Reakcji alergicznej doświadczył chyba każdy z nas.

Objawy świądu, wysypki, katar i swędzące oczy, mogą ujawnić się po kontakcie z przeróżnymi substancjami.

Alergie można podzielić na kontaktowe, wziewne i pokarmowe.

Reakcje alergiczne mogą wystąpić w różnym nasileniu, są to uwarunkowania osobnicze, zależne od bardzo wielu czynników.

Co zrobić, gdy objawy alergiczne występują po zabawie z najlepszym przyjacielem człowieka- psem? Czy da się jakoś żyć z alergią na ukochanego czworonoga?

Postaram się odpowiedzieć na te pytania, przybliżając temat alergii na psa w poniższym artykule.

Alergia na psa

Słowo alergia pochodzi z greki i oznacza dosłownie odmienną reakcję.

Organizm osoby uczulonej traktuje niektóre substancje jako bardzo groźne, odpowiadając na bodziec nieadekwatnie do siły jego działania.

Reakcję alergiczną organizmu po kontakcie z alergenem można porównać do gaszenia zapałki wężem strażackim.

Alergia na psa jest spotykana dużo rzadziej niż alergia na koty.

Szacuje się, że 8 – 10% populacji ma uczulenie na czworonożnych przyjaciół, przy czym u 46% osób uczulonych występują silne objawy reakcji alergicznej. W pozostałych przypadkach jest to raczej łagodna nadwrażliwość.

Objawy alergii mogą ujawnić się w każdym wieku, mogą dotyczyć tylko konkretnej rasy (poniżej wymieniłam rasy, które produkują najwięcej antygenów), a nawet konkretnych osobników.

Uważa się, że osoby, które wychowywały się w domach, gdzie był obecny pies, w późniejszym wieku znacznie rzadziej wykazują objawy alergiczne po kontakcie z czworonogiem.

Alergia na psa objawy

Objawy uczulenia na psa są podobne do tego, które występuje po kontakcie z kotem.

Do łagodnych objawów należą:

świąd,
duszność,
surowiczy wypływ z nosa.

W przypadku osób wykazujących silną alergię należy spodziewać się:

silnej duszności,
objawów astmatycznych,
pokrzywki,
wysypki,
zapalenia spojówek,
zapalenie błony śluzowej nosa,
obrzęku naczynioruchowego.

W rzadkich przypadkach dochodzi do wstrząsu anafilaktycznego.

W przypadku dzieci objawy są zwykle silniej wyrażone, mogą do nich dołączyć:

podwyższenie ciepłoty ciała,
uczucie rozbicia,
objawy grypopodobne.

Może też rozwinąć się atopowe zapalenie skóry.

Silna reakcja alergiczna może rozwinąć się już po kilkunastu sekundach od kontaktu ze zwierzęciem, jego wydzielinami lub sierścią.

Może też wystąpić późna reakcja alergiczna, objawiająca się nawet do 24 godzin po kontakcie z alergenem.

Co wywołuje reakcję alergiczną?

Alergię na psa może powodować 28 alergenów, wyodrębnionych z surowicy osób wykazujących reakcje alergiczne (21 z nich wywołuje reakcję alergiczną u osób z nadwrażliwością).

Can f1

Głównym alergenem w przypadku alergii na psa jest białko Can f1.

Najwyższe jego stężenie jest odnotowane w ślinie i złuszczonym psim naskórku, ale występuje także w moczu, kale.

Antygeny psie Can f1 są fragmentarycznie podobne do kocich Fel d1.

Osoby mające silną reakcję alergiczną na koty, mogą odczuwać nieprzyjemne objawy również po kontakcie z psami, jednak w mniejszym nasileniu – jest to tak zwana reakcja krzyżowa.

Przeciwciała przeciwko Can f1 wykryto u 80% osób wykazujących reakcje alergiczne po kontakcie z psami.

Can f2

Drugi antygen psi, powodujący równie intensywne reakcje alergiczne to Can f2.

To białko także występuje w ślinie oraz w złuszczonym naskórku.

Przeciwciała przeciwko Can f2 wykryto u 70% osób wykazujących nadwrażliwość na psy.

Nie wykazuje on reakcji krzyżowej z antygenami kocimi.

Can f3, f4, f5, f6

Antygeny określone jako Can f3 (obecny głównie w surowicy oraz mięśniach psa), Can f4, Can f5 (występujący głównie w moczu niekastrowanych samców), Can f6 (który daje krzyżową reakcję z alergenami kocimi oraz występującymi u koni) wykazują mniejszą rolę w przypadku alergii.

Obecność przeciwciał przeciwko tym białkom wykryto u 5-35% osób, u których wystąpiła reakcja alergiczna po kontakcie z psami.

Pozostałe antygeny nie mają aż tak dużego znaczenia w powodowaniu reakcji alergicznej.

Przeciwciała przeciwko pozostałym antygenom były wykrywane u 1-5% osób uczulonych na psy.

Które psy uczulają najbardziej?

Podobnie jak w przypadku kotów wydzielanie antygenu jest zależne od płci – samice wydzielają zdecydowanie mniejszą ilość antygenu niż samce.

Dodatkowo, wpływ na intensywność reakcji alergicznej ma kastracja – zwierzęta po zabiegu kastracji powodują mniejszą reakcję alergiczną niż te, które nie są poddane zabiegowi.

W przypadku psów stwierdzono także zależność między intensywnością reakcji alergicznej a ślinieniem psa.

Rasy, które są znane z nadprodukcji śliny, a więc boksery, buldogi angielskie, bernardyny, powodują silniejszą reakcję alergiczną w porównaniu do psów, które ślinią się w mniejszym stopniu.

Stężenie białka Can f1 w złuszczonym naskórku zależy też od kondycji skóry.

W przypadku problemów dermatologicznych takich jak łojotok suchy, atopowe zapalenie skóry – stężenie Can f1 jest wyższe niż u psów ze zdrową skórą.

Antygen Can f1 może powodować alergię nawet wtedy kiedy psa nie ma w bliskiej okolicy.

Może być przeniesiony na ubraniach i butach, utrzymuje się w środowisku przez około pół roku.

Jakiś czas temu przebadano jedno ze szwedzkich przedszkoli. Naukowcy szukali w nim różnych alergenów. Uzyskane wyniki były zaskakujące.

Stężenie antygenu Can f1 było tam porównywalne do stężeń notowanych w domach opiekunów bernardynów, mimo, że żaden pies nie był obecny w pomieszczeniu w chwili pobierania próbek.

Rasy hipoalergiczne

Czy istnieją zatem rasy hipoalergiczne, lub takie które nie wywołują uczulenia?

Niestety, nie ma takich ras…

Mitem jest, że rasy z “włosem”, a w rzeczywistości posiadające zdecydowanie mniej podszerstka (na przykład yorkshire terriery) nie wywołują reakcji alergicznej.

Jest wręcz przeciwnie – długa sierść może być dodatkowym siedliskiem dla roztoczy kurzu domowego, może więc być groźniejsza niż zwykła, krótka sierść.

Należy pamiętać, że produkcja i występowanie w organizmie Can f1 może różnić się w obrębie rasy, jednak Polskie Towarzystwo alergologiczne określiło rasy psów, które wykazują niskie stężenie alergenu. Niektóre psy wykazują mniejszy potencjał alergizujący.

Rasy psów dla alergików:

Niektóre publikacje donoszą, że labrador retriever również może być zaliczony do grona psów o niskim potencjale alergizującym, jednak inne donoszą o jego wysokim potencjale alergizującym.

Niektóre rasy psów wykazują szczególnie wysoki poziom białek alergizujących.

Rasy psów nie zalecane dla alergików:

Co robić, kiedy podejrzewamy u siebie alergię na psa?

Przede wszystkim warto wykonać testy, które jednoznacznie potwierdzą bądź wykluczą reakcje alergiczną oraz określą jej intensywność.

Testy alergiczne przeprowadza się na dwa sposoby:

Jako testy skórne.
Na podstawie stężenia IgE w surowicy badanych osób.

W przypadku alergii o niewielkim nasileniu, można wprowadzić pewne strategie zachowań, aby zminimalizować częstotliwość i nasilenie reakcji alergicznych.

Przede wszystkim, po każdym kontakcie z pupilem należy dokładnie umyć ręce.

Należy też zadbać o czystość w domu.

Częste odkurzanie i mycie miejsc, z którymi miał styczność pies poprawia samopoczucie alergików.

Warto wyprać psie posłanie, a także jego kocyk i zabawki wykonane z materiału co najmniej raz w tygodniu.

Pies nie powinien mieć wstępu do sypialni – kołdra i poduszki są świetnym magazynem wszelkiego rodzaju alergenów, pies nie może mieć do nich dostępu.

Godne rozważenia jest zainstalowanie filtra powietrza w sypialni, najlepiej takiego, który wyłapuje alergeny.

Warto usunąć z domu dywany i wykładziny – one również mogą stanowić rezerwuar alergenów.

Nie został określony wpływ częstych spacerów na ilość alergenów w pomieszczeniach mieszkalnych.

Warto dbać o higienę pupila. Częste i bardzo dokładne wyczesywanie podszerstka jest bardzo ważne.

Jeśli objawy alergii w trakcie zabiegów pielęgnacyjnych są silne, najlepiej jest powierzyć psa w doświadczone ręce groomera.

Zaleca się też kąpanie psa, raz na dwa tygodnie.

W przypadku wystąpienia silnych reakcji alergicznych należy pilnie skonsultować się z lekarzem medycyny, specjalizującym się w leczeniu nadwrażliwości.

Czasem jedynym rozwiązaniem na uciążliwe dolegliwości jest znalezienie pupilowi nowego domu, jednak przedtem warto spróbować odczulania.

Efekty odczulania zależą od intensywności reakcji alergicznej.

Lekarze uważają, że skuteczność odczulania na alergeny zwierzęce jest mniejsza, niż na przykład na pyłki, ale metoda ta jest warta uwagi.

Jak sprawdzić, czy masz alergię na psa?

Aby sprawdzić czy masz alergię na psa możesz przeprowadzić próbę kontaktową.

Należy ją zacząć od przebywania z psem w jednym pomieszczeniu.

Jeśli nie wystąpią objawy duszności, ciężkiego oddechu lub swędzenia i pieczenia spojówek, można pogłaskać psa, dotykając go wewnętrzną stroną przedramienia.

Jeśli po kilku minutach nie wystąpi żadna reakcja niepożądana (świąd, pokrzywka, wysypka), można dać psu do polizania wewnętrzną część przedramienia.

W przypadku braku wystąpienia reakcji po 24 godzinach można założyć, że nie jesteśmy uczuleni na psa konkretnej rasy.