Chrapanie, które słyszysz od swojego śpiącego psa może być zabawne lub irytujące. Często jest ono zupełnie normalne i nie stanowi powodu do niepokoju.
Zdarza się jednak, że chrapanie jest objawem szeregu problemów zdrowotnych, dlatego też warto się przyjrzeć temu zjawisku, zwłaszcza, jeśli pies wydaje dźwięki chrapania także po przebudzeniu.
W tym opracowaniu koncentruję się na przyczynach chrapania oraz metodach ich leczenia.
Podpowiem, jak można doraźnie ograniczyć chrapanie u psa oraz zapobiec pojawieniu się poważnych powikłań.
Nie przedłużając wstępu, zapraszam do lektury!
Budowa i wybrane funkcje gardła
Nasze rozważania dotyczące chrapania u psów rozpoczniemy od szybkiego przypomnienia budowy i funkcji gardła jako narządu, będącego głównym miejscem powstawania chrapliwych odgłosów.
Gardło jest narządem jamowym o dość skomplikowanej budowie.
Jest ono miejscem, w którym krzyżują się droga oddechowa i pokarmowa.
Początek drogi oddechowej stanowi jama nosowa, która leży górnie w stosunku do początkowego odcinka drogi pokarmowej czyli jamy ustnej.
Po przejściu przez jamę gardła drogi te ulegają skrzyżowaniu, a wyjściowe stosunki ulegają odwróceniu.
Następny odcinek przewodu pokarmowego czyli przełyk biegnie już dogrzbietowo w stosunku do krtani i tchawicy.
Gardło działa naprzemiennie: jako droga oddechowa zapewnia połączenie między jamą nosową i krtanią oraz jako droga pokarmowa łączy jamę ustną z przełykiem.
Do wnętrza jamy gardła “wystaje” fałd mięśniowo-śluzówkowy określany mianem żagielka podniebiennego lub inaczej podniebienia miękkiego.
Leży on na przedłużeniu podniebienia twardego, schodząc na boki w symetryczne fałdy śluzówki, które łączą się na tylnej ścianie gardła w pojedynczy łuk podniebienno-gardłowy.
Obie te struktury (podniebienie miękkie i łuk podniebienno-gardłowy) przyczyniają się do podziału jamy gardła niejako na dwa piętra: piętro górne i piętro dolne.
Piętra te łączą się za pośrednictwem otworu, jakim jest ujście śródgardłowe.
- Piętro górne gardła przylega do jamy nosowej i łączy się z nią poprzez nozdrza tylne.
Jest ono przedłużeniem drogi oddechowej i nosi nazwę części nosowej gardła. - Piętro dolne obejmuje trzy części:
- Część ustną gardła (tzw. cieśń gardła), która sięga od ostatniego trzonowca do podstawy nagłośni.
Jej ruchomym sklepieniem jest brzuszna powierzchnia żagielka podniebiennego.
Podczas oddychania powierzchnia ta przylega do korzenia języka i wówczas część przednia gardła zwęża się do niewielkiej przestrzeni pomiędzy żagielkiem a korzeniem języka. - Część krtaniowa gardła zajmuje dolną okolicę gardła.
Wystaje do niej przednia część krtani, czyli chrząstka nagłośniowa i wyrostki rożkowate chrząstek nalewkowatych oraz fałdy nalewkowato-nagłośniowe (jest to tzw. korona krtani). - Część przełykowa gardła (inaczej przedsionek przełyku) znajduje się tylno-górnej okolicy ściany gardła, w tyle od łuku podniebienno-gardłowego.
- Część ustną gardła (tzw. cieśń gardła), która sięga od ostatniego trzonowca do podstawy nagłośni.
Ten podział na piętra w gardle następuje podczas rozwoju zarodkowego, a ma on swoje głębokie uzasadnienie.
Jak wspomniałam – tu krzyżują się dwa ważne układy: układ pokarmowy i oddechowy.
Oddychanie jest procesem, który trwa nieprzerwanie od momentu urodzenia zwierzęcia, aż do jego śmierci.
Żeby przyjmowanie pokarmu, jego rozdrabnianie i połykanie mogło dojść do skutku bez ryzyka zachłyśnięcia lub też wpadania kęsów do jamy nosowej, konieczne było odpowiednie ukształtowanie poszczególnych części gardła, które będą działały ze sobą w sposób skoordynowany.
Akt połykania jest szeregiem powiązanych ze sobą czynności odruchowych.
W trakcie jedzenia, po rozdrobnieniu pokarmu, dzięki ruchom języka i policzków kęs przesuwany jest ku tyłowi, a następnie “wciskany” przez unoszącą się podstawę języka do cieśni gardła.
W tym miejscu rozpoczynają się czynności odruchowe niezależne od woli zwierzęcia.
Gdy pokarm przechodzi przez cieśń gardła podrażnieniu ulegają receptory obecne w śluzówce podniebienia miękkiego, łuków podniebiennych, migdałków i podstawy języka, co prowadzi do odruchowego skurczu mięśni gardła i krtani.
W akcie połykania dochodzi do odruchowego:
- podniesienia i napięcia podniebienia miękkiego, które zamyka drogę powrotną do jamy nosowej,
- zbliżenia do siebie łuków podniebiennych i oddzielenia gardła od jamy ustnej,
- uniesienia krtani, przykrycia jej przez nagłośnię i zamknięcia szpary głosowej.
Dzięki temu przesunięcie kęsa z jamy ustnej do gardła prowadzi do zamknięcia trzech dróg odchodzących od gardła:
- drogi powrotnej do jamy ustnej,
- drogi do jamy nosowej,
- dróg oddechowych.
W fazie gardłowej pokarm przesuwa się dzięki skurczom okrężnych mięśni gardła (zwieraczy), przy czym zwieracze poprzedzające kęs ulegają skurczowi, a zwieracze leżące za kęsem rozluźniają się.
W tym czasie uniesiony ku górze żagielek podniebienny zapobiega dostawaniu się treści pokarmowej do jamy nosowej przez nozdrza tylne.
Krtań przyciągnięta przez mięśnie do przodu i ku górze oraz przyciśnięta do korzenia języka, zamykana jest szczelnie przylegającą chrząstką nagłośniową.
Po zakończeniu fazy gardłowej krtań przesuwa się ku dołowi, rozszerza się szpara głośni, otwierają się drogi do jamy nosowej (na skutek obniżenia i zwiotczenia podniebienia miękkiego) i do jamy ustnej (w wyniku oddalenia się łuków podniebiennych) i zostaje przywrócone oddychanie, które chwilowo wstrzymane zostało na początku fazy gardłowej.
Jak widać, prawidłowe funkcjonowanie gardła jako całości oraz poszczególnych jego elementów z osobna jest niezmiernie ważne.
Nawet tak niewielki element, jak żagielek podniebienny pełni niezmiernie istotne funkcje w akcie połykania i oddychania.
W momencie, gdy pojawiają się jakiekolwiek zaburzenia w tym obszarze, odbija się to na nie tylko na prawidłowych czynnościach życiowych, ale pojawiać się mogą dodatkowe efekty, np. w postaci chrapania.
Co to jest chrapanie?
Medycznym terminem określającym dźwięk, który słyszalny jest podczas snu (a u niektórych psów również w ciągu dnia – w czasie czuwania, spaceru, jedzenia czy zabawy) jest tzw. stertor, czyli chrapanie gardłowe.
Ten (nierzadko irytujący) odgłos powstaje na skutek szmeru wywołanego drganiem żagielka podniebiennego podczas wdychania powietrza.
Termin stertor opisuje właśnie to, co słyszymy, gdy powietrze wibruje w górnych drogach oddechowych podczas oddychania psa.
Stertor, charakteryzujący się silnym chrapaniem i sapaniem, spowodowany jest zwykle częściową niedrożnością dróg oddechowych powyżej poziomu krtani i drganiami tkanki w obszarze nosogardzieli, gardła lub podniebienia miękkiego.
Tym różni się od stridoru, czyli świstu krtaniowego, który spowodowany jest turbulentnym przepływem powietrza poniżej krtani lub w jej obszarze. Stertor jest dźwiękiem niskim, niemuzycznymi i występuje tylko w fazie wdechu.
Wielu opiekunów psów ma problem z dokładnym opisaniem słyszanych przez siebie dźwięków, nazywając je parskaniem, sapaniem, charczeniem itp.
Dlatego też – w celu ułatwienia sprecyzowania słyszanych odgłosów – pokrótce scharakteryzuję także inne, nieprawidłowe szmery oddechowe, które mogą pojawić się u psów, a są często mylone z chrapaniem.
Nieprawidłowe szmery oddechowe u psa
Sapanie
To wzmocniony i zaostrzony szmer nosowy, który może towarzyszyć utrudnionemu oddychaniu.
Powstaje, gdy powietrze wdychane jest przez zwężone przewody nosowe.
Sapanie szczególnie wyraźnie da się zaobserwować u psów o wąskich przewodach nosowych. Jeśli towarzyszą mu rzężenia, wówczas powstają szmery chrapliwe, które po otwarciu jamy ustnej zanikają.
Gwizdy
Świsty oraz zbliżone do nich inne nieprawidłowe szmery, jak charczenie, rzężenia, mruczenie, skrzeczenie, piski czy syczenie powstają w drogach oddechowych w wyniku drgań różnych tworów mających kształt płytek (np. zaschniętego wysięku).
Drganiom tym towarzyszy drganie mas powietrza, znajdującego się w zwężonym miejscu dróg oddechowych.
Szmer nosowy (stridor nasalis)
Zwykle jest słyszalny zarówno w czasie wdechu, jak i wydechu, ale z niejednakowym natężeniem.
Szmer nosowy może być słyszalny np. u ras brachycefalicznych, u których często występują zwężone przewody nosowe i stenotyczne nozdrza.
U wszystkich psów, niezależnie od rasy pojawić się może w przypadku obecności ciała obcego a jamie nosowej, ale może także towarzyszyć zmianom patologicznym, takim jak nowotwory nosa.
Wówczas po zamknięciu nozdrza po stronie zdrowej szmer nosowy staje się silniejszy, a po zamknięciu nozdrza chorego lub też przy otwartej jamie ustnej szmer nosowy zanika.
Jeśli doszło do całkowitego zatkania nozdrza przez ciało obce lub proces chorobowy, szmer ten znika po zamknięciu nozdrza zdrowego, a pies wykazuje objawy braku powietrza.
Mruczenie i furczenie
Może być stwierdzane, jeśli w drogach oddechowych obecne są luźne błony włóknikowe lub ciągliwy śluz.
Rzężenia słyszalne w okolicy nosa
Przemawiają za obecnością płynu (np. wysięku) w tym odcinku dróg oddechowych.
Szmer krtaniowy (stridor laryngealis)
Podczas wdechu czasem słyszalny może być świst – wysoki dźwięk zbliżony do gwizdania.
Powstaje on w wyniku zaburzenia przepływu powietrza przez zwężone światło krtani. Rzadziej wynika ze zwężenia tchawicy w jej szyjnym odcinku.
Zdarza się, że opiekun psa opisuje nieprawidłowe dźwięki słyszane u psa, jako dźwięk chrapiący, choć w rzeczywistości nie jest to typowe chrapanie.
Ważne jest więc rozróżnienie, czy nieprawidłowe szmery pochodzą rzeczywiście z gardła, czy może ich źródło leży w innym odcinku dróg oddechowych.
Dlaczego pies chrapie?
Dźwięk chrapania pojawia się, gdy pies oddycha, a właściwie wdycha powietrze do płuc.
Wdychany słup powietrza powoduje wibracje tkanek miękkich w obrębie jamy ustnej i gardła, a drgania te powstają w momencie, gdy coś zakłóca normalny przepływ powietrza przez drogi oddechowe.
Czasem wytłumaczenie tego stanu rzeczy jest zupełnie proste.
Jeśli np. pies lubi spać na plecach, jego język może blokować drogi oddechowe, co sprzyja pojawieniu się chrapania.
Jednak w większości przypadków przyczyna chrapania nie jest tak błaha, a wręcz przeciwnie – stanowi powód do niepokoju, ponieważ jest objawem poważniejszych problemów zdrowotnych.
Najważniejszym powodem, dla którego jeden pies chrapie bardzo często, a inny wcale, są różnice anatomiczne występujące pomiędzy poszczególnymi rasami lub też pomiędzy poszczególnymi osobnikami w obrębie tej samej rasy.
Najogólniej mówiąc, chrapanie najczęściej dotyczy przedstawicieli tzw. ras brachycefalicznych, do których należą między innymi:
Jednak także psy mezocefaliczne mogą być dotknięte szeregiem zaburzeń lub wad anatomicznych, które mają fizyczny wpływ nie tylko na chrapanie, ale przede wszystkim na podstawowe funkcje życiowe.
Czynniki odgrywających rolę w chrapaniu u psów
- kształt głowy, kufy i gardła;
- brachycefaliczność (wady strukturalne, które zmieniają sposób, w jaki pies oddycha, je i pije);
- gardło i drogi oddechowe, które mogą mieć zmieniony kształt lub wielkość (ze względu na kształt głowy i kufy);
- nieprawidłowości dotyczące tchawicy i krtani (np. paraliż chrząstek krtaniowych, który uniemożliwia otwieranie i zamykanie dróg oddechowych);
- wydłużone podniebienie miękkie – podniebienie jest dłuższe, a jego końcówka sięga do światła dróg oddechowych i może zakłócać ruch powietrza podczas oddychania;
- stenotyczne nozdrza – nieprawidłowo ukształtowane lub zdeformowane nozdrza, które mogą zwężać się, a nawet zapadać do wnętrza podczas wdechu;
- wynicowane kieszonki krtaniowe; kieszonki krtaniowe to tkanki w drogach oddechowych, znajdujące się tuż przed strunami głosowymi; z powodu wady zostają one wciągane do światła dróg oddechowych, powodując tym samym co najmniej częściową niedrożność w pasażu powietrza.
Przyczyny chrapania u psów
Zaburzenia dotyczące podniebienia miękkiego
Podniebienie twarde to tkanka kostna, znajdująca się w przedniej części sklepienia jamy ustnej, natomiast podniebienie miękkie jest fałdem mięśniowo-śluzówkowym, ciągnącym się za podniebieniem twardym w tylnej części jamy ustnej.
Zaburzenia podniebienia miękkiego obejmują wszelkie nieprawidłowości, dotyczące tkanki miękkiej w tylnej części jamy ustnej, do których doszło na różnych etapach rozwojowych.
Nieprawidłowości te dotyczą najczęściej długości i grubości różnych części podniebienia miękkiego, co w konsekwencji wpływa na pojawienie się pewnych fizycznych problemów u psów.
Niektóre z tych zaburzeń można naprawić, podczas gdy inne mogą wymagać eutanazji.
Zaburzenia podniebienia miękkiego u psów są na ogół wrodzone (obecne przy urodzeniu) lub dziedziczne (wada przekazywana z rodziców na potomstwo).
Wady podniebienia, które mogą pojawić się u psa
- zespół brachycefaliczny – to kombinacja anomalii, które obejmować mogą między innymi:
- wydłużone podniebienie miękkie,
- stenotyczne nozdrza,
- wynicowane kieszonki krtaniowe;
- wrodzone przetoki ustno-nosowe (rozszczep podniebienia i rozszczep wargi);
- anomalie okluzyjne (w tym nieprawidłowe długości szczęki górnej i żuchwy);
- ankyloglosja (wada rozwojowa, polegająca na nieprawidłowo krótkim wędzidełku języka, co znacznie ogranicza jego ruchomość);
- makroglosja, czyli przerost języka,
- mikroglosja – anomalia, charakteryzująca się słabo rozwiniętą tkanką języka, która może utrudniać pielęgnację, a także sprawiać trudności w trakcie picia, jedzenia i połykania;
- epitheliogenesis imperfecta (wrodzony ogniskowy brak naskórka i jego wytworów);
- zespół płytkiego przedsionka jamy ustnej u psów rasy shar-pei (niewielka, brakująca część dolnej wargi).
Zaburzenia obejmujące podniebienie miękkie mogą wynikać z przynależności psa do konkretnej rasy, takiej jak np.:
- buldog angielski czy francuski,
- bokser,
- boston terier,
- pekińczyk,
- Lhasa Apso,
- Shih Tzu,
- bull-mastiff.
Wówczas różnice w kształcie głowy, kufy i gardła determinują pojawienie się szeregu wad anatomicznych, o których będzie mowa w dalszej części artykułu, a które określane są wspólnym mianem zespołu oddechowego psów krótkoczaszkowych.
Syndrom oddechowy psów krótkoczaszkowych (zespół brachycefaliczny, BOAS)
Przez lata ludzie hodowali psy o rozmaitych cechach, by pasowały one do różnego rodzaju użytkowania.
W przypadku wielu ras psów, w tym buldogów angielskich, mopsów, Shi-Tzu, King Charles Cavalier spanieli, chihuahua czy bokserów selekcja hodowlana doprowadziła do ukształtowania krótkich, szerokich czaszek oraz krótkich “spłaszczonych” pyszczków.
Są to tzw. rasy brachycefaliczne i są one najbardziej podatne na chrapanie.
Dlaczego tak się dzieje? Już wyjaśniam.
To skrócenie szkieletu trzewioczaszki u psów brachycefalicznych nie jest skorelowane z odpowiednim skróceniem tkanek miękkich, co prowadzi do wystąpienia dysproporcji w obrębie jamy ustnej, jamy nosowej oraz gardła.
Psy takie mają krótsze pyszczki, ale żagielek podniebienny z tyłu gardła pozostawał dokładnie taki sam przez pokolenia i może wydawać się powiększony.
Zmniejszenie objętości jamy ustnej powoduje względny nadmiar tkanek miękkich w jej obrębie, w szczególności podniebienia miękkiego, języka i migdałków.
Ten nadmiar tkanek miękkich zmniejsza przestrzeń dostępną dla przepływu powietrza, częściowo blokując nosogardziel i krtań oraz utrudniając prawidłowy przepływ powietrza podczas wdechu i wydechu.
Zbyt długie podniebienie miękkie
Wydłużenie i pogrubienie podniebienia miękkiego jest najczęstszą nieprawidłowością anatomiczną diagnozowaną u psów z syndromem oddechowym psów brachycefalicznych, jednak patologia ta może pojawić się u każdego psa (chociaż zdecydowanie rzadziej).
Częstość występowania tej anomalii to 85-100% przypadków z BOAS.
U ras mezocefalicznych podniebienie miękkie przebiega doogonowo w stosunku do podniebienia twardego i sięga do wysokości ostatniego górnego zęba trzonowego. U ras brachycefalicznych natomiast połączenie podniebienia twardego i miękkiego biegnie bardziej ku tyłowi.
Podniebienie miękkie może zatem częściowo blokować krtań, zakłócając przepływ powietrza podczas oddychania.
Wydłużone i pogrubione podniebienie miękkie, często wystające 1-2 cm poza nagłośnię, można zobaczyć na radiogramach lub obrazach uzyskanych metodą tomografii komputerowej.
Przerost języka (nadmiernie długi lub gruby język), nadmierne lub hipertroficzne fałdy gardłowe oraz przerośnięte migdałki również przyczyniają się do utrudnień w pasażu powietrza.
Wszystkie te elementy, wraz ze zdecydowanie za długim podniebieniem miękkim stanowią nadmiar, skutkiem czego tkanki okolicy krtani podczas wdechu są wciągane do szpary głośni.
Zwiększony opór w drogach oddechowych często objawia się w postaci zmienionych dźwięków oddechowych, a ich charakter i nasilenie związane są z umiejscowieniem i nasileniem tych wszystkich blokujących utrudnień w przepływie powietrza.
U zwierząt z minimalną niedrożnością jedyną łatwo wykrywalną nieprawidłowością jest często niewielki stertor.
Jest to spowodowane względnie zbyt długim podniebieniem miękkim, które jest przejściowo wdychane (zasysane) do krtani.
Za każdym razem, gdy pies bierze oddech, żagielek podniebienny trzepocze (zupełnie tak, jak pranie suszone na wietrze).
Jeśli wibracja ta jest wystarczająco silna, rezultatem jest wyraźnie słyszalne chrapanie.
To ciągłe podrażnianie podniebienia powoduje również stan zapalny, przez co podniebienie staje się grubsze i powstaje jeszcze większy problem…rozwija się błędne koło.
Stertor obserwowany jest u psów brachycefalicznych zarówno podczas snu, jak też podczas czuwania; zjawisko to towarzyszy także bezdechowi sennemu.
Stenotyczne nozdrza
Większość całkowitego oporu dróg oddechowych (od nozdrzy zewnętrznych aż do oskrzeli) zlokalizowana jest w jamie nosowej.
U psów brachycefalicznych występuje często dodatkowe zwężenie drogi pasażu powietrza na poziomie nozdrzy zewnętrznych i przedsionka nosa.
Dzieje się tak, ponieważ u tych ras skrzydełka nosowe są od urodzenia nieprawidłowo rozwinięte:
otwory nosowe są nienormalnie wąskie, a rusztowanie chrzęstne nozdrzy zewnętrznych przemieszczone jest dośrodkowo.
Nierzadko towarzyszy temu zwężenie kanałów nosowych.
Wizualnie otwór nosowy przybiera postać półksiężyca, a nie – jak to powinno być – okrągłego tunelu.
Wszystkie te czynniki powodują zwiększony opór podczas przepływu powietrza, a to z kolei zwiększa wysiłek wdechowy. Tę obstrukcję usłyszeć można jako gwizd przy nozdrzach.
Zwężenie nozdrzy zewnętrznych funkcjonalnie ogranicza ruchliwość skrzydełek nosowych, utrudniając ich odwodzenie w celu ułatwienia przepływu powietrza (odwodzenie to jest zwykle obserwowane u zdrowych psów).
Jest to określane mianem nozdrzy stenotycznych.
Wpływają one na połowę wszystkich przypadków BOAS.
Oprócz zwężenia zewnętrznego, także wewnętrzny przedsionek nosa jest dodatkowo zwężony ze względu na stosunkowo duże wewnętrzne skrzydło chrząstki nosowej.
U niektórych psów zwężenie może być łagodne, ale u innych może być prawie całkowite, wymuszając na zwierzętach prawie nieprzerwane oddychanie przez jamę ustną.
Małżowiny nosowo-gardłowe
Psy, podobnie jak wszystkie inne ssaki mają małe “półki” kostne w jamie nosowej, nazywane małżowinami nosowymi.
Są one wyścielone błoną śluzową, tworzą dużą powierzchnię i mają wiele interesujących funkcji:
- Ogrzewają i nawilżają wdychane powietrze i chronią płuca przed zimnym i suchym powietrzem.
- Stanowią filtr służący do usuwania patogenów, w tym bakterii, wirusów i kurzu.
- Zapewniają większą powierzchnię dla bodźców węchowych.
U psów te małżowiny są rozległe, dzięki czemu zwierzęta te dysponują doskonałym zmysłem węchu.
Gąbczaste płytki kostne zapewniają również doskonały mechanizm wymiany ciepła organizmu pomagając psom oszczędzać wodę.
Nos psa specjalizuje się w rozpraszaniu ciepła właśnie dzięki małżowinom nosowym.
Są one pokryte silnie unaczynioną błoną śluzową, która chłodzi powietrze przez parowanie podczas wdechu.
Przepływ krwi zarówno przez język, jak i przez nos zwiększa się podczas dyszenia, aby ułatwić wymianę ciepła.
Gruczoł boczny nosa ułatwia ten proces poprzez wydzielanie płynu do przedsionka nosa, zwilżając w ten sposób małżowiny nosowe oraz nasilając parowanie.
Funkcja tych gruczołów jest analogiczna do funkcji gruczołów potowych u ludzi.
Pozwala to na skuteczną termoregulację, a jej ograniczenie ma ogromny wpływ na zdolności termoregulacyjne psów.
Wdychanie i wydychanie powietrza przez nos obserwuje się u zdrowych psów w trakcie spoczynku, gdy temperatura otoczenia wynosi < 26°C oraz u psów biegnących (powoli) w temperaturze ok. 10°C.
U rosnącego zwierzęcia małżowiny rozwijają się i rozszerzają, wypełniając jamę nosową.
Co najważniejsze – ekspansja zatrzymuje się jeszcze przed pokryciem błoną śluzową styku płytek małżowinowych, pozostawiając niewielkie szczeliny powietrzne pomiędzy sąsiednimi płytkami, ułatwiając w ten sposób miejscowy przepływ powietrza.
U psów brachycefalicznych wzrost małżowin u młodego psa utrzymuje się pomimo zahamowania wzrostu środkowej części twarzy, co skutkuje względnie dużymi rozmiarami małżowin.
Powoduje to zwiększony kontakt pomiędzy powierzchniami blaszki śluzowej małżowin, co z kolei utrudnia przepływ powietrza.
W prawidłowych warunkach, u psów z długimi kufami małżowiny nosowe znajdują się w jamie nosowej.
Jednak w przypadku psów brachycefalicznych ze skróconymi czaszkami, wewnątrz nosa nie ma wystarczającej ilości miejsca. Skutkiem tego małżowina sięga do nosogardzieli, co z kolei może powodować blokadę wyzwalającą chrapanie.
Wynicowane kieszonki krtaniowe
Kieszonki krtaniowe zawierają tkankę limfatyczną, która chroni gardło przez infekcjami.
Do ich wynicowania często dochodzi u psów krótkoczaszkowych – na skutek podciśnienia panującego w drogach oddechowych tkanka miękka jest “zasysana” do światła krtani.
Prowadzi to do turbulentnego przepływu powietrza, a w efekcie do głośnego chrapania, czasem nawet po przebudzeniu.
Ponieważ to właśnie wydłużone podniebienie miękkie uznaje się za najczęstszą przyczynę chrapania u psów, chciałabym się na chwilę zatrzymać przy tym zagadnieniu i poruszyć kilka istotnych kwestii, dotyczących rozpoznawania oraz leczenia tej przypadłości.
Objawy zaburzeń podniebienia miękkiego
Niektóre z symptomów mogą być zauważalne natychmiast, podczas gdy inne mogą rozwijać się nieco dłużej, zależnie od wieku zwierzęcia.
Gdy jednak się pojawią, konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii, żeby można było rozpocząć właściwe leczenie.
Objawy zaburzeń podniebienia miękkiego
- trudności w oddychaniu,
- głośny oddech, zwłaszcza podczas fazy wdechu,
- chrapanie,
- prychanie,
- kaszel,
- krztuszenie,
- kichanie wsteczne,
- trudności w połykaniu,
- odruchy wymiotne lub wymioty u niektórych psów (zwłaszcza podczas połykania),
- sinica (niebieskawe zabarwienie języka i dziąseł) wtórnie do zmniejszonego poziomu tlenu,
- udar cieplny,
- nietolerancja wysiłku lub omdlenie po treningu (szczególnie po nadmiernej aktywności, ekscytacji, a także przy zwiększonej temperaturze i wilgotności otoczenia),
- trudności z ssaniem, piciem lub lizaniem,
- zmiana głosu lub trudności z wydawaniem głosu.
- zaburzenia termoregulacji.
Wszystkie te objawy mogą być intensywniejsze przy upalnej lub wilgotnej pogodzie.
Nieleczone wydłużone podniebienie miękkie może spowodować problemy rozwojowe u młodych zwierząt, zapalenie innych tkanek oddechowych, zaburzenia serca, zapaść tchawicy, a nawet śmierć.
Rozpoznawanie zaburzeń podniebienia miękkiego
Odkrycie anomalii dotyczących podniebienia miękkiego może nastąpić w wyniku normalnej, rutynowej oceny lub też z powodu epizodu niewydolności oddechowej albo innych objawów klinicznych, zauważonych przez właściciela zwierzęcia.
Po zauważeniu wady lub objawów lekarz weterynarii przeprowadzi badanie fizykalne.
W celu dokładnej oceny podniebienia i gardła konieczne może być lekkie znieczulenie psa.
Przed podjęciem tej próby lekarz weterynarii najprawdopodobniej wykona badanie krwi i wykona prześwietlenie klatki piersiowej w celu wykrycia ewentualnych problemów z oddychaniem.
Badanie tomografią komputerową obszaru głowy i gardła ujawnia wszelkie defekty tkanek miękkich i stanowi świetną pomoc diagnostyczną.
Znajomość możliwych wad oraz ich umiejscowienie pozwoli z wyprzedzeniem podjąć decyzję dotyczącą opcji leczenia (w tym zabiegu chirurgicznego).
Postępowanie w przypadku zbyt długiego podniebienia miękkiego
Leczenie będzie zależeć od ciężkości stanu Twojego zwierzęcia.
W wielu przypadkach wymagana jest operacja.
Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym; polega on na amputacji części podniebienia miękkiego, która blokuje drogi oddechowe.
Jest to stosunkowo prosta procedura, której wykonanie zajmuje zwykle kilka minut i nie wymaga szycia.
Jeśli niedrożność dróg oddechowych nie jest wystarczająca, aby uzasadnić zabieg chirurgiczny lub też nie ma zgody na operację ze strony właściciela zwierzęcia, lekarz weterynarii może zalecić kontrolowanie stanu zdrowia poprzez:
- utrzymanie prawidłowej wagi psa,
- monitorowanie ćwiczeń,
- ograniczenie stresu,
- unikanie ciepła i zwiększonej wilgotności powietrza (co może oznaczać trzymanie zwierzaka w pomieszczeniach klimatyzowanych w cieplejszych miesiącach).
Z doświadczeń własnych wynika jednak, że leczenie w przypadku wydłużonego podniebienia miękkiego zawsze powinno opierać się na interwencji chirurgicznej.
Jeśli już pojawią się objawy (zwłaszcza u psów brachycefalicznych), leczenie zachowawcze w postaci podawania glikokortykosteroidów, działających przeciwobrzękowo, na dłuższą metę nie przynosi zadowalających efektów.
W większości przypadków prognozy są bardzo dobre.
Wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia u psa długotrwałych problemów rozwojowych lub innych powikłań zdrowotnych.
Długie podniebienie miękkie nie jest jedynym czynnikiem, odpowiedzialnym za powstawanie chrapania u psów.
W rzeczywistości wszystko, co powoduje turbulentny przepływ powietrza w nosie lub gardle, może powodować chrapanie lub parskanie u psa.
Inne przyczyny chrapania
Chrapanie spowodowane przez przeszkodę (niedrożność)
Wszystko, co zwęża drogi oddechowe lub powoduje turbulentny przepływ powietrza, może powodować chrapanie u psów.
Pomimo, iż większość psów ma wyraźne, szerokie otwory nosowe oraz wystarczająco drożne przewody nosowe, w pewnych sytuacjach mogą one zostać tymczasowo zablokowane.
Niedrożność w takich przypadkach może być wynikiem obecności w jamie nosowej ciał obcych, polipów lub nawet guza.
Są to rzadkie przyczyny chrapania, jednak mogą pojawiać się u psów.
Ciała obce
Często zdarza się, że w gardle lub tylnym odcinku jamy nosowej utknie np. kłos zboża, kawałek zabawki, trawa, drzazga z patyka czy inny materiał roślinny, które dostają się do nosa podczas spaceru.
Obecność ciał obcych powoduje częściową lub całkowitą niedrożność przewodu nosowego, co może objawiać się chrapaniem, jednak zwykle towarzyszą temu inne, bardziej nasilone objawy, np. kichanie, nerwowe pocieranie nosa, wypływ z nosa, kichanie wsteczne itp.
Zapalenia dróg oddechowych
W wielu przypadkach zatkany nos jest wynikiem nagromadzenia się śluzu w wyniku infekcji i zapalenia dróg oddechowych.
Polipy i guzy nosa
U psów mogą pojawić się niewielkie, różowe narośla w nosie.
Mogą one osiągnąć rozmiary wystarczające, by utrudnić przepływ powietrza w nosie i powodować chrapanie.
Zmiany rozrostowe dość często wywołują także inne, niepokojące objawy, takie jak:
- kichanie,
- kichanie wsteczne,
- wypływ z nosa (zwykle z jednego nozdrza),
- krwawienia z nosa itp.
Jeśli zauważasz takie symptomy u swojego psa, należy je bezwzględnie skonsultować z lekarzem weterynarii.
Poza wywoływaniem chrapania, mogą one być oznaką nowotworów (zwłaszcza, jeśli chrapanie słyszy się także po obudzeniu psa).
Guzy nosa zwykle dotyczą starszych psów i niektórych określonych ras, takich jak owczarki niemieckie, a leczenie sprowadza się zwykle do zabiegu chirurgicznego usunięcia mas, a w przypadku nowotworów złośliwych – radioterapii i/lub chemioterapii.
Zmiany guzowate wewnątrz gardła
Poza chrapaniem mogą objawiać się także:
- zmianą głosu,
- krztuszeniem,
- świstem oddechowym (zwykle głośnym i szorstkim),
- kichaniem wstecznym,
- odruchami wymiotnymi,
- trudnościami w połykaniu,
- problemami oddechowymi (w zaawansowanym stadium choroby).
Chrapliwy oddech jest spowodowany nadmierną ilością tkanek miękkich w gardle (w tym przypadku tkanki nowotworowej).
Kichanie wsteczne, krztuszenie lub odruch wymiotny mogą wynikać z miejscowego drażnienia tkanek lub wtórnego działania wydzielin.
Trudności w połykaniu pojawiają się na skutek zmniejszenia drożności gardła.
Chrapanie spowodowane infekcjami
Przy infekcjach górnych dróg oddechowych dość często dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych, obrzęku błony śluzowej nosa, gardła i krtani, czasem także tchawicy, nierzadko powiększenia migdałów.
Wszystkie te zmiany zwężają wejście do dróg oddechowych.
Kaszel kennelowy (zakaźne zapalenie tchawicy i oskrzeli psów)
Może wywołać stan zapalny, spowodować zablokowanie dróg oddechowych oraz przejściowe chrapanie.
W takim przypadku powinno ono ustąpić, gdy pies wyzdrowieje.
Najbardziej wyraźnym objawem jest jednak suchy, gwałtowny, napadowy kaszel, po którym często dochodzi do krztuszenia się oraz odruchów wymiotnych.
Migdałki są powiększone i zaczerwienione.
Kaszel nasila się podczas wysiłku fizycznego, ale może być także wyzwalany silnym pobudzeniem emocjonalnym, zmianą temperatury oraz wilgotności powietrza lub pociąganiem za obrożę.
Objawom tym często towarzyszy skąpy, surowiczo-śluzowy wypływ z nosa i worków spojówkowych.
Przeziębienie u psa
Podobne do “ludzkiego” przeziębienie u psa występuje rzadko, jednak katar również może być źródłem dziwnych odgłosów, wydawanych przez psa.
Kichanie, kichanie wsteczne, chrapliwy oddech czy krztuszenie może współwystępować z wydzieliną z nosa.
Katar może być wywołany infekcją nosa lub stanem zapalnym oka, np. zapaleniem spojówek.
Może to również być objaw alergii.
Jeśli wydzielina z nosa nie zmniejsza się i nie ustępuje, Twój pies próbuje wymiotować lub wymiotuje, występuje u niego silne łzawienie lub ataki kichania, koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii.
W większości przypadków jest ona oznaką infekcji, ale może być również objawem poważniejszych problemów.
Infekcja grzybicza: aspergiloza
Jest to choroba, która występuje zarówno u ludzi, jak i u zwierząt.
Wywołuje ona grzybicze zapalenie jam nosowych, a najczęstszym czynnikiem sprawczym są grzyby z rodzaju Aspergillus fumigatus.
Objawy kliniczne uzależnione są od zaawansowania procesu chorobowego.
Najczęściej obserwowane są:
- jednostronny lub obustronny wypływ z nosa u różnym charakterze (np. śluzowy, śluzowo-ropny lub krwisty),
- krwawienie z nosa,
- kichanie,
- świst nosowy,
- bolesność okolicy nosa podczas omacywania,
- depigmentacja i maceracja skóry lusterka nosa,
- zmiana zapachu wydychanego powietrza,
- oddychanie przez otwartą jamę ustną,
- duszność,
- łzawienie,
- deformacja okolicy trzewioczaszki
- apatia,
- spadek apetytu zwierzęcia.
Infekcje u psów brachycefalicznych
U psów brachycefalicznych wszelkie infekcje w obrębie jamy nosowej i gardła mogą mieć bardziej nasilony przebieg, niż ma to miejsce u psów długoczaszkowych.
Jak wspominałam – w jamie nosowej i w gardle psów z krótką mordką nie ma zbyt wiele miejsca, toteż w przypadku jakiejkolwiek infekcji lub też urazu opuchnięte tkanki mogą znacznie pogorszyć oddychanie, a choroba manifestuje się w bardziej dokuczliwy dla psa sposób.
Chrapanie spowodowane alergią
Niektóre psy rozwijają alergie, które objawiają się kichaniem, wydzieliną z nosa i/ lub chrapaniem.
Dzieje się tak, gdy alergeny są wdychane i powodują miejscowe zapalenie błony śluzowej.
Tego rodzaju alergie są w rzeczywistości mniej powszechne, niż można się spodziewać. Wynika to z faktu, że alergie u psów częściej objawiają się w formie zaburzeń dermatologicznych (swędzenie, zmiany skórne itp.), niż w postaci kataru siennego, na który cierpią ludzie.
Niemniej jednak alergia może wpływać na drogi oddechowe psa i powodować chrapanie z powodu obrzęku tkanek jamy ustnej i gardła.
Często towarzyszy temu wyraźna i wodnista wydzielina z nosa.
Pies może być uczulony na kurz, pyłki lub dym papierosowy, które same w sobie mogą być przyczyną chrapania.
Środki przeciwalergiczne mogą być pomocne w zlikwidowaniu tego problemu, ale postępowanie powinno się opierać przede wszystkim na unikaniu alergenów wywołujących objawy kliniczne.
Chrapanie spowodowane przez czynniki drażniące
Psy mają niebywale wrażliwy węch, który zawdzięczają między innymi wyrafinowanemu układowi małżowin nosowych.
Małżowiny obleczone są wilgotnymi błonami śluzowymi, które pochłaniają cząsteczki zapachu.
Niestety ta duża powierzchnia kontaktu sprawia, że nos psa jest szczególnie wrażliwy na wdychane substancje drażniące.
Środki drażniące mogą być rozmaite – od oczywistych irytantów, takich jak dym papierosowy lub kurz, do mniej oczywistych, takie jak świece zapachowe, odświeżacze powietrza, rozproszone olejki eteryczne czy perfumy.
Wszystko, co pogarsza delikatny nos psa, powoduje zapalenie i może prowadzić do kichania lub chrapania.
Najgorsze jednak spośród tych czynników jest narażanie pupila na wdychanie dymu papierosowego.
Psy także – podobnie jak ludzie – bywają biernymi palaczami, a przez to są bardziej predysponowane nie tylko do chrapania, ale także bardziej narażone są na rozwój alergii, infekcji dróg oddechowych, a nawet procesów nowotworowych.
Astma u psa
Astma jest jedną z przyczyn chrapania u zwierząt domowych, choć z reguły astma dotyczy kotów.
Może być spowodowana wieloma przyczynami – niekorzystnym wpływem czynników środowiskowych, wdychaniem dymu papierosowego, zespołem brachycefalicznym, alergiami, niewydolnością serca, i wieloma innymi.
Ataki astmy wyrażają się w postaci oczywistego duszenia się:
pies obniża głowę i wyciąga szyję, otwiera jamę ustną próbując złapać powietrze.
Atak astmy jest stanem zagrażającym życiu, dlatego wymaga ścisłej opieki weterynaryjnej.
Chrapanie w przypadku astmy jest najprawdopodobniej najmniej istotnym spośród wszystkich objawów.
Chrapanie spowodowane nadwagą
Inną przyczyną chrapania – nawet dosyć częstą – u psów może być nadwaga.
Kiedy zwierzę ma nadwagę lub jest chorobliwie otyłe, w jego gardle może gromadzić się tkanka tłuszczowa w nadmiarze.
Uciska ona na drogi oddechowe i powoduje chrapanie.
Więcej tkanki wokół gardła oznacza większe ryzyko zwężenia dróg oddechowych, co może być bardzo niebezpieczne, zwłaszcza, jeśli u psa dojdzie do zapadnięcia krtani lub tchawicy.
Otyłość powoduje jednak o wiele więcej problemów niż tylko chrapanie, co jest wystarczającym powodem, by wprowadzić dietę odchudzającą i sprawić, by pies stracił kilka kilogramów.
Chrapanie spowodowane problemami dentystycznymi
W wyjaśnieniu pochodzenia chrapania u psa bierze się również pod uwagę pewne stany chorobowe dotyczące jamy ustnej.
Przykładem może być ropień zęba, który penetruje do kanałów zatok nosowych, blokując w ten sposób przepływ powietrza i wywołując chrapanie.
Tego rodzaju nieprawidłowości wymagają poważniejszej interwencji chirurgicznej oraz kuracji antybiotykowej.
Chrapanie wywołane lekami
Innym powodem chrapania u psa mogą być leki.
Niektóre z nich mają pewne działania niepożądane, które mogą sprowokować pojawienie się nieprawidłowych odgłosów.
Czasem możesz zauważyć, że Twój pies zaczął chrapać dopiero po rozpoczęciu kuracji jakimś lekiem. Może tak być, ponieważ efekty uboczne lub działania niepożądane niektórych medykamentów mogą wpływać na motorykę i funkcjonowanie górnych dróg oddechowych.
Efektem tego może być zwiotczenie mięśni i rozluźnienie gardła, co sprzyja napadom chrapania.
Do typowych leków, które mogą wywołać chrapanie należą między innymi:
- leki przeciwhistaminowe,
- leki przeciwbólowe,
- leki zwiotczające mięśnie,
- środki uspokajające.
Problem chrapania zwykle ustępuje po odstawieniu terapeutyków.
Chrapanie wywołane zaburzeniami metabolicznymi lub neurologicznymi
Niedoczynność tarczycy
Wbrew pozorom, chrapanie może mieć wiele wspólnego z tarczycą, nierzadko stanowi bowiem jeden z objawów niedoczynności tarczycy.
Choroba ta jest wynikiem niedostatecznej produkcji lub wydzielania hormonów tarczycowych, a manifestuje się najczęściej objawami dermatologicznymi oraz kardiologicznymi.
Ponieważ jednak hormony tarczycy wpływają na cały organizm, inne symptomy niedoczynności tego gruczołu zwykle również są obecne.
Mogą to być między innymi:
- nadwaga lub otyłość,
- zaburzenia cyklu rujowego u suk,
- spadek libido u samców,
- zaburzenia zachowania (spadek aktywności, apatia),
- chrapliwy oddech.
Uszkodzenie nerwów
Chrapanie może być spowodowane utratą nerwowej kontroli gardła i podniebienia miękkiego, zwłaszcza w wyniku uszkodzenia nerwów np. przez udar mózgu, nowotwory itp.
Chrapanie bez powodu
U wielu chrapiących, zdrowych, szczupłych psów nie udaje się znaleźć przyczyny chrapania.
Jest to cecha, z którą niektóre psy żyją, trochę tak, jak ludzie.
Pozycja psa podczas spania
Inną, nieszkodliwą przyczyną chrapania może być pozycja psa podczas spania.
Pewne psy lubią spać na plecach, więc ich język blokuje częściowo ruch powietrza w drogach oddechowych.
W takiej sytuacji zmiana pozycji zwierzaka może pomóc w zatrzymaniu chrapania.
Niektórzy hodowcy zalecają również stosowanie nawilżacza, który zwiększa wilgotność powietrza i pomaga psom lepiej spać.
Konsekwencje chrapania psa
Na pewno słyszałeś, że chrapanie u ludzi może doprowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. Może to również dotyczyć niektórych zwierząt.
Ludzie, którzy głośno chrapią często predysponowani są do bezdechu sennego, czyli zaburzenia, w którym na krótko przestaje się oddychać.
Jest to niepokojące, ponieważ podczas tych kilku kilkunastu sekund braku wentylacji dochodzi do spadku wysycenia krwi tlenem.
Psy także doświadczają tego stanu, choć u nich na szczęście zdarza się to zdecydowanie rzadziej, niż u ludzi. Mimo to bezdech senny jest groźnym objawem, wymagającym stanowczej interwencji lekarskiej.
Bezdech senny u psów (towarzyszący chrapaniu) może być związany z wysokim ciśnieniem krwi.
Niestety, nie ma zbyt wielu badań dotyczących wpływu chrapania na stan zdrowia zwierząt, a stany takie, jak bezdech senny są rzadkie u psów.
Jak radzić sobie z chrapaniem u psa?
Nie ma gwarancji, że jakiekolwiek działania pomogą zmniejszyć nasilenie chrapania u psa, jednak kilka rzeczy może mieć znaczenie w jego ograniczeniu.
Chirurgia dróg oddechowych
Jeśli problem Twojego psa sprowadza się do kształtu trzewioczaszki, długości podniebienia miękkiego czy wynicowania kieszonek krtaniowych, operacja może być konieczna.
Zabieg skrócenia podniebienia miękkiego polega na takim jego przycięciu, by usunąć go z wejścia do krtani, zmniejszyć wibracje oraz złagodzić lub zapobiec chrapaniu u psa.
Jeśli chirurg usunie zbyt dużą ilość tkanki, zwierz jest narażony na przedostawanie się pokarmu lub płynu do nosa, a nawet zachłyśnięcia się.
To ostatnie jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ może doprowadzić do stanu zagrażającego życiu, jakim jest zachłystowe zapalenie płuc.
Dlatego zabieg ten powinien przeprowadzać doświadczony chirurg.
Antybiotyki (w razie konieczności)
Jeśli pies chrapie z powodu infekcji gardła, zastosowanie antybiotyków może być uzasadnione.
Ze względu na ryzyko wywołania oporności na antybiotyki, wielu lekarzy niechętnie przepisuje antybiotyki, chyba że pies bardzo źle sobie radzi.
Dobra wiadomość jest taka, że u większości psów obywa się zwykle bez antybiotykoterapii (chyba, że pacjent ma upośledzony układ odpornościowy).
Glikokortykosteroidy (w razie potrzeby)
Jeśli weterynarz podejrzewa alergię, może zasugerować kilka leków przeciwzapalnych, takich jak glikokortykosteroidy czy leki przeciwhistaminowe.
To nie tylko wyłącza reakcję alergiczną, ale także zmniejsza stan zapalny.
Jednak sterydy mają swoje skutki uboczne, takie jak nadmierne pragnienie czy głód.
Mogą również powodować problemy, takie jak zespół Cushinga lub cukrzyca, jeśli są podawane przez długi czas.
Niestety, leki przeciwhistaminowe dają rozczarowujące wyniki u psów.
Ograniczenie kontaktu z alergenami
Istnieje kilka innych sztuczek, których możesz użyć, by powstrzymać chrapanie psa.
- Jeśli uważasz, że winna jest alergia, często pierz legowisko.
- Psa zabieraj na spacery w miejsca, gdzie poziom pyłków jest najniższy oraz natężenie ruchu najmniejsze.
- Jeśli czynniki drażniące przeszkadzają Twojemu psu, powodując stany zapalne i chrapanie, spróbuj oczyścić jego otoczenie.
Dokładnie wyczyść psią pościel, codziennie odkurzaj, usuń świece zapachowe, odświeżacze powietrza czy kadzidełka z domu. - Najlepiej rzuć palenie.
Nawet palenie poza domem może powodować problemy jako potencjalny czynnik drażniący, ponieważ ubrania, skóra i włosy przesiąkają dymem, który Twój pies z całą pewnością wyczuje.
Rinoskopia to badanie endoskopowe wykonywane przez nos psa
Rinoskopia może pomóc w wykryciu blokad i umożliwić pobranie próbek do analizy.
Jeśli obecne są ciała obce, np. trawa, możliwe jest jej usunięcie endoskopowe i rozwiązanie problemu praktycznie natychmiast.
Zmniejszenie masy ciała psa
Jeśli pies nie jest szczupły, możesz mu pomóc zrzucić kilka kilogramów za pomocą odpowiedniej diety oraz ćwiczeń.
W niektórych przypadkach może to rozwiązać problem chrapania bez żadnych dodatkowych działań.
Wartością dodaną jest to, że zwierzak poczuje się lepiej, będzie bardziej aktywny, poprawi się jego ogólny stan zdrowia i Twój pies będzie żył dłużej.
Zmiana pozycji do spania psa
Pomocne może być dostosowanie pozycji, w której pies śpi.
Jednym z lepszych rozwiązań – w przypadku łagodnego chrapania – jest zachęcanie psa do spania w pozycji mostkowej, najlepiej z wyprostowaną szyją, zamiast spania na plecach.
Okrągłe lub owalne legowisko dla psa jest do tego idealne.
Niektórzy opiekunowie psów uważają, że posłanie z podniesioną, wyściełaną krawędzią pomaga, ponieważ zachęca psa do układania głowy w pozycji uniesionej.
Nawilżacz
Upewnij się, że w pomieszczeniu nie jest zbyt gorąco, ponieważ to wysusza śluzówki w jamie nosowej i zwiększają prawdopodobieństwo chrapania.
Korzystanie z nawilżacza jest dobrym pomysłem, ponieważ zapobiega on przesuszeniu błon śluzowych, przez co ogranicza ich podrażnienie.
Palenie na zewnątrz
Dym papierosowy zdecydowanie drażni drogi oddechowe i płuca psa i dodatkowo może wyzwalać chrapanie.
Jeśli jesteś palaczem i jeśli nie zamierzasz rzucić nałogu w najbliższym czasie – dobrym rozwiązaniem jest palenie na zewnątrz.
Warto to zrobić nie tylko z powodu chrapania, ale także by zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworu u zwierzęcia.
Badanie opublikowane w 1998 roku wykazało, że u psów żyjących z palaczami występuje zwiększone ryzyko raka.
Kiedy zabrać psa do lekarza weterynarii?
Chrapanie nie jest wyłącznie “przypadłością”, która zdarza się naszemu pupilowi.
Może ono być objawem groźnych nieprawidłowości lub chorób, dlatego zawsze należy poinformować lekarza weterynarii o słyszanych od psa odgłosach.
Czasem rzeczywiście epizody chrapania mogą być zupełnie nieistotne klinicznie, jednak jeśli tego nie zbadamy, nie będziemy mieli pewności.
Kiedy szczególnie należy skontrolować pupila?
- Jeśli Twój pies należy do ras brachycefalicznych, bądź czujny, ponieważ chrapanie może być zwiastunem zespołu oddechowego psów krótkoczaszkowych.
Syndrom ten związany jest z występowaniem zaburzeń oddechowych, co skutkuje niedotlenieniem psa oraz innymi poważnymi konsekwencjami. - Jeśli pies nigdy nie chrapał, a nagle zaczął – należy to sprawdzić.
Przyczyną może być infekcja w obrębie nosa lub gardła.
Jeśli pies zaczął nagle chrapać, konieczne jest obserwowanie zwierzaka.
Najczęściej, równolegle z problemami oddechowymi obserwuje się inne objawy – osłabienie, bladość błon śluzowych, depresję.
W przypadku alergicznego obrzęku krtani pies sapie i dusi się, co jest stanem ostrym i niebezpiecznym.
Wymaga natychmiastowej wizyty u lekarza, a do momentu kiedy nie zidentyfikuje się alergenów, pies jest w niebezpieczeństwie. - Zabierz psa do lekarza, jeśli chrapie on także po przebudzeniu lub ma trudności z oddychaniem.
Sugerowane mogą być leki, operacja lub zmiana stylu życia, które mogą pomóc w złagodzeniu problemów. - Jeśli zaobserwowałeś u psa bezdech senny.
Najczęściej cierpią psy z krótkimi i zadartymi noskami, jak buldożki, boksery, mopsy, japoński chin.
Jeśli taki psiak dodatkowo prycha i chrząka bez przerwy jak najszybciej pokaż pupila lekarzowi, który sprawdzi czy jest to normalne (najczęściej jest to związane z przyrostem masy ciała i przeciążeniem mięśnia sercowego). - Pamiętaj, jeśli chrapanie nie jest typowe dla Twojego pupila lub też nasila się, ważne jest, by zbadał go lekarz.
W międzyczasie możesz podjąć wspomniane wyżej kroki, by zmniejszyć chrapanie. - Jeśli oprócz chrapania obecne są także inne objawy, jak np. duszność, świszczący oddech, kichanie, wypływ z nosa, apatia, brak apetytu czy niechęć do ruchu.
Podsumowanie
Istnieje taka teoria, że chrapiące psy są idealnymi towarzyszami dla osób starszych i samotnych.
Taka osoba nawet we śnie słyszy swojego przyjaciela, co ma pozytywny wpływ na psychikę.
Jednak czy równie pozytywny wpływ chrapanie wywiera na chrapiącego?
Nie do końca.
Po głębokim, spokojnym śnie wszyscy czują się dobrze, a psy w tym względzie nie są wyjątkiem.
Nie potrzeba wielu nieprzespanych nocy, aby wywołać zmęczenie, drażliwy nastrój i brak koncentracji.
Dobry sen jest ważny dla zdrowia każdego, zarówno człowieka, jak i dla psa.
Dlatego też jeśli chrapanie u Twojego psa pojawiło się nagle lub wpływa na jego lub Twoją jakość snu – skontaktuj się z lekarzem weterynarii.
Przewlekłe lub nagłe chrapanie, świszczący oddech lub charczenie mogą być symptomami leżącej głębiej choroby podstawowej, której szybkie wykrycie (między innymi dzięki takiemu “niewinnemu” objawowi, jakim jest chrapanie) niejednokrotnie pozwala uniknąć bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych.
od statniego kontaktu dużo się zmieniło,po 11latach odszedł BIM w wieku ok14 lat,dwa miesiące temu adoptowalem 8-9 letniego PLACZKA/Azyl Łódź/ w czasie pierwszej morfologii AP 651 po miesiącu ALP/nie wiem czy samo 917,reszta jak na jego wiek dobre/całe swoje życie to schronisko/30.05 kolejna morfologia +USg,moje pytanie. Na co zwrócić szczególną uwagę
Dzień dobry.
Bardzo mi przykro z powodu śmierci Pańskiego pupila. Cieszę się jednak, że postanowił Pan dać kochający i troskliwy dom dla innego pieska. Jeśli chodzi o fosfatazę zasadową, parametr ten ma trzy frakcje – wątrobową, jelitową i kostną. W oznaczeniach biochemicznych nie da się tych frakcji rozdzielić, dlatego podniesioną fosfatazę analizujemy w oparciu o stan zwierzęcia i pozostałe wyniki badań. Oprócz problemów z wątrobą (jednak myślę, że to można wykluczyć, skoro TYLKO fosfataza jest podniesiona), enzym ten podnosi się u psów, które mają problemy z funkcjonowaniem stawów, mają zwyrodnienia stawowe, problemy z kręgosłupem, problemy stomatologiczne, a także u zwierząt cierpiących z powodu przewlekłych biegunek, IBD. Przy okazji wykonywania kolejnego badania, warto poprosić dodatkowo o badanie kliniczne pupila, sprawdzenie jamy ustnej, sprawdzenie ruchomości stawów, odruchów, to z pewnością również pomoże w ustaleniu, dlaczego ten parametr jest tak podniesiony.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.
30.05,jestem umówiony Pod Koniem/łodz/usg i badanie krwi,nie robić tych badań ,jezeli nie to jakie
chcę jeszcze dodać ze ma kamień nazębny ale ze wzgłedu na JEGO wiek i konieczność znieczulenia ogólnego/usuniecie kamienia nazębnego/wstrzymałem sie chwilowo to jeżeli można to jaką podjąć kolejność /badań,zabiegów/by MU pomóc a nie szkodzić.Miłego Dnia,Zdrowiaaaaaaaa,PŁACZEK i ja
Dzień dobry.
Kamień nazębny dość mocno przeszkadza w codziennym życiu, może być przyczyną chorób przyzębia i przyczyniać się do ciągłego pogarszania się zdrowia pupila – wszak z każdym kęsem pożywienia, do organizmu dostarczane są ogromne ilości bakterii. Mówiąc wprost, pupil nie będzie młodszy, zatem nie odkładałabym zabiegu w nieskończoność. Jeśli chodzi o przygotowanie pacjenta do zabiegu, podstawą jest aktualne badanie krwi (które Pan już wykonał), u pacjentów powyżej 7 roku życia warto też wykonać badanie kardiologiczne. Bezpieczeństwo zabiegu jest większe, jeśli nad przebiegiem znieczulenia czuwa anestezjolog, a sam zabieg odbywa się w znieczuleniu wziewnym. W czasie zabiegu stomatologicznego warto wykonać zdjęcia RTG stomatologiczne, aby ocenić także korzenie zębów oraz otaczającą je kość.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.