Zwierzęta towarzyszące człowiekowi, czy tego chcemy czy nie, podlegają takim samym nieubłaganym prawom natury jak wszystkie organizmy żywe. Rodzą się, następnie wchodzą w okres dzieciństwa, który chyba najbardziej lubimy, później stają się dorosłe a na koniec niestety czeka je starzenie, czyli czas, najbardziej przez nas niechciany. Wtedy też częściej statystycznie pojawiają się różne choroby wymagające bardziej intensywnej opieki weterynaryjnej i większej uwagi właściciela.
Procesy starzenia się dotyczą każdego organizmu żywego, który się narodził i choć zawsze chcielibyśmy być zdrowi, młodzi, z biologicznego punktu widzenia wydaje się to nierealne. Nasz organizm bowiem zaprogramowany jest na konkretną długość życia a narządy wewnętrzne mają określoną w czasie wydolność i zaprogramowaną z góry żywotność. Tak było od początku naszego istnienia i póki co nic nie wskazuje by miało się to zmienić.
Niektóre narządy mają oczywiście ogromne rezerwy czynnościowe i nawet w stanie pełnego zdrowia pracują na niewielkim procencie swych możliwości podczas gdy inne (np. wątroba) posiadają zdolności regeneracji i naprawy. I to właśnie dzięki tak wspaniale pomyślanej zdolności możemy cieszyć się zdrowiem nawet przez długie lata.
A co gdy w końcu rezerwy te się wyczerpią? Jak wtedy wspomóc organizm? Co zrobić? Czy jesteśmy skazani na nieuchronną śmierć? Czy modyfikacja żywienia i sposobu życia może okazać się pomocna w walce z niewydolnością, chorobą?
Otóż w wielu przypadkach tak, czego doskonałym przykładem może być często występująca u zwierząt starszych przewlekła niewydolność nerek.
Zagadnienia związane z wsparciem żywieniowym pacjentów poważnie chorych na nerki, postaram się przybliżyć czytelnikowi w niniejszym artykule.
Po co są nerki i jak działają?
Nerki są parzystym narządem układu moczowo płciowego, kształtu zbliżonego do fasoli, koloru czerwono brązowego, wydalającym przefiltrowane z krwi substancje szkodliwe, produkty przemiany materii w postaci moczu. Są narządem niezbędnym do życia, bez których żaden organizm psa czy kota nie jest w stanie funkcjonować.
Zbudowane są ze struktur zwanych nefronami. Ich poważna choroba prowadząca do całkowitej niewydolności zawsze prowadzi do nieuchronnej śmierci w ciągu zaledwie kilku dni wśród objawów ciężkiego zatrucie organizmu (azotemia, mocznica).
Role nerek oczywiście są o wiele bardziej złożone i nie sprowadzają się wyłącznie do produkowania moczu spływającego następnie moczowodami do pęcherza moczowego.
Otóż uczestniczą one w zapewnieniu szeroko pojętej homeostazy organizmu związanej z utrzymaniem stałości środowiska wewnętrznego ustroju poprzez utrzymanie stałej objętości płynów ustrojowych, stałego składu elektrolitów czyli izojonii, stałego ciśnienia osmotycznego płynów (izotonii), stałości stężenia jonów wodorowych (izohydrii).
Wydalają z organizmu produkty przemiany materii, przemian białkowych jak również toksyczne, nieprzyswajalne, egzogenne substancje mogące zaszkodzić zwierzęciu.
Wszystko to jest usuwane z organizmu w postaci wyprodukowanego moczu.
Nerki są również bardzo ważnym narządem wewnątrzwydzielniczym wytwarzającym hormony reninę, erytropoetynę czy prostaglandyny stąd ich niewydolność nieuchronnie prowadziła będzie do nadciśnienia czy niedokrwistości czyli poważnych zaburzeń ogólnoustrojowych potęgujących objawy ich niewydolności.
Wreszcie nerki pełnią również funkcję metaboliczną.
Tutaj bowiem powstaje aktywny metabolit witaminy D czyli 1,25 dwuhydroksycholekalcyferol (1,25 DHCC).
Jego niedobór powoduje obniżenie resorpcji wapnia, demineralizację kości oraz procesy prowadzące do dodatkowego niszczenia nerek poprzez nefrokalcynozę.
Jak ważnym narządem są nerki niech świadczy fakt, że około 25 % pojemności minutowej serca przypada właśnie na nie.
Całe swe życie wykonują więc ogromna nieustanną pracę filtrowania krwi.
Niezwykle istotną cechą nerek jest ogromna rezerwa czynnościowa definiowana jako procentowy potencjalny ubytek czynnego miąższu nerek, przy którym nie zauważymy żadnych objawów klinicznych i laboratoryjnych zaburzenia homeostazy ustroju. W praktyce nawet usunięcie 70% miąższu nerek nie wywołuje objawów niewydolności.
Tak ogromna pula nefronów pozwala sprawnie, normalnie funkcjonować zwierzęciu nawet po usunięciu jednej nerki a u ludzi jest podstawą przeszczepów.
Przewlekła niewydolność nerek
Przewlekła niewydolność nerek jest powolnie postępującym zaburzeniem ich czynności, chorobą nieodwracalną a w konsekwencji nieuchronnie prowadzącą do śmierci.
Co istotne występuje często u zwierząt w podeszłym wieku będąc jednocześnie najczęstszą przyczyną pogarszania się zdrowia seniorów psich i kocich.
Można śmiało stwierdzić, że jest cichym zabójcą naszych zwierząt gdyż przez dłuższy czas swego rozwoju nie daje objawów klinicznych.
Dzieje się tak właśnie dzięki wspomnianej wcześniej ogromnej rezerwie czynnościowej. Nie boli zwierzęcia co dodatkowo utrudnia rozpoznanie.
Moglibyśmy zdefiniować ją również jako azotemię wywołaną pierwotną chorobą nerek z towarzyszącym jej wieloukładowym zespołem toksycznym.
Objawy kliniczne pojawiają się przy zniszczeniu 60-70 % miąższu nerek czyli wyłączeniu z pracy takiego właśnie procenta nefronów.
Komórki te niszczone są bezpowrotnie i nie podlegają procesom naprawy, nie regenerują się.
Ostrożne szacunki mówią zaś o około 5 % populacji psów, u których została zdiagnozowana przewlekła choroba nerek.
Pamiętajmy również, że każda choroba nerek (np. ostra ich niewydolność, zapalenie kłębuszków nerkowych, czy nawet pasożytnicza babeszjoza) uszkadzając nefrony może w konsekwencji prowadzić do stanu przewlekłej ich niewydolności.
Przewlekłej niewydolności nerek towarzyszą liczne, bardzo poważne zaburzenia hormonalne wpływające na funkcjonowanie całego organizmu.
Na czoło wysuwa się:
- wtórna nadczynność przytarczyc z niedoborem kalcytriolu,
- niedobór erytropoetyny prowadzący do niedokrwistości,
- nadciśnienie tętnicze w wyniku pobudzenia układu renina- angiotensyna- aldosteron,
- zaburzenia w wydzielaniu gastryny,
- zmniejszona wrażliwość komórek na niektóre hormony.
Konsekwencje tych zaburzeń są naprawdę bardzo istotne gdyż modyfikują wiele procesów metabolicznych i wpływają na apetyt warunkujący pobieranie pokarmu. Przewlekła choroba nerek u zwierząt ma charakter postępujący i w konsekwencji zawsze prowadzi do śmierci.
Jednak wcześnie podjęte leczenie może doprowadzić do zmniejszenia objawów klinicznych jak i powstrzymać pogarszanie się wydolności nerek.
Pocieszające jest, że wcześnie podjęte leczenie i właściwe żywienie oparte na stosownej diecie może przedłużyć życie chorego psa czy kota nawet o długie lata.
W żywieniu zwierząt z przewlekłą chorobą nerek powinniśmy dążyć aby z jednej strony starać się utrzymać prawidłową masę ciała, nie doprowadzając tym samym do postępującego wychudzenia organizmu a jednocześnie nie obciążać zbytnio chorych nerek nadmiarem białka i fosforu.
To teoretyczne zadanie wydaje się niezwykle trudne do wykonania z uwagi na fakt, że podstawowy składnik budulcowy czyli właśnie białko musi zostać ograniczone w ilości podtrzymującej sprawne funkcjonowanie wszelkich procesów metabolicznych.
Dodatkowo pamiętajmy, że z reguły nowe bardziej odpowiednie źródła białka nie są zbyt dobrze tolerowane i tym samym pobierane przez chore zwierzęta.
Może to rodzić niebezpieczną sytuacją gdy chore zwierzęta niechętnie jedzące zmienioną karmę pogłębiają dodatkowo już występującą niewydolność.
Dzieje się tak w konsekwencji niedostatecznego pobrania białka i w konsekwencji trawienia własnych tkanek, które wykorzystywane mogą być na cele energetyczne.
W wyniku katabolizmu powstaje mocznik i ciała ketonowe pogłębiające objawy niewydolności nerek.
Naszym zasadniczym celem żywienia pacjentów z przewlekłą chorobą nerek będzie więc spowolnienie procesów chorobowych poprzez przeciwdziałanie mocznicy.
Pamiętajmy, że niewydolność nerek nie boli i przez długi czas swego rozwoju nie daje objawów klinicznych stąd na wczesnych etapach swego rozwoju jest trudna do zdiagnozowania.
Powinniśmy więc pomyśleć o stosowaniu odpowiedniej, dedykowanej diecie oszczędzającej nerki nawet gdy jedynymi objawami są niski ciężar właściwy oraz obecność białka w moczu (innych objawów chorobowych brak!).
Rasy predysponowane do niewydolności nerek
Pewne rasy predysponowane są do powstania i rozwoju przewlekłej niewydolności nerek.
Należą do nich:
- Cocker spaniel,
- Shar pei,
- Doberman,
- Rottweiler,
- Owczarek niemiecki,
- Lhasa apso,
- Shih tzu,
- Angielski foxhound,
- Alaskan malamute,
- Beagle,
- Golden retriever,
- Berneński pies pasterski,
- Pudel,
- Chow-chow,
- Sznaucer miniaturowy,
- Samojed,
- Bull terier.
Wśród kotów najbardziej narażone na niewydolność nerek są rasy kotów:
- maine coon,
- kot rosyjski błękitny,
- koty syjamskie,
- koty perskie,
- koty abisyńskie.
Składniki diety nerkowej dla psa i kota
Woda
Zdrowy organizm cechuje się stanem równowagi wodnej co możemy określić jako równą ilość wody pobranej i powstałej w procesach metabolicznych z tą wydaloną w postaci moczu.
To nerki są głównym narządem odpowiedzialnym za utrzymanie homeostazy wodnej.
Gdy za mało jej dostarczymy z pożywieniem wtedy zagęszczają mocz a gdy zbyt dużo w stosunku do potrzeb wydalają na zewnątrz. Choroby nerek z przewlekłą ich niewydolnością na czele prowadzą do utraty zdolności zagęszczania moczu i tym samym pozbywania się wody z ustroju.
Mocz słabo zagęszczony o niskim ciężarze właściwym, wydalany w dużej ilości (poliuria) prowadzi do kompensacyjnego wzrostu pragnienia.
Zbyt małe ilości pobieranej wody przy znacznych ilościach traconych z moczem prowadzą do odwodnienia i gorszego ukrwienia nerek a więc pogłębiają rozwój niewydolności.
Stąd psy i koty muszą mieć zapewniony nieograniczony dostęp do świeżej wody. Zapewnijmy takim zwierzętom zawsze pełna miseczkę świeżej, czystej wody (często wymienianej) tak aby zawsze, w każdym momencie mogły ugasić pragnienie i nie denerwujmy się, że więcej będą sikały.
Białko w diecie nerkowej
Od dawna już wiadomo, że nadmiar białka w diecie zwierząt chorych na przewlekłą chorobą nerek pogłębia postępujący przebieg schorzenia.
W żywieniu takich zwierząt zależy nam żeby dostarczyć niezbędne minimum białek potrzebnych do budowy tkanek a jednocześnie ograniczyć ilość powstających produktów przemiany materii, które jak doskonale wiemy musza być wydalone przez nerki.
Unikamy więc sytuacji gdy aminokwasy i powstające z niego białko przeznaczone są na cele energetyczne.
Nadmiar białka w wyniku procesów trawienia przekształcany jest w mocznik i składniki azotowe a istniejąca niewydolność prowadzi do gromadzenia ich w organizmie i narastającego zatrucia produktami przemiany materii, które przez chore nerki nie są wydalane. Za minimum niezbędne do normalnego życia przyjmuje się dzienną dawkę białka na poziomie 2,0 do 3,5 g/ kg m. c.
W praktyce najczęściej stosuje się białko w ilości od 2,0 do 2,2 g / kg m. c. co wydaje się najodpowiedniejszym poziomem przy umiarkowanej niewydolności.
Najlepiej też gdyby było to białko łatwo strawne o dużej wartości biologicznej. Cechy takie spełnia białko obecne w jajach kurzych lub w produktach mlecznych. Dodatkową cechą białek obecnych w jajkach jest ich wysoka zawartość aminokwasów siarkowych.
Psy z przewlekłą chorobą nerek powinny otrzymywać białko pokrywające 11-15 % zapotrzebowania energetycznego a koty 19-21% (30%).
Powinno unikać się w żywienie takich zwierząt białkami pochodzącymi z mięsa wołowego czy wieprzowego, czyli krwistych mięs czerwonych.
Tłuszcze
Stosowanie pokarmów bogatych w tłuszcze jest dobrym sposobem dostarczenia zwierzęciu odpowiedniej ilości energii jednocześnie nie zwieszając poziomu fosforu.
Jednak dieta bogato tłuszczowa może predysponować do chorób trzustki stąd niezbędne jest stopniowe jej wprowadzanie, tak aby przyzwyczaić zwierzę.
Ostrożność należy też zachować w przypadku osobników mało ruchliwych i ze zbyt dużą masą ciała z uwagi na ryzyko rozwoju choroby (zapalenia trzustki).
Najlepsze są tłuszcze zawierające większe ilości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 co pozwala ograniczyć stan zapalny poprzez powstające z kwasu eikozapetaenowego eikozanoidy wywierające efekt przeciwzapalny.
Najlepszym źródłem tych kwasów są oleje pochodzące z ryb morskich.
Dobrym pomysłem wydaje się dodawanie do diety chorych psów właśnie oleju rybiego zamiast o wiele tańszego łoju bydlęcego czy zwykłego smalcu.
Tłuszcz decyduje również o smakowitości pokarmu co jest niezwykle istotne w przypadku zwierząt chorych z obniżonym łaknieniem.
Energia
Ogólne zapotrzebowanie na energię zwierząt cierpiących na przewlekłą niewydolność nerek nie różni się zbytnio od zapotrzebowania zwierząt w pełni zdrowych.
Chore psy i koty z reguły mają obniżony apetyt a więc przyjmują zdecydowanie mniej kalorii i żyją w stanie permanentnego niedożywienia energetycznego czego wyrazem jest widoczne gołym okiem chudnięcie.
Oczywiście można ją dokładnie wyliczyć stosując skomplikowane wzory matematyczne czy tabele dostępne w dietetyce weterynaryjnej.
Pamiętajmy też, że na skutek ograniczanie w diecie białka obniżamy ilość pobranych kalorii stąd dobrym pomysłem wydaje się ich dostarczenie choćby z wysokoenergetycznym pokarmem jakim jest tłuszcz.
Fosfor a chore nerki
Wiadomo ponad wszelką wątpliwość, że wysoki poziom fosforu w diecie zwierząt z przewlekłą chorobą nerek wiąże się ze skróceniem okresu przeżycia podobnie jak wzrost stężenia mocznika w surowicy, kreatyniny czy innych produktów przemiany materii. To właśnie fosfor uważany jest za cichego zabójcę psów z chorymi nerkami więc powinniśmy poprzez odpowiednie żywienie starać się go ograniczyć w diecie.
Nic dziwnego, skoro to nerki odpowiadają za skomplikowaną gospodarkę i regulację fosforu w organizmie, a ich niewydolność powodowała będzie jego wzrost.
Konsekwencją hiperfosfatemii (czyli wysokiego stężenia poziomu fosforu w surowicy) będzie wtórny nerkowy hiperparatyroidyzm.
Wysoki poziom fosforu połączony z wysokim poziomem parathormonu działają toksycznie na komórki nerek pogłębiając tym samym uszkodzenia.
Wtórnie występuje zaś hipokalcemia czyli obniżenie poziomu wapnia w surowicy.
Widzimy więc jak poważne zaburzenia powoduje nadmiar fosforu i jak ważne są działania zmierzające do jego obniżania w surowicy.
Pomocne mogą okazać się tutaj wszelkie produkty, suplementy diety wiążące fosfor zawierające:
- sole glinu,
- sole wapnia,
- sole lantanu,
- chitozan,
- sukralfant.
Warto zastąpić białko pochodzenia zwierzęcego (kurczaka) białkiem roślinnym zawierającym dla przykładu czterokrotnie mniej fosforu.
Potas w diecie nerkowej
Jest jednym z pierwiastków w dużej ilości wydalanym z rozrzedzonym moczem stąd powszechnie występuje jego niedobór.
Będąc jonem wewnątrzkomórkowym ucieka do przestrzeni międzykomórkowej a jego miejsce zajmują jony sodowe i wodorowe.
Prowadzi to do nasilenia objawów chorobowych, spadku zagęszczania moczu, a zwiększenia produkcji amoniaku. W stanie hipopotasemii konieczne jest jego suplementowanie (40- 230 mg/ kg m. c. / dziennie) ale tylko wtedy gdy stan ten potwierdzony jest badaniem laboratoryjnym.
Wskazane jest również częste i stałe monitorowanie stężenia potasu w surowicy co powinno mieć miejsce co najmniej dwa razy w tygodniu.
Sód
Niewydolności nerek często towarzyszy uogólnione nadciśnienie, które podobnie jak u ludzi nie daje objawów bólowych stąd łatwo je przegapić.
Wynika z nadmiaru wody, która nie jest wydalana z organizmu przez niesprawne nerki.
Cóż więc zrobić ułatwić pozbycie się zalegającej wody i tym samym zmniejszyć nadciśnienie?
Najprościej osiągniemy to obniżając ciśnienie osmotyczne poprzez zmniejszenie zawartości sodu w diecie.
Gotowe karmy bytowe zawierają z reguły zbyt wiele soli (powyżej 1 %) i nie powinny być stosowane u zwierząt chorych, którym zaleca się podaż sodu na poziomie 20-50 mg/ kg m. c. / dziennie.
Włókno pokarmowe
Jest składnikiem wpływającym na rozwój korzystnych bakterii w jelicie grubym zwierząt.
Do swego wzrostu mikroorganizmy potrzebują jednak azotu, którego najlepszym źródłem jest właśnie mocznik.
To on będąc końcowym produktem przemiany azotowej białek może zostać wbudowany w białko bakteryjne i następnie zostać wydalony z kałem.
Prawidłowo rozwinięta flora bakteryjna może działać korzystnie obniżając stężenie azotu mocznikowego w surowicy.
Nerki mogą dzięki temu troszkę “odpocząć” gdyż więcej azotu (mocznika) wydalanego jest z kałem.
Nieodzowna rola przypada tutaj właśnie włóknu pokarmowemu stymulującemu rozwój bakterii zasiedlających jelito grube.
Warto więc karmę zwierząt chorych na przewlekłą niewydolność nerek wzbogacić właśnie w ten składnik.
Witaminy i mikroelementy wspomagające nerki
Zwierzęta chore mają obniżony apetyt i gorsze wchłanianie stąd konieczność suplementacji witamin z grupy B, witaminy C, witaminy K i żelaza.
Związki te bowiem są w dużej ilości tracone z rozcieńczonym moczem.
Preparaty żelazowe zaś i witamina B 12 są niezbędne w procesie krwiotworzenia, co z kolei jest niezwykle istotne z uwagi na niedobór produkowanej w nerkach erytropoetyny oraz utratę krwi w wyniku mikrokrwawień w przewodzie pokarmowym.
Nie każdy preparat żelazowy jest dobrze tolerowany przez zwierzę (szczególnie siarczan żelaza) stąd obserwujmy zachowanie pacjenta i zwracajmy uwagę na ewentualne objawy nietolerancji.
Powinniśmy również dążyć do zredukowania podawania preparatów zawierających związki fosforu oraz witaminę D.
Warto skorzystać z gotowych produktów weterynaryjnych skomponowanych specjalnie dla zwierząt z chorymi nerkami, których na rynku jest całkiem sporo (np. Ipakitine, Azodyl).
Domowa dieta nerkowa
Najlepszym sposobem żywienia zwierząt z przewlekłą chorobą nerek są gotowe komercyjne karmy przeznaczone dla tej grupy pacjentów.
Zawierają one wszelkie niezbędne składniki pokarmowe w odpowiedniej ilości i tym samym są najodpowiedniejszym i najwygodniejszym sposobem żywienia.
Ich wadą może okazać się cena, która jest wyższa niż karm bytowych przeznaczonych dla zwierząt zdrowych.
Nie każdy może też ponieść wydatki finansowe i zapewnić taki sposób wsparcia żywieniowego swego podopiecznego.
Wtedy można starać się samodzielnie przygotować posiłek w domu przestrzegając oczywiście zaleceń wymienionych wcześniej w artykule.
Zwierzę żywione dietą domową powinno być częściej badane laboratoryjnie w celu monitorowania rozwoju, postępu choroby.
Tak naprawdę zwierzę z niewydolnością nerek powinno być stałym pacjentem weterynaryjnym i pozostawać w ścisłą opieką specjalistów.
Posiłki przygotowywane w warunkach domowych będą bazowały na ogólnie dostępnych produktach spożywczych najczęściej poddanych obróbce termicznej.
Takie przygotowanie jedzenia minimalizuje zagrożenie mikrobiologiczne związane z bakteriami zanieczyszczającymi mięso ale jednocześnie może pozbywać, zubażać surowce części tkanek zwierzęcych składników odżywczych i mineralnych.
Właściciel powinien starać się zwiększyć smakowitość i strawność karmy poprzez wprowadzenie lekkostrawnych węglowodanów i białek obecnych choćby w ryżu czy jajach kurzych.
Wybieramy raczej gotowanie zamiast pieczenia czy smażenia.
Pokarm wzbogacamy olejem roślinnym poprawiającym smakowitość i będącym doskonałym źródłem energii.
Całość uzupełniamy bakteriami probiotycznymi czy kwasami tłuszczowymi z rodziny n-3.
Składniki mineralne możemy uzupełniać stosując gotowane ziemniaki czy pomidory albo inne warzywa.
Atrakcyjność a tym samym ilość pobieranego pokarmu możemy zwiększyć stosując:
- olej rybi,
- sos z tuńczyka,
- tłuszcz drobiowy (np. z kurczaka, indyka).
Pamiętajmy też, że mniejszym złem dla organizmu jest pozwolenie zwierzęciu na przyjmowanie jego ulubionego jedzenia, do którego jest przyzwyczajony niż niejedzenie niczego.
Choć taki sposób żywienia nie jest najlepszy o czym pisałem omawiając poszczególne składniki żywieniowe, to mimo wszystko nie powoduje wychudzenia – kacheksji pogłębiającej chorobę.
Warto nadmienić, że optymalny jadłospis dla chorego na PNN psa czy kota może ułożyć lekarz weterynarii dietetyk.
Podsumowanie
Reasumując: PNN jest postępującą nieuleczalną chorobą prowadzącą nieuchronnie do uszkodzeń narządy i tym samym do śmierci zwierzęcia.
Odpowiednie żywienie w tym przypadku może zdecydowanie wydłużyć życie chorującemu i zapewnić jak najdłuższy okres życia w miarę dobrym zdrowiu, opóźniając tym samym nieuchronny koniec. Właściwa dieta powinna być ordynowana równolegle z właściwym leczeniem i jest niezbędnym jego uzupełnieniem.
Odpowiednia zbilansowana karma może wydłużać życie choremu co wydaje się bez wątpienia bardzo pocieszająca wiadomością dla posiadacza zwierzęcia.
Jeśli więc wiemy czego unikać a co podawać dlaczego nie wdrażać tych zaleceń w życie?
Przecież tak niewiele wysiłku to kosztuje i o wiele prościej nasypać do miski karmy niż ordynować zalecone leki.
Żywienie w tym przypadku może “leczyć”, więc grzechem byłoby z niego nie skorzystać i tym samym zapewnić możliwie najlepszy komfort życia zwierzęcia nieuleczalnie chorego.
Pies czy kot cierpiący na PNN pod warunkiem właściwej opieki i leczenie może z nami naprawdę na długo pozostać.
Warto więc podjąć stosowny wysiłek i cieszyć się z obecności pupila w naszym otoczeniu.
Po przeczytaniu tego artykułu wiesz już jak karmić psa i kota z niewydolnością nerek.
Dziekuje za odpowiedź,
Dzień dobry Jeżeli chodzi o dietę przy niewydolności nerek to jej podstawą jest niska zawartość białka. Najwygodniejszym rozwiązaniem jest podawanie karm gotowych, ponieważ są one odpowiednio pod względem tych składników zbilansowane. Jeśli pies nie chce jeść karmy suchej można też podawać mu karmę mokrą z tej samej linii (np Royal Canin Renal), lub przygotowywać posiłki samemu. Jest to o tyle skomplikowane, gdyż musimy obliczyć ilość białka na kg masy ciała psa, pamiętać o suplementacji potasu i ograniczeniu sodu. Przykładowy posiłek z diety nerkowej składać się może (dla psa o masie ciała ok 10 kg) z: 1 ugotowanego jajka, 100 g lekko podsmażonego mielonego mięsa z tłuszczem, 1/2 filiżanki ryżu, 1 i 1/2 łyżeczki marmolady, 2 kromek chleba, 1 łyżeczki wodorowęglanu wapnia i odrobiny mleka. Składniki należy wymieszać z witaminami i podawać w 3 porcjach. Jeśli piesek schudł i zmniejszył mu się apetyt, warto powtórzyć wyniki badań krwi.Pozdrawiam serdecznie, lek. wet. Małgorzata Miłosz
Wlasnie mam ten problem z moim yorkiem 12 letnim, ma pnn i nie chce jesc karmy specjalistycznej i ostatnio troszke schudl, i czy moglby Pan napisac przyklafowo co moge mu dac żeby jadl. Dodam że on ma chec do jedzenia bo czeka żeby mu dać ale suche leży nie tknięte
Dziękuję za info. Bardzo cenne informacje. Moja sunia jest w ciężkim stanie,😥😥😥ale walczymy do końca 😔😔😔😔😔😔
Bardzo ladnie napisany artykul. Dziekuje:)
Dzień dobry. Tak, może Pani stosować ziemniaki lub ryż. Jeśli chodzi o mięso, należy podawać tkankę mięśniową, nie chrząstki czy buliony. W niewydolności nerek oczywiście należy zmniejszyć ilość białka, ale w rozsądnych granicach. Jabłka oczywiście można podawać surowe i pieczone/gotowane. Najrozsądniej jest podawać dietę leczniczą, która jest prawidłowo zbilansowana i zawiera dodatki wspierające pracę nerek. Oto literatura, o którą Pani prosi: https://www. agroswiat. pl/podstawy-zywienia-psow-i-kotow. htmlPozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska
Witam mam Shar peia 6 letnia suczkę z niewydolnością nerek bardzo schudła, mam pytanie czy z samodzielnie przygotowywanych posiłków, aby urozmaicić dietę ryz można zastąpić gotowanymi ziemniakami i np. makaronem razowym? a także czy drób lepiej jako mięso czy raczej buliony i chrząstki ? a także czy mogę podawać jej ulubione jabłka w postaci surowej czy gotowanych papek ? proszę jeśli to możliwe o jakaś przykładową dietę dzienna lub odesłanie do literatury lub polecenego artykułu pozdrawiam z góry dziękuje za odpowiedz
Dzień dobry. Ponieważ kot cierpi na niewydolność nerek, ma niedokrwistość i kłopoty ze szczęką ciężko będzie mu przygotowywać pokarm w domu. Proponuję kupować miękką, leczniczą karmę przeznaczoną dla kotów z niewydolnością nerek, na przykład Animonda Integra Nieren. Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.
moj kot ma niewydolnosc nerek (powazny stan) co moge mu gotowac – stary 15 lat, z9problem z jedzenie- ma uszkodzona szczeke – taki skarb wzielam ze schroniska) z badan ma niedokrwistosc, pije ale jest bez zycia dzis dostal kroplowke (zlizal troszke karmy dla rekowalestentow -rozpuszczona w wywarze z piersi kurczecia) suchego juz nie je, Prosze o szybka porade,
Dziekuje za odpowiedź,
Dzień dobry Jeżeli chodzi o dietę przy niewydolności nerek to jej podstawą jest niska zawartość białka. Najwygodniejszym rozwiązaniem jest podawanie karm gotowych, ponieważ są one odpowiednio pod względem tych składników zbilansowane. Jeśli pies nie chce jeść karmy suchej można też podawać mu karmę mokrą z tej samej linii (np Royal Canin Renal), lub przygotowywać posiłki samemu. Jest to o tyle skomplikowane, gdyż musimy obliczyć ilość białka na kg masy ciała psa, pamiętać o suplementacji potasu i ograniczeniu sodu. Przykładowy posiłek z diety nerkowej składać się może (dla psa o masie ciała ok 10 kg) z: 1 ugotowanego jajka, 100 g lekko podsmażonego mielonego mięsa z tłuszczem, 1/2 filiżanki ryżu, 1 i 1/2 łyżeczki marmolady, 2 kromek chleba, 1 łyżeczki wodorowęglanu wapnia i odrobiny mleka. Składniki należy wymieszać z witaminami i podawać w 3 porcjach. Jeśli piesek schudł i zmniejszył mu się apetyt, warto powtórzyć wyniki badań krwi. Pozdrawiam serdecznie, lek. wet. Małgorzata Miłosz
Wlasnie mam ten problem z moim yorkiem 12 letnim, ma pnn i nie chce jesc karmy specjalistycznej i ostatnio troszke schudl, i czy moglby Pan napisac przyklafowo co moge mu dac żeby jadl. Dodam że on ma chec do jedzenia bo czeka żeby mu dać ale suche leży nie tknięte
Dziękuję za info. Bardzo cenne informacje. Moja sunia jest w ciężkim stanie, 😥😥😥ale walczymy do końca 😔😔😔😔😔😔
Bardzo ladnie napisany artykul. Dziekuje 🙂
Dzień dobry.
Najważniejszym postępowaniem są kroplówki, najlepiej na razie podawane dożylnie. W razie ustabilizowania poziomu mocznika i kreatyniny po codziennych kroplówkach dożylnych można przejść na podskórne podawane co drugi dzień. Bardzo ważna jest dieta, najlepiej stosować leczniczą dietę dla psów z chorymi nerkami, na przykład Royal Canin Renal. Pomocne są także suplementy usprawniające pracę nerek i obniżające poziom mocznika. Może to na przykład być Pronefra, Lespewet, Uroforce, Flora Balance. Jeśli stosowana jest dieta domowa konieczny jest dodatek Ipakitine.
Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.
Witam u mojej 13 letniej suczki stwierdzono wlasnie ta chorobe. Jednak najwiekszym problemem z jakim sie zmagam to brak apetytu.. staje na glowie by jadla co lubi ale niestety ona przy wszytskim wybrzydza przy kroliku gotowanym z warzywami przy wieprzowinie czy wolowinie.. juz nie wiem co robic.. dodam ze czasem podkarmiam juz ja strzykawka by wogole cos zjadla lecz czuje sie obrzydliwie gdy ja do tego znuszam.. czy istnieje jakis suplement jak np nutrical ktory podniosl by kaloryke posilkow by w malej ilosci pokarmu dostala co potrzeba.. dodam ze jest to pies 2.5kg chichuaua choc nie czystej rasy i bardzo wybredny.. od operacji ropomacicza karmie ja z reki czyli juz jakies 3lata i niestety nawet z reki nie chce jesc.. umecze sie co dzien by choc 30gr zjadla gotowanego pokarmu a niekiedy nawet i to sie nie uda.. stracila w przeciagu 5 mies 0.5 kg w miedzy czasie usowalismy zeby z ktorymi rowniez ma problemy i jest stale na sterydach przez swoje IBD..co robic? Prosze o pomoc.. pozdrawiamy
Dzień dobry.
Polecam spróbować suplementów wspomagających apetyt u psów: Citroenzymix lub Hepachol. Ponadto dobrze wzmaga apetyt ludzki preparat z aloesu Bioaron C.
Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.
Dziekuje bardzo za tak szybka odpowiedz. Staram sie sama ustalic jej diete gdzie bialka podaje 2.5 gr na kg masy ciala plus ziemniaki i marchewka troche tluszczy i czasem jogurt z miodem dla podbicia kaloryki zakladajac iz na 2.5kg zapotrzebowanie kcal oscyluje w okolicach 200kcal. Mam nadzieje ze ta dieta jej nie zaszkodzi gotowe jedzenie z puszek czy karma wogole ja nie interesuja czasem dokarmie strzykawka by przemycic leki takie jak Samintra i Chitofos procz tego mamy jeszcze encorton 0.5 3xdziennie i leki na niedoczynnosc tarczycy. Jutro polece do apteki i mam nadzieje ze uda mi sie kupic cos z poleconych przez pania medykamentow. Jeszcze raz dziekuje za odpowiedz i gdyby byly w tej diecie razace bledy prosze o odpowiedz. Pozdrawiamy
Dziekuje bardzo za tak szybka odpowiedz. Staram sie sama ustalic jej diete gdzie bialka podaje 2.5 gr na kg masy ciala plus ziemniaki i marchewka czasem jogurt z miodem dla podbicia kaloryki zakladajac iz na 2.5kg zapotrzebowanie kcal oscyluje w okolicach 200kcal. Mam nadzieje ze ta dieta jej nie zaszkodzi gotowe jedzenie z puszek czy karma wogole ja nie interesuja czasem dokarmie strzykawka by przemycic leki takie jak Samintra i Chitofos procz tego mamy jeszcze encorton 0.5 3xdziennie i leki na niedoczynnosc tarczycy. Jutro polece do apteki i mam nadzieje ze uda mi sie kupic cos z poleconych przez pania medykamentow. Jeszcze raz dziekuje za odpowiedz i gdyby byly w tej diecie razace bledy prosze o odpowiedz. Pozdrawiamy
Dzień dobry.
Dieta wygląda na prawidłową, jednak przy komponowaniu samemu posiłków warto pamiętać o podawaniu witamin i nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska
Ok zaopatrzymy sie w co potrzeba. Dzis dzien zapowiada sie w miare dobrze mala biega i widac ze sie lepiej czuje ale zobaczymy jak dlugo to potrwa gdyz u nuej to tak na przemian dzien lepszy dwa girsze.. ale cieszymy sie kazda chwila.. pozdrawiamy
mój pies nie chce jesc mocznik 191 keratynina 3,74 codziennie od 4 dni juz na kroplowkach podskornych. walczymy z nerkami od 10mcy. dostaje leki na apetyt, renalvet, azodyl, oslonowe na żołądek i lotensin z uwagi na chore serce od 7 lat. jak go ratować od tygodnia ponad nie je chudnie w oczach. jedyne co troszke jeszcze skubnie to sam kurczak. ryz makaron wypluwa. strzykawka ne chce tez
dodam ze w ciagu 2 tyg mocznik skoczyl skoczyl z 74 na 191 a keratynina z 3,05 na 3,74
Dzień dobry.
Widzę, że pies jest prawidłowo leczony, niestety niewydolności nerek nie można wyleczyć, a jedynie przedłużyć czas przeżycia. W pewnym momencie liczba nieczynnych nefronów jest tak duża, że nerki nie pracują na tyle wydajnie, by filtrować krew z niekorzystnych substancji, dochodzi do nagromadzenia toksyn mocznicowych i zatrucia organizmu. U ludzi leczeniem podtrzymującym w takiej sytuacji są dializy w okresie oczekiwania na przeszczep nerki. Niestety u zwierząt przeszczepy nerek nie są wykonywane. Proszę więc podawać leki, wykonywać kroplówki i mieć nadzieję, że zastosowana terapia przyniesie efekt, za co trzymam kciuki.
Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.
Dzień dobry. Mam kotkę z niewydolnością nerek. Kotka jest w dobrej kondycji, Nie ma mocznicy. Natomiast zupełnie nie toleruje kam nerkowych, ma po tych karmach biegunkę. Czy znają Państwo dobrego dietetyka zwierzęcego, który pomógłby w ustawieniu diety do samodzielnego przygotowania?
Dzień dobry.
Może Pani spróbować udać się do dr Michała Ceregrzyna.
Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.
Dzien Dobry. U mojego pieska też zdiagnozowano niewydolność nerek. Lekarz Przepisal sucha karmę 4T Renal ale piesek nie chce jej jeść można powiedzieć że woli się glodzic niż ja jeść. Jesteśmy w trakcie podawania antybiotyku. Chciała bym się dowiedzieć czy można mu podawać zwykła mokra karmę np pedigree i dodatkowo jeszcze przyrządzać posiłki samemu w domu. Np ryż gotowany kurczak marchewka. Co można podawać takiemu pieskowi i jakie duże maja być posiłki. Proszę o pomoc
Dzień dobry.
Karma pedigree to fatalny wybór, nawet dla zdrowego psa, a co dopiero dla chorego. Proszę spróbować wybrać karmę leczniczą innej firmy, na przykład Royal Canin Renal, jest ona chętnie jedzona. Bardzo trudno jest poprawnie zbilansować dietę w domu dla psa z chorobą nerek. Powinno być zachowana odpowiednia ilość łatwostrawnego białka, tłuszczu i węglowodanów, obniżona zawartość wapnia, fosforu i sodu, dodatek substancji alkalizujących oraz kwasów tłuszczowych.
Pozdrawiam, lek. wet. Magda Zdanowska.
Dzień dobry. A co robić jak moja maleńka sunia nie chce nawet wąchać gotowych karm dla nerkowców? Próbowałam podawać renal Royal Canin i Trovet. Suchą i mokrą karmę. Na początku choroby trochę jadła a już od miesiąca nie chce ich nawet wąchać. Wyniki są bardzo kiepskie, nawet miała już transfuzję krwi. Na razie ładnie je ale tylko jedzenie gotowane przeze mnie. Dobrze, ze w ogóle je. Co mogłabym jej podawać jako uzupełnienie mikroelementów? Dwa razy dziennie dostaje Pronefrę i Biopron 9
Zapomniałam napisać, ze moja sunia to szpic i wazy teraz zaledwie 1,6 kg
Witam. Na początku maja u mojego kota zatrzymał się mocz na skutek kamicy. Podwyższona kreatynina i mocznik, podano kroplówkę i założono cewnik. Po czterech dniach wyniki w normie, kamienie usunięte. Kamienie okazały się szczawianami. Lekarz stwierdził, że na skutek zatrzymania moczu nerki lekko ucierpiały, biorąc pod uwagę skład kamieni i lekką niewydolność nerek zaordynowano karmę Renal. Kot niechętnie ją je i zagląda do misek swoich towarzyszy. Czy ten rodzaj karmy jest mu niezbędny i czy mogę dokładać mu do miseczki odrobinę innej, żeby zjadał ze smakiem?
Pozdrawiam serdecznie
Dzień dobry.
Wprawdzie nie widzę, jakie są wyniki badań, ale skoro nerki uległy uszkodzeniu z powodu zastoju moczu, warto jest chociaż do pierwszych poprawnych wyników moczu i krwi stosować tylko zaleconą dietę nerkową. Lepiej teraz wspomóc pracę nerek, niż doprowadzić do dalszych uszkodzeń. Można próbować z dietami leczniczymi innych firm czy też dietą mokrą (Renal w saszetkach). Poza tym Royal Canin ma kilka rodzajów diety Renal, proszę wypróbować wszystkie, większość kotów ma swoją ulubioną. Na razie wstrzymałabym się z dodawaniem zwykłej karmy.
Pozdrawiam, lek. wet. Magdalena Zdanowska.
Proszę o radę jakie warzywa gotowane najlepiej podawać psu chorującemu na nerki. Jak często podawać jajko kurze? Gotowane czy surowe? Moja psinka to sznaucer mini. Z góry dziękuję😃. Justyna.
Dzień dobry.
W zasadzie można podawać wszystkie warzywa, nie ma tu przeciwwskazań, oczywiście wyłączając te ogólnie zabronione (czosnek, cebula, por, avokado, szpinak). Można więc podawać marchewkę, groszek, fasolkę szparagową, buraki, selera. Bardzo dobrym wyborem jest także pietruszka, tak korzeń jak i nać, mająca działanie moczopędne.
Pozdrawiam, lek. wet. Magdalena Zdanowska.
Witam mam sunie rasy shih tzu jest to sunia adoptowana 🙂 jakieś miesiąc temu zauważyłam ze zrobiła się bardziej apatyczna sierść się zmieniła na gorsze karmiłam ja ugotowanym mięsem wieprzowym , zauważyłam ze po dość tłustym posiłku sunia ma problemy zaczynała mocno sapać i nie mogła sobie znaleść miejsca ewidentne było widać ze cierpi do tego dochodziły ostre biegunki jak tylko odstawiłam tłuszcz biegunki minęły ostatnio jadła mięso a później podjadała drugiej suni kilka groszkow suchej karmy , po tej sytuacji znowu zaczęła mieć ostre biegunki w których pojawiła się krew te biegunki wyglądały jak galaretka , zrobiliśmy fotki pojechaliśmy z sunia do lekarza i na podstawie tych zdjęć stwierdzić zapalenie jelita 🙁 sunia dostała antybiotyk na cztery dni po czym nadal załatwiała się z krwią 🙁 zabrałam ja do lekarza weterynari i poprosiłam o biochemię krwi bo podejrzewałam cały czas trzustke ! Dostaliśmy wyniki i okazuje się ze trzustka w miarę dobrze ale za to nerki zle 🙁 bardzo prozę o pomoc w zrozumieniu wyników lekarz powiedział ze mocznik jest ponad normę ale narazie nie ma co się martwić 🙁 bardzo proszę o jakakolwiek opinie 🙁 zastanawiam się czy to wszystko jest przez to ze sunia była ciagle karmiona mięsem ? Wklejam wyniki i bardz bardzo proszę o odpowiedz .Dziekuje i pozdrawiam
Dzień dobry.
Gotowana wieprzowina nie jest najlepszym psim jedzeniem. Przede wszystkim pies nie jest bezwzględnym mięsożercą, powinien mieć dodatek węglowodanów w swojej diecie – najlepiej zapewnić je przez dodatek niektórych warzyw, kaszy. Jeśli zdecydowała się Pani na gotowanie dla psa, warto zasięgnąć w tej kwestii porady dietetyka weterynaryjnego, aby posiłki były zbilansowane i nie powodowały niedoborów. Podwyższony parametr, który Panią niepokoi – BUN – to azot mocznikowy, nie mocznik. Jego poziom może rosnąć w przypadku upośledzenia pracy nerek, ale także w przypadku zbyt bogatej w białko diety, niewydolności serca, odwodnienia, krwawienia w obrębie przewodu pokarmowego. Jeśli chodzi o resztę wyników, mieszczą się one w granicach normy, nie ma tam nic niepokojącego. Amylaza faktycznie została oznaczona, jednak czasem bywa ona niewystarczająca do pełnego wykluczenia chorób trzustki. W przypadku podejrzenia zapalenia trzustki lepiej jest wykonać oznaczenie poziomu specyficznej lipazy trzustkowej. Ten parametr podwyższa się nawet we wczesnym stadium zapalenia trzustki i daje dużo większą pewność niż oznaczanie amylazy. Wspomniała Pani o biegunce, z dużą ilością śluzu. Czy sunia jest regularnie odrobaczana? Czy miała wykonywany test na obecność Giardia spp.? Biegunka w otoczce śluzowej zawsze skłania do badania kału i sprawdzenia, czy pacjent nie cierpi na inwazję pasożytów wewnętrznych. Czy sunia poczuła się lepiej po antybiotyku? Czy objawy się ustabilizowały? Przy stosowaniu antybiotyku proszę nie zapomnieć o podawaniu probiotyku, aby nie wyjałowić przewodu pokarmowego pacjentki.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
witam mam kilka kotów ,2 z nich to koty stare ok .16letnie(dokładnie nie wiem bo to koty porzucone )Oto wyniki badań krwi Burasia:mocznik:70.90,kreatynina:1.81,fosfor:3.58,magnez:2.07,chlorki:131,pozostałe w normie .W badaniu moczu:ciężar wł.:1.023,kreatynina w moczu73.68,mikroalbumina w moczu:40.70,stos.białko/kreatynina w moczu:0.55 .
Zdiagnozowano białkomocz(czy jest to równoznaczne z przewlekłą niewydolnścią nerek.Kot dostaje syrp Semintra 4mg/ml raz dziennie w dawce odpowiedniej dla jego wagi.Ponadto w badaniu echo serca wyszły nieprawidłowości i podwyższone ciśnienie.
Kot ma także lekką nadczynność tarczycy-poziom T4:55.80 (nie włączono na razie Tiafeline, czy to dobrze
Czy jest jakaś alternatywa zamiast Semintra(trochę wysoka cena)chyba że to najlepszy dla niego lek?
Oto wyniki badań Białasia:mocznik:60.90,kreatynina:2.27,fosfor:3.09,magnez:1.60,chlorki130,wapń:7.85,pozostałe w normie.
W badaniu moczu:ciężar wł.:1.012,stosunek białko/kreatynina w moczu:0.23
Kot ma podwyższone ciśnienie i coś z sercem, dostaje 2xdziennie po 1/4 tab.Atenolol25mg(czy to może powodować niski c,wł.moczu?)czy to przewlekła niewydolność nerek.
Bardzo proszę o pomoc,jaką najlepiej karmę podawać i czego zdecydowanie unikać .Czy nie będzie problemów jak młode koty,u których niestety pojawiają się problemy ze struwitami będą podjadały karmę nerkową ,która alkalizuje mocz a te stare będą podjadały karmę typu Urinary(czasem trudno upilnować żeby tak się nie działo.
Pozdrawiam Lech
Dzień dobry.
Jeśli chodzi o Burasia, Semintra to preparat, który jest dedykowany kotom z przewlekłą niewydolnością nerek, u których stwierdzono białkomocz. Obniża ciśnienie tętnicze krwi, przez co spowalnia jej przepływ przez nerki. Biorąc pod uwagę pozostałe schorzenia kota, wydaje mi się, że jest to preparat jak najbardziej odpowiedni do stosowania w tym przypadku. Proszę pamiętać, że w przypadku kotów z niewydolnością nerek ważne jest stosowanie odpowiedniej karmy dla kota. Koty są bezwzględnymi mięsożercami, jednak dieta kota z PNN powinna mieć obniżoną zawartość białka, aby nie obciążać dodatkowo nerek. Jeśli chodzi o tarczycę, wynik jeszcze mieści się w granicach normy (20 – 60 nmol/l). Co do drugiego kota, obniżenie ciężaru właściwego moczu, może świadczyć również o niewydolności nerek – co potwierdza podwyższona kreatynina. Myślę, że w tym wypadku również najrozsądniej będzie wprowadzić karmę dedykowaną kotom z niewydolnością nerek, typu “renal”. Jeśli chodzi o podjadanie karmy typu “urinary’, myślę, że nie zrobi ona krzywdy kocim seniorom, a karma “renal” – młodszym kotom.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, leakrz weterynarii.
Bardzo dziękuję za wyczerpującą odpowiedź .Mam jeszcze kilka pytań w związku z art. dr.Smentka.Otóż w jakiej postaci stosować białko kurze w diecie kotów z niewydolnością nerek,surowe z pewnością nie gdyż jest niezdrowe.W swoim art.o niewydolności nerek dr Smentek pisze o dobroczynnym działaniu błonnika pokarmowego.który pochłania mocznik mówiąc w skrócie,o jaki błonnik pokarmowy chodzi,i jak go suplementować,czy dodawać go stosując jednocześnie karmy Renal?czy jedynie przy jedzeniu własnoręcznie przygotowanym.
Czy jest jakaś alternatywa do karm typu Renal?
Czy tłuszcze rybie (olej z łososia )można dodawać w niewielkiej ilości do suchej karmy typu Renal aby poprawić jej smakowitość,jeśli tłuszcz z kurczaka to jak pozyskiwany?
Pozdrawiam Lech
Dzień dobry.
Skład karm jest opracowany w taki sposób, aby nie było potrzeby dodatkowego suplementowania błonnikiem lub tłuszczem – one zawierają go w swoim składzie, zazwyczaj w optymalnych dla pacjenta ilościach. Osobiście uważam jednak, że niewielki dodatek oleju z łososia, lnianego lub z wiesiołka może wpłynąć korzystnie na stan zdrowia pupili. Oleje te zawierają kwasy omega, które wspomagają funkcjonowanie wielu narządów. Ważne, by były to produkty dobrej jakości, przechowywane w lodówce, w butelce z ciemnego szkła. Jeśli chodzi o dodatek błonnika, znajdzie go Pan na przykład w preparacie Fibor – sprawdza się on doskonale u pacjentów z problemami z opróżnianiem gruczołów okołoodbytowych. Minusem jest jego smakowitość – może być ciężko przekonać koty do zjedzenia granulek. Tak jak wspomniałam, karmy typu “renal” są dostosowane do pacjentów z niewydolnością nerek. Alternatywą może być samodzielne przygotowywanie posiłków, jednak w takim przypadku warto zasięgnąć rady doświadczonego dietetyka zwierzęcego, który ułoży proporcje mięsa, suplementów a może i warzyw, w oparciu o wyniki badań krwi kotów, tak, aby nie pogłębić istniejącego schorzenia.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Trochę groch z kapustą – chwilami trudno się połapać kiedy mowa kotach a kiedy o psach, a przecież żywienie tych dwóch gatunków zwierząt jednak się różni. Wydaje mi się, że bardziej przejrzysty był artykuł osobny o kociej chorobie i diecie nerkowej, a zdecydowanie osobny o psiej. W rezultacie zrozumiałam, że białko z jajka i artykuły mleczne są wskazane dla kota nerkowego?
mam sterylizowaną kotkę w wieku 16,5 roku u której stwierdzono mocznicę w początkowym stadium ,zależy mi aby jak najdłużej utrzymać ją w miarę dobrym stanie , nie bardzo jednak umiem dostosować posiłki dla kotki by chętnie je jadła , nie wiem które gotowe dania dla kotów mają rzeczywiście zalecane proporcje w swych produktach , czy są jakieś gotowe przepisy do sporządzania posiłków dla np. 4 kilogramowego kota a tak poza tym psychicznie nie mogę sobie poradzić z tym faktem , to przykre tracić “domownika”
Dzień dobry.
Bardzo mi przykro, że to spotkało Pani pupilkę. Mocznica i niewydolność nerek są częstymi schorzeniami kotów. Odpowiednio dobrane leczenie pozwala jednak utrzymać dobry komfort życia. Przede wszystkim proszę ustalić z lekarzem prowadzącym harmonogram kroplówek dożylnych lub podskórnych. Podawanie ich w regularnych odstępach czasu, pozwoli obniżyć poziom mocznika i poprawi samopoczucie kotki. Proszę regularnie kontrolować, czy kotka nie wpada w anemię – nerki wytwarzają erytropoetynę, substancję, która stymuluje wyrzut czerwonych krwinek ze szpiku. Warto włączyć suplementy z kwasami omega 3 i 6 – to naturalne przeciwutleniacze, są wskazane przy wszelkich niewydolnościach narządowych. Jeśli chodzi o karmę, najrozsądniej będzie jeśli kotka będzie jadła karmę typu renal. Są to karmy o obniżonej ilości białka w swoim składzie (a więc nie obciążają nerek), mają mniejszą zawartość substancji mineralnych (mniejsza szansa na tworzenie kamieni w pęcherzu moczowym). Minusem jest ich smakowitość, nie są to karmy pyszne. Jeśli chodzi o samodzielne komponowanie posiłków, najrozsądniej będzie skorzystać z doświadczenia dietetyka weterynaryjnego, gdyż dieta skomponowana w nieodpowiedni sposób, bez wglądu w wyniki badań krwi koteczki pogorszy jej stan.
Pozdrawiam i trzymam kciuki za koteczkę, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Witam, w dniu dzisiejszym u mojej kotki Zuzi zdiagnozowano newydolność nerek…Kotka ma lat 13, od 9 lat ma problemy z kręgosłupem , czasami dostawała meloxicam oraz Rapidexon, zazwyczaj raz w roku przy pogorszeniu .od dwuchromian dni zmniejszony apetyt większe pragnienie, osowiała, dziś mocznik 204, kreatynina5,56 o zgrozo. Dostała antybiotyk i mam jej podawać Sterofundin i Glukozę 5% poskórnie, czuję niedosyt informacji…dieta , suplementy, co jeszcze mogę dla niej zrobić, lekko nie będzie zwłaszcza że w domu są jeszcze 3 futra…Pozdrawiam.
Dzień dobry.
Z powodu diety (bezwzględni mięsożercy, spożywający duże ilości białka w codziennych posiłkach) oraz preferencji (mała ilość wypijanej wody), niewydolność nerek u kotów to bardzo częste schorzenie. Podstawą terapii powinny być płyny, podawane podskórnie lub dożylnie, w odpowiedniej dla masy ciała pacjenta dawce. Oprócz podawanych preparatów warto zmienić dietę pupilce, na karmę, która ma obniżoną zawartość białka. Karmy typu “renal” mają dodatkowo w swoim składzie przeciwutleniacze, obniżoną zawartość fosforu, oraz przeciwdziałają rozwojowi kwasicy metabolicznej. Zdecydowanie zdrowiej będzie podawać pupilce karmę mokrą, w której można przemycić dodatkową porcję wody, niż karmę suchą, jednak proszę zobaczyć, co jej będzie bardziej smakowało – kot musi jeść, nie powinno się głodzić kota, zwłaszcza takiego, który cierpi na niewydolność nerek. Warto wprowadzić też suplementy diety, które usprawnią funkcjonowanie nerek, zablokują wchłanianie fosforu i dostarczą kwasów omega. Koty z niewydolnością nerek są szczególnie predysponowane do wystąpienia nadciśnienia – przy czym nadciśnienie dodatkowo powoduje uszkodzenie kłębuszków nerkowych, jest to samonapędzający się proces. W przypadkach, gdy mocznik i kreatynina osiągają wysokie wartości, należy kontrolować ciśnienie i w razie potrzeby wprowadzić odpowiednią terapię.
Pozdrawiam i życzę powodzenia w walce z chorobą, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Dzień dobry, a co podawać szczeniakowi z wrodzoną dysplazją nerek? Nie ma karm nerkowych dla szczeniąt. Na wszystkich karmach z obniżona zawartotścią białka i fosforu jest napis: NIE WSKAZANE DLA SZCZENIĄT.
Dzień dobry.
Jest to bardzo ciężka sytuacja. W jaki sposób dowiedziała się Pani o tej chorobie u swojego pupila? Czy wyszło to w trakcie rutynowego badania USG, czy pies już ma podniesione parametry nerkowe w badaniu krwi? Biorąc pod uwagę schorzenie pupila, zalecane byłoby ograniczenie ilości białka i fosforu w diecie, z drugiej strony maluch rośnie intensywnie, zatem powinien mieć dużo białka i fosforu w swoim pożywieniu. Wydaje mi się, że nie ma dobrego wyjścia z tej sytuacji. Ważny jest stan pacjenta – jeśli ma podwyższone parametry nerkowe, może warto zaryzykować wprowadzenie karmy dla psów z niewydolnością nerek. Jeśli dysplazja jest zauważalna w badaniu USG, a wyniki są przyzwoite, skusiłabym się na karmę dla psów dorosłych (ma nieco mniej białka niż ta dla maluchów). Proszę też pamiętać o suplementach, które usprawnią pracę nerek. Może proszę też spróbować napisać do dietetyka weterynaryjnego, z prośbą o ustalenie jadłospisu dla malucha?
Pozdrawiam i życzę powodzenia, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Witam ,moja kotka z niewydolnościa nerek , leczona u weta , dostała Nefrokrill i tu problem bo nie chce go jeść,,w karmie wyczuje i nie tknie się jej,,co przy braku apetytu jest nie ciekawe,,,już po kilku dniach dawania na siłę do pyszczka biedulka ucieka przed nami,,nie da sie pogłaskać nawet,,,prosze porade jak jej to podać ? tabletki też odpadaja ,,,nefrokrill ma ta intensywny zapach że chyba go nie zamaskuje ale może czymś dosmaczyć? poza tym świetna strona ,bardzo dużo sie tu dowiedziałam o chorobie
Dzień dobry.
Jeśli podawanie bezpośrednio do jamy ustnej nie zdaje u Państwa egzaminu, warto dosmaczyć czymś preparat. Z pewnością Pani pupilka ma jakieś przysmaki, ulubione pokarmy – proszę wylać nefrokrill na jedzenie i podać w ten sposób. Jeśli i to się nie sprawdzi, proszę spytać swojego lekarza o pasty dosmaczające, do podawania tabletek. Mają wysoką zawartość tłuszczu, dużo witamin i apetyczny smak i zapach, w wielu przypadkach ułatwia to podanie tabletki. Jeśli i to się nie sprawdzi, proszę wylać zawartość kapsułki na kocią łapkę – koty to bardzo czyste zwierzęta, nie lubią mieć na sobie obcych zapachów. Zawartość kapsułki powinna być wtedy zlizana w trakcie mycia. Jeśli nawet ta metoda nie zadziała, może warto porozmawiać z lekarzem o zmianie preparatu. Nefrokrill ma bardzo dobry skład, ale jeśli podawanie preparatu ma być walką na śmierć i życie, warto zastąpić go mniej bogatym w składzie, ale smaczniejszym odpowiednikiem.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Dzień Dobry, czy 1/2 puszki z drobiem raz dziennie to dobry pomysł? A może lepiej gotowany drób wkroić?(jeśli tak to jaka ilość). Mam zakupioną suchą karmę, ale mój pies jej nie je (dodawałam już oleje roślinne, żółtko – nic). Przed wykryciem choroby rano dostawał połowę puszki z suchą karmą, a później porcję samej suchej.
Z góry dziękuję za odpowiedź
Dzień dobry.
Pies ze zdiagnozowaną niewydolnością nerek powinien jeść karmę, dedykowaną dla tego konkretnie schorzenia. Więc jeśli zakupiona przez Panią puszka z drobiem jest karmą typu “renal”, może Pani ją podawać pupilowi. Karmy dedykowane psom z niewydolnością nerek mają obniżony poziom białka i fosforu, przez co nie obciążają nadmiernie nerek. Nie są to jednak karmy smakowite – proszę zatem zadbać, aby nie zalegały w misce (wtedy wietrzeją, tracą jeszcze bardziej smakowitość), były w małych opakowaniach. Warto też przetestować kilka różnych firm, aby sprawdzić, który smak odpowiada pupilowi. Dodatki innych składników pokarmowych, które teoretycznie mają zachęcić psa do jedzenia, mogą wpływać na skuteczność składników dodatkowych, zawartych w karmie nerkowej. Nie zaleca się zatem “dosmaczania” karm weterynaryjnych, chyba że istnieją po temu konkretne wskazania medyczne.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Witam, przygarnęłam do domu kotka z działki który ma chore nerki ( okazało się po badaniach u weterynarza ). Oprócz leków które mu podaję chciałabym stosować odpowiednią dietę. Nie wiem co można podać kotu jeszcze oprócz specjalnej suchej karmy i puszek firmy animonda nieren ( koszt przekracza moje możliwości finansowe). Może jest jakieś tańsze wyjście z sytuacji. Proszę o poradę.
Dzień dobry.
Jeśli chodzi o odpowiednią dietę dla kota z niewydolnością nerek, powinien on spożywać specjalny pokarm. Przede wszystkim, białko w karmie powinno być pochodzenia zwierzęcego( (lepiej przyswajalne), jednak ogólna zawartość białka w pożywieniu powinna być obniżona – duża zawartość białka znacząco obciąża pracę nerek, może spowodować pogłębienie niewydolności. Zawartość fosforu, sodu powinna być znacząco obniżona. Wskazane też, aby w karmie były dodatki kwasów omega 3 i 6. Proszę pamiętać, że dieta to jeden z kilku elementów terapii. Warto, by kot przyjmował suplementy, które poprawią funkcjonowanie nerek (nefrokrill, renalvet, redonyl). Powinien też mieć regularnie kontrolowane parametry nerkowe i w razie potrzeby podawane odpowiednio dobrane płyny (dożylnie lub podskórnie)., Warto okresowo sprawdzić, czy kot nie cierpi z powodu anemii – jest to częste u zwierząt z niewydolnością nerek.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Witam, u mojego psa stwierdzono niewydolność nerek. Czy ma Pan jakis przykłądowe przepisy do jadłospisu gdy ż z powodu alregii mój pies nie może jeść produktów,który zawierają wszystkie karmy gotowe takie jak ryż, kukurydza, pszenica, soja, groch oraz wołowina, kurczak,indyk – praktycznie wszytskie mięsa opócz wieprzowiny i kaczki. Także jak widać zadanie mam nie łatwe…
dziekuje za pomoc
pozdrawiam
Dzień dobry.
Układanie diety dla psiego alergika nie jest łatwym zadaniem – należy odpowiednio dobrać składowe posiłku, aby nie wywołać reakcji alergicznej, uwzględniając zapotrzebowanie psa na składniki mineralne oraz witaminy. Jeśli do tego dołączymy niewydolność nerek, sytuacja dodatkowo się komplikuje. Najrozsądniej będzie, jeśli poprosi Pani o pomoc dietetyka weterynaryjnego – wtedy będzie Pani miała pewność, że dieta pupila będzie dobrana idealnie do jego potrzeb. Dodam tylko, że w przypadku niewydolności nerek ograniczana jest ilość białka w diecie, ważne są też odpowiednie poziomy fosforu, wapnia, potasu oraz sodu, a także dodatki kwasów omega 3 i 6.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Dzień dobry. U mojego niespełna rocznego owczarka belgijskiego malinois zdiagnozowano dysplazję nerek. Obie nerki są nieprawidłowo zbudowane lecz każda inaczej. Jedynym niepokojącym objawem było wzmożone pragnienie i bardzo częste oddawanie moczu. Tak było od pierwszego dnia kiedy do mnie zawitał w wieku 8 tygodni. Jak miał 13 tygodni zrobiłam badania krwi i moczu. Wyniki były dobre. Piesek dorastał ale nie dawało mi spokoju jego nadmierne pragnienie i oddawanie moczu. Ostatnio powtórzyłam badania. Niestety krew i mocz wskazały na chorobę nerek. Nie doszło jeszcze do niewydolności a usg potwierdziło ich nieprawidłową budowę. Jesteśmy na karmie wet. Bierzemy nefrokrill, suplementuję to skorupkami jaj oraz olejem z ostropestu. Pies uprawia aktywnie sport. Czy wysiłek fizyczny może mu w jakikolwiek sposób zaszkodzić? Czy są jakieś przeciwwskazania? Pies jest bardzo aktywny, czuje się dobrze ma świetny apetyt.
Dzień dobry.
Niestety, ale duża aktywność fizyczna i intensywny wysiłek nie jest wskazany przy problemach z funkcjonowaniem nerek. W czasie silnego wysiłku, uwalniane są spore ilości kreatyniny z mięśni. Powinna być ona odfiltrowana przez nerki, jednak jeśli nie pracują one prawidłowo, nadal krąży we krwi, powoli zatruwając organizm. Warto zmienić wysiłek fizyczny na umysłowy. Owczarki belgijskie są bardzo inteligentnymi psami, które świetnie radzą sobie z tropieniem, wyszukiwaniem, oraz zabawkami logicznymi – może warto wprowadzić ten rodzaj wysiłku. Nie jestem pewna, czy skorupki jaj są odpowiednim suplementem w przypadku niewydolności i dysplazji nerek. Wapń oraz fosfor niekorzystnie wypływają na nerki, mogą je dodatkowo obciążać. W przypadku niewydolności nerek zalecane jest stosowanie preparatów, które uniemożliwiają wchłanianie fosforu, rozsądnie więc będzie przemyśleć odstawienie skorupek. Proszę pamiętać, że nerki mają wpływ także na ciśnienie krwi – należy dokonywać regularnych pomiarów, aby szybko zareagować w przypadku nadciśnienia. Pies powinien mieć także wykonywaną regularnie morfologię – nerki uwalniają erytropoetynę, która stymuluje wyrzut czerwonych krwinek, niewydolność nerek zaburza ten proces. Nefrokrill i karma dla psów z niewydolnością nerek jest jak najbardziej wskazana.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
Dzień dobry, świetna strona, pomogła mi uzupełnić wiedzę ponieważ niestety i ja zaczęłam się borykać z problemami mojej 6letniej suni terrierki 🙁
Nerki uszkodzone w 70% – wprowadzona nowa karma Renal, dodatkowo ryby i marchewka, czasem kefir.
Sunia ma apetyt ale co 2 tygodnie lądowałyśmy pod kroplówką z powodu problemów z przewodem. Po tym czasie wprawdzona została kroplówka raz w tygodniu NaCl. Wyniki dołączam, ponieważ Hati ma Addisona, co znacząco utrudnia leczenie.. dopiero co wyleczona trzustka, ma za wysoki potas, za niski sód, nie moze przyjmować Nefrokrill jak inne pieski. Hati ma brać Activait na pobudzenie komórek. Dostała również Renalvet.
Czy coś mogę jeszcze pomóc? Jakie są rokowania psa? 🙁 Serce się kraja
Będę dozgonnie wdzięczna za odpowiedź.
Dzień dobry.
Bardzo mi przykro, że Pani pies mierzy się z niewydolnością nerek. Niestety nerki mają słaby potencjał regeneracyjny. Odpowiednia dieta (z obniżonym poziomem fosforu i małą zawartością białka) oraz suplementy i regularna płynoterapia mogą poprawić stan pupila, jednak cały czas należy kontrolować pracę tego narządu. Choroba Addisona znacząco utrudnia leczenie każdego schorzenia. Z badań, które warto wykonać oprócz badania krwi, to przede wszystkim badanie moczu – warto się upewnić, czy pupilka nie ma żadnego stanu zapalnego w obrębie pęcherza, oraz jakie komórki są widziane w osadzie. Rozsądnie będzie wykonać też badanie kardiologiczne, z pomiarem ciśnienia krwi. Nerki wpływają na poziom ciśnienia, a za wysokie ciśnienie może dodatkowo uszkadzać delikatne kanaliki nerkowe. Mam nadzieję, że terapia u Pani pupilki będzie przebiegała bezproblemowo i parametry nerkowe szybko wrócą do norm.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
mam 16 letnią chihuahua chorą na nerki z wysokim mocznikiem i kreatyniną i nie wiem co ma jeść;
czy mogłabym otrzymać jadłospis z produktów przygotowywanych przeze mnie- karma mokra gotowa dedykowana takim chorym nie smakuje jej.
Szanowna Pani,
Niestety, ale problem z pobieraniem pokarmu przez zwierzęta z przewlekłą niewydolnością nerek jest bardzo powszechny. Zwierzęta te mają obniżony apetyt, szczególnie, jeśli mamy do czynienia z wysokim poziomem mocznika. Niewątpliwie, najlepszym sposobem na prawidłowe żywienie w tej sytuacji jest stosowanie gotowych karm komercyjnych, które mają zbilansowane składniki i są przygotowane dla zwierząt z przewlekłą niewydolnością nerek. Aby zachęcić naszego psa do jedzenia karmy przeznaczonej dla “nerkowców” możemy stosować takie triki jak podgrzewanie (ciepła karma staje się bardziej aromatyczna i pies chętniej ją je), bądź możemy polać ją olejami- na przykład z tuńczyka czy dodać niewielką ilość tłuszczu drobiowego, aby posiłek stał się bardziej apetyczny. Natomiast jeśli to nie pomaga nie możemy dopuścić do tego aby pies nie jadł- w tej chorobie postępujące niedożywienie i kacheksja są bardzo niebezpieczne. W takiej sytuacji musi Pani zgłosić się do dietetyka weterynaryjnego, który ułoży dietę zbilansowaną do potrzeb Pani psa, korzystając z dotychczasowej historii choroby, wyników badań krwi oraz po konsultacji z lekarzem prowadzącym Pani psa. Musimy pamiętać, że każdy organizm jest inny i do każdego pacjenta należy podchodzić indywidualnie- szczególnie jeśli mówimy o zwierzętach z przewlekłymi chorobami. Dietetyk weterynaryjny pomoże ułożyć odpowiednią dietę, która będzie przystosowana do tego konkretnego przypadku.
Pozdrawiam serdecznie, Julia Kostrzewa, lekarz weterynarii.
Dzień dobry,
chciałem podziękować za jak zawsze wyczerpujący artykuł. CwSP poczytywałem ale raczej jako lekturę w wolnych chwilach niż obowiązkową pozycję dla świadomego opiekuna. Ciekawe jest to że artykuł ukazał się na dzień przed uśpieniem nierokującego prawieszesnastoletniego kota, a czytam go dopiero dziś próbując zrozumieć mechanizm który mi go odebrał.
Słowa tu zawarte w żaden sposób nie przynoszą ulgi sercu z wielką dziurą po stracie, ale pomagają głowie utwierdzić się w przekonaniu że PNN to podstępne choróbsko i kiedy daje objawy to jest już za późno, zwłaszcza że w przypadku cukrzyków objawy (poliuria, polidypsja i brak apetytu) łatwo pomylić z zachwianiem właściwej glikemii. Również w zaawansowanej przewlekłej niewydolności nerek bardzo łatwo jest “dać się zwieść” chwilowej poprawie po kroplówce z roztworu Ringera (zwłaszcza dożylnej) i łudzić się że przecież “wystarczy kota kroplówkować, zaserwować garść pigułek i będzie OK”. Otóż nie będzie; oczywiście mówię o stale pogarszającej się morfologii krwi mimo zastosowanych środków.
Celowo nie przytaczam wyników morfologii, stosowanych terapii i epikryz bo nie chcę i nie potrzebuję kwestionować postawionych już diagnoz czy snuć kolejnych. Wystarczy mi wiedzieć że na moeent kiedy były one stawiane, biorąc pod uwagę jak niespodziewanie i gwałtownie kot wskoczył na równię pochyłą decyzja by pozwolić mu ze sceny niepokonanym była tą najsłuszniejszą.
Czytelniku: nie zaniedbuj stanu uzębienia ani okresowych badań swojego pupila; nie ma nic gorszego niż katować się myslą “gdybym”.
Pozdrawiam.