Petit basset griffon vendéen: charakter i choroby [lek wet Małgorzata Miłosz]

Petit basset, a ściślej petit basset griffon vendéen pochodzi z Francji z regionu Wandea.

Nazwa rasy, choć długa, opisuje te psy w zasadzie idealnie, a mianowicie: petit – mały, basset – niski, griffon- o szorstkiej sierści oraz vendeen – Wandea. Łącząc te wszystkie elementy otrzymamy niskiego, szorstkowłosego pieska, zawzięcie polującego wśród gęstych zarośli i na trudnych skalistych terenach zachodniej Francji – ot cały Petit.

Pierwsze wzmianki o psach podobnej fizjonomii pochodzą z XV wieku. Wówczas modne były polowania na różnego rodzaju zwierzynę łowną, stąd Francuzi dążyli do uzyskania rasy najbardziej im do tego celu przydatnej. Efektem działań hodowców było powstanie psów o charakterystycznym wyglądzie i zacięciu do pracy, różniących się jedynie wysokością w kłębie co również współgrało z ich przeznaczeniem.

I tak na grubszą zwierzynę polowały zasadniczo grand bassety, a petity były specjalistami od zajęcy, królików i dzikiego ptactwa. W 1907 roku założono oficjalnie Club du Griffon Vendéen, a jego pierwszy prezydent i hodowca Paul Dezamy opracował wzorzec rasy. Pałeczkę po Paulu przejął jego syn Abel, którego wkład w określenie i wyodrębnienie cech zarówno morfologicznych, jak i psychicznych petit bassetów był znaczący. I tak do 1950 roku grand i petit bassety były jedynie odmianami tej samej rasy, i choć w 1950 zaakceptowano ich osobne wzorce to jeszcze do 1975 roku można je było krzyżować między sobą.

Rewolucja francuska zmniejszyła zainteresowanie łowiectwem i pogłowie psów spadło, ale po XX wieku zaczęto się nimi interesować ponownie, nie tylko jako kompanami na polowaniach, ale i w codziennym, rodzinnym życiu.

Według klasyfikacji FCI petit basset griffon vendéen należy do grupy 6.

Petit basset charakter

Petit bassety charakteryzują się łagodnym i przyjaznym usposobieniem. Ponieważ były i są to psy gończe o dużym zacięciu i pasji łowieckiej, wymagają one odpowiedniego szkolenia i treningu, gdyż niezbyt chętnie podporządkowują się człowiekowi i bywają bardzo uparte.

Z założenia potrzebują sporo ruchu i zajęcia, które trzeba im zapewnić dla prawidłowego rozwoju. Oprócz tradycyjnego polowania nie pogardzą również długimi spacerami, górskimi wędrówkami czy zabawą na powietrzu. Sprawdzą się również w różnorodnych psich sportach, takich jak obedience, agility, flyball czy tracking.

Są ciekawskie niezależne i bardzo twórcze w swym postępowaniu, zatem potrafią sobie szybko znaleźć rozrywkę i to niekoniecznie taką, którą docenimy. Jeśli trzymamy je luzem na posesji, musimy zadbać o solidne ogrodzenie, które powstrzyma czworonogi przed ucieczką za potencjalną zdobyczą w postaci kota sąsiadów czy polnej myszki.

Petit bassety lubią szczekać, niekoniecznie mając ku temu powód, więc raczej nie możemy na nie liczyć jeśli chodzi o stróżowanie. W stosunku do ludzi są nastawione przyjacielsko i praktycznie każdego przywitają merdającym ogonem. Mogą być utrzymywane z innymi zwierzętami domowymi, ale raczej od małego, w przeciwnym razie nowego członka rodziny mogą potraktować jako zdobycz.

Opis rasy

PBGV to pies o niskiego wzrostu o wydłużonej i mocnej sylwetce.

Petit basset griffon vendéen wielkość

Wysokość w kłębie dorosłego osobnika wynosi 34 – 38 cm.

Wygląd

• Głowa wydłużona i lekko wysklepiona z wyraźnie zarysowanym guzem potylicznym i dobrze zaznaczonym stopem, obficie porośnięta włosami.
• Kufa prosta i lekko wydłużona, ale krótsza niż u grand basseta, zakończona czarną lub brązową truflą nosa, w zależności od umaszczenia.
• Zęby mocne, ustawione w zgryzie nożycowym.
• Oczy duże i ciemne, o inteligentnym wyrazie, a nad nimi gęste brwi.
• Uszy osadzone nisko, wąskie, długie i porośnięte długim włosem.
• Szyja bez podgardla, dobrze umięśniona, przechodzi w prosty grzbiet.
• Klatka piersiowa stosunkowo głęboka z umiarkowanie wysklepionymi żebrami.
• Lędźwie muskularne, a zad szeroki.
• Ogon osadzony wysoko, niezbyt długi i noszony do góry. Kończyny proste i mocne, dobrze kątowane.
• Łapy zwarte z mocnymi opuszkami i pazurami.

Umaszczenie

Okrywa włosowa średniej długości, twarda.

Dopuszczalne różne rodzaje umaszczeń:

• białe w czarne łaty,
• czarne podpalane,
• płowe z białymi znaczeniami,
• pomarańczowe z białymi znaczeniami,
• tricolor,
• a także płowe i piaskowe z czarnym nalotem.

Petit basset griffon vendéen pielęgnacja i żywienie

Okrywa włosowa petit bassetów jest szorstka, gruba i ma niewiele podszerstka, zatem jej pielęgnacja nie jest zbyt wymagająca. Wystarczy wyczesać psa raz w tygodniu, by usunąć martwy włos i rozczesać splątane kosmyki.

Ponieważ w gęstej brodzie gromadzić się mogą resztki jedzenia, warto dokładnie wyczesać i w razie konieczności umyć tę okolicę. Czworonogi te mają także zamiłowanie do kopania w ziemi, czyli, innymi słowy, lubią się ubrudzić, zatem kąpiel robimy im wtedy, gdy wymaga tego sytuacja.

Okresowo skracamy pazury, sprawdzamy czystość uszu oraz myjemy zęby (najlepiej codziennie). Do wszelkich czynności pielęgnacyjnych przyzwyczajamy psa od szczenięctwa.

Wymagania żywieniowe dla psów tej rasy nie są specyficzne, zatem podawać możemy im zarówno karmy gotowe dla psów jak i przyrządzać im posiłki sami.

Stosowanie karm gotowych jest łatwiejsze i pewniejsze ze względu na odpowiedni bilans mikro i makro składników, natomiast przygotowywanie posiłków domowych wymagać będzie od nas wiedzy na temat proporcji składników w diecie oraz obliczania wartości kalorycznej. Ponieważ psy są względnymi mięsożercami, przy wyborze karm komercyjnych kierujmy się odpowiednio wysoką zawartością białka zwierzęcego w ich składzie.

Petit basset griffon vendéen choroby

Przetrwała błona źreniczna

Jest to wada wrodzona polegająca na pozostaniu fragmentów błony źrenicznej, która w życiu płodowym odpowiada za odżywianie soczewki.

Wada widoczna jest jako punktowe zmiany na biegunie przednim soczewki lub jako pasma tkanki tęczówki, biegnące do rogówki lub soczewki.

Leczenia brak.

Jaskra

Jaskra to choroba narządu wzroku, powstającą na skutek wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Jaskra pierwotna, czyli ta związana z predyspozycją rasową dotyczy obu oczu i najczęściej jest wynikiem zaburzenia odpływu cieczy wodnistej związanego z zamkniętym kątem przesączania.

Jaskra może występować w postaci ostrej i przewlekłej.

Tak zwany ostry atak jaskry objawia się brakiem reakcji źrenicy na światło, przekrwieniem naczyń podtwardówkowych oraz powiększeniem się i bolesnością gałki ocznej.

Przy jaskrze przewlekłej objawy postępują wolniej – dochodzi m.in. do powiększenia gałki ocznej, zwichnięcia soczewki, zwyrodnienia siatkówki i wklęśnięcia tarczy nerwu wzrokowego oraz w konsekwencji do utraty wzroku.

Diagnostyka opiera się na badaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego przy pomocy tonometru oraz ocenie budowy kąta przesączania z użyciem gonioskopu.

Leczenie farmakologiczne jaskry pierwotnej jest skomplikowane i złożone, dlatego często podejmuje się decyzję o wykonaniu zabiegu chirurgicznego w placówce specjalistycznej.

Dystrofia rogówki

Dystrofia rogówki jest zaburzeniem związanym z odkładaniem się złogów lipidowych na powierzchni rogówki.

Klinicznie objawia się obustronnym zmętnieniem rogówki w postaci białych plamek i nalotów.

Dystrofię należy odróżnić od urazów rogówki oraz odkładania się w niej lipidów na skutek hiperlipidemii układowej.

Zwichnięcie rzepki

Zwichnięcie rzepki polega na przemieszczaniu się rzepki na boczną lub przyśrodkową stronę stawu kolanowego w trakcie ruchu kończyny. Przyczyną jest najczęściej zbyt płytki bloczek kości udowej (w którym prawidłowo się ona znajduje) lub uraz mechaniczny.

Najczęstszym objawem nasuwającym podejrzenie zwichania się rzepki jest spontaniczna i nawracająca kulawizna kończyny (lub kończyn) miednicznej, która w początkowych stadiach ustępuje samoistnie. Wyróżniamy następujące stopnie zwichnięcia:

1. Stopień 1– brak lub rzadko występująca kulawizna
2. Stopień 2 – przejściowa kulawizna – rzepkę można zwichnąć pod naciskiem palca, ale spontanicznie wraca ona na miejsce
3. Stopień 3 – kulawizna stała – rzepkę można nastawić, ale wypada ona samoistnie przy ruchu zginania i prostowania kończyny
4. 4 – kulawizna stała – rzepka jest poza bloczkiem i nie można jej nastawić

Przypadki pierwszych stopni można poddać leczeniu zachowawczemu, natomiast znaczna kulawizna wymaga interwencji chirurgicznej.

Padaczka

Padaczka, nazywana inaczej epilepsją, jest zespołem objawów towarzyszących nieprawidłowym wyładowaniom bioelektrycznym w obrębie centralnego układu nerwowego.

Wyróżniamy padaczkę:

• idiopatyczną (bez ustalonej przyczyny),
• czynnościową (związaną z chorobami ogólnoustrojowymi).

Padaczka charakteryzuje się występowaniem napadów drgawkowych połączonych z utratą świadomości, ślinotokiem oraz mimowolnym oddawaniem moczu lub kału. Atak poprzedza często tzw. aura. Pies wyczuwając zbliżający się atak, szuka kontaktu z właścicielem, albo wręcz przeciwnie, chowa się w ustronne miejsce.

Celem leczenia padaczki jest zminimalizowanie częstotliwości występowania ataków. Ponieważ leki pies zasadniczo będzie musiał przyjmować do końca życia, ważne jest zdiagnozowanie i leczenie choroby podstawowej.

Leki przeciwdrgawkowe podaje się doraźnie w celu skrócenia ataku, gdy napady występują rzadko lub w trybie ciągłym, gdy częstotliwość ataków jest większa niż 1 raz w miesiącu.

Najczęściej stosowanymi substancjami czynnymi u psów są:

• fenobarbital,
• bromek potasu,
• imepitoina.

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy to jedna z najczęściej występujących u psów chorób endokrynologicznych.

Polega ona na niedostatecznej produkcji hormonów tarczycowych w stosunku do zapotrzebowania organizmu.

Niedoczynność rozwija się często powoli, a jej objawy są często mało swoiste przez co umykają uwadze właściciela zwierzęcia.

Najczęstsze objawy t niedoczynności tego narządu to:

• polidypsja i poliuria,
• osłabienie,
• zmęczenie i senność,
• wzrost masy ciała przy normalnym apetycie,
• symetryczne wyłysienia na bokach ciała,
• bradykardia,
• łojotok,
• niezborność i wiele innych.

Do diagnostyki wykorzystuje się badanie stężenia hormonów tarczycowych (T4, fT4) we krwi oraz dodatkowo TSH i cholesterolu. Zbyt niskie wartości tyroksyny nie muszą oznaczać niedoczynności narządu, gdyż ich obniżone stężenie towarzyszyć może również wielu innym chorobom lub być wynikiem przyjmowanych leków.

Leczenie polega na doustnej suplementacji lewotyroksyny w odpowiednio dobranej dawce i okresowej kontroli stężenia T4 we krwi.

Dysplazja stawów biodrowych

Dysplazja stawów biodrowych jest to uwarunkowana genetycznie choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych. Jej istotą jest wytworzenie się zmian zwyrodnieniowych w obrębie główki kości udowej i panewki stawu biodrowego.

Fizjologicznie obydwa te elementy ściśle do siebie przylegają, tworząc mechanizm umożliwiający prawidłowe poruszanie kończyną. Zmiany zwyrodnieniowe powodują, że główka staje się mniej zaokrąglona, a na powierzchni stawowej panewki tworzą się zmiany rozrostowe. Upośledzona zostaje wówczas ruchomość stawu, a powstałe zmiany wywołują ból przy poruszaniu.

Oprócz predyspozycji genetycznej na wystąpienie HD wpływ mają także czynniki środowiskowe, takie jak np. niewłaściwy sposób żywienia psa w okresie wzrostu, czy zbyt forsowne ćwiczenia.

Pierwsze objawy HD występować mogą już u kilkumiesięcznych szczeniąt i są to przede wszystkim niechęć do ruchu, częste pokładanie się i sztywny chód.

Do rozpoznania choroby niezbędne jest badanie ortopedyczne oraz zdjęcie RTG w sedacji. U szczeniąt ras predysponowanych zaleca się wykonanie profilaktycznego RTG bioder wieku ok. 4-6 miesięcy.

Leczenie w zależności od wieku, masy ciała i stopnia zaawansowania choroby, obejmuje metody dietetyczne, chirurgiczne, fizjoterapeutyczne lub leczenie farmakologiczne.

Dla kogo petit basset będzie idealnym psem?

Petit basset jest psem wymagającym i nie nadaje się dla każdego. Będzie na pewno świetnym kompanem dla osób aktywnych w szczególności dla lubiących biegać, chodzić po górach, czy jeździć na rowerze.

Ważna jest dla niego możliwość swobodnego wybiegu i eksploracji terenu, dlatego najlepiej będzie się czuł w domu z ogrodem, ale potrafi się również przystosować do warunków miejskich i życia w bloku o ile zapewnimy mu odpowiednią ilość ruchu i ćwiczeń.

Na spacery najlepiej wyprowadzać go na smyczy, gdyż głęboko zakorzeniony instynkt łowiecki każe mu podążać za potencjalną ofiarą, nie bacząc na nic i nie zważając na nasze nawoływanie.

Psy te uchodzą za trudne do nauki i treningu ze względu na dużą niezależność i, mimo że są bardzo inteligentne (a może właśnie dlatego) nie zawsze chcą z nami współpracować.

Ważne jest, by ćwiczenia były zróżnicowane i ciekawe, a sesje niezbyt długie, co nie pozwoli psu się znudzić. Każdy pies jest oczywiście nieco inny, zatem, żeby wydobyć z rasy najlepsze jej cechy, ważne jest odpowiednie postępowanie z czworonogiem od pierwszych dni pobytu w domu oraz wczesna socjalizacja szczeniaka.