Terier australijski: charakter, pielęgnacja i najczęstsze choroby

Terier australijski, jest pierwszą rasą oficjalnie wyhodowaną w Australii oraz pierwszą rasą australijską uznaną na arenie międzynarodowej przez organizacje kynologiczne innych krajów. Te małe, energiczne pieski powstały z krzyżowania m.in. Dandie Dinmont, Skye, Yorkshire i Manchester Terrierów, a przodkowie ich dotarli na Tasmanię wraz z brytyjskimi kolonistami na początku XIX wieku. Przez lata surowy klimat Australii oraz ciężka praca w charakterze stróża, pomocnika pasterzy, czy tępiciela gryzoni i węży uczyniła z terierów australijskich twardych, odpornych na warunki atmosferyczne i nieustraszonych towarzyszy codziennego życia. Po wypełnieniu obowiązków teriery australijskie stawały się przemiłymi i oddanymi zwierzakami domowymi, silnie związanymi z członkami rodziny.

Pierwszy klub rasy powstał w Melbourne w 1887 roku. W kolejnych latach teriery australijskie za sprawą arystokracji dotarły na Wyspy Brytyjskie, gdzie Angielski Kennel Club uznał je oficjalnie w 1933 roku. W latach 40. XX wieku teriery australijskie zawędrowały do Stanów Zjednoczonych, a Amerykański Kennel Club zaakceptował je w 1960 r. Dziś teriery australijskie nie są w Polsce zbyt znaną rasą, a w rankingu popularności AKC z 2019 roku zajmują 142 pozycję. Według klasyfikacji FCI terier australijski należy do grupy 3.

Terier australijski charakter

Teriery australijskie mają dużo cech charakteru typowych dla grupy, do której przynależą. Małe rozmiary i niewinny wygląd terierów australijskich potrafią zwieść wielu i skraść najtwardsze serca. Pamiętać jednak należy, że są to sprytne, stanowcze, nieustraszone, pełne temperamentu i bardzo uparte zwierzaki, zatem konsekwentne szkolenie powinno rozpocząć się w młodym wieku, by ich ciekawską naturę skierować w nieco innym kierunku, niż niszczenie mebli, kopanie dołków w ogrodzie czy pogoń za kotem sąsiadów. Psy rasy australian terrier bywają też bardzo szczekliwe i niezbyt dobrze dogadują się z innymi domowymi zwierzakami, zwłaszcza jeśli nie były z nimi wychowywane od początku. Te niekorzystne zachowania i tendencje obserwowane u terierów australijskich można zniwelować poprzez odpowiednią socjalizację.

Teriery australijskie mają oczywiście nie tylko wady, ale i całe mnóstwo zalet. Potrafią dostosować się do każdych warunków i nadają się do życia zarówno na wsi, jak i w środowisku miejskim. Psy rasy australian terrier są pełne życia, radosne i energiczne. Przywiązują się do właścicieli z którymi chętnie spędzają czas na codziennych aktywnościach i lubią być w centrum rodzinnego życia. Lubią zabawy z dziećmi, ale do obcych mogą podchodzić z pewną rezerwą. Potrzebują dużo zróżnicowanego ruchu i codziennych ćwiczeń, by rozładować nadmiar energii. Jeśli im to zapewnimy w odpowiednio dużej ilości, resztę dnia mogą przeleżeć na kanapie lub naszych kolanach.

Terier australijski wygląd

Terier australijski wielkość i waga

Terier australijski jest jednym z najmniejszych terierów. Wysokość w kłębie dorosłego osobnika to ok. 25 cm, przy masie ok. 6,5 kg. Sylwetka psa jest wydłużona i charakteryzuje się mocną budową.

Terier australijski opis rasy

Terier australijski umaszczenie

Okrywa włosowa dwuwarstwowa: prosty i twardy włos okrywowy długości ok. 6 cm oraz gęsty i krótki podszerstek. Sierść teriera australijskiego jest krótsza na kufie i łapach. Na szyi wyraźna kryza.

Umaszczenie:

• błękitne, błękitno-stalowo-srebrne lub ciemnoszare z podpalaniem na uszach, kufie, łapach, spodzie tułowia i dolnej części kończyn oraz błękitną lub jaśniejszą niż sierść na głowie grzywką,
• jasno piaskowe lub czerwone z jaśniejszą o ton grzywką.

Terier australijski pielęgnacja i żywienie

Odporna na przemoczenie i zabrudzenia sierść teriera australijskiego jest stosunkowo łatwa w utrzymaniu. Z reguły wystarczy szczotkowanie jej raz w tygodniu oraz okresowa kąpiel, którą urządzamy psu wtedy, gdy się wybrudzi. Zbyt częste mycie szorstkiej sierści prowadzić może do utraty jej właściwości oraz przesuszenia skóry. Regularnie myjemy psu zęby, czyścimy uszy oraz skracamy pazury, jeśli jest taka potrzeba.

W żywieniu Aussie stosować możemy zarówno karmy gotowe dla psów, jak i przyrządzać psu posiłki sami, pamiętając o odpowiednim ich zbilansowaniu. Dawka pokarmowa powinna być dostosowana do wagi i aktywności psa, co jest szczególnie istotne, gdyż rasa ta ma predyspozycje do otyłości.

Terier australijski choroby

Cukrzyca u terierów australijskich

Cukrzyca to choroba metaboliczna, której najbardziej znamiennym objawem jest podwyższony poziom glukozy we krwi. Istnieją dwa typy cukrzycy:

1. Cukrzyca typu 1 (insulinozależna) – w jej przebiegu dochodzi do degeneracji komórek beta trzustki, które produkują insulinę
2. Cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna) – dotyczy głównie zwierząt otyłych i w jej przebiegu obserwuje się oporność receptorów insulinowych lub dysfunkcję komórek trzustki

Objawy kliniczne cukrzycy są zróżnicowane i należą do nich:

• zwiększone pragnienie i oddawanie moczu,
• wzrost lub spadek apetytu,
• wzrost lub utrata masy ciała.

Do diagnostyki służy badanie poziomu glukozy oraz fruktozaminy we krwi oraz badanie moczu, w którym również pojawia się cukier. Ponieważ hiperglikemia towarzyszyć może także innym schorzeniom takim jak np. zapalenie trzustki czy choroba Cushinga (u ludzi jest to cukrzyca wtórna – typ 3) lekarz weterynarii zleci pełne badania krwi z uwzględnieniem m.in. hormonów tarczycy i enzymów trzustkowych.

Choroba Legg Perthesa Calve

Choroba Legg Perthesa jest to schorzenie ortopedyczne. Polega ono na zaburzeniu unaczynienia główki i szyjki kości udowej na etapie formowania się kości oraz chrząstek. Na skutek miejscowego niedokrwienia powstają ogniska martwicy oraz deformacja główki kości udowej. Pierwsze objawy występują u szczeniąt w wieku od 4 do 7 miesięcy. Wśród symptomów dominuje kulawizna oraz bolesność chorego stawu. Do diagnostyki niezbędne jest badanie kliniczne oraz RTG. Leczenie polega na wykonaniu zabiegu chirurgicznego – resekcji główki kości udowej.

Zwichnięcie rzepki u teriera australijskiego

Zwichnięcie rzepki polega na przemieszczeniu się rzepki na boczną lub przyśrodkową stronę stawu kolanowego, co związane jest najczęściej ze zbyt płytkim bloczkiem kości udowej w którym jest ona fizjologicznie umieszczona. Zwichnięcie może dotyczyć jednej z kończyn lub obydwu jednocześnie. Najczęstszym symptomem jest spontaniczna, nawracająca kulawizna różnego stopnia. Nasilenie przemieszczenia rzepki określa się w czterostopniowej skali:

1. Brak lub rzadko występująca kulawizna.
2. Kulawizna przejściowa.
3. Stała kulawizna – rzepkę można nastawić, ale samoistnie wypada z bloczka.
4. Stała kulawizna – rzepka jest poza bloczkiem i nie można jej nastawić.

Przypadki pierwszych stopni podlegają obserwacji lub możliwości stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych. Kulawizna stopnia 3 i 4 kwalifikuje zwierzę do leczenia chirurgicznego.

Zwichnięcie soczewki

Zwichnięcie soczewki to jej przemieszczenie się na skutek zerwania więzadeł mocujących ją w fizjologicznej pozycji. Pierwotne zwichnięcie soczewki (PLL) ma charakter wrodzony i rozwija się wtórnie do wad w jej budowie. W przebiegu choroby najczęściej obserwuje się zerwanie obwódki rzęskowej i soczewka „wpada” do przedniej lub tylnej komory oka. Zwichnięcie rozpoznaje się w badaniu bezpośrednim na podstawie wyglądu źrenicy, przez którą widoczne jest nieprawidłowe położenie soczewki. Dodatkowo obserwuje się m.in. kurcz powiek, łzotok i światłowstręt. Rokowanie w przypadku PLL jest ostrożne, gdyż jest to często stan nagły, mogący prowadzić do utraty wzroku na skutek wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Ponieważ choroba jest dziedziczona autosomalnie recesywnie, nie należy rozmnażać psów z objawami oraz dwóch osobników podejrzanych o nosicielstwo wadliwego genu.

PRA

Postępujący zanik siatkówki (PRA) jest pojęciem odnoszącym się do całej grupy chorób dziedzicznych, których istotą jest postępująca w czasie degeneracja komórek siatkówki oka. Uszkodzenie pręcików, a następnie czopków prowadzi najpierw do upośledzenia widzenia po zmroku, a później także i w ciągu dnia. Diagnostyka opiera się na badaniu z użyciem elektroretinografu. Badanie to pozwala na ocenę reakcji receptorów na stymulację bodźcami świetlnymi. Do wykrycia PRA przydatne są również testy genetyczne. Choroba jest nieuleczalna.

KCS

KCS, czyli suche zapalenie rogówki i spojówek lub zespół suchego oka to choroba, której przyczyną jest niedostateczna produkcja łez (na tle chorób autoimmunologicznych lub wrodzonego niedorozwoju gruczołów łzowych) lub nadmierne ich wyparowywanie (brak warstwy lipidowej filmu łzowego lub niedokładne go rozprowadzanie). Może być także konsekwencją usunięcia wypadającego gruczołu trzeciej powieki. Przebieg schorzenia może być:

• ostry – mrużenie powiek, wypadnięcie trzeciej powieki, ropny wypływ z worka spojówkowego,
• przewlekły – obfity wypływ, pigmentacja rogówki i zmatowienie powierzchni gałki ocznej.

Rozpoznanie ustala się na podstawie wyniku testu łzowego Schirmera. W leczeniu łagodnych stanów stosuje się preparaty typu “sztuczne łzy” i krople z glikokortykosteroidami. W stanach zaawansowanych pomocna jest cyklosporyna.

Choroba Cushinga

Zespół Cushinga, czyli nadczynność kory nadnerczy to choroba metaboliczna, występująca z różnorakimi objawami do których należą m.in.:

• polidypsja i poliuria,
• zwiększony apetyt,
• ścieńczenie skóry, głównie na brzuchu,
• obwisły tzw. żabi brzuch,
• wapnica skóry i inne.

Nadmierna ilość kortyzolu we krwi może mieć źródło w wadliwej pracy przysadki mózgowej lub guzach nadnerczy. W celu rozpoznania tej choroby należy wykonać szereg badań, takich jak:

• badanie biochemiczne krwi,
• oznaczenie stosunku kortyzolu do kreatyniny w moczu (jako badanie przesiewowe),
• test stymulacji ACTH lub hamowania deksametazonem.

Leczenie choroby Cushinga w zależności od przyczyny może być chirurgiczne lub farmakologiczne.

Czy warto zdecydować się na teriera australijskiego?

Teriery australijskie są zdecydowanie psami dla osób aktywnych, gdyż ich zapotrzebowanie na ruch, trening i zabawę jest bardzo wysokie. Pozostawione same na dłuższy czas w domu bez zajęcia i towarzystwa teriery australijskie szybko ujawniają skłonności destrukcyjne, takie jak nadmierne szczekanie, czy wycie oraz niszczenie wszystkiego, co wpadnie im w łapy. Również samotny czas na podwórku spędzają na radosnym kopaniu rowów lub planowaniu ucieczki przez podkop lub przeskoczenie nad ogrodzeniem. Energię terierów australijskich można wykorzystać np. w treningu do psich zawodów takich jak agility lub po prostu beztroskich zabaw w lesie czy na łące. Na terenie miejskim terier australijski powinien chodzić na smyczy, gdyż instynkt łowcy każe psom tej rasy nierzadko podążać za zdobyczą bez względu na wszystko. Teriery australijskie nie są wielkimi fanami kotów i mają tendencję do zaczepek zwłaszcza w kontakcie z innymi samcami, nad którymi będą próbować dominować. Znane są także ze znaczenia terenu moczem bez względu na miejsce, co oznacza, że nie krępują się podniesieniem nogi i “oznakowaniem” naszych zabytkowych, drewnianych mebli. Nauka posłuszeństwa i socjalizacja powinny być zatem kluczowym punktem w wychowaniu szczenięcia teriera australijskiego, jeśli chcemy żyć razem w zgodzie i cieszyć się każdą chwilą spędzoną z czworonogiem.