Doberman: opis, charakter, choroby [zalecenia weterynarza]

Dobermany to eleganckie i wysportowane psy, o szlachetnej sylwetce, które możemy zobaczyć w różnego rodzaju filmach – często jako czarne charaktery 😉

Doskonali obrońcy, psy stróżujące, tropiciele, psy rodzinne, a także bohaterowie wojenni.

Doberman to rasa psa, która łączy w sobie kilka sprzeczności. Niegdyś była w czołówce najpopularniejszych ras na świecie, zwłaszcza w USA, dziś trochę mniej popularna, ale wciąż miłośników można znaleźć na całym globie.

Doberman należy do 2 grupy FCI, sekcja 1 (pinczery i sznaucery).

Historia rasy

Pies doberman to rasa stworzona w XIX wieku. Rasa wywodzi się z Niemiec.

Twórcą, od którego wzięła się ich nazwa, był Louis Doberman, najprawdopodobniej poborca podatkowy i hycel (istnieją sprzeczne doniesienia na temat pracy jaką wykonywał Pan Doberman).

Chciał on stworzyć psa nieprzekupnego i bardzo odważnego, na którym będzie mógł polegać i który go obroni.

I tak powstał prototyp dzisiejszego dobermana – pierwsze psy łączyły w sobie wiele ras (do końca nie jest pewne jakich), między innymi:

• owczarka niemieckiego,
• rottweilera,
• pinczera,
• greyhounda,
• manchester teriera,
• beaucerona.

Po śmierci Louisa Dobermana zaczęto dopracowywać i uszlachetniać rasę.

Doceniono umiejętności obronne i tropiące dobermanów, psy te często były psami policyjnymi i groźnymi psami obronnymi w Niemczech.

Ich popularność wśród miłośników psów rosła, a siłę, spryt, wytrzymałość i silny instynkt obronny postanowiono wykorzystać w wojsku.

Psy dobermany brały czynny udział zarówno w I, jak i II Wojnie Światowej.

Amerykańskie Marines wykorzystywało psy dobermany w trakcie inwazji na wyspy Pacyfiku.

Doberman to pies zwiadowca, ostrzegający przed wrogiem, który potrafił odnaleźć zakamuflowanego snajpera, ostrzegał przed minami.

Wielu amerykańskim żołnierzom psy rasy doberman uratowały w ten sposób życie, wiele z nich przy tym zginęło.

Doceniono ich odwagę i po wojnie wystawiono monument upamiętniający te wspaniałe psy.

Również żołnierze Wehrmachtu użytkowali dobermany, jako psy wojskowe, były tam szkolone na psy bardzo agresywne, stąd też może zaczęła brać się ich zła sława.

Po II Wojnie Światowej psy dobermany praktycznie wyginęły. Zostały odtworzone przez Wernera Junga, a dzisiejsze psy rasy doberman są potomkami tej nielicznej grupy, która wybrał Werner.

Jeszcze parę lat temu dobermany niesłusznie kreowane były na psy agresywne, ostre, nieco przerażające. Działo się to za sprawą filmów, w których grały.

Jedno jest pewne: wspaniałe psy tej rasy w nieodpowiednich rękach potrafią być naprawdę groźne.

Doberman opis rasy

Doberman to pies o sylwetce wpisanej w kwadrat, dobrze, ale nie przesadnie umięśniony, średniej wielkości, o dumnej postawie. Doberman to pies do towarzystwa, jest dobrym psem obronnym oraz pracującym.

Jak wygląda Doberman?

Doberman porusza się elegancko, swobodnie i elastycznie.

Wielkość psa

Szata:

• cała sierść bardzo krótka, przylegająca, gęsta i twarda,
• brak jest podszerstka.

Maści uznawane przez FCI:

• czarna,
• czekoladowa.

Obie z kasztanowym, wyraźnie odgraniczonym podpaleniem, obecnym:

• na kufie,
• pojedyncze plamki na policzkach,
• nad oczami,
• na spodzie szyi,
• na klatce piersiowej,
• na nadgarstkach, śródręczach i śródstopiach,
• na wewnętrznej stronie ud i ramion,
• na spodzie ogona.

Istnieją też inne maści, takie jak:

• błękitna,
• izabelowata,
• biała – albinotyczna.

Maści te są nieuznane przez FCI, ponieważ bardzo często w przypadku psów występowały choroby skóry, takie jak np. wyłysienia z rozrzedzeniem barwnika.

Doberman charakter

Doberman to doskonały obrońca, niezwykle odważny, ale też oddany rodzinie przyjazny pies. o silnym charakterze

Na charakter dobermana wpływ ma hodowla, z której pochodzi, a także nasz sposób podejścia do psa i jego szkolenie. Nie ma ani małych, ani dużych psów złych z natury.

To jakim pies doberman się stanie zależy dużej mierze od nas i od tego ja takiego psa poprowadzimy.

Doberman to bardzo inteligentny pies. Jest podatny na szkolenia, które przy rasie doberman są wręcz obowiązkiem.

Doberman to pies bardzo chętny do pracy, wszystkie polecenia łapie w mig, ale nie oznacza to że może go wyszkolić każdy.

Potrzebuje doświadczonego opiekuna. To sprawny fizycznie, silny fizycznie pies, o bardzo wrażliwej psychice, bardzo łatwo popełnić błędy przy jego wychowaniu. Dobermany należy szkolić już od pierwszego dnia szczenięcia w nowym domu.

Szczenięta są bardzo niecierpliwe, obdarzone ogromnym temperamentem, dlatego to opiekun powinien wykazać się podwójną dozą cierpliwości.

Dobermany rozpiera energia, te psy rasowe powinny mieć dużo zajęć, zarówno aktywności fizycznej (agility, frisbee), jak i umysłowej (zacząć można już od szczenięcia zabawa np. z mata węchowa).

Najgorsze co może im się przytrafić to nuda. Z nudy potrafią zdemolować całe mieszkanie.

Doberman pozostawiony długo sam sobie, może stać się notorycznym uciekinierem.

Dobermany wykazują się ograniczonym zaufaniem w stosunku do obcych, ale nie reagują na nich agresją, są po prostu czujne.

Rodzina dla nich jest wszystkim i potrafią, kiedy trzeba bronić członków rodziny. Doberman jest opiekuńczy wobec dzieci. To typ psa jednego pana, największą tragedia dla niego jest zmiana właściciela. Nawet kilkudniowe rozstanie to dla niego trauma, dlatego należy zastanowić się przed oddaniem zwierzęcia np. do hotelu dla psów.

Te psy lubią towarzystwo człowieka, najlepiej czują się kiedy ich rodzina jest w komplecie. Dobrze prowadzony doberman, to pies karny, posłuszny, można powiedzieć że idealny, ale w nieodpowiednich rękach może stać się agresywny, lub przesadnie lękliwy i przez to czasem nieobliczalny.

Pielęgnacja dobermana

Pielęgnacja w ogóle nie przysparza problemów.

Sierść dobermanów jest bardzo krótka, brak jest podszerstka dlatego te psy rasowe nie wymagają praktycznie kąpieli. Wystarczy raz na tydzień wyszczotkować go gumową szczotką, bądź specjalną rękawica. Oszczędzi to nam na pewno sprzątania w domu bo sierść dobermana często dość trudno usunąć z dywanów i tapicerek meblowych.

Ze względu na brak podszerstka dobermany szybko marzną, dlatego warto kupić ubranie na zimę dla dobermana.

Doberman karmienie

Dobermany powinny otrzymywać dobrą jakościowo, wysokoenergetyczną karmę.

Najlepszym pomysłem jest kupowanie gotowej karmy bytowej, bo jest ona dobrze zbilansowana, co zwłaszcza dla szczeniąt jest bardzo istotne.

Jeżeli chcemy sami przygotowywać karmę dla dobermana, koniecznie musimy poradzić się psiego dietetyka, ponieważ rasa ta jest wrażliwa na niedobory. Może zajść konieczność stosowanie suplementów dla psów.

Doberman choroby

Dobermany to mieszanka różnych ras i może dlatego predysponowane są do dość znacznej ilości chorób.

Kardiomiopatia rozstrzeniowa

Kardiomiopatia rozstrzeniowa to bardzo częsta choroba dobermanów tła genetycznego.

Polega na osłabieniu mięśnia sercowego, a także jego zwłóknienie.

Początkowo objawy są bardzo łagodne, niezauważalne przez właściciela, który może tłumaczyć je starością psa.

Typowe objawy pojawiają się późno, kiedy choroba jest już w zaawansowanym stadium – dlatego tak ważne są profilaktyczne badania echo serca u dobermanów.

Często dochodzi do nagłego pogorszenia samopoczucia, oraz:

• osowiałości,
• przyspieszenia oddechów i duszności, a w zaawansowanych przypadkach obrzęku płuc,
• kaszlu,
• powiększenia obrysu brzucha, na skutek zbierającego się tam płynu,
• nietolerancji wysiłkowej,
• omdleń,
• utraty apetytu i wychudzenia.

Serce ma ścieńczałą ścianę, mięsień sercowy ma obniżoną kurczliwość, cała sylwetka serca jest powiększona, na zdjęciu rtg serce jest okrągłe.

Często chorobie towarzyszą zaburzenia rytmu serca (migotanie przedsionków).

Rozpoznanie choroby w późnym etapie nie jest trudne, często lekarzowi wystarczy stetoskop.

Rozpoznanie potwierdza się badaniem rtg, EKG oraz najważniejszym wśród tych badań – echo serca.

Co jest bardzo ważne, wcześnie rozpoznana kardiomiopatię można skutecznie leczyć i znacząco opóźnić pojawienie się objawów klinicznych, a tym samym sporo przedłużyć życie psa.

Wystarczy raz w roku (u psów w grupie ryzyka), lub raz na 2 w lata wykonać profilaktyczne badanie echo serca.

W leczeniu stosuje się głównie:

• leki moczopędne (np. Furosemid czy torasemid a także spironolakton),
• leki rozszerzające naczynia krwionośne (inhibitory konwertazy angiotensyny),
• leki zwiększające kurczliwość mięśnia sercowego (pimobendan),
• leki przeciwarytmiczne (digogsyna, propranolol).

Warto suplementować L -karnitynę, która ma znaczący wpływ na mięsień sercowy, a także nienasycone kwasy tłuszczowe.

Chorobę leczy się do końca życia. Niestety często w przebiegu kardiomiopatii rozstrzeniowej może dojść do tzw. nagłej śmierci sercowej, na skutek zaburzeń rytmu.

Choroba von Willebranda

Choroba ta choć występuje u wielu ras, to u dobermanów jest najczęstsza.

To zaburzenie krzepliwości krwi na skutek niedoboru jednego z czynników krzepnięcia krwi – czynnika von Willebranda.

U dobermanów jest to typ I – czyli niskie stężenie prawidłowego czynnika von Willebranda (w typie II czynnik ten jest nieprawidłowy, a w III brak go całkowicie).

Choroba o podłożu genetycznym.

Objawy pojawiają się najczęściej przypadkowo np. podczas zabiegów operacyjnych, iniekcji, podczas cieczki czy wymiany zębów.

Zwiększona jest wtedy skłonność do krwawień, ze skóry czy błon śluzowych, a także w zaawansowanych przypadkach krwawieniami do przewodu pokarmowego.

Drobne krwawienia zazwyczaj nie wpływają negatywnie na organizm, natomiast krwawienia obfitsze mogą skutkować groźną anemią, która wymaga czasem przetoczenia krwi.

Wydłużony jest czas krwawienia, prawidłowy jest natomiast czas protrombinowy.

Chorobę diagnozuje się na podstawie objawów klinicznych, a także oznaczenia czynników krzepnięcia, w tym czynnika von Willebranda. Nie ma typowego leczenia, a psy rasowe ze zdiagnozowana choroba przed zabiegiem chirurgicznym poddawane są leczeniu np. Desmopresyna, bądź osoczem świeżo mrożonym.

Dysplazja stawu biodrowego

Dysplazja stawu biodrowego, czyli jego wadliwe ukształtowanie.

Choroba, na którą wpływ mają predyspozycje genetyczne, a także:

• żywienie,
• tryb życia,
• aktywność fizyczna,
• tempo wzrostu.

Objawy uzależnione są od stopnia zmian w stawie biodrowym.

Poczynając od delikatnych zmian w chodzie, do typowej niechęci do poruszania się, aż do tzw. króliczego chodu.

Co ważne stopień dysplazji ma wpływ na to w jakim wieku pojawiają się objawy kliniczne, w zaawansowanych przypadkach już u szczeniąt, w łagodniejszych dużo później nawet w wieku 5 – 6 lat. Leczenie może być zachowawcze – czyli zmiana trybu życia i żywienia, oraz chirurgiczne – i tu również w zależności od stopnia, oraz wieku psa dobierana jest odpowiednia metoda.

Niedoczynność tarczycy

Czyli obniżenie wytwarzania przez gruczoł tarczowy hormonów tarczycy.

Objawy są niespecyficzne, najczęściej są to zmiany skórne (wyłysienia, łojotok, częste zapalenia ucha), a także objawy ogólne, takie jak:

• ospałość,
• niechęć do ruchu,
• zmiana zachowania.

Choć dobermany są z natury ciepłolubne, to przy niedoczynności tarczycy może być to bardziej wyrażone.

Może dojść do spadku apetytu, a mimo tego zwierzę może przybierać na wadze, często też dochodzi do bradykardii czyli spowolnionej akcji serca, oraz do osłabienia stawów i mięśni.

Chorobę rozpoznaje się na podstawie badań laboratoryjnych – badanie poziomu hormonów tarczycy. Leczenie polega na podawaniu syntetycznych hormonów tarczycy, a także okresowym kontrolowaniu ich poziomu.

Niewydolność zwieracza cewki moczowej

Występuje głównie u samic po sterylizacji.

Objawia się nietrzymaniem moczu, najczęściej wskutek niedoboru hormonów płciowych.

Objawia się niekontrolowanym wyciekiem moczu przeważnie, kiedy pies jest zrelaksowany lub śpi.

Leczenie polega na podawaniu fenylopropalaminy, lub/oraz terapii hormonalnej estrogenami u samic i testosteronem u samców.

Zespół chwiejności

Występuje u dobermanów w średnim wieku.

Przyczyną jest ucisk rdzenia w końcowym odcinku kręgosłupa szyjnego, na skutek przerostu więzadeł czy torebek stawowych stawów miedzykręgowych.

Może przez to dojść do przepukliny dysku kręgowego.

Objawami są początkowo delikatne problemy ze wstawaniem, pies zaczyna chodzić niepewnie, może szerzej ustawiać tylne kończyny.

W zaawansowanych przypadkach dochodzi do niedowładu wszystkich kończyn i niemożności poruszania się.

Chorobę rozpoznaje się na podstawie objawów, badania neurologicznego i zdjęcia rtg, oraz mielografii i rezonansu magnetycznego. Leczeniem z wyboru powinno być leczenie chirurgiczne. Czasem można poprawić stan psa stosując leki rozkurczające mięśnie szkieletowe, a także glikokortykosteroidy, aby zmniejszyć obrzęk tkanek i tym samym ucisk na rdzeń kręgowy.

Przewlekłe zapalenie wątroby

Na przewlekłe zapalenie wątroby chorują psy w średnim wieku, głównie suki.

Choroba ta prowadzi do marskości wątroby.

Objawami są:

• zwiększone spożycie wody i oddawania moczu,
• brak apetytu,
• chudnięcie,
• często przewlekła lekka biegunka,
• powiększenie obrysu brzucha na skutek wodobrzusza,
• wybroczyny na skutek zaburzeń krzepnięcia krwi,
• żółtaczka.

Końcowym objawem jest encefalopatia wątrobowa, czyli stan zatrucia organizmu metabolitami, których niewydolna wątroba nie jest w stanie oczyścić.

Jest to zaburzenie objawiające się zmianami neurologicznymi takimi jak:

• spaczony apetyt (zjadanie rzeczy niejadalnych, np. kamieni),
• przyspieszony oddech,
• apatia,
• napieranie głową na przeszkody,
• ataki drgawek padaczko – podobnych.

Rozpoznanie stawia się na podstawie badań krwi (podwyższone stężenie transaminaz ALT i ALP, a także czasem bilirubiny, zmniejszenie stężenia albumin), a także badania usg wątroby i jamy brzusznej (pomniejszona i zmieniona wątroba, często towarzyszy temu powiększona śledziona).

Leczenie polega na:

• płynoterapii (kroplówki dożylne),
• podawaniu glikokortykosteroidow w dawkach immunosupresyjnych,
• podawaniu preparatów żółciopędnych.

W związku z tym, że choroba ma charakter przewlekły i długo się nie objawia, należy okresowo wykonywać badania krwi (najlepiej minimum raz na pół roku u psów powyżej 5 roku życia).

Nadwrażliwość na sulfonamidy

Nie wszystkie dobermany wykazują te nadwrażliwość.

Po podaniu leków z tej grupy można obserwować reakcję alergiczną, taka jak np.:

• pokrzywka,
• puchniecie pyska i łap,
• czasem gorączka,
• ostre zapalenie wątroby.

W rzadkich przypadkach może dojść do wstrząsu po podaniu leków z tej grupy.

Pies u którego pojawiły się niepożądane objawy po podaniu tych leków wymaga natychmiastowego leczenia, głównie glikokortykosteroidami w dawkach przeciwwstrząsowych. Leki z grupy sulfonamidów należy bardzo ostrożnie stosować u dobermanów.

Pęcherzyca liściasta

Choroba autoimmunologiczna (czyli polegająca na tym że organizm produkuje przeciwciała przeciwko jego własnym komórkom – sam siebie zwalcza), ma podłoże genetyczne.

Polega na powstawaniu zmian skórnych – pęcherzy, a następnie strupków, na kufie, brzegach uszu oraz opuszkach.

Zmiany nie swędzą, mogą być bolesne (w przypadku zmian na opuszkach), nie leczona może uogólnić się i zaatakować węzły chłonne, a także powodować objawy ogólne, takie jak:

• gorączka,
• apatia,
• brak apetytu,
• niechęć do ruchu.

Rozpoznanie ustala się na podstawie badania cytologicznego, badania histopatologicznego wycinka skóry (obecność keratynocytów akantolitycznych).

W leczeniu stosuje się leki immunosupresyjne (hamujące odpowiedz immunologiczną organizmu), takie jak glikokortykosteroidy, czy azatiopryna.

Leczenie trwa do końca życia.

Bielactwo

Bielactwo to niedobór melanocytów, objawiający się odbarwieniami skóry, głównie nosa i warg.

Pojawia się u kilkunastomiesiecznych psów.

Brak jest leczenia, chorobę można traktować jako defekt kosmetyczny.

Pierwotny łojotok

Uwarunkowany genetycznie, przerost gruczołów łojowych i zaburzenie keratynizacji naskórka.

Pierwsze objawy pojawiają się u szczeniąt, szczyt choroba osiąga około 12 miesiąca.

Objawia się:

• nadmiernym łuszczeniem skóry,
• nieprzyjemnym zapachem skóry,
• zapaleniem ucha (woszczynowo – przerostowe zapalenie),
• swędzeniem skóry,
• często dochodzi też do wtórnych zakażeń bakteryjnych i grzybiczych.

Nie ma leczenia przyczynowego, można jedynie łagodzić objawy i wtórne zakażenia.

Trądzik

Trądzik występuje u młodych psów.

Zmiany lokalizują się głównie na brodzie. Pojawiają się krostki i świąd w tej okolicy.

Objęte procesem chorobowym miejsca łysieją, dochodzi też do wtórnych zakażeń.

Leczenie polega na stosowaniu szamponów dla psów z nadtlenkiem benzoilu, maściami z glikokortykoteroidami oraz przy wtórnych zakażeniach stosowanie antybiotyków.

Heterotopiczna osteochondrofibroza

Heterotopiczna osteochondrofibroza to choroba, w której w okolicy stawu biodrowego, na skutek nawet drobnych urazów, a przez to drobnych krwawień, twarzą się masy kostno – chrzęstno – włókniste.

Choroba ta jest powikłaniem, czy też wynikiem choroby von Willebranda.

Prowadzi do dość mocnej kulawizny, najczęściej dotykającej młodych dobermanów.

Rozpoznanie potwierdza się badaniem rtg.

Leczenie polega na chirurgicznym usunięciu złogów.

Zespół tańczącego dobermana

Choroba polegająca na niekontrolowanym skurczu mięśni łydek.

Pies naprzemiennie podnosi nogi do góry, stąd też nazwa bo wygląda jakby tańczył.

Brak jest kulawizny, czy bolesności. Rozpoznanie stawia się na podstawie objawów klinicznych. Nie ma leczenia, ale też choroba ta nie powoduje żadnego dyskomfortu u psa.

Rzadsze choroby występujące u dobermanów:

• rodzinna pierwotna hiperlipidemia,
• cukrzyca,
• eozynofilowe zapalenie jelit,
• zespół ostrego rozszerzenia i skrętu żołądka,
• wyłysienia z rozrzedzeniem barwnika,
• pierwotna dyskineza rzęsek,
• głuchota wrodzona,
• narkolepsja/katalepsja,
• kłębuszkowe zapalenie nerek.

Czy warto zdecydować się na dobermana?

Dobermany to psy rasowe ciepłolubne, nadają się do bloków jak i domków jednorodzinnych, z tym, że ze względu na krótką sierść i brak podszerstka, nie mogą mieszkać na zewnątrz.

Nie nadają się dla osób mało aktywnych, wymagają dużo ruchu i zajęć umysłowych. Zajmują właścicielowi dość dużo czasu.

Potrzebują silnego charakterem opiekuna, który ma doświadczenie z psami.

Jeżeli doberman ma być pierwszym psem w rodzinie, należy się dobrze zastanowić, a najlepiej poznać rasę i porozmawiać z właścicielami dobermanów.

Dobermany są dość drogie w utrzymaniu, potrzebują dobrej karmy, a wychowanie psa i szkolenie są dosyć kosztowne. Te psy rasowe mogą przewlekle chorować na serce, a leczenie też wiąże się ze stałymi wydatkami.