Pointer: opis rasy, charakter i choroby [zalecenia weterynarza]

Pointer (English Pointer) to pies myśliwski, wywodzący się z Wielkiej Brytanii, gdzie wykorzystywany był (i po dziś dzień jest) do polowań na ptactwo i drobną zwierzynę.

Nazwa rasy pochodzi od słowa “to point”, czyli “wskazywać” i nawiązuje do charakterystycznej zdolności pointerów, jaką było wskazywanie zdobyczy poprzez zastyganie w bezruchu. Odnalezioną wówczas potencjalną ofiarę ścigały następnie współpracujące z nimi psy gończe, tworząc w ten sposób niezwykle skuteczny team.

Pierwsze wzmianki o rasie pojawiają się w 1690 roku, czyli jeszcze w czasach sprzed stosowania broni palnej, której późniejsza popularyzacja przysporzyła im nawet więcej fanów, przez co stały się numerem jeden wśród psów myśliwskich, gdyż precyzyjne wskazanie zwierzyny znacznie ułatwiało pracę myśliwych.

Przodkami dzisiejszych pointerów były prawdopodobnie hiszpańskie psy myśliwskie, przywiezione na wyspy przez angielskich oficerów oraz foxhoundy, greyhoundy i bloodhoundy. Z czasem rasa uzyskała bardziej wyrafinowany wygląd, a jej przedstawiciele dotarli do różnych zakątków świata. AKC uznało rasę oficjalnie w 1884 roku.

Obecnie pointery to przede wszystkim psy cenione w łowiectwie oraz psich sportach.

Według klasyfikacji FCI pointer należy do grupy 7.

Pointer charakter

Arystokratyczny wygląd pointera koresponduje z jego zrównoważonym charakterem, aczkolwiek psy te nie stronią również od szalonej bieganiny. W pracy są szybkie, nieustępliwe i zacięte, w domu spokojne, przyjacielskie i zrelaksowane, o ile zapewnimy im odpowiednią dawkę ruchu i zajęcia w ciągu dnia.

Są inteligentne i łatwo poddają się szkoleniu, ale mogą być uparte, stąd trening ich powinien być zróżnicowany i oparty o metody pozytywnego wzmocnienia.

Pointery są fanami dużych przestrzeni i zdecydowanie lepiej będą się czuły, mając możliwość swobodnego wybiegu, niż zamknięte w ciasnym mieszkanku. Psy te są przyjazne dla dzieci, a do obcych podchodzą z rezerwą, choć nie są typowymi stróżami.

To, co cenią najbardziej to ruch. Najlepiej spełnią się oczywiście w trakcie polowania, ale również wszelkiego rodzaju psie sporty dadzą im dużo satysfakcji. Polecają się przede wszystkim do takich dyscyplin jak agility, obedience, tracking i oczywiście field trials, czyli zawody dla psów myśliwskich, w trakcie których ich zadaniem jest przeszukanie terenu i wystawienie ptactwa łownego.

Nie pogardzą też długimi spacerami, bieganiem, czy aportowaniem na świeżym powietrzu. Byle było ciekawie, szybko i energicznie.

Pointery w stosunku do innych psów są nastawione przyjacielsko, ale niewłaściwie socjalizowane mogą być zbyt lękliwe lub nawet agresywne, stąd nie można zaniedbać tej jakże istotnej składowej ich wychowania.

Pointer wygląd

Pointer to pies średniej wielkości o mocnej i eleganckiej sylwetce oraz dobrze rozwiniętej muskulaturze.

Waga i wielkość

Wysokość w kłębie psa samca wynosi 63 – 69 cm, a suki 61 – 66 cm. Masa ciała dorosłego osobnika to ok. 24 – 27 kilogramów.

Opis rasy

• Głowa proporcjonalna, sucha, z wyraźnym stopem.
• Kufa kształtu łódkowatego z truflą nosa o barwie zależnej od umaszczenia.
• Szczęki mocne z kompletnym zgryzem nożycowym.
• Oczy ciemne, o łagodnym i przyjaznym wyrazie, okolone ciemną obwódką powiek.
• Uszy osadzone wysoko, przylegające do głowy, lekko spiczaste.
• Szyja długa, lekko wysklepiona, bez luźnego podgardla.
• Grzbiet mocny i dobrze związany.
• Klatka piersiowa głęboka z dobrze wysklepionymi żebrami.
• Lędźwie krótkie i lekko wypukłe.
• Ogon średniej długości, prosty, zwężający się w kierunku koniuszka i noszony na wysokości grzbietu lub poniżej.
• Kończyny proste i umięśnione o owalnych łapach z dobrze wysklepionymi palcami.

Umaszczenie

Okrywa włosowa krótka i gładka z widocznym połyskiem.

Pointer występuje w następujących umaszczeniach:

• biało-cytrynowe,
• biało-pomarańczowe,
• biało-wątrobiane,
• biało- czarne.

Mogą występować maści jednolite oraz podwójne lub potrójne połączenia kolorów.

Pielęgnacja i żywienie

Pointery są niezwykle mało wymagające, jeśli chodzi o pielęgnację. Ich krótka sierść potrzebuje jedynie wyczesania martwego włosa za pomocą np. gumowej szczotki lub rękawicy raz w tygodniu. Taki masaż pozwala również na rozprowadzenie wzdłuż włosów naturalnego łoju co sprzyja ich zdrowemu wyglądowi oraz sprawia, że będą lśniące.

Okresowo poddajemy psa kąpieli oraz sprawdzamy czystość uszu, długość pazurów oraz myjemy psu zęby przy użyciu specjalnie do tego przeznaczonej pasty.

W żywieniu pointerów stosować możemy zarówno karmy gotowe, jak i przygotowywać im posiłki sami, pamiętając o odpowiednim bilansie składników odżywczych. Ilość i jakość podawanej karmy dostosowana powinna być do wieku i aktywności fizycznej naszego czworonoga.

Pointer choroby

Dystrofia mięśni

Przyczyna dystrofii mięśni (miopatia X) u psów tej rasy nie jest do końca znana, ale podejrzewa się tło genetyczne. Na skutek niedoboru dystrofiny, dochodzi do powstawania w mięśniach zmian martwiczych, przerostowych oraz ognisk zwłóknień i mineralizacji. U chorych szczeniąt obserwuje się zaburzenia poruszania, niezborność, osłabienie i zaniki mięśni postępujące do ok. 6 miesiąca życia. W diagnostyce miopatii X pomocne jest oznaczenie aktywności kinazy kreatynowej, która u dotkniętych nią zwierząt jest kilkukrotnie podwyższona. Rokowanie jest ostrożne do złego, gdyż brak jest skutecznego leczenia.

Dermatoza cynkozależna

U pointerów występuje dermatoza cynkozależna typu II, która z reguły związana jest z nieprawidłową dietą – zbyt dużą ilością produktów zbożowych oraz zbyt wysoką zawartością wapnia. Objawy choroby są bardzo zróżnicowane i mają różny stopień nasilenia, nawet w obrębie tego samego miotu. Najczęściej obserwuje się:

• zaburzenia wzrostu,
• apatię,
• brak apetytu,
• hiperkeratozę opuszek i lusterka nosowego.

Do postawienia rozpoznania przydatne jest badanie histopatologiczne wycinków zmienionych tkanek. Leczenie polega na doustnej suplementacji cynku.

Łysienie wzorzyste

Łysienie wzorzyste u pointerów objawia się jako utrata włosa w okolicy brzucha, ud i krocza, a także za uszami. Włos w tych miejscach jest wyraźnie cieńszy, bardziej delikatny i krótszy, a zmiany są zwykle symetryczne.

Łysienie rozpoczyna się u psów w wieku ok. 6 miesięcy i postępuje. Schorzenie uznaje się jedynie za defekt kosmetyczny. Brak jest skutecznego leczenia.

Dysplazja mieszkowa czarnych włosów

Dysplazja mieszkowa czarnych włosów jest to rzadko występująca choroba objawiająca się wypadaniem czarnych włosów u psów o umaszczeniu dwu lub trójkolorowym, na skutek nieprawidłowego rozwoju mieszków i upośledzenia transportu barwnika.

Zmiany pojawiają się u szczeniąt w wieku ok. 4 tygodni i z czasem postępują.

Do diagnostyki przydatne jest badanie histopatologiczne skóry oraz trichogram. Dysplazja mieszków czarnych włosów uznawana jest za defekt kosmetyczny. Leczenia brak.

Odbarwienie lusterka nosowego

Odbarwienie lusterka nosowego, czyli tzw. śnieżny nos lub nos Dudley jest jedynie defektem kosmetycznym. Na skutek zaniku melanocytów w obrębie lusterka nosowego dochodzi do stopniowej zmiany jego koloru.

Ostatecznie trufla nosa przyjmuje barwę od jasnobrązowej do białawej. Defekt może pojawiać się sezonowo albo być odbarwieniem trwałym. Leczenia brak.

Młodzieńcze cellulitis

Młodzieńcze zapalenie tkanki podskórnej to rzadko występująca choroba przebiegająca z pojawieniem się wyłysień, pęcherzyków i krost w obrębie warg i brzegów powiek.

Procesem chorobowym objęte są także małżowiny uszne, które są obrzękłe i pokryte wysiękiem. U niektórych zwierząt zmiany rozwijają się również w okolicy odbytu i napletka.

Objawy obserwować można u jednego lub kilku szczeniąt z miotu w wieku 3 tygodni do 6 miesięcy.

Schorzenie może przebiegać w sposób łagodny lub ciężki z powiększeniem węzłów chłonnych, gorączką i bolesnością.

Dla rozpoznania przydatne jest badanie cytologiczne i histopatologiczne skóry. Leczenie polega na zwalczaniu powikłań bakteryjnych, miejscowych przymoczkach oraz stosowaniu leków immunosupresyjnych. Rokowanie jest zmienne w zależności od stopnia zaawansowania choroby.

Trądzik

Trądzik występuje zwykle u psów młodych ras krótkowłosych, a zmiany skórne w postaci grudek, krost i owrzodzeń lokalizują się w obrębie podbródka. Pierwotna przyczyna choroby nie jest znana. Rodzaj zastosowanego leczenia uzależniony jest od stopnia zaawansowania procesu chorobowego oraz od występowania wtórnych nadkażeń bakteryjnych. W początkowym okresie stosuje się miejscowe płyny dezynfekcyjne, a w przypadku powikłań podaje się antybiotyki ogólnie oraz glikokortykosteroidy lokalnie.

Toczeń krążkowy

Charakterystyczną lokalizacją dla tocznia krążkowego jest nos.

Obserwuje się odbarwienie lusterka nosowego, zanik jego struktury, łuszczenie się skóry oraz owrzodzenie, które w miarę postępu choroby zaczyna obejmować grzbiet nosa. Objawy nasilają się latem pod wpływem promieniowania UV.

Rozpoznanie choroby stawia się na podstawie objawów klinicznych oraz badania cytologicznego lub histopatologicznego skóry.

Leczenie polega na ograniczeniu ekspozycji na słońce, stosowaniu miejscowo kremów z filtrem oraz witaminy E doustnie. W bardziej zaawansowanych stanach stosuje się glikokortykosteroidy ogólnie oraz miejscowo.

Amyloidoza nerek

Amyloidoza nerek jest to schorzenie polegające na odkładaniu się nierozpuszczalnego amyloidu w kanalikach nerkowych, prowadzące do ciężkiego białkomoczu oraz upośledzenia funkcji nerek.

Przyczyna choroby nie jest znana, ale podejrzewa się jej związek z występowaniem chorób autoimmunologicznych lub nowotworowych.

Rozpoznanie choroby jest możliwe na podstawie badania histopatologicznego. Rokowanie jest ostrożne.

Leczenie opiera się zasadniczo na wspomaganiu funkcji nerek.

Głuchota wrodzona

Głuchota jest wrodzoną wadą spowodowaną zwyrodnieniem nerwu VIII.

Klinicznie objawia się brakiem reakcji szczeniąt na bodźce dźwiękowe już od pierwszych tygodni życia. W celu potwierdzenia diagnozy przeprowadza się badanie słuchu metodą BAER, która pozwala na obiektywną ocenę głuchoty oraz oznaczenie stopnia uszkodzenia słuchu.

Leczenia brak.

Rokowanie jest dobre, a w odpowiednio przystosowanym środowisku i z doświadczonym i świadomym opiekunem, psy mogą praktycznie normalnie funkcjonować.

Martwicowe zapalenie naczyń i opon mózgowych

Martwicowe zapalenie naczyń i opon mózgu to schorzenie o etiologii autoimmunologicznej, którego przyczyną jest prawdopodobnie tło genetyczne.

Choroba objawia się gorączką, leukocytozą oraz bolesnością karku i sztywnością kończyn przednich. Pojawia się najczęściej u psów młodych do 1 roku życia.

Leczenie polega na stosowaniu glikokortykosteroidów w dawkach immunosupresyjnych.

Rozszczep podniebienia

Rozszczep podniebienia jest uwarunkowaną genetycznie wadą wrodzoną.

Powstała w obrębie podniebienia szczelina, umożliwia połączenie jamy nosowej z jamą ustną, przez co szczenięta w trakcie pobierania pokarmu często zachłystują się mlekiem.

Leczenie polega na operacyjnym zamknięciu rozszczepu, który to zabieg wykonuje się u psów w wieku ok.2 miesięcy. Często jednak rokowanie jest złe i szczenięta poddaje się eutanazji.

Przepuklina pępkowa

Przepuklina pępkowa to otwór w mięśniach jamy brzusznej na wysokości pępka, przez który pod skórę wydostają się trzewia. Przepuklina ta może być wrodzona lub powstać na skutek np. zbyt krótkiego obcięcia pępowiny tuż po porodzie.

Zawartość przepukliny może być odprowadzalna lub uwięźnięta.

Leczenie to zabieg operacyjny jej zamknięcia.

W przypadkach niepowikłanych, przy stałej kontroli rozmiarów wrót przepukliny, można odczekać z jego wykonaniem do czasu zmniejszenia się ryzyka znieczulenia, czyli do ok. 6 miesiąca życia. Często taki zabieg wykonuje się łącznie ze sterylizacją w przypadku suk.

Choroba von Willebranda

Istotą choroby von Willebranda jest niedobór tzw. czynnika von Willebranda, który jest niezbędnym składnikiem prawidłowego procesu krzepnięcia krwi.

Odpowiada on za przyłączanie płytek krwi do uszkodzonego naczynia oraz transportuje osoczowy czynnik VIII.

W przypadku pointerów mówimy o typie 2 choroby, który dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny, zdarza się stosunkowo rzadko i ma z reguły ciężki przebieg.

Objawy to m.in. krwawienia z przewodu pokarmowego i błon śluzowych, krwotoki przy wymianie zębów, po pobraniu krwi i zabiegach chirurgicznych.

Diagnostyka jest skomplikowana i wieloetapowa. Niezbędne jest wykonanie rozszerzonego badanie krwi z oznaczeniem m.in. czasu protrombinowego (PT) i czasu trombinowego (TT) oraz testy specjalistyczne takie jak pomiar stężenia antygenu czynnika von Willebranda (vWF: Ag) metodą ELISA.

Rokowanie jest ostrożne, a największe znaczenie ma przede wszystkim unikanie sytuacji mogących powodować nadmierne krwawienie.

PRA

Postępujący zanik siatkówki (PRA – progressive retinal atrophy) jest to choroba genetyczna, polegająca na stopniowo postępującej degeneracji komórek siatkówki oka.

W trakcie trwania choroby dochodzi do rozszerzenia źrenicy oraz zaniku naczyń krwionośnych siatkówki.

Charakterystyczną cechą PRA jest początkowo utrata zdolności widzenia po zmroku, a następnie również i za dnia.

W diagnostyce przydatne jest badanie za pomocą elektroretinografu oraz testy genetyczne pozwalające zarówno na wykrycie choroby, jak i identyfikację nosicieli wadliwego genu. Leczenia brak.

Entropium

Entropium to wwinięcie się fragmentu powieki w kierunku gałki ocznej, co powoduje przewlekłe drażnienie powierzchni rogówki przez rosnące na brzegu powieki rzęsy.

Często dochodzi dodatkowo do zapalenia spojówek i wrzodów rogówki.

Leczenie polega na korekcji chirurgicznej powieki.

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy to zaburzenie endokrynologiczne polegające na zmniejszonym wytwarzaniu hormonów tarczycowych, które są niezbędne do regulacji metabolizmu całego organizmu.

Za najczęstszą przyczynę niedoczynności uznawane jest limfocytarne zapalenie tarczycy, a w dalszej kolejności idiopatyczny zanik gruczołu lub zmiany nowotworowe.

Objawy choroby są często mało charakterystyczne i przez długi czas pozostają niezauważone. Należą do nich m.in.:

• apatia,
• zmiany skórne,
• nawracające zapalenia uszu,
• zwiększone pragnienie i zwiększone wydalanie moczu,
• otyłość i inne.

Rozpoznanie choroby stawia się na podstawie badania we krwi stężenia hormonów tarczycowych (T4, fT4) oraz tyreotropiny (TSH).

Leczenie jest przewlekłe i polega na doustnym podawaniu lewotyroksyny w odpowiednio dobranej dla pacjenta dawce, podlegającej regularnej kontroli.

Zwężenie aorty

Zwężenie aorty, w zależności od tego, którego odcinka dotyczy, może być nadzastawkowe, zastawkowe lub podzastawkowe. Zmniejszona średnica naczynia utrudnia odpływ krwi z lewej komory i w konsekwencji powoduje jej przerost.

Przy łagodnym zwężeniu schorzenie może przebiegać bezobjawowo, natomiast przy zmianach znacznego stopnia pojawiają się objawy niewydolności krążenia, takie jak omdlenia, zasłabnięcia lub nawet śmierć.

Do diagnostyki służy badanie echo serca.

Leczenie polega na stosowaniu preparatów przeciwarytmicznych i wspomagających pracę serca.

Dla kogo pointer będzie idealnym psem?

Pointery nie są może w Polsce zbyt popularne, ale mają wielu zagorzałych wielbicieli.

Decydując się na zakup z hodowli szczeniaka rasy pointer, musimy przede wszystkim pamiętać do jakich zadań jest on stworzony i czy będziemy mu w stanie zapewnić warunki, które pozwolą mu rozwinąć pełnię jego umiejętności i charakteru.

Nie musimy polować, choć większość pointerów jest w rękach myśliwych, ale jeśli mamy zacięcie do trenowania psów sportowych lub jesteśmy po prostu osobami aktywnymi, to warto wziąć je pod uwagę.

Psy te będą również wspaniałymi towarzyszami górskich wycieczek, wesołymi i lubiącymi dzieci kompanami leśnych eskapad oraz lojalnymi przyjaciółmi całej rodziny. Pointery polecane są raczej doświadczonym opiekunom, którzy będą potrafili odpowiednio psa poprowadzić.