniższym wideo jak może zachowywać się pies z zapaleniem ucha

Zapalenie ucha u psa diagnostyka

Objawy kliniczne oraz badanie otoskopowe w 100% daje nam rozpoznanie zapalenia uszu.

Ważne jest rozpoznanie przyczyny.

Do tego bardzo przydatny jest wywiad z właścicielem, wykonanie badania mikroskopowego wydzieliny z uszu a także posiewu, który pozwoli nam określić czy przyczyną zapalenia jest bakteria lub grzyb.

W przypadku negatywnych wyników badań, należy posiłkować się dodatkowymi badaniami laboratoryjnymi:

• badania alergiczne,
• badania endokrynologiczne,
• pobranie zeskrobin na których możemy znaleźć pasożyta.

Warto mieć na uwadze, problemy związane z gruczołami około odbytowymi u psów.

Wydzielina gromadząca się w gruczołach okołoodbytowych jest świądotwórcza dla uszu, lecz nie wywołuje stanu zapalnego.

Dlatego przed końcowym rozpoznaniem warto zbadać zatoki około odbytowe i w przypadku ich nadmiernego wypełnienia opróżnić je.

Zapalenie ucha u psa leczenie

Terapia polega na stosowaniu kropli do uszu 2 razy dziennie przez minimum 2 tygodnie.

Musi to być terapia ukierunkowana na konkretny czynnik wywołujący stan zapalny, dlatego tak ważna jest poprawna diagnostyka.

Nie chcemy przecież leczyć bakterii lekami przeciw pasożytom… W przypadku gdy zapalenie uszu jest objawem jak np. w przypadku alergii lub niedoczynności tarczycy, leczymy chorobę pierwotną.

Rzadko występuje konieczność płukania kanałów słuchowych.

Jeśli jednak tak się stanie, wykorzystuje się do tego środki dezynfekcyjne, rozcieńczone w ciepłej wodzie.

Zabieg pielęgnacyjny wykonuje się w premedykacji zwierzęcia.

Zapalenie ucha u psa leki

Często stosowanymi kroplami do uszu są preparaty:

• Dicortnineff-vet,
• Surolan,
• Orilan,
• Aurizon.

Leki te wykazują działania przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwświądowe, dlatego skuteczność terapii widoczna jest już po paru dniach stosowania. Ceny zawierają się w przedziale od 30 do 50zł za opakowanie.

W przypadku chorób tła pasożytniczego, należy zastosować lek zwalczający danego pasożyta.

Jak zapobiegać chorobom uszu?

Decydując się na psa, warto poczytać o jego cechach rasowych.

Budowa anatomiczna psów rasowych czy też mieszańców konkretnych ras, usposabia je do większego prawdopodobieństwa występowania chorób uszu.

Tak jest właśnie z zapaleniem uszu.

Często dotyczą one cocker spanielów, labradorów i golden retrieverów, czyli psów lubiących pływać lub z zwisającymi małżowinami usznymi.

Dzięki tej wiedzy będziemy w stanie zapobiegać zapaleniom przez:

• suszenie uszu,
• wietrzenie uszu,
• odpowiednią pielęgnację.

Warto pamiętać, że dbanie o uszy naszych podopiecznych jest o wiele tańsze niż ich leczenie. Jeśli chcesz dowiedzieć się jak robić to poprawnie, zachęcam do przeczytania artykułu “Czyszczenie uszu psa i kota: jak i czym czyścić uszy?“.

Masz pytania związane z tym tematem? Zadaj je teraz publikując komentarz pod artykułem.