Chłoniak u kota: objawy, rokowania i leczenie chłoniakomięsaka

Właśnie wróciłeś ze swoim kotem od lekarza weterynarii. Jesteś przerażony i nie chcesz wierzyć w słowa, które od niego usłyszałeś:

“Twój kot choruje na chłoniaka…”

Masz mętlik w głowie, czujesz się zdruzgotany i kompletnie bezradny. Zastanawiasz się – co teraz? Masz mnóstwo pytań, mnóstwo wątpliwości – diagnoza spadła na Ciebie jak grom z jasnego nieba.

Z tego artykułu dowiesz się czym jest chłoniak, jakie są jego objawy i rokowania dla kota z chłoniakiem. Wyjaśniam też które koty mają predyspozycje do powstania nowotworu i jak postępować ze zwierzakiem, kiedy chłoniak zostanie już zdiagnozowany.

W lecznicy nie byłeś w stanie rzeczowo podejść do tematu, wypytać o wszystko; dopiero teraz gdy emocje powoli opadają, zaczyna do ciebie docierać przerażająca, odzierająca z wszelkiej nadziei prawda…

Ale czy na pewno? Czy rzeczywiście ta choroba musi oznaczać wyrok?

Pomogę Ci drogi Czytelniku oswoić się z tą niewątpliwie nieuleczalną chorobą, jaką jest chłoniak. Przeprowadzę cię przez gąszcz pytań i zawiłości, z którymi borykają się opiekunowie kotów chorujących na chłoniaka. Rzucę trochę światła nie tylko na chorobę jako taką, ale również na sprawy, które jej nieodłącznie towarzyszą, a które często są bagatelizowane lub odsuwane na dalszy plan.

Należą do nich:

• postępowanie z kotem onkologicznym w domu,
• dieta i żywienie kota z chłoniakiem,
• środki ostrożności przy chemioterapii.

Co to jest chłoniak u kota?

Chłoniak (Lymphoma, chłoniakomięsak – lymphosarcoma, LSA) to nowotwór złośliwy kota. Jeden z najpowszechniejszych u tego gatunku, stanowiący 50-90% spośród wszystkich nowotworów tkanki krwiotwórczej.

Chłoniak może zaatakować kota w każdym wieku, jednak najczęściej dotyka koty młode dorosłe (około 2-5 lat) oraz koty starsze (około 6-12 lat). Istnieją również rasy kotów, u których występuje zwiększone ryzyko zachorowania – są to koty syjamskie i inne rasy orientalne.

Czy to na pewno chłoniakomięsak?

No tak, mamy silne podejrzenie chłoniaka. Objawy, wyniki badania klinicznego, diagnostyki obrazowej oraz badań krwi (morfologia) oraz moczu nieubłaganie sugerują, że w rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić właśnie chłoniaka.

Co zrobi lekarz weterynarii, by potwierdzić lub wykluczyć chorobę?

1. Wykona biopsję powiększonych węzłów chłonnych i/lub podejrzanego narządu w celu przeprowadzenia badania cytologicznego. Warto zaznaczyć, że u kotów stosunkowo rzadko dochodzi do uogólnionego lub regionalnego powiększenia węzłów chłonnych krezkowych u kota. Zdarza się, że obraz cytologiczny nie jest jasny i bardzo łatwo o fałszywie dodatnie wyniki. Dlatego najpewniejsze rozpoznanie daje nam badanie histopatologiczne.
2. Badanie histopatologiczne (często w parze z badaniem immunohistochemicznym) wycinka tkanki. Histopatologia nie tylko ostatecznie potwierdzi lub wykluczy obecność chłoniaka, ale również pozwala na określenie czy mamy do czynienia z chłoniakiem o niskim czy wysokim stopniu złośliwości, a badanie immunohistochemiczne odpowie na pytanie, z jakim konkretnie rodzajem chłoniakomięsaka mamy do czynienia (np. wywodzącego się z komórek T lub B).

Dobór odpowiedniej metody rozpoznawania oraz pobierania materiału do badania jest uzależniony od rodzaju i lokalizacji chłoniaka:

• W przypadku podejrzenia chłoniaka jamy nosowej – diagnostyka obrazowa:
  • rtg,
  • tomografia komputerowa,
  • rezonans magnetyczny),
  • rhinoskopia,
  • płukanie jamy nosowej,
  • biopsja szczoteczkowa,
  • wykonanie wymazów z powierzchni guza oraz preparatów odciskowych.
• Przy chłoniaku skóry – biopsja.
• Przy chłoniaku płuc, tchawicy – bronchoskopia.
• Chłoniak przewodu pokarmowego – tu ma zastosowanie kilka metod: przezskórna biopsja aspiracyjna cienkoigłowa lub biopsja gruboigłowa pod kontrolą usg. Często niezbędna jest jednak laparotomia diagnostyczna, podczas której lekarz pobiera próbki z podejrzanych zmian. Badanie endoskopowe (np. gastroskopia, kolonoskopia) jest bardzo przydatne, jednak nie zawsze udaje się pobrać odpowiednią ilość materiału za pomocą tej metody.
• Chłoniak śródpiersia:
  • badanie rtg klatki piersiowej,
  • badanie cytologiczne lub histopatologiczne płynu z klatki piersiowej lub materiału pochodzącego z guza.
• Chłoniak nerek – badanie usg nerek połączone z biopsją aspiracyjną cienkoigłową
• Postać nerwowa chłoniaka:
  • badanie płynu mózgowo-rdzeniowego,
  • badanie mielograficzne,
  • tomografia komputerowa,
  • rezonans magnetyczny.

Czynniki predysponujące do chłoniaka u kota

1. Zakażenie wirusem białaczki kotów (feline leukemia virus – FeLV) – powoduje aż 62-krotny wzrost ryzyka zachorowania. Chłoniaki u kotów rozwijające się na tle zakażenia wirusem FeLV najczęściej lokalizują się w obrębie śródpiersia, rdzenia kręgowego, gałki ocznej, przewodu pokarmowego, a także przybierają formę wieloogniskową. Choroba diagnozowana jest z reguły w młodym wieku. Obecnie, w związku z rosnącą świadomością właścicieli zwierząt oraz powszechnymi szczepieniami, liczba przypadków chłoniaka związanego z białaczką jest dużo niższa niż jeszcze kilka lat temu.
2. Zakażenie wirusem niedoboru immunologicznego kotów (feline immunodeficiency virus – FIV), inne choroby związane z obniżeniem odporności, a także długotrwałe leczenie immunosupresyjne – odgrywają pośrednią rolę w rozwoju chłoniaka. Zakażenie FIV przyczynia się do 5-6 krotnego zwiększenia ryzyka rozwoju chłoniakomięsaka u kota. Najczęstsze postaci towarzyszące FIV to pokarmowa oraz pozawęzłowa (szczególnie w obrębie nerek i wątroby). Uwaga! Jednoczesne zarażenie FeLV i FIV zwiększa ryzyko zachorowania aż 77-krotnie w porównaniu do zdrowych, niezarażonych kotów.
3. Przewlekłe stany zapalne błony śluzowej nosa, jelit (IBD), czy reakcje poszczepienne mogą wiązać się z większym ryzykiem, chociaż ich powiązanie nie jest jasne.
4. Dym tytoniowy. Ponad dwukrotnie rośnie ryzyko rozwoju chłoniaka u biernych palaczy kocich.
5. Predyspozycje genetyczne (rasy orientalne).

Chłoniak to choroba układu limfoidalnego, w przebiegu której dochodzi do rozrostu nowotworowego w obrębie tkanek miękkich.

Należą do nich między innymi:

• węzły chłonne,
• szpik kostny,
• narządy jam ciała.

Ponieważ komórki limfatyczne występują w całym organizmie, do manifestacji nowotworu może dojść w każdym miejscu. Stąd też olbrzymia różnorodność postaci chłoniaka.

Postać anatomiczna chłoniaka

Postać pokarmowa chłoniaka u kotów

Postać pokarmowa chłoniaka to rozrost nowotworowy w obrębie jelita cienkiego, rzadziej żołądka, a najrzadziej objawia się chłoniak jelita grubego.

Objawy kliniczne chłoniaka jelitowego przybierają najczęściej postać:

• przewlekłych wymiotów,
• biegunki,
• braku apetytu,

Wraz z nimi występuje utrata masy ciała, osłabienie, powiększenie obrysu powłok brzusznych. Czasem pojawia się świeża krew w kale, bolesne lub bezproduktywne parcia na kał.

Postać śródpiersiowa chłoniaka u kotów

Ta postać chłoniaka u kotów niegdyś rozpoznawana była najczęściej. Obecnie ze względu na powszechne szczepienia przeciwko wirusowej białaczce kotów systematycznie spada liczba rozpoznawanych przypadków chłoniaka śródpiersiowego. Średnia wieku kotów z chłoniakiem śródpiersia wynosi mniej niż 5 lat; uważa się, że koty ras orientalnych, szczególnie syjamskiej chorują częściej. Proces nowotworowy lokalizuje się z obrębie śródpiersia, szczególnie w węzłach chłonnych (można zaobserwować powiększone węzły chłonne u kota).

Dominują objawy ze strony układy oddechowego:

• kaszel,
• duszność,
• obecność płynu w jamie klatki piersiowej,
• rozlane obrzęki głowy, szyi i kończyn piersiowych,
• osłabienie.

Możliwe zwiększone pragnienie i oddawanie moczu, także wymioty.

Postać wieloogniskowa i węzłowa chłoniakomięsaka u kotów

W przypadku tej postaci chłoniaka charakterystyczne jest uogólnienie procesu nowotworowego na wiele narządów i tkanek, zwykle:

• węzłów chłonnych jam ciała,
• wątroby,
• przewodu pokarmowego,
• nerek,
• śledziony,
• szpiku kostnego.

Powiększenie węzłów chłonnych obserwuje się rzadko (4-10% przypadków). W przebiegu wieloogniskowej postaci chłoniaka dochodzi do powiększenia pojedynczego węzła lub (rzadziej) grupy węzłów głowy i szyi, zwykle jest to węzeł podżuchwowy lub węzły szyjne.

Postać pozawęzłowa chłoniaka u kotów

Postać chłoniaka ograniczona do pojedynczego narządu lub konkretnej okolicy ciała. Rzadko diagnozowana, gdyż szybko dochodzi do uogólnienia procesu.

Chłoniak nerki u kota

Około 1/3 chłoniaków u kotów pierwotnie rozpoczyna się w nerkach i dość często proces rozprzestrzenia się na ośrodkowy układ nerwowy. Brak predylekcji rasowej, a średnia wieku kotów z tą postacią wynosi około 7 lat. W wielu przypadkach rozwija się na podłożu wirusowej białaczki kotów (FeLV).

Objawy kliniczne chłoniak nerki u kotów wynikają z niewydolności nerek, a więc obserwuje się:

• osłabienie lub brak apetytu,
• apatię,
• wymioty,
• zwiększone pragnienie,
• wielomocz,
• czasami bezmocz,
• utrata masy ciała,
• cechy odwodnienia,
• charakterystyczny, amoniakalny zapach z jamy ustnej.

Postać wewnątrznosowa chłoniaka

Chłoniak nosa u kota to rozrost nowotworowy w obrębie jamy nosowej, zatok przynosowych, czasem rozszerza się na okolicę gardła.

Przy tej postaci pojawia się:

• duszność,
• szmery oddechowe,
• kichanie,
• ropny, krwotoczno-ropny lub surowiczy wypływ z jamy nosowej (zwykle jednostronny),
• nadmierne łzawienie lub surowiczo-ropny wypływ z oczu;

W zaawansowanych stadiach chłoniaka można zaobserwować deformację twarzy, oraz wytrzeszcz gałki ocznej.

Chłoniak oka u kociaka

Objawy okulistyczne mogą występować zarówno przy formie uogólnionej chłoniaka, jak i w odosobnionej lokalizacji.

Na pierwszy plan wysuwają się:

• zmiany wielkości i kształtu źrenicy,
• wylewy i nienormalne twory w komorze przedniej oka,
• zaćma.

Możliwy są też takie objawy jak:

• wytrzeszcz gałki ocznej,
• wysychanie i zmiany na rogówce (niemożność zamknięcia powiek),
• zgrubienie trzeciej powieki,
• zwichnięcie chrząstki trzeciej powieki i jaj wypadnięcie.

Postać nerwowa chłoniaka

Chłoniak atakuje ośrodkowy i/lub obwodowy układ nerwowy.  Postać nerwowa chłoniaka dotyka najczęściej młode koty, w wieku około 2 lat.

Objawy neurologiczne to między innymi:

• napady drgawek,
• zespół Hornera,
• niezborność ruchów,
• brak apetytu,
• zaburzenia świadomości,
• agresja,
• niedowłady,
• porażenia.

Chłoniak skóry u kota

W przypadku chłoniaka skóry u kotów zmiany mogą być ograniczone lub uogólnione, zwykle w postaci rumieniowych guzków lub płytek.  Towarzyszy temu silny świąd, czasami objawy wzmożonego pragnienia, wielomoczu.

Mój kot ma chłoniaka

Leczenie chłoniaka u kota opiera się w głównej mierze na chemioterapii wielolekowej. W niektórych postaciach chłoniaka może mieć zastosowanie zabieg operacyjny usunięcia zmiany nowotworowej i/lub radioterapia. Radioterapia w Polsce niestety jest niedostępna, a chirurgia ma zastosowanie jedynie w niektórych typach zmian, dlatego w dalszej części artykułu skupię się na najczęściej stosowanej formie leczenia czyli chemioterapii dla kota.

Jej celem nie jest wyleczenie nowotworu. Chłoniak zawsze wraca… wcześniej lub później, ale jest to choroba nieuleczalna.

Celem podjęcia jakiejkolwiek terapii, czy to ma być chemio – czy radioterapia, czy może zabieg operacyjny albo wszystkie te możliwości razem wzięte, ma być zawsze utrzymanie pacjenta w jak najlepszym komforcie przy możliwie jak największym zahamowaniu rozwoju nowotworu. Dlatego dopiero na podstawie wyników wszystkich badań, stanu pacjenta oraz możliwości (czasowych, finansowych lub innych) właściciela, lekarz weterynarii – onkolog dobierze odpowiedni schemat postępowania. I tu otwiera się cały wachlarz możliwości diagnostycznych i leczniczych, mających zastosowanie w odniesieniu do konkretnej postaci chłoniaka, jego stopnia złośliwości, współistniejących chorób oraz stanu klinicznego pacjenta.

Składowymi leczenia chłoniaka u kota są również:

• terapia wzmacniająca,
• zwalczanie wtórnych zakażeń bakteryjnych,
• troskliwa opieka nad pacjentem,
• odpowiednio dobrana dieta.

Chemioterapia

Chemioterapia dla kota polega na cyklicznym i regularnym podawaniu kociakowi preparatów silnie cytotoksycznych.

Do leków najczęściej stosowanych u kotów należą:

• winkrystyna,
• cyklofosfamid,
• doksorubicyna,
• metotreksat,
• L-asparaginaza,
• lomustyna,
• prednizon.

Substancje stosowane w chemioterapii mają za zadanie zniszczyć komórki nowotworowe; niestety, nie mają one działania wybiórczego lub jest ono bardzo niewielkie. Leki stosowane w chemioterapii poprzez swoje działania niszczą komórki szybkodzielące się (czyli komórki nowotworowe, komórki szpiku kostnego oraz komórki przewodu pokarmowego). Stąd większość objawów ubocznych i efektów niepożądanych chemioterapii ma związek ze zmniejszeniem populacji krwinek białych i/lub czerwonych oraz problemy żołądkowo-jelitowe (brak apetytu, wymioty, biegunki).

Poniżej zamieszczony jest film, na którym możesz zobaczyć jak wygląda chemioterapia u kota chorego na chłoniaka.

Objawy uboczne chemioterapii

Są i trzeba być na nie przygotowanym. Dość często po podaniu chemii zdarzają się:

• brak apetytu,
• przemijająca biegunka,
• wymioty.

W zależności od leków może pojawić się krwiomocz lub objawy ogólnego zatrucia. Może mieć to związek z samym działaniem cytostatyków, ale może również towarzyszyć tak zwanemu zespołowi rozpadu guza. Dzieje się tak, ponieważ po śmierci komórek nowotworowych ich toksyny są masowo uwalniane do krwiobiegu – co może skutkować przejściowym gorszym samopoczuciem. Zawsze przy podjęciu decyzji o rozpoczęciu chemioterapii u kota warto porozumieć się z lekarzem prowadzącym i zapytać na temat ewentualnej pomocy w momentach kryzysowych.

Lekarz onkolog nie tylko podaje chemię. On również musi się liczyć z działaniem ubocznym leków, musi umiejętnie dobierać składniki terapii oraz monitorować cały okres jej trwania, by w momencie kryzysowym odpowiednio zareagować.

Czego możemy się spodziewać po podaniu chemii?

1. Osłabienia.
2. Chwilowego braku apetytu, przejściowych wymiotów lub biegunki.
3. Często dochodzi do spadku odporności.
4. Sierść u kotów raczej nie wypada, natomiast zawsze gubią one włosy czuciowe.

Ile kosztuje chemioterapia u kota?

Czy chemioterapia dla kota jest kosztowna?

Tak.

Zarówno pod względem finansowym, czasowym, jak i emocjonalnym. Leki onkologiczne dla kota do tanich nie należą. Do tego należy uwzględnić koszty dodatkowe związane z wizytami w lecznicy, badaniami, suplementami, dietą…

Pomimo istnienia kilku różnych schematów terapeutycznych, uwzględniających również minimalizowanie kosztów, wielu właścicieli nie decyduje się na podjęcie walki właśnie ze względu na cenę. Czas, który trzeba poświęcić na wizyty, dojazdy do przychodni podającej chemię, nieprzewidziane sytuacje, w których właściciel musi np. wziąć urlop, by nie pozostawiać zwierzaka samego – to również cena, którą trzeba zapłacić.

No i wreszcie stres związany z postępowaniem z kotem. Nie da się ukryć, że wielu opiekunów bardzo przeżywa chorobę swojego podopiecznego. Chłoniak u kota to choroba całej rodziny, jej skutki są odczuwalne dla wszystkich mocno związanych z naszym pacjentem.

Dla niektórych opiekunów kotów koszt są rzeczywiście zaporowe. Inni świadomie decydują się je ponieść i w większości przypadków nie żałują. Cieszą się każdym dniem, powoli oswajają z nieuniknionym i – jak wielu z nich potem opowiada – właśnie dzięki tej decyzji uczą się prawdziwej i świadomej radości obcowania ze zwierzęciem.

Na co uważać przy chemii i jak postępować z kotem?

To bardzo ważne pytanie.

Pamiętajmy, że chemioterapia nie ogranicza się wyłącznie do “wpompowania” leku do krwiobiegu pacjenta. To również metabolity, które są usuwane wraz z kałem, moczem, wydzielinami i wydalinami naszego pupila, a które w większości przypadków są także aktywne biologicznie. Ze względu na różny okres półtrwania poszczególnych cytostatyków, różne są też okresy wydalania z organizmu trucizny. W takim okresie należy zachować szczególną ostrożność i higienę. Mam tu na myśli unikanie bezpośredniego kontaktu z moczem, kałem, śliną, ewentualnymi wymiocinami. Wszystkie “niespodzianki” pozostawione przez chorego kociaka należy sprzątać w rękawiczkach.

Leki stosowane w onkologii są bardzo niebezpieczne dla dzieci i kobiet w ciąży, dlatego zawsze warto przedyskutować kwestię dodatkowych środków prewencyjnych z lekarzem onkologiem. Czasem nawet zapada decyzja o odstąpieniu od podawania chemii, co jest zupełnie zrozumiałe. Z reguły ten okres wzmożonej czujności trwa około 2-4 dni, jednak jest to silnie uzależnione od rodzaju leków, które dostaje kociak.

Co jeszcze może się stać? Z czym muszę się liczyć?

Wspomniałam o efektach ubocznych oraz zagrożeniu dla otoczenia. Może się też zdarzyć, że pacjent nie zareaguje na wdrożone leczenie lub chemioterapia dodatkowo go osłabi. Zdarza się to rzadko, jednak należy pamiętać, że naszym celem jest poprawa komfortu i jakości życia naszego przyjaciela, a nie powodowanie, by czuł się on gorzej. Wszelkie decyzje i kroki zawsze są szczegółowo omawiane z opiekunem zwierzęcia, ponieważ to on najlepiej zna swojego przyjaciela.

Bywa również, na szczęście bardzo rzadko, że dojdzie do tzw. wynaczynienia leku poza żyłę. Skutkuje to poważnymi zmianami skóry i tkanki podskórnej, do martwicy włącznie.

Co mój kot powinien jeść, czyli dieta przy chłoniaku jelita

Wszystko to, na co ma ochotę. Brzmi niedorzecznie? Już wyjaśniam.

Oczywiście istnieją specjalne diety dla pacjentów onkologicznych. Nowotwory uwielbiają cukier, uważa się również, że niektóre witaminy z grupy B, kwas foliowy czy żelazo może zasadniczo “odżywić” nowotwór. Dlatego też w tego typu dietach dodatek niektórych witamin jest albo mocno zminimalizowany, albo całkowicie wykluczony. W onkologii stosowane są specjalne suplementy diety, zawierające mnóstwo antyoksydantów oraz witamin i minerałów wzmacniających pacjenta, a nie chłoniaka. I jeśli mruczący pacjent nie ma nic przeciwko spożywaniu tego typu pokarmów, to gorąco zachęcam. To spektakularnie wspomaga organizm w walce z nowotworem oraz tolerowaniu trucizny. Jednak w przypadku wielu kotów apetyt może być mocno osłabiony, stają się one wybredne. W takich sytuacjach najważniejsze jest, by one po prostu jadły. Często żywienie musimy dostosować do współwystępujących schorzeń, czy koinfekcji. W przypadku chłoniaka nerek na przykład niezastąpiona jest dieta mocno ograniczająca białko i fosfor. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat żywienia kota w chorobie nowotworowej, zachęcam do przeczytania artykułu “Jak karmić psa i kota z chorobą nowotworową?“.

Czy mogę wypuszczać kota na zewnątrz?

Lepiej nie z kilku powodów:

1. Pacjent onkologiczny może być osłabiony, bardziej narażony na wszelkiego rodzaju infekcje (wspomniane już osłabienie odporności).
2. Należy pamiętać, że terapia nie kończy się w lecznicy. W większości przypadków leki i suplementy podawane są w domu przez właścicieli, o określonych porach dnia. Jeśli nasz kociak zapomni się “na mieście” i wróci po kilku-kilkunastu godzinach, to może się odbić na jego zdrowiu i zasadniczo zmienić efekt terapii.
3. Gdy naszego pupila nie będzie w domu, nie będziemy w stanie zaobserwować ewentualnej biegunki, wymiotów, krwiomoczu… Nie będziemy mogli powiedzieć lekarzowi czy wszystko przebiega zgodnie z planem. A to może być tragiczne w skutkach zaniedbanie.
4. I jeden z najważniejszych czynników, dla którego powinniśmy jednak całkowicie udomowić naszego kota. Duży procent kocich pacjentów chłoniakowych jest jednocześnie nosicielami białaczki kociej. Ten paskudny wirus szerzy się w populacji kotów jak zaraza. Jeśli mamy świadomość, że nasze zwierzę zachorowało na chłoniaka najprawdopodobniej z powodu tej choroby, oszczędźmy jej innym kociakom.

Na pewno powiesz mój drogi Czytelniku:

Ale dlaczego mój kot ma siedzieć w domu? Przecież miał mieć życie w komforcie, a dla niego komfortem jest codzienne wychodzenie! On nie usiedzi w domu, będzie się męczył!

Tak, po części masz rację.

To nie fair, że odmawiamy mu przyjemności. Jednak biorąc pod uwagę ewentualne skutki mogę kategorycznie stwierdzić, że tak naprawdę będzie lepiej. Postępowanie z kotem chorym na chłoniaka nie jest łatwe. Wymaga cierpliwości, konsekwencji i wielu wyrzeczeń nie tylko ze strony właściciela, ale i samego kota – pozbawiamy go wszak jednej z jego podstawowych potrzeb: wolności. Jednak stawiając na szali z jednej strony bezpieczeństwo i większą skuteczność terapii, a także minimalizowanie ryzyka rozprzestrzeniania bardzo groźnej dla kotów i tragicznej w skutkach choroby zakaźnej, a z drugiej chwilową przyjemność i komfort psychiczny naszego pacjenta – jak myślisz, co przeważy?

Czy chłoniak boli i mój kot cierpi?

I tak i nie.

Znowu jest to uzależnione od postaci, lokalizacji oraz stanu klinicznego naszego pacjenta. Chłoniaki u kotów jako takie nie bolą, często właściciele zgłaszają dobry stan zdrowia i aktywność futrzaków. Jednak w momencie, gdy dochodzi do ucisku powiększonych węzłów chłonnych lub rozrostu nowotworowego na okoliczne tkanki, naczynia lub nerwy pacjent pokazuje objawy z tym związane, a to już może nie być komfortowe, o ile nie bolesne dla kota. Po wprowadzeniu leczenia i uzyskaniu remisji większość tych objawów wycofuje się.

Czy chłoniak u kota jest uleczalny?

Niestety nie.

Możemy go osłabić, zahamować na chwilę jego rozwój. W tym czasie kot może się zachowywać jakby był zupełnie zdrowy – jest wesoły, bawi się, ma apetyt. Jednak chłoniak znowu zaatakuje. Zwykle po kilku miesiącach, czasem po roku lub dwóch. Nie walczymy o całkowite wyleczenie. Toczymy walkę o dodatkowy czas. Czas względnego komfortu i dobrego samopoczucia.

Ile czasu mu zostało?

To zależy od kilku czynników. Przede wszystkim od rodzaju chłoniaka, jego postaci anatomicznej oraz obserwowanym stopniu złośliwości.

Kluczowe są również:

• stan ogólny pacjenta,
• wiek kociaka,
• status immunologiczny i odporność organizmu (np. zakażenie wirusem białaczki kociej znacznie pogarsza rokowanie),
• odpowiedź na leczenie,
• moment wprowadzenia terapii.

Podobnie jak w przypadku innych nowotworów, im szybciej chłoniak zostanie zdiagnozowany i im prędzej zaczniemy go leczyć, tym większe szanse na uzyskanie remisji. Niestety, większość pacjentów trafia do lekarza, gdy choroba jest już zaawansowana. Pocieszające jest, że jest on jednocześnie dość wrażliwy na powszechnie stosowane w onkologii weterynaryjnej cytostatyki. Remisja choroby przy zastosowaniu chemioterapii występuje u 65-75% kotów. Przy zastosowaniu schematu wielolekowego średni czas przeżycia większości pacjentów to 6-9 miesięcy, około 20% przeżywa dłużej niż 12 miesięcy. Średni czas przeżycia dla nieleczonych kotów to 4-8 tygodni. Bardzo trudno uzyskać remisję u kotów, u których wystąpiła wznowa. Zakażenie wirusem FeLV znacznie pogarsza rokowanie.

Czy warto walczyć?

Na to pytanie, drogi czytelniku musisz odpowiedzieć sobie sam. Bo czy warto spędzić ten kupiony czas, choćby miał być bardzo krótki, ze swoim ukochanym przyjacielem? Czy warto przez ten okres cieszyć się każdym kolejnym skradzionym dniem? Każdy opiekun chorego na chłoniaka kota prędzej czy później zadaje sobie to pytanie. Nie wie, czy dobrze robi, zastanawia się, czy nie lepiej byłoby się jednak zdecydować na eutanazję?

W takich sytuacjach warto przypomnieć sobie kluczowe pytanie, które zawsze powinno paść po postawieniu diagnozy:

O co walczymy?

A odpowiedź na to pytanie brzmi: o komfort, o dobrą jakość życia, o względnie dobre samopoczucie, o jeszcze jeden dzień z mruczącą, uśmiechniętą mordką tuż przy naszej twarzy.

Czasami jednak trzeba rzucić ręcznik… Moralnie niedopuszczalne jest przedłużać cierpienie kotu ze zdiagnozowanym chłoniakiem, który nie reaguje na chemioterapię lub bardzo źle ją znosi, a choroba postępuje.

Gdy masz wątpliwości, czy to już czas, w którym trzeba się pożegnać, zapytaj się siebie:

Czy to jest ten komfort i jakość życia, o który walczyliśmy?

Potem porozmawiaj z lekarzem i jeśli istotnie nie ma już nadziei na poprawę stanu kociaka, zaakceptuj nieuniknione i pozwól mu godnie odejść. Pamiętaj jednak, że przejściowy kryzys podczas chemioterapii zdarza się u każdego, nawet najsilniejszego kota. Prowadzenie pacjenta onkologicznego jest sztuką, tak samo jak opieka nad swoim chorym pupilem. Umiejętność obserwacji i w miarę trzeźwej oceny sytuacji jest niezmiernie istotna przy podejmowaniu wszelkich decyzji w trakcie leczenia chłoniaka u kotów.