Czarny terier rosyjski: charakter, choroby [zalecenia weterynarza]

Historia rasy

Czarny terier rosyjski (russkiy tchiorny terrier) rasa ta powstała w zasadzie w odpowiedzi na potrzeby armii rosyjskiej, która poszukiwała psów o specyficznych walorach użytkowych, takich jak odporność, wytrzymałość, posłuszeństwo oraz łatwość uczenia się.

Do dyspozycji miała ona rodzime psy, które były jednak zbyt agresywne, a także sprowadzane z Europy psy służbowe – m.in. dobermany, owczarki niemieckie, sznaucery olbrzymy i rottweilery, które z kolei uznawano za zbyt małe i nieprzystosowane do tamtejszego surowego klimatu.

I tak by połączyć cechy psychiki obu tych grup, uzyskując psa idealnego, powstała hodowla “Czerwona Gwiazda”, odpowiedzialna za wygląd i charakter współczesnego nam czarnego teriera rosyjskiego.

Wzorzec zaakceptowany został przez FCI w 1987 roku, kwalifikując czernysza do grupy 2, sekcji pierwszej – pinczery i sznaucery, a nie do grupy terierów, gdyż typowym terierem, to on na pewno nie jest.

Dziś psy te również spełniają się w roli stróży, ale głównie w domowym zaciszu.

Czarny terier rosyjski charakter

Jako że hodowla czarnych terierów rosyjskich nastawiona była na selekcję pod kątem pracy w służbach granicznych, straży, policji i przede wszystkim wojsku, cechy ich charakteru pasują ściśle do profilu tego typu psów użytkowych.

Są zatem inteligentne, łatwe we współpracy z człowiekiem, silne, opanowane, a kiedy trzeba, potrafią szybko zareagować.

Psy te są wierne i bardzo oddane swojemu opiekunowi, czy też całej rodzinie, z którą żyją, okazując serdeczność na każdym kroku.

Lubią dzieci do których mają niezgłębione pokłady cierpliwości i tolerancji, ale ze względu na gabaryty psa, takie zabawy powinny być nadzorowane.

Świetnie dogadają się także z innymi czworonogami należącymi do naszego “stadka”, więc mogą być spokojnie utrzymywane w większym gronie.

Wobec obcych są podejrzliwie oraz zdystansowane i mogą kłapnąć zębami na niepożądanego gościa.

Żeby potrafiły odróżnić sytuacje wymagające interwencji od tych zupełnie niegroźnych, należy je od szczenięcia konsekwentnie szkolić.

By takie szkolenie miało sens, nie może być monotonne, gdyż nasz pies szybko się nim znudzi i poszuka sobie ciekawszego zajęcia.

Czernysze potrzebują też sporo ruchu – najwięcej radości daje im bieganie, górskie wędrówki oraz różnego rodzaju psie sporty.

Ze względu na duże rozmiary oraz po to, by nasz pies mógł spełniać się w roli stróża, najlepszym domem będzie dla niego taki, który posiada duże podwórko ogrodzone solidnym płotem.

Czarny terier rosyjski wygląd

CTR to pies o atletycznej budowie i mocnym kośćcu, należący do ras olbrzymich.

Wielkość i waga

Wzorzec rasy

Okrywa włosowa i umaszczenie

Sierść dwuwarstwowa składa się z twardego, falowanego włosa okrywowego oraz gęstego i miękkiego podszerstka.

Umaszczenie jednolicie czarne z dopuszczalnym przesianiem włosów szarych, na nie więcej niż 1/3 powierzchni ciała.

Czarny terier rosyjski pielęgnacja

Piękna i gęsta okrywa włosowa czarnego teriera wymaga systematycznej pielęgnacji.

Pies praktycznie nie linieje, cały martwy włos musimy usunąć sami.

Najlepiej robić to raz, dwa razy w tygodniu w tygodniu za pomocą szczotki z włosia lub szczotki drucianej, a do rozczesania zbijającego się w kołtuny podszerstka przyda się obrotowe zgrzebło.

Włos trymujemy raczej na bieżąco i na raty niż od razu całą powierzchnię ciała.

Ważne, by czesać psa z użyciem odżywki, nigdy na sucho.

Kąpiel zalecana jest częściej niż standardowo – co jeden, dwa miesiące.

Ze względu na gęstość okrywy należy zwrócić uwagę zarówno na odpowiednie rozprowadzenie szamponu dla psa, by dotarł do skóry, jak i na dokładne jego spłukanie.

Po kąpieli sierść rozczesujemy, a następnie suszymy.

Do wszystkich tych czynności pielęgnacyjnych przyzwyczajamy psa małymi kroczkami od wczesnego szczenięctwa.

Karmienie czarnych terierów rosyjskich

Jeśli chodzi o żywienie, psom tym najlepiej podawać karmę dla psów specjalnie przeznaczoną dla ras dużych i olbrzymich, która zawiera odpowiednie proporcje składników odżywczych.

Można także przygotowywać posiłki samemu, ale pamiętać należy wtedy o uzupełnieniu diety o odpowiednie ilości składników mineralnych i witamin dla psów, co może być dość kłopotliwe.

Nie należy przekarmiać zwłaszcza zwierząt w okresie wzrostu, by pozwolić na odpowiednio rozłożony w czasie rozwój układu kostno- mięśniowego.

Dzienną dawkę należy psom dorosłym rozdzielić na minimum dwa posiłki, by nie prowokować możliwości wystąpienia rozszerzenia i skrętu żołądka.

Czarny terier rosyjski choroby

Zwichnięcie soczewki

Zwichnięcie soczewki polega na jej przemieszczeniu w wyniku zerwania utrzymującego ją na swoim miejscu więzadła rzęskowego.

Tzw. zwichnięcie pierwotne powstaje z przyczyn dziedzicznych, kiedy to tworzące więzadło rzęskowe włókienka są nieprawidłowo zbudowane na skutek mutacji genetycznej.

Najczęściej jest to stan ostry i wymaga szybkiej konsultacji w gabinecie weterynaryjnym.

Lekarz rozpoznaje zwichnięcie soczewki po wykonaniu badania okulistycznego.

W badaniu bezpośrednim widoczne jest poprzez otwór źreniczny nieprawidłowe położenie soczewki.

Przeważnie towarzyszy mu obrzęk rogówki i zapalenie tęczówki.

W trakcie trwania choroby może dojść do rozwoju jaskry, utraty wzroku, a także konieczności wykonania zabiegu ekstrakcji gałki ocznej ze względu na pogłębiający się stan zapalny.

Dysplazja stawów łokciowych

Dysplazja stawów  łokciowych jest chorobą dziedziczną do której predysponowane są psy ras dużych i olbrzymich.

Polega na nieprawidłowym ukształtowaniu powierzchni stawowych, wchodzących w skład tego stawu.

Zalicza się do niej kilka podjednostek :

1. Nieprzyrośnięty wyrostek łokciowy dodatkowy.
2. Fragmentacja o wyrostka wieńcowego przyśrodkowego.
3. Osteochondroza przyśrodkowego kłykcia kości ramiennej.
4. Niedopasowanie powierzchni stawowych.

Zmiany te mogą występować pojedynczo lub jednocześnie.

Wada ta objawia się u kilkumiesięcznych szczeniąt kulawizną różnego stopnia dotyczącą jednej lub obu kończyn piersiowych.

Stawy łokciowe mogą być obrzęknięte i bolesne, zwłaszcza po wysiłku, od którego chore psy zaczynają stronić.

Do diagnostyki niezbędne jest zdjęcie RTG, które ma na celu  wykrycie zmiany pierwotnej oraz określenie stopnia nasilenia zmian zwyrodnieniowych, będących następstwem dysplazji.

Leczenie jest najczęściej leczeniem chirurgicznym, ewentualnie zachowawczym, ale to drugie daje raczej słabe efekty.

Zabieg wykonuje się metodą artrotomii lub artroskopii  i w zależności od rodzaju istniejącego zaburzenia polega na usunięciu wolnego fragmentu chrzęstnego, lub kostnego, lub poprawie dopasowania powierzchni stawowych.

Dysplazja stawów biodrowych

Dysplazja stawów biodrowych (HD) jest wadą dziedziczną i polega na nieprawidłowym połączeniu i ukształtowaniu struktur kostnych tych stawów.

Dotyczyć może zarówno jednej kończyny, jak i obu naraz.

Do jej wystąpienia przyczyniają się w sposób znaczący także czynniki środowiskowe, głównie:

• nieprawidłowe żywienie ,
• zbyt duża ilość i intensywność ruchu u psów w fazie wzrostu.

Dysplazję stawów można zdiagnozować już u psów w wieku 6-12 miesięcy, ale czasem hodowca zauważyć je może u młodszych – 2 – 3 – miesięcznych szczeniaków.

Obserwuje się wówczas:

• niechęć do ruchu,
• trudności we wstawaniu,
• preferowanie pozycji leżącej,
• tzw. królicze skoki.

Jeśli powtarzające się drobne uszkodzenia chrząstki stawowej nie są zbyt nasilone, przez  pierwszych kilka lat możemy nie zauważyć żadnych objawów dysplazji.

Dzieje się tak na skutek zgrubienia torebki stawowej i wtórnej stabilizacji poprzez otaczającą masę mięśniową.

W badaniu klinicznym manifestuje się najczęściej bolesność podczas ruchu kończynami w stawach biodrowych.

Dla prawidłowej oceny dysplazji z oznaczeniem jej stopnia niezbędne jest zdjęcie RTG wykonane na zwierzęciu znieczulonym.

U psów młodych, należących do ras predysponowanych do dysplazji  wykonuje się profilaktyczne zdjęcie RTG w celu wczesnego jej wykrycia.

Leczenie HD może być operacyjne lub objawowe w zależności od wieku zwierzęcia, jego masy ciała oraz stopnia zaawansowania zmian zwyrodnieniowych.

Do najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych należą:

• zespolenie spojenia łonowego,
• potrójna osteotomia miednicy,
• resekcja główki kości udowej,
• pectinektomia.

U psów w zaawansowanym wieku najczęściej stosuje się leczenie objawowe w postaci leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.

Idąca z duchem czasu medycyna weterynaryjna korzysta także z metod innowacyjnych, zaczerpniętych z medycyny ludzkiej, takich jak np. terapie z wykorzystaniem komórek macierzystych.

Kamica pęcherza moczowego (kwas moczowy)

Czarne teriery rosyjskie, podobnie jak dalmatyńczyki, predysponowane są do tworzenia się w pęcherzu moczowym kamieni zbudowanych z kwasu moczowego.

Przyczyną ich powstawania jest wrodzone zaburzenie metabolizmu puryn, a ściślej  defekt układu transportującego kwas moczowy przez błonę hepatocytów.

Zamiast allantoiny w moczu gromadzi się wówczas nadmierna ilość kwasu moczowego, który wytrąca się w postaci kryształów, tworzących później kamienie, które usunięte muszą zostać chirurgicznie.

Podawanie blokera enzymatycznego w postaci allopurinolu blokuje powstawanie kwasu moczowego.

Choroba Addisona

Niedoczynność kory nadnerczy zwana inaczej choroba Addisona jest schorzeniem polegającym na niedobrze gliko i mineralokortykoidow produkowanych przez nadnercza.

Może być pierwotna – genetyczna lub związana z predyspozycjami rasowymi, lub wtórna – np. na skutek leczenia nadczynności kory nadnerczy czy przy występowaniu guzów przysadki.

Objawy tej choroby są bardzo nieswoiste, co czyni ją trudną w rozpoznaniu.

U chorych zwierząt obserwujemy:

• objawy łagodne, takie jak:
  • apatia,
  • biegunka czy wymioty, występujące w powtarzających się cyklach i ustępujące często po leczeniu płynami lub podaniu sterydów,
• oraz objawy ciężkie, jak:
  • zapaść,
  • wstrząs.

W badaniu krwi ujawnia się eozynofilia, limfocytoza, niedokrwistość, azotemia i zaburzenia elektrolitowe, głównie hiponatremia i hiperkaliemia ze stosunkiem sodu do potasu < 25:1.

W diagnostyce wykorzystuje się zasadniczo test stymulacji ACTH.

Choroba jest nieuleczalna.

Leczenie prowadzone jest do końca życia poprzez uzupełnianie hormonów wydzielanych przez nadnercza oraz ograniczanie powikłań.

Młodzieńczy paraliż krtani i polineuropatia

Młodzieńczy paraliż krtani i polineuropatia (JLPP)  jest stosunkowo niedawno opisanym schorzeniem, a występującym u czarnych terierów rosyjskich.

Jest to choroba genetyczna, dziedzicząca się w sposób autosomalny recesywny.

Obarczone nią szczenięta nie przeżywają więcej niż 6 miesięcy ginąc na skutek uszkodzenia układu oddechowego i mięśniowego.

Choroba objawia się:

• utrudnionym oddychaniem,
• aspirowaniem pokarmu do dróg oddechowych na skutek porażenia krtani,
• zaburzeniami koordynacji.

Jako że schorzenie dziedziczone jest w sposób autosomalny recesywny, osobniki będące bezobjawowymi nosicielami (w uproszczeniu – Aa) przy skojarzeniu dadzą potomstwo, które będzie miało 25% szans na chorobę objawową (aa), 50% na zostanie nosicielami (Aa) i 25% na urodzenie się wolnymi od obciążenia (AA).

W hodowli zatem przeprowadza się badania genetyczne w celu oznaczenia nosicieli, co pozwala na właściwe kojarzenie par hodowlanych.

Niemniej jednak, na całkowite wyeliminowanie wady z hodowli pozwala jedynie całkowite wykluczenie nosicieli, co da 100% zdrowego potomstwa (bez nosicielstwa).

Dla kogo czarny terier rosyjski będzie idealnym psem?

Czernysze są psami lubiącymi pracę oraz ceniącymi sobie ruch i zajecie.

Są wymagające nie tylko pod względem pielęgnacji i szkolenia, ale i warunków lokalowych.

Pies tej wielkości oczywiście może na upartego mieszkać w małym mieszkaniu, ale o niebo lepiej będzie czuł się na otwartej przestrzeni, mając możliwość swobodnego wybiegu.

Czarne teriery rosyjskie nabywane są nie tylko ze względu na efektowny wygląd, ale przede wszystkim dla ich cech użytkowych.

Dodatkowo oprócz pilnowania domu będą cierpliwymi, statecznymi i  wiernymi towarzyszami dla całej rodziny.

Przedstawiciele tej rasy psów nie mają skłonności do agresji czy dominacji, niemniej jednak potrzebują opiekuna doświadczonego i odpowiedzialnego.