Kąpanie psa: jak często i w czym najlepiej kąpać psa?

Kąpanie psa jest sprawą bardzo dyskusyjną.

Wiele czworonogów, zwłaszcza przedstawicieli małych i miniaturowych ras, wychodzi na spacer jedynie po to aby załatwić potrzeby fizjologiczne, śpi w łóżku opiekunów, uczestniczy w posiłkach, hojnie rozdaje “buziaki” całej rodzinie.

Nie mówiąc już o tym, że małych rozmiarów pies, o intensywnie rozwiniętej okrywie włosowej działa jak szczotka do zamiatania – potrafi przyciągać kurz z zakamarków mieszkania.

Logicznym jest, że opiekunowie chcą zadbać o higienę psa, tak, aby wszystkie wymienione powyżej czynności pupila nie budziły obrzydzenia ani grozy.

Pracując w gabinecie, zajmującym się głównie psami i kotami, bardzo często słyszę pytanie:

“Pani doktor, jak często mogę kąpać mojego psa?”

Najczęściej odpowiadam wtedy:

“Tak często, jak jest to potrzebne.”

Nie ma uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie, każdy pies jest inny, ma inne upodobania i preferencje. Ale zacznijmy od początku.

Skóra psa

Skóra psa zbudowana jest z trzech warstw:

• najbardziej zewnętrznie leży naskórek,
• poniżej skóra właściwa,
• najniżej warstwa podstawna.

W naskórku można wyróżnić pięć warstw. Wyliczając od najbardziej zewnętrznej są to warstwa:

• rogowa,
• pośrednia,
• ziarnista,
• kolczysta,
• podstawna.

Warstwa rogowa złożona jest z martwych komórek, które łuszczą się.

W skórze właściwej są osadzone wszystkie jej wytwory:

• włosy,
• wibrysy,
• pazury,
• gruczoły łojowe,
• gruczoły potowe.

Gruczoły potowe u psów znajdują się wyłącznie na opuszkach palcowych.

Ujście gruczołów łojowych znajduje się w mieszkach włosowych, na całej powierzchni ciała.

Skóra jest bardzo ważnym narządem, odpowiadającym między innymi za:

• regulację ciepłoty ciała i krążenia,
• funkcje czuciowe,
• wydzielanie dokrewne (histaminy oraz heparyny),
• czynną ochronę przed siłami działającymi z zewnątrz,
• w tkance podskórnej są magazynowane tłuszcze.

Mając kilka informacji o tym, jak istotnym narządem jest skóra, rozsądnym jest, że jej pielęgnacja powinna się opierać na łagodnych i delikatnych preparatach.

Tak ważnego organu nie można narażać na zbytnie wysuszenie czy też podrażnienie.

Dlaczego należy kąpać psa?

Podstawowymi zadaniami kąpieli jest usunięcie ze skóry martwego naskórka, martwych włosów i brudu.

Dodatkowo ważne jest zastosowanie preparatu, który ma działanie lecznicze, bakterio i grzybobójcze.

Zalegająca na okrywie włosowej wydzielina gruczołów łojowych jest dość lepka, bardzo łatwo przyciąga brud, kurz oraz inne zanieczyszczenia. Stwarza to świetne środowisko do rozwoju dla bakterii i grzybów a także roztoczy.

Problem nasila się u ras, które mają pofałdowaną skórę, takich jak:

• shar-pei,
• bokser,
• buldog angielski,
• buldog francuski.

W fałdach skórnych, ciepło i wilgoć w połączeniu z brudem i łojem stwarzają świetne warunki do rozwoju drobnoustrojów.

Osobną sprawą jest wnoszenie zanieczyszczeń, kurzu i brudu do mieszkania.

Wielu opiekunów myje łapki po każdym spacerze. Coraz bardziej popularne jest też obuwie ochronne dla psów.

Zima jest szczególnym okresem, jeśli chodzi o zachowanie higieny łapek.

Proszę spojrzeć na Wasze zimowe obuwie – pokryte błotem i solą drogową, która niszczy je i wżera się w buty. Tak samo działa na delikatne opuszki łap Waszych psów, dlatego po każdym spacerze powinno się łapek czworonoga.

Ciepła woda i maść zabezpieczająca naniesiona po oczyszczeniu opuszek, potrafi skutecznie zmniejszyć ryzyko uszkodzeń naskórka.

Czy psy lubią kąpiele?

Czy wszystkie psy lubią kąpiele?

Niekoniecznie.

Są pewne rasy, które są opisywane jako psy wodne, takie jak:

• barbet,
• amerykański spaniel dowodny,
• fryzyjski pies dowodny,
• hiszpański pies dowodny,
• irlandzki spaniel dowodny,
• czy też portugalski pies dowodny.

Wielką miłością do nawet najmniejszej kałuży odznaczają się zwykle golden retrievery czy też nowofundlandy.

Kąpiel tych psów raczej nie powinna przysporzyć problemów.

Jednak są to bardzo indywidualne preferencje i zapewne nawet wśród tych ras znajdą się przedstawiciele, którzy nie przepadają za wodą.

Kiedy kąpać całego psa, a kiedy tylko troszkę?

Kąpiel całego psa powinna być wykonywana wtedy, kiedy jest do tego ewidentne wskazanie.

Przykładem może być na przykład wytarzanie się w intensywnie pachnącej substancji lub błocie.

W przeciwieństwie do kota, pies nie oczyszcza sam swojej okrywy włosowej, dlatego, jeśli opiekun widzi, że jest ona zabrudzona, zakurzona oraz pokryta pudrowatym nalotem (resztki zaschniętej wydzieliny gruczołów łojowych) – warto zdecydować się na kąpiel całego psa.

Jeśli zabrudzeniu ulegną tylko łapki, albo niewielki fragment sierści, warto myć tylko zabrudzoną część czworonoga.

Również w przypadku biegunek, intensywnej cieczki, wypływu z oczu warto zastosować miejscowe czyszczenie niż całościową kąpiel.

Jak często kąpać psa?

To zależy od wielu czynników.

Psy długowłose, ras miniaturowych, można kąpać raz na dwa tygodnie, stosując przy tym preparaty zapobiegające filcowaniu sierści.

Psy o krótkiej okrywie włosowej można kąpać raz w miesiącu.

Jeśli chodzi o rasy szorstkowłose – wystarczy im kąpiel raz na dwa miesiące, lub nawet rzadziej.

Uważa się, że psy mieszkające na podwórkach powinny być kąpane co najmniej raz do roku, w okresie wiosennym.

Myślę jednak, że warto wykonać taką kąpiel trzy- cztery razy do roku oraz w razie potrzeby.

Oczywiście, wszystkie te sugestie nie dotyczą psów wystawowych – często są one kąpane raz w tygodniu, aby ich okrywa włosowa była w jak najlepszej kondycji i pięknie się prezentowała.

Podane przeze mnie przedziały czasowe dotyczą kąpieli pielęgnacyjnych, w razie intensywnego zabrudzenia – kąpiel można wykonać częściej.

Osobną kwestią jest kąpanie psów ras nagich, takich jak chiński grzywacz nagi czy też nagi pies peruwiański.

Ich skóra jest pozbawiona naturalnej bariery ochronnej, jaką jest okrywa włosowa. Wszystkie zanieczyszczenia zbierają się na skórze, mogą powodować:

• podrażnienia,
• zatykanie porów,
• powstawanie zaskórników.

Takie psy należy kąpać częściej, niż rasy obdarzone włosami a  w okresach między kąpielami – wycierać psa wilgotnym ręcznikiem lub specjalnymi chusteczkami, aby na bieżąco usuwać zanieczyszczenia.

Bardzo istotne u tych ras jest regularne stosowanie kosmetyków nawilżających.

Kiedy nie powinno się kąpać psa?

Kąpiele nie są wskazane w przypadku, gdy na skórze psa występują rany, skaleczenia, zranienia (chyba, że jest to kąpiel lecznicza, zalecona przez lekarza prowadzącego).

Nie powinno się także kąpać psa tuż po zabiegach chirurgicznych.

Należy najpierw zająć się wyleczeniem zranień, dopiero po pełnym wygojeniu wykąpać pupila.

Warto odłożyć kąpiel w czasie, jeśli pies mieszka na podwórku, a panują ujemne temperatury.

Nie powinno się także kąpać szczeniąt, które są pod opieką matki – ona najlepiej wie, jak się zająć ich higieną.

Kąpanie psa

Przed przystąpieniem do kąpieli, warto dokładnie rozczesać całą sierść, najlepiej używając kilku szczotek – do włosa okrywowego i do podszerstka.

Należy usunąć lub rozczesać wszystkie kołtuny.

Warto obciąć pazury i oczyścić gruczoły okołoodbytowe.

Należy przygotować wszystko, co będzie nam potrzebne do kąpieli, aby cały proces przebiegł możliwie jak najsprawniej.

Warto zatem mieć pod ręką szampon dla psa, odżywkę, ręczniki, suszarkę, ręcznik do położenia w wannie (lub matę przeciwpoślizgową).

Jeśli wiemy, że nasz pupil może nie zareagować entuzjazmem na kąpiel, warto poprosić o pomoc drugą osobę i mieć przygotowany kaganiec.

Warto przyzwyczajać psa do kąpieli. Dobrze jest pozwolić psu zapoznać się z łazienką, wanną lub brodzikiem.

Jeśli sam wejdzie do wanny – proszę dać mu smakołyk, pochwalić go lub nagrodzić w inny sposób.

Należy też przyzwyczajać psa do dotyku w każdej okolicy i z ruchami, jakie będą wykonywane w trakcie kąpieli.

Ćwiczenie komendy “siad” oraz “stój”, jest również bardzo przydatne.

Dźwięk lejącej się wody może wydawać się przyjemny, ale wiele czworonogów się go zwyczajnie boi. Do tego również należy psa przyzwyczaić.

Kąpiel nie może przebiegać w atmosferze stresu.

Proszę nie krzyczeć na psa, ale mówić do niego – cierpliwie i łagodnym tonem. Nie należy wykonywać gwałtownych ruchów, ciągnąć i szarpać zwierzaka.

Najgorszym pomysłem, z jakim się spotkałam, jest wrzucenie psa do wanny wypełnionej wodą – zwierzę może się wtedy bardzo przestraszyć.

Szampon dla psa

Przede wszystkim należy używać tylko preparatów dedykowanych dla psów.

Preparaty dedykowane dla ludzi:

• mają nieodpowiednie pH,
• mogą powodować nadmierne wysuszenie skóry,
• mogą przyczynić się do podrażnienia i uszkodzenia naskórka.

Jest bardzo wiele preparatów myjących z różnymi składnikami aktywnymi. Jak wybrać ten najlepszy?

Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na skład preparatu a zwłaszcza na substancje aktywne.

Dodatkowo, należy zastanowić się, jakiego szamponu potrzebuje nasz pupil?

Jeśli jest to pierwsza kąpiel pupila warto wybrać szampon hipoalergiczny dla psa.

Jest on bardzo delikatny, nie podrażnia skóry, a często ma też dodatek substancji łagodzących podrażnienia.

Jeśli już wiemy, że nasz pies ma skórę suchą, skłonną do podrażnień, warto wybrać szampon nawilżający, zawierający na przykład pantenol, alantoinę.

W przypadku stwierdzonego łojotoku, posklejanej, tłustej sierści, warto użyć preparatu, który będzie zawierał nadtlenek benzoilu oraz substancje keratolityczne.

W przypadku inwazji pasożytów zewnętrznych zwykły szampon pielęgnacyjny nie pomoże – należy zaopatrzyć się w preparat przeciwpchelny.

Jeśli pies ma stwierdzone problemy dermatologiczne, grzybicę lub uogólnioną, skórną infekcję bakteryjną, należy zapytać lekarza prowadzącego o najlepszy preparat pielęgnacyjny.

Odżywka do sierści psa

Odżywki do sierści psa mają różne funkcje.

Ułatwiają rozczesywanie, nabłyszczają, uniemożliwiają elektryzowanie okrywy włosowej, nawilżają i wzmacniają włosy.

Tu również warto przeczytać skład oraz zastanowić się, jakiego efektu oczekujemy.

Ważne jest, aby koniecznie zastosować odżywkę nawilżającą po kąpieli przeciwpasożytniczej – szampony tego typu bardzo często wysuszają skórę oraz powodują elektryzowanie włosów po kąpieli.

Jak powinna przebiegać kąpiel psa?

1. Przede wszystkim najlepiej jest przeprowadzić ją po wieczornym spacerze, aby rozgrzany pies nie musiał już wychodzić na zewnątrz.
2. Wannę lub kabinę prysznicową należy wyłożyć ręcznikiem lub matą antypoślizgową. Mając stabilny grunt pod nogami, pies będzie się czuł pewniej i mniej będzie się bał wszystkich czynności.
3. Należy ustawić temperaturę wody tak, aby nie była zbyt gorąca – w naszym odczuciu najlepsza będzie letnia woda, o temperaturze około 35-36 stopni.
4. Podczas pierwszego namoczenia należy uważać, aby wodą nie oblać głowy pupila. Niektórzy lekarze zalecają włożenie do uszu psa tamponów z waty lub gazików, ja jednak tego nie polecam – nie jest to dla psa komfortowe, może się zestresować obecnością obcych tworów w uszach.
5. Kiedy mamy ustawioną odpowiednią temperaturę wody dokładnie moczymy psa. Aby zapobiec otrzepywaniu się z wody, należy położyć psu rękę na karku i delikatnie ją docisnąć.
6. Po zmoczeniu nakładamy szampon dla psa i dokładnie masujemy całe ciało, oczywiście z wyłączeniem głowy, po czym dokładnie spłukujemy – brud, kurz i martwy naskórek zostały usunięte z ciała naszego pupila.
7. Następnie nakładamy warstwę szamponu raz jeszcze i dokładnie masujemy do uzyskania gęstej piany. Teraz substancje aktywne w preparacie mają szansę zadziałać, dlatego pianę należy zostawić na skórze pupila przez kilka minut. Uważa się, że 15 minut to optymalny czas.
8. Po upływie tego czasu należy bardzo dokładnie wypłukać całą sierść – nie można zostawić żadnych pozostałości po szamponie.
9. Po spłukaniu należy zastosować odpowiednią odżywkę – w zależności od zaleceń producenta, należy ją spłukać dużą ilością wody, lub też zostawić do wysuszenia.
10. Suszenie psa należy zacząć od dokładnego odciśnięcia nadmiaru wody. Następnie używamy ręczników – nie szorujemy psa tkaniną, tylko odciskamy wilgoć.
11. Po osuszeniu ręcznikami warto użyć suszarki do włosów, najlepiej z chłodnym nawiewem. Gorące powietrze suszarki może okazać się bardzo nieprzyjemne dla psa. Suszarki używamy z oddali, aby nie poparzyć pupila.
12. Po dokładnym osuszeniu należy ponownie, dokładnie rozczesać sierść.

Jeśli chodzi o czyszczenie okolic głowy, należy to robić ostrożnie i delikatnie.

Rozsądnym rozwiązaniem jest użycie mokrego ręcznika, zamiast moczenia głowy. Tak samo jak w przypadku całego ciała psa, przed czyszczeniem należy dokładnie rozczesać sierść i dopiero po tym przystąpić do mycia.

Kąpiel w ogrodzie czy na podwórku to często jedyna metoda na oczyszczenie psów ras dużych.

Należy zawsze przeprowadzać ją w ciepłe dni, najlepiej przed południem, aby w najcieplejszym momencie dnia pies mógł się suszyć.

Należy zachować wszystkie zasady przebiegu kąpieli, czyli dwukrotne namoczenie, dwukrotne nałożenie szamponu oraz zastosowanie odżywki, odpowiedniej dla naszego pupila.

U ras krótkowłosych można nie używać suszarki, jednak zawsze należy przynajmniej wytrzeć psa ręcznikiem.

Kąpiele lecznicze są świetnym narzędziem terapeutycznym w przypadku wielu schorzeń skórnych.

Są niezastąpione w walce z:

• grzybicą skóry,
• silnymi stanami bakteryjnymi,
• łojotokiem suchym czy mokrym.

Powinny być one ordynowane wyłącznie przez lekarza weterynarii, proszę nie stosować ich bez postawienia diagnozy.

Błędy popełniane przy kąpaniu psa

• Kąpanie bez wcześniejszego przyzwyczajenia psa do wody. Pies jest wtedy często przestraszony, nie wie co się dzieje.
• Innym błędem jest wrzucenie psa do zbiornika wodnego – nagły kontakt z wcześniej nieznaną wodą również nie należy do najprzyjemniejszych.
• Nie należy wsadzać psu nic do uszu ani nosa w trakcie kąpieli.
• Zawsze należy zwracać uwagę, czy preparat nie dostał się do oczu i jamy ustnej psa.
• Niezbyt dokładne wysuszenie również jest dla pupila bardzo nieprzyjemne i może spowodować wychłodzenie organizmu, zwłaszcza u psów małych ras.
• Jeśli opiekun się spieszy i nie rozczesze sierści przed kąpielą, może spowodować znaczne splątanie włosa, zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia kołtunów.
• Nie wolno używać preparatów, które nie są zalecane dla psiej skóry.

Podsumowanie

Podsumowując, nie taka kąpiel straszna, jak ją malują.

Jest to niezbędny zabieg pielęgnacyjny a często także leczniczy.

Mitem jest, że “częste mycie skraca życie” – w wielu przypadkach ułatwia funkcjonowanie naszych pupili.

A jak na kąpiel reagują Wasze psy?

Jak często kąpiecie Waszych czworonożnych przyjaciół?

Czy macie jakieś wskazówki co do sposobów kąpieli?

Podzielcie się nimi w komentarzach!