W tym artykule postaram się rozwiać wątpliwości, wyjaśnić różnice i obalić kilka błędnych przekonań, związanych z odwiecznym dylematem – pies, czy suka?
Wybór szczenięcia jest bardzo poważną sprawą i nie powinien być podejmowany pod wpływem chwili i emocji. Przy wyborze szczeniaka warto zdać sobie sprawę, że jedna decyzja wiąże przyszłego opiekuna zobowiązaniem troski i dbałości o potrzeby nowego podopiecznego przez całe jego życie.
Dzięki rozwojowi medycyny, czas życia psów wydłuża się – obecnie, nikogo już nie dziwi nastoletni pies senior w przychodni weterynaryjnej.
Decydując się na zakup lub adopcję czworonożnego przyjaciela należy pamiętać o wszystkich wadach i zaletach konkretnych ras, dostosowując wybór psa do warunków mieszkaniowych, trybu i stylu życia, ilości aktywności jaką jesteśmy w stanie zapewnić pupilowi.
Uważam, że nieco mniej istotną kwestią, przy wyborze nowego członka rodziny jest płeć psa. Wokół płci psów, przez wiele lat narosło bardzo dużo mitów…
Różnice w budowie ciała psa i suczki
Różnice w budowie są dość oczywiste – anatomia układu moczowo-płciowego rzuca się w oczy w pierwszej kolejności. Samce są zazwyczaj masywniejsze, mają intensywniej rozbudowaną tkankę mięśniową oraz większy kościec niż samice. Jest to spowodowane wpływem hormonów płciowych (zwłaszcza testosteronu), które determinują drugorzędowe cechy płciowe u większości ras. W przypadku ras olbrzymich dysproporcja między samcami a samicami może dochodzić do 10kg masy ciała i kilkunastu centymetrów wysokości w kłębie.
Jaki jest charakter psa i suki?
Charakter suki
Jeśli chodzi o charakter, samice są uważane za spokojniejsze, uległe, bardziej dostosowujące się do rodziny.
Przez trenerów i treserów uznawane są jako łatwiejsze do szkolenia, bardziej skupione na powierzonych zadaniach w trakcie przeprowadzanych szkoleń. Trzymają się blisko domu i mają mniejsze skłonności do ucieczek i włóczęgostwa – chyba, że nie są poddane zabiegowi owariohisterektomii (wtedy potrafią wybrać się na dłuższą wędrówkę, w celu spotkania partnera do rozrodu). Często są bardziej przyjacielsko nastawione wobec małych dzieci.
Jeśli chodzi o zaciekłość i odwagę, nie ustępują samcom.
Charakter psa
Samce bywają określane jako władcze, często ze skłonnością do dominacji. Miewają ciężki charakter – ułożenie samca, który nie jest wykastrowany, bywa kłopotliwe, często trzeba się wykazać ogromną konsekwencją i nieustępliwością. Niekastrowane samce często sprawdzają, jak daleko mogą się posunąć i gdzie przebiega granica dozwolonych czynności, wyznaczona przez opiekuna. Czasem miewają skłonności do włóczęgostwa, zwłaszcza, jeśli nie są poddane kastracji, a w okolicy znajdują się suczki w trakcie cieczki.
Obecność samic w okresie cieczki wpływa też na stopień posłuszeństwa psa – bywa, że nie reagują na komendy wydawane przez opiekuna, kiedy czują obecność suczki w bliskim sąsiedztwie.
Kłopotliwe bywa też znaczenie przez psa terenu moczem.
Tak jak wspomniałam wcześniej, samce mają mocniejszą budowę ciała, intensywniej rozwiniętą muskulaturę, zatem jeśli pies ma straszyć wyglądem i odstraszać ewentualnych intruzów – samiec będzie lepszym wyborem, niż samica.
Agresja u psa
Poziom agresji jest zdecydowanie większy u samca – to kolejny mit, który krąży w obiegowej opinii opiekunów oraz niektórych hodowców. Agresja nie zawsze jest uwarunkowana płcią, zależy od bardzo wielu czynników.
Może nasilać się, kiedy:
- pies się nudzi,
- czuje się zagrożony,
- kiedy broni swojego terytorium,
- występują problemy, które są pozornie błahe (nowy pies w sąsiedztwie).
Agresja czasem jest sposobem na zdominowanie innych zwierząt (zwłaszcza w przypadku niekastrowanych samców) czy też ludzi.
Silnie przestraszone psy również mogą być agresywne – jest to ostatnia deska ratunku przed domniemanym zagrożeniem.
Uważa się, że kastracja samca, może spowodować zmniejszenie ilości agresywnych zachowań. Jest to dość naciągane stwierdzenie, chociaż owszem, jeśli pies wykazuje zachowania agresywne wobec innych samców, często wdaje się w bójki, aby ustalić hierarchię, faktycznie zabieg może zmniejszyć ich częstotliwość.
W 2006 roku Deborah Duffy i James Serpell przeprowadzili badania na grupie prawie 15 tysięcy zwierząt. Spytano opiekunów o agresję psa – wyszczególniono kilka różnic w jego zachowaniu (na przykład obronę terytorium, zachowania wobec innych zwierząt lub w przypadku ludzi). Pytano także o poziom agresywnych zachowań przed i po kastracji.
Wielu właścicieli zadeklarowało, że po kastracji wzrosła częstotliwość zachowań agresywnych, zwłaszcza w przypadku suczek, poddanych zabiegowi w młodym wieku.
W większości przypadków, jeśli pies wykazuje zachowania agresywne, niezbędne jest badanie kliniczne, aby wykluczyć przyczyny chorobowe lub bólowe, a w dalszej kolejności konsultacja z behawiorystą i wypracowanie schematów zachowań eliminujących agresję.
Choroby psów związane z płcią
Jako lekarz często spotykam się z opinią, że suczki są bardziej chorowite, podatne na infekcje, mają słabszą odporność.
To również jest mit.
Podatność na niektóre choroby jest uwarunkowana genetycznie i charakterystyczna dla pewnych ras.
Ważne są też przyczyny środowiskowe, niedobory mineralno-witaminowe, wynikające z nieprawidłowości w składzie karmy i indywidualne predyspozycje.
Niedobory odporności mogą dotyczyć zarówno samic jak i samców w równym stopniu.
Oczywiście, w niektórych okresach życia, faktycznie suczki mają gorszą odporność na infekcje i choroby – chodzi mi o:
- cieczkę,
- okres ciąży,
- odchowania młodych szczeniąt.
Wtedy faktycznie odporność samic jest niższa niż u samców i może wystąpić większe prawdopodobieństwo zapadalność na infekcje.
Predyspozycje do niektórych chorób faktycznie są zależne od płci.
Choroby które ściśle determinuje płeć psa to:
- zapalenie pochwy,
- ropomacicze,
- występowanie cyst na jajnikach,
- ciąże urojone.
Samce mogą doświadczyć nowotworów wywodzących się z tkanki jąder lub powiększenia prostaty.
Samice znacznie częściej zapadają na nowotwory wywodzące się z listwy mlecznej.
Jednak są też choroby dotyczące obu płci i nieuwarunkowane płciowo, które częściej występują u samic – są to na przykład cukrzyca, na którą suki zapadają prawie dwa razy częściej niż psy.
Samce z kolei częściej zapadają na białaczkę, chociaż są to dane dość subiektywne.
Jakie są koszty utrzymania psa i suki?
Decydując się na suczkę, trzeba się liczyć z dużo większymi poniesionymi kosztami utrzymania, niż w przypadku samca – to również jest mit.
Owszem, koszt zabiegu owariohisterektomii (usunięcie macicy, jajników oraz jajowodów) może być wyższy, niż w przypadku kastracji samca, ale i sam zabieg jest poważniejszy.
Jednak analizując wydatki, które ponosi opiekun zwierzęcia przez całe psie życie, myślę, że nie zaobserwujemy znaczącej różnicy w przypadku psa i suki.
Oczywiście, jeśli opiekun nie zdecyduje się na zabieg sterylizacji – koszty utrzymania suki mogą wzrosnąć.
I nie chodzi mi tylko o odchowywanie młodego potomstwa, które może przyjść na świat, a które trzeba wyżywić, naszykować wyprawki i znaleźć odpowiedzialne domy.
Samice, które nie przeszły zabiegu kastracji, są zdecydowanie bardziej narażone na występowanie nowotworów wywodzących się z listwy mlecznej, a także na ropomacicze.
Leczenie tych jednostek chorobowych znacząco podnosi koszty “utrzymania” pupilki.
Jeśli chodzi o kastrację samców – koszt zabiegu kastracji psa faktycznie może być niższy.
Wielu opiekunów nie decyduje się jednak na zabieg, z różnych przyczyn.
“Przecież nie będę okaleczał mojego Fafika.”, czy “On mi dzieci nie przyniesie.”
Te dwa stwierdzenia najczęściej słyszę, rozmawiając z opiekunami o kastracji ich pupila.
Psy, które nie zostały poddane zabiegowi kastracji, w późniejszym wieku są narażone na nowotwory jąder, pojawia się też u nich przerost prostaty.
Ta druga przypadłość jest bolesna dla pupila – w skrajnych wypadkach może dojść do zwężenia światła prostnicy i znacznego utrudnienia w oddawaniu kału.
Jeśli dojdzie do rozwinięcia tych dwóch jednostek chorobowych, koszt utrzymania (oraz leczenia i zabiegów) samca może być wyższy niż koszt utrzymania samicy.
Pies dla dzieci
Jeśli chodzi o wybór idealnego psa dla dzieci, myślę, że ważniejsze jest wybranie odpowiedniej rasy, niż skupianie się na płci.
Zarówno samice jak i samce mogą wykazywać się ogromną cierpliwością, bądź też agresją wobec najmłodszych członków rodziny.
Wybór odpowiedniej rasy psa dla rodziny, charakteryzującej się cierpliwością, stabilnością emocjonalną oraz odpowiadającej stylowi życia domowników jest zdecydowanie bardziej istotną kwestią, niż płeć szczeniaka.
Osobom aktywnym może być ciężko złapać nić porozumienia z typowym kanapowcem, z kolei domatorzy mogą nie zapewnić aktywnym psom wystarczającej dawki ruchu.
W przypadku niektórych, bardzo energicznych psów o silnym charakterze, warto skorzystać z porad behawiorysty, aby kontakt z dzieckiem był możliwie najbezpieczniejszy dla obu stron.
Podsumowanie
Podsumowując, nie ma jasnej reguły, która określałaby, że wszystkie suczki albo wszystkie psy przejawiają określone cechy charakteru psa.
Każdy pies jest inny, a bardzo wiele zależy od wychowania i podejścia do psa oraz pracy włożonej w jego ułożenie.
Obiegowe opinie mówią, że suczki lepiej sprawdzą się do domów z dziećmi i dla osób starszych, zaś samce – dla aktywnych, młodych ludzi, którzy zapewnią odpowiednią dawkę emocji i ruchu.
Myślę jednak, że jest wiele bardziej istotnych kwestii, które należałoby przemyśleć, przy wyborze pupila.
Tak jak wspomniałam na początku artykułu, decyzja ta powinna być dogłębnie rozważona, ponieważ wiąże opiekuna zobowiązaniem na wiele lat psiego życia.
