Dandie dinmont terrier: opis, charakter, choroby [zalecenia weterynarza]

Dandie dinmont terrier to stara brytyjska rasa pochodząca z ok. XVII wieku, która przez długi czas nie miała nawet własnej nazwy.

Psy te trzymano w niewielkiej liczbie egzemplarzy, głównie w celach użytkowych.

Przydawały się one w trakcie polowań na małą zwierzynę m.in. wydry czy borsuki oraz skutecznie oczyszczały domostwa z małych gryzoni, łapiąc myszy i szczury.

Sam pies, a raczej jego wygląd z charakterystycznie wygiętym grzbietem i wydłużonym tułowiem, porównywany był do łasicy, a dzięki niskiemu wzrostowi, giętkości i gibkości dandie był w stanie dostać się do nor i wąskich tuneli.

Sławę oraz upragnioną nazwę otrzymał za sprawą szkockiego pisarza Waltera Scotta, ogromnego wielbiciela psów, w szczególności deerhoundów oraz właśnie tych małych krótkonożnych terierów.

W swojej powieści “Astrolog” (“Guy Mannering”) Scott umieścił bohatera – farmera o mieniu Dandie Dinmont, który był posiadaczem sześciu tych właśnie zwierzaków o bujnych czuprynach.

Popularność owej powieści oraz sympatia, jaką czytelnicy obdarzyli farmerską trzódkę spowodowała, że nazwano je właśnie dandie dinmont terrierami.

Sam Scott również był właścicielem trzech psów tej rasy o urokliwych imionach: Musztarda, Ketchup i Pieprz.

Ciekawy wygląd oraz nietuzinkowy charakter przysporzyły dandiemu wielu zwolenników, ale mimo to, nie jest to rasa zbyt popularna, a nawet można powiedzieć, że bardzo rzadka, nawet w jego rodzimym kraju.

Tamtejszy Kennel Club wpisuje dandie na listę 10 najrzadszych, zagrożonych wyginięciem ras rokrocznie od ponad 15 lat.

W celu zwiększenia ich liczby organizowano różne kampanie obejmujące m.in. odsłonięcie pomnika Old Ginger – psa, od którego pochodzą praktycznie wszystkie współczesne dandie dinmont terriery, w jego rodzinnym mieście Selkirk.

Działania te powoli przynoszą efekty w postaci wzrostu liczby zarejestrowanych szczeniąt (z 79 w roku 2015 do 123 w 2017) zatem widać dla ich przyszłości jakieś światełko w tunelu.

Według klasyfikacji FCI dandie dinmont terrier należy do grupy 3.

Dandie dinmont terrier charakter

Dandie dinmont nie jest typowym terierem jeśli chodzi o usposobienie.

Są to psy łagodne, inteligentne, opanowane, spokojne, niezaczepne i mało kłopotliwe.

Jako że były to psy użytkowe, również dziś cechuje je chęć i zapał do pracy oraz duża żywiołowość i wytrwałość w jej wykonywaniu.

Zapędy do polowania również zakorzenione są w ich psychice, więc nie przepuszczą żadnemu biegającemu im przed nosem gryzoniowi. Są szybkie, sprawne i bardzo wytrzymałe, a ogromne pokłady energii zdają się nie mieć końca.

W stosunku do opiekunów są uczuciowe i lojalne, a do obcych nieufne. Nadają się na psy rodzinne, szczególnie w rodzinach, w których są nieco starsze dzieci, nauczone odpowiedniego obchodzenia się z psem.

Dandie dogadają się także z innymi domowymi zwierzakami pod warunkiem, że wychowują się z nimi od małego lub są do ich obecności stopniowo przyzwyczajane, w przeciwnym wypadku również pogonią taką “zdobycz”.

Mają one swój charakterek, bywają uparte i niezależne, a ich donośny głos potrafi odstraszyć niepożądanego gościa i zaalarmować całą okolicę, zatem rola czujnego stróża również nie jest im obca.

Nie szczekają natomiast bez powodu, jak to ma w zwyczaju większość terierów.

Ze względu na małe rozmiary psy te nadają się do mieszkania, ale trzeba zapewnić im odpowiednią ilość ruchu.

Instynkt łowiecki prócz gonienia za przynętą nakazuje im również poszukiwania szkodników w ziemi, zatem kopanie dołków to coś, czego raczej nie unikniemy, zwłaszcza jeśli pozostawimy znudzonego psa na cały dzień w ogrodzie.

Oczywiście dołki można kopać także i w mieszkaniu – np. w doniczce czy nawet kanapie 😉

Opis rasy

Krótkie łapki, długi, lekko wygięty tułów i specyficzny czub na głowie to znaki rozpoznawcze dandie dinmont terriera.

A jak wygląda dokładnie? O tym poniżej.

Wysokość i waga psa

Psy te należą do ras małych.

Wzorzec rasy

Okrywa włosowa i umaszczenie

Okrywa włosowa długa, złożona z twardego i chropowatego włosa okrywowego, oraz niewielkiej ilości włóknistego podszerstka.

Występują dwa rodzaje umaszczenia, związane z resztą z imionami psiaków Scotta, a mianowicie:

• musztardowe (od rudawobrązowego do jasnego beżu),
• pieprzowe (srebrnoszary po czarno niebieski).

Pielęgnacja i żywienie

Pielęgnacja dandie nie jest zbyt skomplikowana.

Podszerstka jest niewiele, zatem psy wyczesujemy 1 – 2 razy w tygodniu, by usunąć martwy włos i zachować skórę i sierść w dobrej kondycji.

Oczywiście, by zachowały one swój charakterystyczny wygląd, taką fryzurę trzeba układać, najlepiej pozostawiając to psiemu fryzjerowi, którego będziemy musieli odwiedzić kilka razy w roku.

Poza tym okresowo sprawdzamy stan zębów i czystość uszu i w razie potrzeby podejmujemy odpowiednie kroki, by utrzymać je w czystości.

Żywienie psa należy dostosować do ilości codziennej jego aktywności.

Korzystać możemy zarówno z gotowych karm dla psów, gdzie producent zadbał o odpowiednie proporcje składników odżywczych, lub przygotowywać posiłki sami, pamiętając o ich zbilansowaniu.

Diety domowe najczęściej oparte są o mięso drobiowe i wołowe, produkty zbożowe w postaci makaronów ryżu i kaszy, a także warzywa, takie jak marchew, czy ziemniaki.

Oczywiście jest wiele innych produktów, które można wykorzystać w żywieniu psa, ale pamiętać należy o tym, że niektóre artykuły, które nie są szkodliwe dla nas, mogą naszym zwierzakom nie służyć, jak to ma miejsce np. w przypadku cebuli, czy czekolady.

Dandie dinmont terrier choroby

Nawracające owrzodzenie rogówki

Nawracające owrzodzenie rogówki to schorzenie dziedziczne, dotyczące obydwu gałek ocznych.

Objawia się powierzchownym uszkodzeniem rogówki, które nie reaguje na standardowe leczenie miejscowe.

Owrzodzenie to odgraniczone jest marginesem nieprzylegającego do podłoża nabłonka.

Dodatkowo występuje zwiększony wypływ łez, kurcz powiek oraz waskularyzacja.

Leczenie polega na połączeniu terapii miejscowej z metodami chirurgicznymi.

Zwichnięcie soczewki

Zwichnięcie soczewki polega na jej przemieszczeniu się spowodowanym zerwaniem więzadeł.

Występuje obustronnie jako skutek dziedzicznego defektu ich budowy.

Choroba dziedziczy się najprawdopodobniej w sposób autosomalny dominujący.

Niewłaściwe położenie soczewki widoczne jest poprzez źrenicę w badaniu okulistycznym.

Zwichnięcie współistnieje często z zapaleniem tęczówki i obrzękiem rogówki.

W przebiegu choroby może dojść do utraty wzroku lub konieczności wyłuszczenia gałki ocznej ze względu na szerzący się stan zapalny.

Choroba krążka międzykręgowego

Ze względu na wydłużone ciało dandie dinmont terriery podobnie jak jamniki, bassety, czy clumber spaniele predysponowane są do chorób krążków międzykręgowych, zwanych inaczej dyskami.

Najczęściej występuje u nich dyskopatia, czyli przemieszczenie się krążka międzykręgowego na skutek zwapnienia lub zwyrodnienia pierścienia włóknistego, który jest strukturą otaczającą jądro miażdżyste.

Na skutek pęknięcia pierścienia jądro zostaje uwolnione i uwypukla się do kanału kręgowego, uciskając na rdzeń kręgowy i korzenie nerwów.

Ucisk ten wywołuje słabszy lub silniejszy ból, a nawet może prowadzić do paraliżu.

Do diagnostyki dyskopatii wykorzystuje się badania obrazowe:

• RTG,
• mielografię,
• tomografię komputerową,
• rezonans magnetyczny.

W zależności od stopnia zaawansowania choroby leczenie może być zachowawcze lub operacyjne.

Leczenie zachowawcze polega na ograniczeniu ruchu, stosowaniu leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, witamin wspomagających działanie układu nerwowego oraz zabiegów fizjoterapii i kinezyterapii.

Leczenie chirurgiczne możliwe jest w specjalistycznych lecznicach weterynaryjnych, a do najczęściej wykonywanych zabiegów należy:

• hemilaminektomia (poszerzenie kanału kręgowego),
• fenestracja (usunięcie jądra miażdżystego).

Jaskra

Jaskra (glaucoma) to choroba, u której podłoża leży zmniejszony odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej, skutkujący jej nadmiarem i tym samym wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Jaskrę związaną z predylekcją rasową nazywamy pierwotną.

Jest ona obustronna i najczęściej wynika z zamknięcia się kąta przesączania.

W przypadku ostrego ataku jaskry obserwuje się:

• ból gałki ocznej,
• kurcz powiek,
• łzotok,
• przekrwienie spojówek,
• rozszerzenie źrenic.

Przy jaskrze przewlekłej powiększeniu ulega cała gałka oczna, a dodatkowo pojawia się obrzęk i zbliznowacenie rogówki, zwyrodnienie siatkówki i wklęśnięcie tarczy nerwu wzrokowego.

Dla rozpoznania niezbędny jest pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, które prawidłowo nie powinno przekraczać 25 mmHg, a przy jaskrze ostrej może wynieść nawet do 70 mmHg.

Leczenie farmakologiczne jest skomplikowane i polega na stosowaniu m.in. leków przeciwzapalnych, zwężających źrenicę i inhibitorów anhydrazy węglanowej.

Istnieje również możliwość leczenia chirurgicznego.

Hipochondroplazja

Hipochondroplazja jest odmianą karłowatości i u dandie dinmont terrierów w zasadzie fizjologią, wpisującą się w standard rasy.

Zaburzenie to dotyczy wzrostu kończyn długich, który jest zahamowany w życiu płodowym na skutek mutacji genetycznej.

U psów tych dochodzi do przedwczesnego skostnienia płytek wzrostowych odpowiedzialnych za przyrost kości kończyn i w konsekwencji mają one po prostu krótkie łapki.

Dla kogo Dandie dinmont terrier będzie idealnym psem?

Dandie dinmont terrier jest niewątpliwe rasą godną uwagi i trudno powiedzieć, dlaczego te sympatyczne skądinąd pieski nie znalazły uznania wśród hodowców i właścicieli.

Nagłówki światowej prasy od lat krzyczą, że rasa ta jest bardziej zagrożona wyginięciem niż panda wielka.

Coraz to nowe pomysły na popularyzacje rasy i zwiększenie jej pogłowia przynoszą skutki bardzo niewielkie, jeśli chodzi o wartości liczbowe.

W przypadku małej ilości przedstawicieli danej rasy istnieje również spore ryzyko inbredu, czyli chowu wsobnego ze względu na małą pulę genetyczną i duże prawdopodobieństwo łączenia psów wysoce ze sobą spokrewnionych, co niesie również niebezpieczeństwo rozpowszechnienia chorób i wad genetycznych.

Dla odbudowy rasy ważne jest zatem nie tylko, by szczeniąt było jak najwięcej, ale i by pochodziły one od rodziców mających jak najmniej wspólnych przodków.

Zakup dandiego również nie będzie taki prosty i raczej małe szanse, że szczenię z rodowodem dostaniemy w naszym kraju.

Ogłoszenia o sprzedaży rasowego malucha za 700 zł powinno wzbudzić nasze podejrzenia. Najlepiej udać się po psiaka do naszych sąsiadów z Wysp Brytyjskich, a i tam trzeba będzie się naszukać.

W związku z małą liczebnością trzeba się liczyć z tym, że cena za psa może być wysoka.

Być może ktoś po przeczytaniu tego artykułu pochyli się nad losem biednych dandie i zapragnie mieć swój udział w odratowaniu rasy. Może nawet chcąc zapisać się na złotych kartach jej historii założy światowej sławy hodowlę dinmontów w Polsce? ☺