Bernardyn, czyli pies Św. Bernarda pochodzi ze Szwajcarii, a dokładnie z Przełęczy Św. Bernarda, która łączy Włochy i Szwajcarię.
Rasa obecnie najlepiej spełnia się jako pies do towarzystwa i pies rodzinny.
Dawniej użytkowane były jako psy pociągowe i ratownicze.
Około XI wieku mnisi, a dokładnie Św. Bernard z Methonu, na Wielkiej Przełęczy, założył schronisko dla podróżnych. Pierwsze wzmianki o bernardynach pochodzą z XVII wieku.
Nie do końca wiadomo jak w tamtejszym schronisku znalazły się bernardyny, jedna teoria głosi, że mogły dostać się tam jako prezent dla kanoników, inna że zostały przez nich udomowione.
Najprawdopodobniej pochodzą od dogów tybetańskich.
Szybko dostrzeżono ich wrodzony talent do tropienia i bernardyny zaczęto używać jako psy ratownicze.
Początkowo towarzyszyły miejscowym przewodnikom w podróży przez góry.
W późniejszym czasie, psy tej rasy, samodzielnie wyruszały na ratunek zagubionym wędrowcom.
Ponoć w skład ekipy ratunkowej bernardynów wchodziły 4 psy.
Podczas akcji ratunkowej 2 z nich kładły się obok poszkodowanego i ogrzewały go swoim ciałem, 1 lizał po twarzy, aby ocucić poszkodowanego, a ostatni wyruszał z powrotem, aby sprowadzić pomoc.
Co ma bernardyn w beczułce? Psy te zawsze były wyposażane w baryłki z rumem przy obroży, aby pokrzepić poszkodowanego.
Najsłynniejszym, z nich był pies Barry żyjący na początku XIX wieku, który uratował 40 osób, przez swoje 14 letnie życie.
Zginął z rąk 41 osoby, którą chciał uratować.
Na cześć jego zasług wzniesiono pomnik w Cimetière des Chiens, a w muzeum historii naturalnej w Bernie można oglądać jego ciało.
Przez długi czas jego i imieniem nazywano po jednym szczenięciu z miotu.
Pierwotne bernardyny były tylko w odmianie krótkowłosej, która doskonale sprawdzała się w śnieżnych warunkach.
Po skrzyżowani bernardyna z nowofundlandem, powstała ras długowłosa, która znacznie mniej nadawała się do surowych warunków alpejskich.
Bernardyny to jeden z symboli narodowych Szwajcarii.
W 2005 roku powstała fundacja Barry, zajmująca się hodowlą bernardynów.
Każdego roku, w lipcu, w miejscowości Etroubles, w dolinie Aosty można podziwiać te wspaniałe psy, na wystawie im poświęconej.
Bernardyny były podstawą do tworzenia innych ras, m.in. moskiewskiego psa stróżującego.
Sama nazwa “bernardyn” jest używana od 1862 roku, wcześniej nazywano je: pies z Alp, pies Barry.
Pierwszy wzorzec rasy powstał w 1887 roku.
Bernardyn należy do grupy 2 według FCI, sekcja 2.2 (molosy typu górskiego).
Bernardyn opis rasy
- Wysokość w kłębie: pies od 70 – 90 cm, suka od 65 – 80 cm, z przeciętną wagą 50 – 70 kg (rekordzista ważył ponad 130 kg).
- Głowa – mocna, duża i wyrazista, o szerokiej czaszce, dobrze zaznaczonej bruździe czołowej, wyraźnych łukach brwiowych, wyraźnym stopie, skóra na głowie luźna, pomarszczona lekko na czole, zmarszczki widoczne zwłaszcza, gdy pies jest czymś zainteresowany,
- Nos – czarny, szeroki o rozwartych nozdrzach, kufa szeroka, prosty grzbiet nosa z lekką bruzdą,
- Wargi – czarne, górna warga tworzy fafle, kąciki warg widoczne,
- Zgryz – nożycowy lub cęgowy, szczęki silne,
- Powieki – pigmentowane, najlepiej, kiedy są przylegające, ale niestety u bernardynów bardzo często zdarzają się wady powiek (entropium i ektropium),
- Oczy – ciemne odcienie brązu, średniej wielkości, średnio głęboko osadzone,
- Uszy – osadzone wysoko, szerokie, dobrze owłosione, opadające,
- Szyja – długa, mocna, z luźną skórą i podgardlem,
- Wyraźny kłąb, szeroki grzbiet, długi nieopadający zad,
- Klatka piersiowa – dość szeroka, ale nie beczkowata, o dobrze wysklepionych żebrach,
- Kończyny przednie – proste, równoległe, umiarkowanie szeroko ustawione, przylegające łokcie, łapy szerokie, duże, o dobrze wysklepionych palcach,
- Kończyny tylne – dobrze umięśnione, równolegle, wilcze pazury tolerowane,
- Ogon – szeroki u nasady, długi, mocny i ciężki, gdy pies pobudzony lekko się zakręca,
Bernardyny to duże, masywne psy, o mocnej budowie.
Bernardyn porusza się harmonijnie, z dobrym wykrokiem, mocnym napędem kończyn tylnych.
Bernardyn występuje w 2 odmianach:
- Krótkowłosej z podszerstkiem (Stockhaar).
Odmiana ta charakteryzuje się bardzo obfitym podszerstkiem, włos okrywowy jest również gęsty, twardy i przylegający. Na udach włos tworzy niewielkie portki, ogon jest mocno porośnięty. - Długowłosej.
Obfity podszerstek. Włos okrywowy prosty, o średniej długości, lekko pofalowany za udach i zadzie, krótki na kufie i głowie. Na udach włos tworzy portki, na przednich kończynach pióra, ogon jest obficie owłosiony.
Bernardyn maści
Maścią podstawową jest maść biała z łatami rudo – brązowymi, lub płaszczem, który pokrywa grzbiet i boki, może być przerywany bielą.
Maść z pręgowaniem na tle rudo brązowym, lub żółto brązowym, z ciemniejszymi odcieniami na głowie.
Tolerowany jest nieznaczny czarny nalot na tułowiu.
Jak wygląda bernardyn możesz również zobaczyć na poniższym filmie
Bernardyn charakter
Bernardyny to łagodne olbrzymy, są niezwykle przyjacielskie, kochają przebywać w towarzystwie człowieka.
Nadają się do domu, gdzie są dzieci, potrafią wobec nich być bardzo opiekuńcze.
Również są doskonałymi towarzyszami innych psów oraz kotów.
To pies o zrównoważonej psychice, spokojny, ale z drugiej strony bardzo chętny do wszelakich zabaw, bez względu na wiek.
Bardzo mocno przywiązuje się do swojej rodziny, jest typem domatora.
Wykazują się wysoka inteligencja szkolenie psów nie sprawia większych problemów.
Mają doskonały węch, warto zajmować im czas (zwłaszcza młodym psom) pracami węchowymi.
Mimo swej wrodzonej łagodności, kiedy trzeba potrafią bronić swojego opiekuna.
Wykazują się nieufnością wobec obcych, ale nie agresją.
Doskonale sprawdzają się jako psy stróżujące.
Bernardyn pielęgnacja
U bernardynów krótkowłosych pielęgnacja nie jest skomplikowana, wystarczy raz w tygodniu wyczesać psa.
Używamy do tego twardych szczotek.
Kąpiele choć dość trudne logistycznie, ze względu na gabaryty psa, wykonujemy w razie konieczności.
Bernardyny długowłose natomiast, wymagają trochę więcej pracy.
Włos ich, szczególnie w okolicy za uszami i na szyi ma skłonność do filcowania się i kołtunienia, dlatego tę okolicę należy szczotkować kilka razy w tygodniu.
Do czesania również używamy szczotek z twardym włosiem, a także specjalnych zgrzebeł ułatwiających wyczesywanie kołtunów.
Sierść rozczesujemy po uprzednim zwilżeniu jej, aby chronić włos przed uszkodzeniem.
Kąpiele wykonujemy w razie konieczności, można myć zabrudzoną sierść zwilżoną szmatka z wodą.
Po kąpieli z odpowiednim szamponem dla psa należy dokładnie wysuszyć bernardyna, aby się nie przeziębił.
Ich sierść bardzo długo schnie sama.
Bernardyny bardzo obficie linieją wiosna i jesienią, dlatego wtedy zabiegi pielęgnacyjne należy wykonywać znacznie częściej.
Bernardyny mocno się ślinią, dlatego też, u psów wystawowych bardzo często stosowane są śliniaki, aby chronić sierść przed ciągłym moczeniem.
Bernardyn karmienie
Ten duży pies ma, jak się można domyślić, dość duży apetyt.
Nie tylko musimy zadbać o ilość karmy, ale także o jej bardzo wysoką jakość.
Bernardyny jak wszystkie rasy olbrzymie mają skłonność do skrętu żołądka, dlatego posiłki powinniśmy dzielić na 2 mniejsze porcje, a po posiłku zapewnić psu przynajmniej godzinny odpoczynek.
U psów starszych, także u intensywnie rosnących warto stosować suplementy wspomagające regenerację chrząstki stawowej:
- chondroitynę,
- glukozaminę,
- kwas hialuronowy,
- hydrolizowany kolagen.
Bernardyn choroby
Młodzieńcze zapalenie kości
Młodzieńcze zapalenie kości dotyczy młodych psów w okresie intensywnego wzrostu.
Jest to zaburzenie wzrostu kości długich.
Przyczyny młodzieńczego zapalenia kości to:
- zaburzenia metaboliczne (nadmiar wapnia w diecie),
- skłonność genetyczna,
- zaburzenia endokrynologiczne,
- alergie,
- pasożyty,
- choroby autoimmunologiczne.
Objawy występują u psów w wieku 6 – 18 miesięcy.
Pojawia się tzw. “kulawizna wędrująca”, czyli kulawizna dotykająca różnych kończyn, raz jednej, raz drugiej.
Podczas omacywania kończyn psy wykazują dużą bolesność, zwłaszcza przy omacywaniu trzonów kości.
Czasem też może pojawić się gorączka.
Rozpoznanie potwierdza się badaniem rtg.
W tej jednostce chorobowej stosowane jest głównie leczenie objawowe.
W atakach bólu zalecane jest podawanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych.
Warto również skorygować dietę, na taką o mniejszej zawartości wapnia.
Entropium, Ektropium i oko romboidalne
Entropium to wwiniecie się dolnej powieki do wewnątrz.
Na skutek tego rzęsy z powieki drażnią oko.
Przez to może dochodzić do notorycznych zapaleń spojówek, owrzodzenia rogówki, a w konsekwencji prowadzić do poważnych schorzeń oczu.
Ektropium jest to natomiast wywiniecie się powieki dolnej na zewnątrz.
Stan ten powoduje niedomykanie się powiek i tym samym gałka oczna narażona jest na niekorzystne działanie czynników zewnętrznych (kurz, pył, wysuszenie), co może predysponować do dalszych chorób oczu.
Oko romboidalne (diamond eye) – to połączenie obu wad powiek: entropium boczne powieki górnej i dolnej, oraz ektropium centralnego powieki dolnej.
Kruchość skóry
Kruchość skóry, czyli zespół Ehlersa – Danlosa to choroba genetyczna.
Polega na zaburzeniu w budowie tkanki łącznej, na skutek tego zmniejszona jest wrażliwość skóry na rozciąganie.
Skóra jest dużo bardziej elastyczna i podatna na urazy.
Gojenie również jest upośledzone.
Często zespołowi temu towarzyszą inne choroby:
- przepukliny,
- choroby oczu,
- choroby zębów i przyzębia.
Ropno – urazowe zapalenie skóry
Ropno – urazowe zapalenie skóry, czyli tzw. “Hot spot“.
Jest to miejscowe ropne zapalenie skóry, którego przyczynami mogą być:
- urazy,
- alergie,
- pasożyty.
Najczęściej choroba występuje w okresach wiosenno – letnich.
Objawia się silnym świądem, wylizywaniem, czy drapaniem zmienionego miejsca. Pojawia się zaczerwienienie, wysięk zapalny, oraz bolesność.
Zmiana na skórze z biegiem czasu rozszerza się koncentrycznie.
Kardiomiopatia rozstrzeniowa
Kardiomiopatia rozstrzeniowa to choroba, która ma podłoże genetyczne.
Polega na osłabieniu mięśnia sercowego, wraz z jego ścieńczeniem i zwłóknieniem.
Objawy towarzyszące kardiomiopatii rozstrzeniowej to:
- osowiałość,
- kaszel,
- powiększenie obrysu brzucha, na skutek zbierającego się tam płynu
- nietolerancja wysiłkowa,
- omdlenia,
- utratę apetytu i wychudzenie,
- przyspieszenie oddechów i duszność, a w zaawansowanych przypadkach obrzęk płuc.
Serce ma ścieńczałą ścianę, mięsień sercowy ma obniżoną kurczliwość, cała sylwetka serca jest powiększona, na zdjęciu rtg serce jest okrągłe. Często chorobie towarzyszą zaburzenia rytmu serca (migotanie przedsionków).
Rozpoznanie potwierdza się badaniem rtg, EKG oraz echo serca.
W leczeniu kardiomiopatii rozstrzeniowej stosuje się:
- leki moczopędne,
- leki rozszerzające naczynia krwionośne,
- leki zwiększające kurczliwość mięśnia sercowego,
- leki przeciw arytmiczne.
Warto suplementować L – karnitynę, a także nienasycone kwasy tłuszczowe.
Dysplazja stawu biodrowego
Dysplazja stawu biodrowego, czyli jego wadliwe ukształtowanie.
Choroba, na którą wpływ mają predyspozycje genetyczne, a także:
- żywienie,
- tryb życia i aktywność fizyczna,
- tempo wzrostu.
Objawy mogą pojawiać się już u szczeniąt, a także u psów starszych – w zależności od tego, jak duże zmiany są w stawie biodrowym.
Wśród objawów dysplazji wyróżnić można:
- niechęć do poruszania się,
- sztywny chód,
- nienaturalne ustawienie kończyn w chodzie,
- bolesność,
- rzadko jest to kulawizna.
Przerost pochwy
Przerost pochwy to choroba spowodowana nadmierną produkcja estrogenów, na skutek których dochodzi do przerostu nabłonka pochwy.
Objawia się powiększeniem warg sromowych, oraz dochodzi do wystawania z nich błony śluzowej pochwy, a czasem nawet wypadnięcia jednej ze ścian pochwy.
Szybko pojawia się obrzęk tej okolicy i może dochodzić do wtórnych urazów.
Niedorozwój nerwu wzrokowego
Niedorozwój nerwu wzrokowego to choroba tła genetycznego, wrodzona.
W zaawansowanym stadium może prowadzić do ślepoty.
Może dotykać jednego oka, lub obu oczu.
Rozpoznanie stawia się na podstawie badania okulistycznego – pomniejszona jest tarcza nerwu wzrokowego.
Skręt żołądka
Skręt żołądka polega na nagromadzeniu się gazów w żołądku (ostre rozszerzenie), z jego skrętem lub nie.
Objawia się początkowo niepokojem, odruchem wymiotnym, zianiem, powiększeniem obrysu brzucha.
Stan psa pogarsza się bardzo szybko i bardzo często dochodzi do wstrząsu.
Należy niezwłocznie udać się do lekarza weterynarii.
Leczenie jest bardzo trudne i często mimo podjętego leczenia nie udaje się uratować zwierzęcia.
Polega na ustabilizowaniu pacjenta i wykonaniu zabiegu chirurgicznego.
Bardzo często towarzyszy innym chorobom, np. niedoczynności tarczycy.
Czy warto zdecydować się na bernardyna?
Bernardyny to doskonałe psy rodzinne, a także stróże domu.
Zupełnie nie nadają się jednak do trzymania w mieszkaniu.
Nie nadają się również dla osób ceniących idealny porządek – dużo się ślinią, gubią sporo włosa.
To odpowiedni pies dla osób mieszkających w domu z ogrodem, nie powinno się go zamykać w kojcu, lubi towarzystwo swoich domowników.
Toleruje inne psy i koty, jeżeli był od małego socjalizowany z nimi.
Jest bardzo delikatny i opiekuńczy w stosunku do dzieci, ale ze względu na swoje gabaryty, należy kontrolować jego zabawę z dziećmi, aby niechcący nie zrobił im krzywdy.
Utrzymanie bernardyna jest dość kosztowne, dużo je i powinien dostawać karmę o wysokiej jakości składzie.
Również opieka weterynaryjna może być kosztowna, ponieważ psy te, ze względu na swój ciężar ciała, często miewają kłopoty ze stawami, dlatego decydując się na tę rasę należy mieć to na uwadze.
