Drożdżaki u psa
Drożdżyca u psa – to brzmi strasznie!
Pierwsze skojarzenie z tą jednostką chorobową, to bardzo źle wyglądające zmiany skórne, które mogą też być groźne dla człowieka.
Czy tak jest naprawdę?
Nie do końca.
Drożdżaki, które najczęściej są znajdowane na psiej skórze to te z rodzaju Malassezia. Gatunek najczęściej izolowany z psiej skóry to konkretnie Malassezia pachydermatis.
Są komensalami, oznacza to że w normalnych warunkach żyją na skórze, nawet u zdrowych zwierząt i dopiero w określonych warunkach wywołują infekcję.
W niewielkiej ilości te drożdżaki są znajdowane wokół jamy ustnej, w przewodach słuchowych oraz w okolicy odbytu u zdrowych psów.
Patogenami są okazyjnie – kiedy spada odporność lub dochodzi do uszkodzenia naskórka, wtedy Malassezia intensywnie się namnaża może powodować powikłanie obecnego zakażenia.
Predyspozycje do drożdżycy
Każda rasa jest predysponowana do zakażeń skóry, wywołanych przez drożdżaki Malassezia, jednak występują one szczególnie często u:
Warto wspomnieć, że nie tylko psy mogą być zakażone – u kotów szczególnie często Malassezia znajdowana jest u sfinksów.
Tak jak wspomniałam, Malassezia zwykle wikła już obecne zakażenie lub uszkodzenie tkanek.
Bardzo często jest znajdowana w zeskrobinach i posiewach, towarzysząc inwazjom pasożytów zewnętrznych.
Każde osłabienie organizmu i utrata odporności mogą być przyczyną intensywnego namnażania Malassezia.
Drożdżaki u psa przyczyny
W przypadku stwierdzenia intensywnego rozrostu drożdżaków na skórze psa, należy poszukać innej przyczyny pierwotnej.
Najczęściej są to:
- atopia,
- nadwrażliwość pokarmowa,
- alergia kontaktowa,
- zaburzenia hormonalne,
- zaburzenia w procesie keratynizacji naskórka,
- łojotokowe zapalenie skóry,
- schorzenia metaboliczne,
- terapia sterydami lub inne choroby przewlekłe, powodujące upośledzenie odporności.
Drożdżaki u psa objawy
Podejrzenie obecności Malassezii powinno nasunąć się, gdy nasz pupil ma zaczerwienienia, często połączone z przetłuszczaniem skóry, w okolicach:
- fałdów pachwinowych,
- fałdów pachowych,
- na części twarzowej czaszki,
- na brzuchu,
- między palcami.
Zajęte chorobowo mogą być także pazury oraz uszy.
W przewlekłej postaci choroby widoczne są przebarwienia, zaciemnienie skóry, może pojawić się zliszajowacenie skóry.
Włos staje się słaby, łamie się oraz wypada.
Nadmierne rogowacenie, tak zwana słoniowata skóra jest również charakterystyczna w przebiegu tej infekcji.
W przypadku, gdy proces obejmuje pazury, wokół łożyska pazura obserwowany jest brązowy nalot, a sam pazur może stać się kruchy i łamliwy.
Bardzo często objawy te łączą się ze stanem zapalnym zewnętrznego przewodu słuchowego – widoczne jest zaczerwienienie, złuszczanie naskórka, intensywny zapach połączony z brązową lub żółtawą wydzieliną woskową.
Rozpoznanie drożdżycy
Badaniem potwierdzającym obecność drożdżaków na skórze pupila jest pobranie próbki materiału z zainfekowanej skóry i jego ocena pod mikroskopem.
Najczęściej wykonywanym testem jest test z taśmą samoprzylepną – fragment plastra przykleja się do skóry, dzięki czemu pobierana jest warstwa komórek skóry oraz znajdujących się na niej mikroorganizmów.
Preparat odciskowy również daje zadowalające efekty w wykrywaniu identyfikowania inwazji drożdżaków.
Zawsze warto przeprowadzić także badanie hodowlane, aby upewnić się, że to właśnie Malasezia jest przyczyną infekcji.
Drożdżaki znajdowane są też często w zeskrobinie, wymazach z ran i uszkodzeń skóry.
Uważa się, że jeśli w materiale, pobranym ze zmienionej w jakikolwiek sposób tkanki zostaną znalezione drożdżaki, w ilości 5 komórek w polu widzenia w preparacie, powinna zostać wprowadzona terapia przeciwgrzybicza.
Malassezia w kanale słuchowym raczej rzadko wywołuje pierwotne zapalenie ucha.
Najczęściej jest czynnikiem wikłającym obecne już zakażenie.
Z przewodu słuchowego izolowane są nie tylko Malassezia pachydermatis, o której wspomniałam wcześniej. Inne gatunki, które można tam znaleźć to Malassezia furfur oraz obtusa.
Innym drożdżakiem, który również może powodować zapalenia skóry, jest Candida.
Są to drożdżaki, które fizjologicznie zasiedlają błony śluzowe.
Ich namnożenie na skórze powodowane jest podobnymi przyczynami, jak w przypadku Malassezii – zasiedlają tkanki uszkodzone, toczone przewlekłym stanem zapalnym, zawilgocone.
Czynnikiem predysponującym do rozwoju kandydozy są także choroby immunosupresyjne, rany pozabiegowe, które nie są właściwie pielęgnowane.
Zmiany skórne, powikłane przez Candida wyglądają nieco inaczej niż te, które są powikłane Malassezią.
Skóra jest zaczerwieniona, wilgotna, pojawiają się zmiany przypominające nadżerki oraz wysięk.
Pokryte są łuszczącymi się strupami, na brzegach widać wyraźne uniesienie naskórka.
Włos w zainfekowanych miejscach wypada.
Zmiany przypominają powierzchowne, ropne zapalenie skóry.
Kandydoza może też pojawić się na błonach śluzowych, w postaci:
- pleśniawek,
- nadżerek,
- płytkich owrzodzeń.
Najczęściej zmiany takie lokalizują się na granicy skóry oraz błon śluzowych.
Charakterystyczny jest ich wygląd – brzegi zmian są zaczerwienione, nieco wyniesione ponad powierzchnię tkanki, środek natomiast jest pokryty białawym nalotem, który nie daje się zdjąć z uszkodzonej tkanki.
Diagnostyka kandydozy wygląda dokładnie tak samo, jak w przypadku Malassezii – również niezbędne jest pobranie materiału do oceny pod mikroskopem.
W przypadku znalezienia charakterystycznych, pączkujących drożdżaków oraz pseudostrzępków, warto wysłać pobraną próbkę do badania hodowlanego, aby potwierdzić przypuszczenia.
Leczenie drożdżycy
Leczenie drożdżycy
Terapię w przypadku drożdżakowych zapaleń skóry można podzielić na dwa rodzaje – miejscową oraz ogólną.
Obecnie lekarze starają się tak dobierać preparat, aby jego efekt terapeutyczny był maksymalny, przy jak najmniejszych skutkach ubocznych, związanych z jego stosowaniem.
Dlatego, w terapiach dermatologicznych coraz częściej stosowane są właśnie preparaty o działaniu miejscowym, zwłaszcza jeśli czynnik zakaźny lokalizuje się w płytkich warstwach skóry, do których ma dostęp preparat zastosowany miejscowo.
W przypadku Malassezii oraz kandydozy skórnej stosowane są płukanki, przymoczki i kąpiele dermatologiczne, w zależności od lokalizacji oraz wielkości obszaru, na jakim rozwinęła się infekcja.
Główne substancje zawarte w preparatach przeciwgrzybiczych to:
- mikonazol,
- klotrimazol,
- posakonazol.
Pomocne do opanowania infekcji są też stosowane dodatkowo antybiotyki – ograniczają one współistniejące najczęściej zakażenia bakteryjne.
W przypadku infekcji obejmującej przewód słuchowy i małżowinę ucha, zalecane jest szczególne dbanie o higienę w tym obszarze.
Ważne jest stosowanie odpowiednich preparatów do czyszczenia ucha, najlepiej o określonym pH, które będzie niekorzystne dla rozwoju drożdżaków.
Jeśli chodzi o terapię stosowaną ogólnie, warto przeprowadzić takie leczenie, jeśli infekcja jest bardzo nasilona, objawy są zaawansowane, lub występują przeciwwskazania do zastosowania terapii miejscowej.
Lekami, które są zalecane do terapii ogólnej są:
- ketokonazol,
- flukonazol,
- terbinafina,
- itrakonazol.
Terapia powinna trwać co najmniej trzy tygodnie, a po jej zakończeniu należy wykonać badanie kontrolne, aby sprawdzić, czy doszło do wycofania infekcji.
W przypadku infekcji zlokalizowanej w obrębie pazurów, sama terapia doustna może nie być wystarczająca, dopiero połączenie terapii miejscowej ze środkami przyjmowanymi ogólnie daje zadowalające efekty.
W przypadku kandydozy zlokalizowanej na błonach śluzowych, terapia powinna trwać co najmniej 4 tygodnie.
Powinna być kontynuowana przez tydzień po ustąpieniu objawów
Warto pamiętać, aby koniecznie dokładnie zdiagnozować pupila.
Jak wspomniałam wcześniej, Malassezia i Candida rzadko powodują pierwotną infekcję, najczęściej wikła już obecne zakażenie, korzysta z uszkodzeń naskórka spowodowanych przez pasożyty zewnętrzne lub spadku odporności.
Jeśli przyczyna pierwotna nie zostanie ustalona i wyleczona, infekcja spowodowana przez drożdżaki będzie nawracała.
Dlatego też rokowanie zależy od stanu ogólnego pacjenta, stanu zaawansowania i możliwości terapii choroby podstawowej oraz trafnego rozpoznania czynnika wikłającego.
Jeśli chodzi o leczenie wspomagające, bardzo ważnym czynnikiem terapii jest odpowiednio zbilansowana dieta.
Musi zawierać dobrej jakości, łatwo przyswajalne składniki odżywcze, nie może powodować stanów niedoborowych.
Należy koniecznie wykluczyć wszelkie składniki, które mogą powodować alergię pokarmową.
Warto włączyć do codziennego stosowania preparaty podnoszące odporność organizmu, takie jak betaglukan.
Dobrym pomysłem będzie też codzienna suplementacja kwasów omega 3 i omega 6, w odpowiednim preparacie.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe wspomagają procesy regeneracyjne w organizmie, dodatkowo znacząco wpływają na procesy gojenia skóry.
Zapobieganie
Jeśli chodzi o zapobieganie wystąpienia drożdżycy, jest kilka istotnych punktów, które zawsze warto przestrzegać:
- Przede wszystkim należy unikać miejsc, w których pies może się zarazić.
- Kontakt z chorymi osobnikami powinien być znacząco ograniczony.
- Nie należy wprowadzać do domu psa, który nie został wcześniej przebadany.
- Każda, pojawiająca się zmiana skórna, lub przebarwienie sierści powinno być dokładnie zdiagnozowane.
Warto pamiętać, że Malassezia może być zoonozą – czyli powodować zakażenia także u ludzi z niedoborami odporności, dlatego warto zachowywać szczególną higienę w kontaktach z zainfekowanym pupilem.
Mycie rąk po każdym głaskaniu i zabawie to absolutna podstawa.
Dodaj komentarz