Gorączka u psa: co KAŻDY opiekun psa powinien o niej wiedzieć?

Pies, jak każde zwierzę stałocieplne ma określoną temperaturę ciała, która jest względnie stała i w znacznym stopniu niezależna od temperatury otoczenia.

Utrzymanie temperatury ciała w określonym przedziale jest niezbędne do przemian metabolicznych i zachowania zdrowia.

Zwierzęta są wyposażone w mechanizmy pozwalające utrzymywać temperaturę na podobnym poziomie.

Można tu wymienić:

• okrywę włosową,
• tkankę podskórną,
• regulację poprzez parowanie (pocenie się, zianie),
• skurcz i rozkurcz naczyń krwionośnych.

Wytwarzanie ciepła w organizmie odbywa się w trakcie procesów przemiany materii oraz podczas pracy mięśni.

Nadmiar wytworzonego ciepła tracony jest poprzez promieniowanie, przewodzenie, parowanie, konwekcję oraz wraz z kałem i moczem.

Temperatura wewnętrzna regulowana jest przez ośrodek termoregulacji znajdujący się w podwzgórzu mieszczącym się w mózgu.

Kiedy mówimy o gorączce u psa? Dowiesz się tego w dalszej części artykułu.

Gorączka u psa

U psów prawidłowa temperatura ciała waha się w granicach 37,5° – 39° C.

Obecne są jej dobowe wahania, rano (około godziny 6) temperatura ciała może być niższa o 0,5° – 1°C niż po południu, co wiąże się z natężeniem światła.

Temperatura ciała u psów małych, młodych oraz w ciąży jest nieznacznie wyższa niż u przedstawicieli dużych ras, samców oraz psów starszych.

Wysiłek fizyczny oraz podniecenie i stres mogą wywołać wzrost temperatury o 1-1,5°C.

Podwyższona temperatura ciała może być spowodowana gorączką lub przegrzaniem organizmu (hipertermią).

Ważne jest, aby rozróżniać stan hipertermii czyli przegrzania organizmu od gorączki.

Hipertermia to stan charakteryzujący się podwyższoną temperaturą ciała.

Rozwój hipertermii ma miejsce, gdy organizm produkuje więcej ciepła niż może oddać do środowiska.

Do przegrzania organizmu dochodzi więc przy wysokiej temperaturze zewnętrznej (np. wnętrze samochodu w ciepły dzień) oraz podczas dużego wysiłku fizycznego u niewytrenowanych zwierząt przy niesprzyjających warunkach otoczenia (wysoka temperatura i wilgotność).

Hipertermia może prowadzić do udaru cieplnego, a ten nie odpowiednio szybko leczony jest przyczyną śmierci.

Szczególnie duże ryzyko przegrzania organizmu grozi psom ras płaskoczaszkowych, u których upośledzone jest oddawanie ciepła przez układ oddechowy.

Wysoka gorączka u psa przyczyny

Gorączka u psa, w przeciwieństwie do hipertermii jest stanem, w którym pod wpływem substancji wywołujących gorączkę, czyli pirogenów, dochodzi do zmiany temperatury ciała na wyższą w punkcie nastawczym, czyli w ośrodku termoregulacji w podwzgórzu.

Wzrost temperatury o dziesiąte stopnia ponad normę to stan podgorączkowy.

Niebezpieczny dla życia jest wzrost temperatury ciała powyżej 42°C, przy ciepłocie ciała 43°C dochodzi do uszkodzenia tkanek.

Szczególnie wrażliwy jest układ nerwowy, wysoka gorączka może prowadzić do śpiączki lub śmierci.

Znaczny wzrost ciepłoty ciała może także być przyczyną:

• uszkodzenia nerek,
• uszkodzenia mięśnia sercowego,
• zaburzeń w funkcjonowaniu układu pokarmowego oraz mięśni.

Pirogeny, czyli czynniki prowadzące do podwyższenia temperatury ciała mogą być pochodzenia zewnętrznego (egzogenne pirogeny) lub wewnętrznego (endogenne pirogeny).

Pirogeny endogenne mogą być wytwarzane w organizmie przez pobudzone cząsteczki układu odpornościowego, na przykład makrofagi.

Do pirogenów egzogennych można zaliczyć toksyny wytwarzane przez drobnoustroje oraz czynniki niezakaźne, na przykład:

• kompleksy immunologiczne,
• produkty rozpadu tkanek powstające w trakcie stanów zapalnych, martwicowych czy chorób nowotworowych,
• pewne leki.

Pirogeny egzogenne zwykle ze względu na dużą wielkość cząsteczki nie mogą przekroczyć bariery krew-mózg, tak więc zwykle ich działanie jest pośrednie i polega na pobudzaniu komórek organizmu do wytwarzania pirogenów endogennych.

Mogą to być interleukiny, czynnik martwicy nowotworu czy interferon.

Endogenne pirogeny docierają wraz z krwią do mózgowia, gdzie indukują wytwarzanie kolejnych czynników, między innymi prostaglandyn, które to stymulują ośrodek termoregulacji do podniesienia temperatury ciała.

Dochodzi do zmniejszenia oddawania ciepła (mniejsze ukrwienie skóry) oraz jego magazynowania w organizmie (stroszenie włosów).

Ponadto skurcze mięśni (drżenie, dreszcze) powodują wzrost wytwarzania ciepła.

Działanie preparatów przeciwgorączkowych polega na hamowaniu syntezy czynników endogennych (prostaglandyn) odpowiedzialnych za wzrost temperatury ciała.

Efekt taki wykazują także niektóre niesteroidowe leki przeciwbólowe.

Przekrwienie skóry i zianie są objawami ustępującej gorączki.

Najczęstszymi przyczynami gorączki są czynniki zakaźne (bakterie, wirusy) oraz produkty ich metabolizmu (toksyny).

Za wzrost temperatury ciała mogą być także odpowiedzialne:

• choroby immunologiczne,
• urazy,
• nawet prawidłowo, aseptycznie przeprowadzone operacje.

Możliwe przyczyny gorączki to także miejscowe procesy chorobowe (ropnie, urazy), nowotwory, reakcja na leki.

Gorączka u psa objawy

Gorączka o umiarkowanym nasileniu może być korzystna dla organizmu.

Zwiększa ona odporność organizmu i usprawnia reakcje odpornościowe, może hamować wzrost niektórych drobnoustrojów.

Niekorzystnymi zjawiskami towarzyszącymi gorączce są zwiększony metabolizm i zapotrzebowanie organizmu na tlen.

Długotrwała gorączka jest związana z nasilonym katabolizmem i prowadzi do wychudzenia.

Gorączce zwykle towarzyszą objawy ogólne takie jak:

• brak apetytu,
• złe samopoczucie,
• odwodnienie,
• niechęć do ruchu i zabawy,
• osowiałość,
• apatia.

W domu można łatwo zmierzyć temperaturę psu w odbycie. Jednak samodzielne stosowanie leków przeciwgorączkowych jest przeciwwskazane.

Zawsze najpierw należy ustalić jakie podłoże ma gorączka u zwierzęcia.

Oczywiście, jednorazowe podanie leku w nagłej sytuacji, po konsultacji telefonicznej z lekarzem weterynarii nie powinno zaszkodzić.

Należy jednak pamiętać, że leki dla ludzi są zwykle szkodliwe dla zwierząt, mogą one spowodować u psa:

• uszkodzenie wątroby,
• uszkodzenie nerek,
• krwotoczne zapalenie żołądka i jelit.

Nie eksperymentujmy więc na naszym psie podając mu leki bez wyraźnego zalecenia od lekarza.

Dlatego też samodzielne mierzenie temperatury u zwierzęcia powinno mieć funkcję pomocniczą w ocenie stanu zdrowia psa.

Jeśli więc samopoczucie podopiecznego wzbudza nasz niepokój, pies jest markotny, osowiały, ma osłabiony apetyt, brak chęci do życia, ale jednocześnie nie wykazuje innych objawów, zmierzenie temperatury ciała może nam pomóc w podjęciu szybkiej decyzji o wizycie w lecznicy weterynaryjnej.

Jeśli więc temperatura będzie podwyższona, a pies apatyczny, najlepiej jest pojechać do lekarza.

Gorączka zwykle świadczy o toczącym się stanie zapalnym w organizmie, a zawsze szybko podjęte leczenie ma lepsze rezultaty i daje większą szansę na pełne i szybkie wyzdrowienie.

Jeśli jednak temperatura ciała będzie w normie, a pies nie wykazuje objawów takich jak wymioty, biegunka, kaszel, duszność, nieprawidłowe wypływy lub krwawienie z naturalnych otworów ciała (jama ustna, nosowa, odbyt, srom, prącie) można poczekać z wizytą w lecznicy i poobserwować zwierzę przez kolejną dobę.

Jeśli jednak nie dojdzie do poprawy bezpieczniej jest udać się do lekarza, ponieważ wiele chorób przebiega bez towarzyszącej im gorączki.

Gorączka u psa leki

Leki przeciwgorączkowe stosowane w medycynie weterynaryjnej w Polsce to metamizol.

Leki przeciwzapalne, które także działają przeciwgorączkowo to:

• karprofen,
• meloksykam,
• kwas tolfenamowy.

Są one dostępne w formie iniekcji oraz w postaci doustnej (tabletki, zawiesina).

Leki te wywołują obniżenie podwyższonej temperatury ciała w ciągu kilku godzin po podaniu.

Przy gorączce spowodowanej chorobami zakaźnymi podawanie antybiotyku także hamuje gorączkę, jednak na efekt trzeba czekać co najmniej dobę.

Dlatego zwykle w początkowej fazie choroby łączy się leki przeciwdrobnoustrojowe z lekami przeciwgorączkowymi.

W gorączce pochodzenia immunologicznego zwykle zalecane jest podanie steroidowych leków przeciwzapalnych.

Podsumowanie

Ze swojej strony doradzam nie eksperymentować z lekami przeciwgorączkowymi na własną rękę i jeśli pies ma temperaturę ciała powyżej 39°C najbezpieczniej jest udać się na wizytę do lekarza weterynarii.