Seter irlandzki: charakter i choroby [Lek wet Małgorzata Miłosz]

Ojczyzną seterów irlandzkich jest Wielka Brytania.

Grupa ta wywodzi się od spanieli sprowadzonych na Wyspy Brytyjskie prawdopodobnie z Hiszpanii w X wieku.

Ich podstawowym przeznaczeniem był udział w polowaniach.

Dopiero w 1880 r. setery zostały podzielone na odrębne rasy:

• seter irlandzki,
• seter angielski,
• seter szkocki.

Jak można się domyślić, setery irlandzkie hodowane były głównie w Irlandii.

Mahoniowy kolor seterów irlandzkich odznaczał się wśród zieleni lasów, przez co mniej narażony był on na przypadkowy postrzał.

Nazwa seter pochodzi od angielskiego ‘to sit’ lub ‘to set’, czyli ‘siadać’ i odnosi się do charakterystycznej u tych psów stójki w postawie warującej.

Chociaż cenione były i nadal są w myślistwie, coraz częściej spotykamy je na ulicach miast jako towarzyszy rodzinnych.

Według klasyfikacji FCI setery irlandzkie należą do grupy 7.

Seter irlandzki charakter

Setery są bardzo żywiołowe i energiczne.

Jako psy myśliwskie mają dobrze wykształcony instynkt łowcy, który sprawia, że chętnie udadzą się w pogoń np. za ptakami lub drobną zwierzyną.

Lgną także do wody i często nie są w stanie przepuścić możliwości kąpieli w sadzawce czy jeziorze, gdy tylko zobaczą je na horyzoncie.

Ich przyjazne nastawienie zarówno do innych psów, jak i do ludzi oraz dzieci sprawia, że są łagodnymi i radosnymi psami rodzinnymi.

Seter irlandzki opis rasy

Setery irlandzkie zwracają uwagę swoim harmonijnym i eleganckim wyglądem.

Wzrok przyciąga piękny kasztanowy kolor ich sierści oraz smukła i atletyczna sylwetka znamionująca dużą sprawność fizyczną.

Seter irlandzki waga i wielkość

Wysokość w kłębie dla psa samca wynosi 58– 68 cm, a dla suki 55 -62 cm przy masie ok. 22 – 27 kg.

Seter irlandzki wzorzec

• Głowa długa i sucha, z wyraźnie zaznaczonym stopem oraz guzem potylicznym.
• Nos w kolorze czarnym lub ciemnoorzechowym.
• Kufa długa, zakończona tępo z niezbyt obwisłymi wargami.
• Zęby ustawione w zgryzie nożycowym.
• Oczy nieduże, barwy ciemnobrązowej, a uszy osadzone nisko, z tyłu głowy.
• Szyja dobrze umięśniona przechodzi w proporcjonalny tułów.
• Ogon zwężający się ku dołowi, długi, zakończony piórem.
• Kończyny długie i umięśnione zakończone małymi zwartymi łapami.
• Chód swobodny i płynny z długim wykrokiem.
• Włos umiarkowanie długi, przylegający, tworzy frędzle na uszach, przedpiersiu, szyi i tylnej stronie kończyn.

Seter irlandzki umaszczenie

Umaszczenie kasztanowe z dopuszczalnymi białymi znaczeniami na:

• piersi,
• gardle,
• palcach,
• czole.

Jak wygląda seter irlandzki (i labrador) możesz też zobaczyć na poniższym filmie

Seter irlandzki pielęgnacja

Podstawą pielęgnacji psa długowłosego jest oczywiście dbanie o jego sierść, by była błyszcząca, miękka i gładka.

Włos tworzący frędzle ma tendencje do filcowania się, natomiast przy regularnym wyczesywaniu nie stanowi to problemu.

Warto przyzwyczajać psa do tych zabiegów od małego, by potem czesanie było relaksującym, przyjemnie spędzonym wspólnie czasem, a nie wieczną szarpaniną.

Sierść szczotkujemy 1 – 2 razy w tygodniu z włosem, najlepiej po zastosowaniu odżywki antystatycznej.

Częstotliwość kąpieli zależna jest od trybu życia.

Włos należy zawsze rozczesać przed i po umyciu, gdyż może się on plątać w supły, na które potem jedynym ratunkiem może być już tylko ich wycięcie.

Seter irlandzki karmienie

Karmić psa możemy zarówno karmą komercyjną, jak i gotować mu posiłki samemu.

Przy samodzielnym komponowaniu jadłospisu należy zwracać uwagę na to, czy ilość mikro i makro elementów jest zgodna, co nie jest wcale takie proste.

Ze względu na tendencje rasy do skrętu żołądka posiłek rozdzielamy przynajmniej na dwa podania oraz staramy się psa nie aktywizować bezpośrednio po spożyciu pokarmu.

Seter irlandzki choroby

Entropium

Entropium to wada polegająca na wwinięciu się fragmentu powieki w kierunku gałki ocznej, co powoduje ocieranie rzęs o powierzchnię rogówki i jej przewlekłe drażnienie.

Entropium często towarzyszy:

• zapalenie spojówek,
• uszkodzenie rogówki,
• bolesność,
• silne łzawienie.

Leczenie polega na korekcji chirurgicznej.

Wyspiak trzustki

Wyspiak trzustki to nowotwór wywodzący się z komórek beta, które wydzielają w sposób niekontrolowany insulinę, prowadząc do spadku ilości cukru we krwi (hipoglikemii).

Wyspiak trzustki objawia się:

• okresowymi drgawkami,
• drżeniami,
• nasilonym apetytem,
• omdleniami.

Rozpoznanie ustala się na podstawie informacji z wywiadu oraz badania glukozy we krwi, choć u wielu zwierząt nie wykazuje ono obniżonego poziomu.

Wtedy pomocne jest badanie stężenia insuliny we krwi. Leczenie zachowawcze polega najczęściej na stosowaniu glikokortykosteroidów, a jeśli guz jest operacyjny, zaleca się jego wycięcie.

Hiperkeratoza opuszek palcowych

Hiperkeratoza opuszek palcowych to choroba genetyczna, występująca rzadko.

Objawia się u około półrocznych szczeniąt nadmiernym rogowaceniem w obrębie opuszek palcowych w postaci rogowych narośli.

Opuszki mogą w tych miejscach pękać, co wywołuje bolesność i jest przyczyną kulawizny, a także wtórnych zakażeń. Leczenie jest trudne i jedynie objawowe, a polega głównie na zmiękczaniu zrogowaciałej skóry glikolem propylenowym lub maściami z wysoką zawartością mocznika.

Odbarwienie lusterka nosowego

Przebarwienie lusterka nosowego polega na zaniku melanocytów obrębie lusterka nosowego, co prowadzi do stopniowej zmiany jego koloru – najpierw staje się ono brązowe, potem szare a na końcu ulega całkowitemu odbarwieniu.

Może pojawiać się sezonowo i nie wymaga leczenia.

Pierwotny łojotok

Pierwotny łojotok to schorzenie mające podłoże genetyczne i polegające na zaburzeniach keratynizacji, które prowadzą do przerostu naskórka i przyspieszenia wymiany jego komórek.

Innymi słowy, skóra nadmiernie się łuszczy, a włos staje się matowy.

Pierwsze objawy możemy zaobserwować już u 10 tygodniowych szczeniąt.

U seterów irlandzkich najczęściej mamy do czynienia z łojotokiem suchym.

Objawia się on silnym łupieżem na całej powierzchni ciała, a także występowaniem swędzących krost lub plamek.

Często towarzyszy mu zapalenie uszu oraz hiperkeratoza opuszek.

Leczenie polega na stosowaniu szamponów nawilżających dla psów, zawierających chlorheksydynę lub roztwory owsa.

Korzystne jest również doustne podawanie preparatów z witaminą A.

Kardiomiopatia rozstrzeniowa

Kardiomiopatia rozstrzeniowa to choroba serca, w której dochodzi do ścieńczenia ścian mięśnia sercowego, co powoduje zmniejszoną aktywność skurczową i rozkurczową oraz prowadzi w konsekwencji do jego niewydolności.

Przebiega przez długi czas bezobjawowo, a w zaawansowanych stadiach pojawia się najczęściej:

• kaszel,
• nietolerancja wysiłkowa,
• obrzęk płuc,
• wodobrzusze.

Rozpoznanie ustala się za pomocą RTG i przede wszystkim badania echo serca. Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków moczopędnych, rozszerzających naczynia czy przeciwarytmicznych w zależności od stopnia zaawansowania zmian.

Pamiętać należy o tym, że choroba ta jest nieuleczalna, a leki mają za zadanie spowolnić jej rozwój i zmniejszyć widoczne objawy kliniczne.

Niedokrwistość i małopłytkowość autoimmunologiczna

Istotą tej choroby jest powstawanie w organizmie przeciwciał skierowanych przeciwko erytrocytom i/lub płytkom krwi.

Obserwujemy objawy niedokrwistości (bladość błon śluzowych, niskie wskaźniki czerwonokrwinkowe w badaniu morfologii krwi, osłabienie, gorączkę, wzrost enzymów wątrobowych) i/lub małopłytkowości (wybroczyny na błonach śluzowych i skórze, krwawienie z nosa, wymioty i biegunka z krwią, brak apetytu).

Rozpoznanie ustala się na podstawie testów potwierdzających obecność autoprzeciwciał.

Leczenie polega na stosowaniu glikokortykosteroidów, a w zaawansowanych przypadkach przetacza się krew lub osocze bogatopłytkowe.

Niewydolność zwieracza cewki moczowej

Niewydolność zwieracza cewki moczowej objawiać się może albo nietrzymaniem moczu (przede wszystkim u suk po sterylizacji), albo wręcz przeciwnie – jego zatrzymaniem.

Może występować również u samców, jednak problem ten występuje u nich dużo rzadziej. Leczenie w zależności od przyczyny jest albo hormonalne (stilbestrol, testosteron), albo adrenergiczne (fenylopropanolamina) albo rozkurczające cewkę (diazepam).

Enteropatia glutenozależna seterów irlandzkich

Enteropatia glutenozależna seterów irlandzkich to choroba wywołana nadwrażliwością na gluten znajdujący się w pokarmach, prowadząca do zaniku kosmków jelitowych i nacieków zapalnych, co powoduje zaburzenia trawienia i wchłaniania.

Pierwsze objawy pojawiają się najczęściej u psów do 3 roku życia i są to głównie:

• biegunka,
• spadek masy ciała,
• zaburzenia rozwojowe.

Leczenie polega na wprowadzeniu diety bezglutenowej (bezzbożowej), zawierającej ryż, ziemniaki czy kukurydzę.

Rozszerzenie żołądka

ORZ polega na zwiększeniu objętości żołądka na skutek gromadzenia się w nim gazów z łatwo fermentowanych produktów, a także nadmiernej ilości pokarmu spożytego w sposób łapczywy i w zbyt dużej ilości.

Objawia się:

• niepokojem,
• zianiem,
• wymiotami.

Ostremu rozszerzeniu może towarzyszyć także skręt żołądka, który jest stanem nagłym, wymagającym szybkiej interwencji chirurgicznej.

Wrodzony przełyk olbrzymi

Wrodzony przełyk olbrzymi to choroba dziedziczna, której przyczyną jest najprawdopodobniej opóźnione dojrzewanie nerwów zaopatrujących przełyk.

Pierwsze objawy widoczne są już u szczeniąt w postaci zaburzeń połykania, ulewania i kaszlu, wynikającego z rozwijającego się zachłystowego zapalenia płuc.

Potwierdzeniem rozpoznania jest rozszerzenie widoczne na RTG z kontrastem lub w badaniu endoskopowym.

Zwierzęta cierpiące na to schorzenie powinny być karmione w pozycji stojącej.

Czy warto zdecydować się na setera irlandzkiego?

Pies rasy seter irlandzki zdobył popularność w miastach dzięki łagodnemu charakterowi i pięknemu, efektownemu wyglądowi.

Są to psy towarzyskie, lubiące kontakt z właścicielem, a także z innymi ludźmi.

Decydując się na zakup szczeniaka setera irlandzkiego, pamiętać należy o tym, że ma dość żywy temperament i bardzo dużo energii.

Jedynym sposobem na rozładowanie i spożytkowanie jej nadmiaru jest solidna dawka ruchu, najlepiej codziennego.

Mogą być utrzymywane w mieszkaniach oraz w towarzystwie dzieci, ale na pewno lepszym rozwiązaniem byłaby dla nich możliwość swobodnego wybiegu.