Foksterier krótkowłosy (Smooth Fox Terrier) jest jedną z najstarszych ras wyhodowanych w Wielkiej Brytanii.
W powstaniu jego miały udział najprawdopodobniej biały terier angielski krótkowłosy, black and tan terrier, bulterier, greyhound i beagle.
Pierwotnym jego przeznaczeniem był udział w polowaniach na drobną zwierzynę, głównie lisy i borsuki.
W XVIII wiecznej Anglii polowania były całym widowiskiem, w którym brali udział szlachcice na koniach, sfory psów gończych oraz małe foxteriery umieszczane w specjalnych torbach i wypuszczane, gdy gonione lisy uciekały do podziemnych nor. Po ich wypłoszeniu przez foksy, reszta mogła kontynuować pościg.
Podobno ich biała szata miała odróżniać je w znaczący sposób od rudych lisów, by myśliwy się nie pomylił.
Debiut foksa na wystawie miał miejsce w 1862 roku w Islington, a w tym samym roku w Birmingham rozdzielono odmianę krótko od szorstkowłosej, jednakże psy te uznawane były wciąż za jedną rasę. Dopiero w 1876 roku wraz z powstaniem Fox Terrier Clubu ustalono dwa osobne wzorce i po dziś dzień foxterier krótkowłosy i foxterier szorstkowłosy są zupełnie niezależnymi rasami, choć tak bardzo się nie różnią.
Najbardziej znanym foksem był Nipper, którego postać pojawiła się na obrazie Francisa Barrauda “His master’s voice”, na którym pies ten zdaje się słuchać fonografu. Obraz ten stał się znakiem towarowym wytwórni płytowych Victor i HMV, sklepów muzycznych HMV oraz Radio Corporation of America.
Według klasyfikacji FCI foksterier krótkowłosy należy do grupy 3.
Foksterier krótkowłosy charakter
Foks jest ucieleśnieniem energii i żywiołowości. Zawsze i wszędzie jest go pełno, a wokół siebie roztacza aurę optymizmu i radości.
Psy te są niezwykle ciekawskie i z pewnością swój nos wcisną wszędzie w poszukiwaniu atrakcji. Są bardzo towarzyskie, kontaktowe, nie ma w nich agresji i potrafią świetnie dogadywać się z innymi czworonogami.
W stosunku do dzieci są cierpliwe i będą na pewno dobrymi kompanami do wspólnych zabaw. Ale, żeby nie było tak łatwo, mają one także swój charakterek i potrafią być uparte i niezależne.
Jeśli psa odpowiednio zsocjalizujemy, wyszkolimy i będziemy traktować go jak kumpla, a nie zło konieczne, wówczas odwdzięczy nam się ciepłym uczuciem i będziemy mogli liczyć na jego wesołą kompanię każdego dnia.
Z racji tego, że są to psy bardzo aktywne, wymagają one dużo ruchu we wszelkiej postaci. Mogą to być długie spacery, aportowanie piłki, czy zabawy na psim wybiegu.
Foksów lepiej nie spuszczać ze smyczy na nieznanym i nieogrodzonym terenie, gdyż ich instynkt łowiecki może sprawić, że nie bacząc na nic pogonią za domniemaną zdobyczą.
Mają także tendencję do kopania, więc jeśli utrzymywane są na podwórku z ogrodem, musimy mieć na uwadze, że mogą się zainteresować naszymi kwiatkami i dokonać małej rearanżacji.
Poza tym psy te lubią dużo i głośno szczekać, czasem bez powodu.
Poza tym są niezwykle czujne i są dobrymi stróżami. Do obcych podchodzą z pewną dozą nieufności, ale nie z agresją.
Nazywane bywają gentlemanami wśród terierów, ze względu na ich towarzyskość i nienaganne maniery. Oczywiście to, jakie cechy charakteru przejawiać będzie nasz pies w dużej mierze zależy od środowiska, w którym będzie się wychowywał oraz sposobu postępowania ze szczenięciem.
Foksterier krótkowłosy opis rasy
Foksterier krótkowłosy to pies należący do ras małych, o muskularnej, kwadratowej i harmonijne zbudowanej sylwetce.
Wysokość
Wysokość w kłębie osobnika dorosłego wynosi ok. 37 – 40 cm
Waga
Masie psa to około 7,3-8,2 kg dla samców i 6,8 – 7,7 kg dla suk.
Wygląd
- Głowa wąska, ale nie klinowata.
Mózgoczaszka płaska, zwężająca się ku przodowi.
Zasadniczą cechą różniącą wygląd foksa gładkowłosego od szorstkowłosego jest właśnie kształt głowy, który u krótkowłosych bardziej przypomina literę V. - Stop słabo zaznaczony.
- Grzbiet nosa równoległy do linii czoła, dobrze wyrzeźbiony, zakończony czarnym lusterkiem nosowym.
- Szczęki mocne z kompletem zębów ustawionych w zgryzie nożycowym.
- Oczy okrągłe, głęboko osadzone, małe i ciemne o bystrym wyrazie.
- Uszy w kształcie litery V osadzone wysoko, załamane i opadające ku przodowi.
- Szyja dobrze umięśniona, sucha, bez podgardla.
- Grzbiet prosty i krótki z szeroką okolicą krzyżową i wyraźnym kłębem.
- Klatka piersiowa głęboka o wyraźnie wysklepionych ostatnich parach żeber.
- Brzuch lekko podkasany.
- Zad umięśniony i szeroki, a lędźwie lekko zaokrąglone.
- Ogon osadzony wysoko, gruby, noszony pionowo do góry, jako oznaka wzmożonej czujności.
- Kończyny przednie umięśnione i proste, a tylne szeroko rozstawione o dobrze kątowanych stawach, również proste.
- Łapy małe i zwarte o jędrnych opuszkach.
Umaszczenie
Okrywa włosowa krótka, prosta i twarda.
Umaszczenie całkowicie białe, biało-brązowe, biało-czarne i tricolor.
Pielęgnacja i żywienie foxteriera
Krótką sierść foksa wyczesujemy przynajmniej raz w tygodniu z użyciem szczotki dla psa lub specjalnej rękawicy.
Kąpiel urządzamy psiakowi tylko wtedy, kiedy jest potrzebna.
Okresowo skracamy pazury i sprawdzamy czystość uszu.
Warto również przyzwyczajać psa od małego do mycia zębów, która to czynność ogranicza w znacznym stopniu odkładanie się kamienia nazębnego.
Foksteriery możemy żywić z wykorzystaniem dostępnych na rynku karm lub też przygotowywać im posiłki sami.
Ponieważ psy te mają tendencje do otyłości, należy zwracać uwagę na to, czy ilość karmy dla psa, którą podajemy, jest odpowiednia dla naszego psa. Jeśli korzystamy z karm gotowych producent umieszcza na opakowaniu tabelę przedstawiającą przybliżone ilości karmy, jakie powinniśmy dawać psu o danej masie ciała.
Najwygodniej jest zaopatrzyć się w wagę kuchenną, gdyż wtedy będziemy mieć pewność, że nie przesadzamy z kaloriami.
Oczywiście smakołyki dla psów również tuczą, więc w trakcie nauki, gdy to najczęściej nagradzamy psa ciasteczkiem za dobrze wykonane zadanie, zaopatrzmy się w przekąski niskokaloryczne lub dzielmy ciastko na kilka mniejszych części.
Foxterier krótkowłosy choroby
Dystrofia mięśni (miopatia X)
Dystrofia mięśni w przypadku foksterierów ma prawdopodobnie tło genetyczne.
Na skutek niedoboru dystrofiny – białka komórek mięśniowych stabilizującego błonę komórkową, dochodzi do powstawania zmian martwiczych oraz ognisk zwłóknień i przerostu włókien mięśniowych.
U szczeniąt z miopatią X przebieg choroby jest zróżnicowany. Do najczęściej obserwowanych objawów należą:
- zaburzenia poruszania,
- trudności w otwieraniu pyszczka,
- sztywny chód,
- przykurcze mięśni,
- zanik mięśni skroniowych i mięśni żwaczy.
Choroba rozwija się do ok. 6 miesiąca życia.
W badaniu krwi zwraca uwagę znaczny wzrost stężenia kinazy kreatynowej. Rokowanie jest ostrożne, a leczenia brak.
Nużliwość mięśni
Nużliwość mięśni (myasthenia gravis) to choroba polegająca na zaburzeniu przewodzenia bodźców nerwowych do mięśni szkieletowych.
W przypadku foksteriera mówimy o formie wrodzonej, dla której charakterystyczna jest zmniejszona lub nieprawidłowa synteza receptorów acetylocholinowych.
Objawy to przede wszystkim epizody osłabienia mięśni poprzecznie prążkowanych po wysiłku – chód psa staje się najpierw powłóczysty, potem zwierzę przewraca się, a po odpoczynku wszystko wraca do normy.
Ponieważ przełyk również składa się z mięśni poprzecznie prążkowanych, miastenii często towarzyszy jego rozszerzenie.
W diagnostyce miastenii wrodzonej wykorzystuje się test z użyciem blokera cholinoesterazy, który tymczasowo hamując rozpad acetylocholiny w synapsach, zwiększa pobudzenie receptorów i siłę mięśni.
W leczeniu inhibitory te powodują jedynie nieznaczną poprawę wydolności. Wspomagająco stosuje się glikokortykosteroidy.
Najczęstszym powikłaniem prowadzącym do śmierci zwierzęcia jest zachłystowe zapalenie płuc.
Wyspiak trzustki
Insulinoma to najczęściej złośliwy nowotwór wywodzący się z komórek beta trzustki, które w sposób niekontrolowany wydzielają insulinę, prowadząc do hipoglikemii.
Objawy wyspiaka trzustki są związane z niedoborem glukozy w komórkach, głównie układu nerwowego i pojawiają się okresowo, a należą do nich:
- drżenia,
- nerwowość i pobudzenie,
- wzrost apetytu.
A następnie pojawiają się :
- osłabienie,
- niezborność,
- omdlenie,
- śpiączka.
Rozpoznanie choroby ustala się na podstawie informacji z wywiadu oraz badania stężenia glukozy we krwi, choć czasem u chorych zwierząt wynik może być w normie.
Dodatkowym badaniem jest oznaczanie stężenia insuliny we krwi.
Leczenie może być chirurgiczne (usunięcie guza) lub zachowawcze (glikokortykosteroidy, glukoza doustnie lub parenteralnie). Rokowanie jest ostrożne, gdyż nowotwór często daje przerzuty do innych narządów.
Przemieszczone moczowody
Przemieszczenie moczowodów to wada rozwojowa, która polega na zmianie ich fizjologicznego ujścia.
Moczowody takie uchodzą bezpośrednio do pochwy lub cewki moczowej pomijając mięsień zwieracz pęcherza moczowego.
Schorzenie objawia się zatem nietrzymaniem moczu, widocznym już u kilkutygodniowych szczeniąt.
U osobników płci męskiej choroba może mieć przebieg bezobjawowy i ujawnić się dopiero u psów 9 – letnich.
Na rozpoznanie ektopii pozwala urografia, a leczenie to zabieg chirurgicznej reimplantacji moczowodów.
Atopia
Atopia, czy też atopowe zapalenie skóry jest to schorzenie oparte na reakcji nadwrażliwości organizmu na alergeny wziewne i kontaktowe.
Objawy kliniczne choroby pojawiają się z reguły po raz pierwszy pomiędzy 1 a 3 rokiem życia, a w przypadku foksterierów nawet w 6 miesiącu.
Świąd, który zawsze towarzyszy atopii na początku jest sezonowy, ale z czasem zaczyna utrzymywać się przez cały rok.
Zmiany skórne to najczęściej zaczerwienienia i wyłysienia w okolicy twarzowej, pachowej, pachwinowej i w przestrzeniach międzypalcowych.
Na skutek drapania i wylizywania powstają dodatkowo rany i otarcia, które infekowane są bakteryjnie lub grzybiczo.
Diagnostyka opiera się na wywiadzie, charakterystycznych objawach klinicznych oraz badaniu alergologicznym, które pozwala na identyfikację i ewentualną eliminację czynnika alergizującego lub rozpoczęcie terapii odczulającej.
Leczenie atopii jest przewlekłe, a w terapii stosuje się leki doustne (najczęściej glikokortykosteroidy lub leki generacji np. oklacytynib), kąpiele lecznicze i suplementy poprawiające kondycję skóry.
W przypadku powikłań bakteryjnych lub grzybiczych te infekcje należy również leczyć.
Głuchota wrodzona
Głuchota wrodzona jest wrodzoną wadą genetyczną, jednak dokładny mechanizm jej dziedziczenia nie został jeszcze do końca poznany.
Przyczyną głuchoty jest zwyrodnienie nerwu przedsionkowo-ślimakowego, którego zadaniem jest przekazywanie informacji dźwiękowych do mózgu.
U chorych zwierząt obserwuje się brak reakcji na bodźce akustyczne oraz nadmierną nerwowość. Objawy te zaobserwować można już w pierwszych tygodniach życia szczeniąt.
Do diagnostyki choroby służy badanie BAER (Brainstem Auditory Evoked Response). Polega ono na oznaczeniu słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu, co pozwala na ocenę sprawności słuchu, a wykonywane jest w płytkim znieczuleniu.
Głuchota jest nieuleczalna, ale psy z tą wadą mogą funkcjonować niemalże normalnie, jeśli zapewnimy im odpowiednie środowisko życia.
Wrodzony idiopatyczny przełyk olbrzymi
Przełyk olbrzymi jest schorzeniem dziedzicznym i jest skutkiem porażenia lub niedowładu jego mięśniówki.
Przyczyny wrodzonego przełyku olbrzymiego upatruje się w opóźnionym dojrzewaniu jego unerwienia.
Dolny wpust przełyku najczęściej jest zamknięty, co powoduje, że ani pokarm ani woda nie mogą przedostać się do żołądka.
Objawy nasuwające podejrzenie przełyku olbrzymiego to:
- zaburzenia połykania,
- ulewanie,
- kaszel,
- wilczy apetyt,
- wychudzenie.
Do diagnostyki wykorzystuje się RTG z kontrastem lub endoskopię. Rokowanie jest ostrożne, gdyż częstym powikłaniem jest zachłystowe zapalenie płuc.
Psy z przełykiem olbrzymim powinny być karmione małymi porcjami w pozycji stojącej.
Pierwotne zwichnięcie soczewki
Pierwotne zwichnięcie soczewki jest to u foxterierów schorzenie dziedziczne.
Polega na nieprawidłowym położeniu soczewki na skutek zerwania osłabionego aparatu więzadłowego.
Dodatkowo pojawić się mogą także zaburzenia widzenia, obrzęk rogówki i zapalenie tęczówki.
Diagnostyka opiera się na bezpośrednim badaniu okulistycznym.
Istnieje również badanie genetyczne (PCR), za pomocą którego można potwierdzić chorobę, pobierając od zwierzęcia krew lub wymaz bogatokomórkowy.
Przemieszczona soczewkę najczęściej usuwa się wtedy, gdy grozi ciężkim powikłaniem np. wtórną jaskrą. Często ze względu na rozszerzający się stan zapalny niezbędna okazuje się ekstrakcja całej gałki ocznej.
Zwężenie ujścia tętnicy płucnej
Zwężenie ujścia tętnicy płucnej jest to wrodzona wada serca dziedzicząca się najprawdopodobniej poligenicznie.
Może występować na wysokości zastawki, nadzastawkowo lub podzastawkowo.
Początkowo choroba przebiega najczęściej bezobjawowo, a jeśli stan jest zaawansowany, obserwuje się przede wszystkim objawy duszności, wodobrzusze, wodopiersie i obrzęki kończyn.
W badaniu echokardiograficznym serca widoczne jest powiększenie serca prawego oraz poszerzenie pnia płucnego.
Na zdjęciu RTG również zauważalne jest powiększenie prawego przedsionka i komory.
W przypadkach zwężeń niewielkiego stopnia zalecane jest okresowe badanie kontrolne, a w stanach zaawansowanych stosuje się leczenie farmakologiczne lub operacyjne – plastyka miejsca zwężenia.
Dla kogo foksterier krótkowłosy będzie idealnym psem?
Foksteriery krótkowłose, jako że są to terriery, posiadają cechy charakterystyczne dla psów tej grupy, takie jak upór, odwaga, temperament i żądza przygód. Są to zatem psy o bardzo dużej aktywności życiowej, niezwykle inteligentne, które wymagają dużo czasu, uwagi i zainteresowania.
Wybierając foksteriera krótkowłosego decydujemy się na włączenie do naszej rodziny nowego, pełnoprawnego członka, który będzie chciał aktywnie uczestniczyć w jej codziennym życiu. Nawet więcej, będzie chciał być w centrum tego życia.
Psy te w lot łapią naukę różnych sztuczek, które z radością prezentują przed szerszą publicznością, w końcu przed laty występowały w filmach, reklamach, a nawet w cyrkach.
Sprawdzają się również w nieco poważniejszych profesjach jako psy wykrywające narkotyki lub członkowie ekip poszukiwawczo-ratowniczych.
Z foksem uprawiać możemy również wszelakiego rodzaju sporty, gdyż on jest praktycznie niezmordowany.
Psy te mogą żyć zarówno w dużych miastach, jak i na przedmieściach, w ciasnych mieszkaniach czy wielkich willach – zaadaptują się szybko do każdych warunków. Ta cecha sprawia również, że dobrze się z nimi podróżuje.
Ponieważ czworonogi te mają tendencje do nadmiernego szczekania i generalnie lubią myśleć po swojemu, nie dajmy się na początku zwieść uroczemu wyglądowi szczeniaczka odstępując od szkolenia i socjalizacji, a dając mu wszystko, czego zapragnie, bo szybko się to na nas zemści.
W przypadku terierów socjalizacja z innymi psami jest niezwykle istotna, gdyż mogą one w przyszłości swoją odwagę i zaciętość skierować w niewłaściwą stronę.
Foksy jako wielbiciele polowań również nie pogardzą drobnymi gryzoniami czy ptakami i o ile nie wychowują się z takim np. chomikiem, to lepiej, żeby nie wszedł on naszemu psiakowi w drogę gdzieś w terenie. W zasadzie, nawet jeśli jest to nasz chomik, rozsądniej jest nie zostawiać go sam na sam z psem bez nadzoru.
Jedno jest pewne, życie z foksterierem jest na pewno ciekawsze niż życie bez niego ☺
