Dermatoza cynkozależna u psa: objawy, leczenie [zalecenia weterynarza]

Posłuchaj wersji audio artykułu:

Dermatoza cynkozależna u psa jest schorzeniem polegającym na zaburzeniu rogowacenia naskórka powstającym skutek niedoboru cynku w organizmie.

Do jej wystąpienia predysponowane są przede wszystkim psy ras północnych (alaskan malamute, siberian husky, samoyed), a także młode osobniki ras dużych i olbrzymich (np. doberman, owczarek niemiecki, dog niemiecki, czy rhodesian ridgeback). 

Dermatoza cynkozależna u psa przyczyny i objawy

Niedobory cynku w organizmie wynikać mogą zarówno z jego niewystarczającej ilości w diecie jak i być związane z genetycznie uwarunkowanym zaburzeniem wchłaniania tego pierwiastka w jelitach. Ze względu na tę etiologię wyróżniamy 2 typy dermatozy cynkozależnej. 

Typ I dermatozy cynkozależnej występuje głównie u ras północnych, u których pomimo prawidłowo zbilansowanej pod względem mikroelementów diety, dochodzi do względnego niedoboru cynku na skutek jego upośledzonego wchłaniania.

Objawy choroby to przede wszystkim:

• Wyłysienie oraz silne złuszczanie naskórka wokół oczu, na podbródku i wargach. Czasem zmiany występują także na opuszkach, łokciach, napletku i wargach sromowych.
• Okrywa włosowa jest wyraźnie gorszej jakości, a u chorych zwierząt obserwować można dodatkowo osłabiony zmysł węchu.
• Nadmiernie zrogowaciałe opuszki pękają i stają się wrotami zakażenia dla bakterii i grzybów z rodzaju Malassezia. 

Typ II dermatozy cynkozależnej występuje głównie u ras dużych, szczególnie przy nadmiarze wapnia w diecie, gdyż pierwiastek ten tworzy z cynkiem nierozpuszczalne, trudno wchłaniane związki. Również karmy dla psów z dużą zawartością zbóż, bogate w roślinne białka, sprzyjają hamowaniu przyswajania cynku w przewodzie pokarmowym. 

Objawy to:

• Hiperkeratoza opuszek palcowych i lusterka nosowego.
• Zgrubienia skóry powstałe w miejscach przewlekłego ucisku – np. na łokciach lub genitaliach. 

Za specyficzną odmianę dermatozy cynkozależnej uważane jest też acrodrmatitis letalis, czyli letalne akrodermalne zapalenie skóry (LAD) występujące u bulterierów.

Jest to choroba dziedziczna tej rasy, objawiająca się głównie łuszczeniem i hiperkeratozą dystalnych części kończyn,  także objawami ogólnymi ze strony układu pokarmowego, oddechowego i szkieletowego.

Przypuszczalnie przyczyną powstałych zmian są zaburzenia metabolizmu cynku i miedzi, jednak w odróżnieniu od dermatoz cynkozależnych podawanie cynku nie pozwala na uzyskanie klinicznej poprawy stanu zdrowia chorego zwierzęcia.

Diagnostyka dermatozy cynkozależnej

Wstępne rozpoznanie choroby opiera się na obserwowanych objawach klinicznych i wywiadzie dotyczącym diety zwierzęcia. Na ostateczną diagnozę pozwala badanie histopatologiczne wycinka zmienionej  skóry. Również poprawa stanu klinicznego po suplementacji cynku sugerować może  jego niedobory w organizmie. 

Dermatoza cynkozależna u psa leczenie

W zależności od typu choroby leczenie dermatozy cynkozależnej polega na doustnej lub iniekcyjnej suplementacji cynku oraz skorygowaniu nieprawidłowo zbilansowanej diety.

Równocześnie zwalcza się wtórne powikłania bakteryjne lub grzybicze. Zmieniony naskórek można traktować miejscowymi przymoczkami z ciepłej wody, keratolitycznymi szamponami dla psa oraz maściami antybiotykowymi.

Poprawę jakości włosa przynosi też włączenie do diety niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych NNKT, czyli np. kwasów omega-3 czy omega-6.

Profilaktyka

Do profilaktyki dermatozy cynkozależnej typu II u szczeniąt ras szybko rosnących przyczyniać się może stosowanie odpowiednio zbilansowanych pod względem wapnia i cynku diet, a także unikanie karmy dla psa z wysoką zawartością zbóż i soi. 

Rokowanie przy dermatozie cynkozależnej u psów

Po wprowadzeniu odpowiedniej terapii zmiany skórne wycofują się w przeciągu 2 miesięcy. Choć rokowanie jest dobre, leczenie niejednokrotnie kontynuować trzeba przewlekle do końca życia zwierzęcia.