Koty chorują, a przy tym są mistrzami w ukrywaniu objawów. Poza tym choroby kotów czasami bywają trudne do wykrycia w pierwszym stadium. Dlatego często zdarza się, że opiekunowie zbyt późno docierają z pupilem do weterynarza. Warto zatem obserwować futrzaka na co dzień, aby nie przegapić pojawiających się symptomów schorzeń.
Chory kot sam się nie wyleczy
Niektórym osobom wydaje się, że koty to okazy zdrowia, bo przecież czasami żyją dłużej niż psy i zawsze spadają na cztery łapy. Faktycznie mają silne geny przetrwania i znakomitą zdolność adaptacji do nowego otoczenia, a zarazem są bystre i bardzo zwinne. Niektóre mruczki osiągają wiek 20 lat. Niestety z ich stanem zdrowia bywa różnie. Wiele zależy od rasy, trybu życia czy sposobu karmienia. Koty wymagają bezpiecznego schronienia i dobrej, mądrej opieki. Warto też zastanowić się nad sensem wypuszczania mruczka na zewnątrz. Poza domem nie tylko łatwo może złapać jakiegoś pasożyta, ale także wpaść pod samochód. W każdym razie każdy kot potrzebuje systematycznie przeprowadzanej kontroli stanu zdrowia. Dotyczy to nawet ras uznawanych za najmniej chorowite jak maine coon, kota bengalskiego czy syberyjskiego. Jednak przede wszystkim należy sobie uświadomić, że te urocze zwierzęta mogą cierpieć z powodu różnych dolegliwości, a niektóre choroby kotów stanowią poważne zagrożenie dla życia. Jak też już wcześniej wspomniano wielu opiekunów nie dostrzega w odpowiednim czasie objawów albo je bagatelizuje. Oczywiście bywa i tak, że mruczek ma kaprysy, a brak apetytu nie oznacza rozwijającego się schorzenia. Natomiast każda zmiana zachowania kota powinna skłonić właściciela do pójścia z nim do weterynarza. Zwierzę nie powie przecież, że coś go boli lub źle się czuje. Dlatego warto obserwować swojego pupila.
Dlaczego koty chorują? Najczęstsze przyczyny
Choroby kotów mogą mieć różne podłoże. Niektórym schorzeniom łatwo zapobiec, na inne niestety człowiek nie ma większego wpływu. Jakie kwestie okazują się decydujące?
Przyczyny genetyczne
Bez wątpienia każdy opiekun kota powinien zapoznać się z informacjami na temat schorzeń, które są typowe dla danej rasy. Oczywiście skłonność do występowania chorób genetycznych nie oznacza, że każdy osobnik doświadczy określonych zaburzeń, natomiast znajduje się w grupie ryzyka. Należy podkreślić, że ciągle prowadzi się badania, ponieważ nawet 2/3 chorób genetycznych u kotów nie zostało w pełni rozpoznanych. Jednocześnie dzięki badaniom łatwiej dobierać pary w hodowlach, co minimalizuje możliwość pojawienia się określonych nieprawidłowości. Dlatego też tak ważne, aby kota rasowego brać wyłącznie z legalnie działających hodowli, w których restrykcyjnie przestrzega się zakazu rozmnażania osobników chorych i przeprowadza diagnostykę w celu wykrycia ewentualnych problemów genetycznych.
Wirusy
Na choroby wirusowe szczególnie narażone są koty wychodzące oraz te, które nie zostały zaszczepione. Tego rodzaju schorzenia mogą mieć ostry lub przewlekły przebieg. Zdarzają się również choroby o nietypowym przebiegu, które skutkują spadkiem odporności.
Bakterie
Zakażenie bakteryjne dość często dołącza się do infekcji wirusowej, co automatycznie skutkuje zaostrzeniem objawów i zarazem komplikuje proces leczenia. Groźne powikłania bakteryjne występują np. przy kocim katarze. Wtedy istnieje ryzyko pojawienia się zapalenia płuc, ale też stanów zapalnych jamy ustnej, spojówek i rogówki. Jednak u kotów (szczególnie samic) często występują także samoistne infekcje bakteryjne układu moczowego. Warto zatem regularnie przeprowadzać kontrolne badania jakości moczu.
Pasożyty
Wbrew pozorom nie tylko wychodzące koty mają kontakt z pasożytami. W ziemi znajdują się np. cysty lamblii i jaja glisty kociej, które mogą zostać przeniesione do domu na butach przez człowieka. Młode kociaki zarażają się podczas karmienia, jeżeli ich matka ma jakieś robaki. Ogromne zagrożenie stanowią pchły i wszoły, które są pośrednimi żywicielami tasiemca. Z kolei u zwierząt często przebywających poza domem dochodzi do zarażenia poprzez napicie się wody z kałuży albo zjedzenie upolowanego gryzonia, który ma pasożyty. Jednak problem nie dotyczy wyłącznie pasożytów wewnętrznych, ponieważ sporym zagrożeniem dla zdrowia okazują się kleszcze, tak masowo występujące w ostatnich latach. Z tymi pajęczakami kot może się zetknąć nawet w ogrodzie przydomowym.
Zakażenia grzybicze
Koty czasami przenoszą miedzy sobą chorobotwórcze grzyby, które wywołują określone dolegliwości. Przy okazji należy zaznaczyć, że także ludzie zarażają się grzybicą od swoich pupili. W wielu przypadkach można zapobiegać problemom poprzez dbanie o higienę kota, a także dokładne czyszczenie jego legowiska. Warto przy tym pamiętać, że na atak grzybów narażone są szczególnie osobniki z mocno osłabionym układem immunologicznym. Często to zatem starsze koty albo już dotknięte jakąś chorobą.
Nieodpowiednia dieta
Mimo że koty bywają dość wybredne, to i tak trzeba uważać, aby nie popełniać błędów żywieniowych. Karmienie mruczącego pupila jedynie na pozór wydaje się proste. Nadal wiele osób sądzi, że mleko to idealny napój dla kota. Poniekąd tak, ale wyłącznie dla kociąt pijących mleko matki. Natomiast po odstawieniu i przejściu na inny pokarm gwałtownie maleje ilość i aktywność laktazy, czyli enzymu umożliwiającego prawidłowe trawienie cukru mlecznego (notabene podobne zjawisko ma miejsce u ludzi). Dorosłe koty nie powinny w ogóle dostawać mleka, aby ich nie narażać na biegunki, ale też alergie. To może ryby? Przecież koty je uwielbiają. Oczywiście to cenne źródło kwasów Omega 3 i białka, ale absolutnie niedozwolone okazują się ryby surowe. Jeszcze gorzej, gdy są z wód o wysokim poziomie zanieczyszczenia albo lekko nadpsute, ponieważ takie zawierają enzym niszczący witaminę B1. Koty bywają łasuchami, więc aż kusi, aby podzielić się z nimi kawałkiem czekolady lub ciastka. To błąd, który stwarza realne zagrożenie życia. Teobromina w czekoladzie jest trująca nawet w niewielkich dawkach. Podobnie zdrowy dla ludzi, ale zabójczy dla kotów ksylitol może spowodować poważne uszkodzenia wątroby. Jednak w kwestiach żywieniowych należy zwrócić uwagę nie tylko na szkodliwość niektórych produktów dla mruczących pupili. Coraz częściej do weterynarzy trafiają zwierzęta ze sporą nadwagą. Oczywiście nie chodzi w tym wypadku o problemy natury estetycznej, ale o choroby kotów, które wprost wynikają z otyłości. Dlatego opiekun nie może dopuszczać do przekarmiania, tym bardziej że koty domowe niekoniecznie prowadzą aktywny tryb życia. Warto nawet przyjrzeć się składowi karmy, ponieważ w ofercie rynkowej zdarzają się wypełnione węglowodanami i z niską zawartością białka, co zdrowia pupilowi nie da.
Stres
Różnego rodzaju czynniki stresujące to kolejna przyczyna pojawienia się schorzeń u kotów. Należy od razu zaznaczyć, że problemy pojawiają się w razie długotrwale utrzymującego napięcia czy ekspozycji na uciążliwe bodźce. Początkowe symptomy stresu mogą nawet umknąć uwadze, ale to kluczowe, aby jak najszybciej wyłapać niepokojące zachowania. Dzięki temu może uda się zapobiec rozwojowi naprawdę poważnych schorzeń.
Urazy
Choroby kotów mogą także wynikać z urazów, szczególnie tych nieodpowiednio leczonych. Zdarza się, że dochodzi wtedy do zakażeń bakteryjnych albo w ranie pojawiają się pasożyty, co bez wątpienia stwarza zagrożenie dla zdrowia pupila.
Najczęściej występujące choroby kotów
Koty chorują, chociaż zdarza się, że niektóre osobniki niemal przez całe życie cieszą się doskonałym zdrowiem, wspaniałą kondycją i żyją długo. Podobnie jest przecież z ludźmi – jedni ciągle narzekają na jakieś schorzenia, a inni nawet przeziębienia nie łapią. Dobrze funkcjonujący układ immunologiczny z pewnością minimalizuje ryzyko wystąpienia chorób. Warto jednak wiedzieć, co może przytrafić się mruczącemu pupilowi. Choroby wirusowe i wywołane bakteriami U kotowatych to bardzo powszechny problem. Często też przy infekcjach wirusowych dochodzi do nadkażeń bakteryjnych, więc nigdy nie należy bagatelizować niepokojących objawów, ale od razu wziąć pupila do weterynarza. Im szybciej podejmuje się konkretne leczenie, tym większe szanse na wyzdrowienie (lub maksymalne przedłużenie życia przy chorobach nieuleczalnych).
1. Koci katar
To zwyczajowa nazwa zapalenia nosa i tchawicy, za które odpowiadają reowirusy, kaliciwirusy i herpeswirusy. Chory kot ma gorączkę, kicha i pojawia się wydzielina z nosa i oczu. Schorzenie jest bardzo powszechne wśród zwierząt bezdomnych, ale również tych nieodpowiednio żywionych i zestresowanych. Na koci katar zapadają przede wszystkim młode kociaki. Warto pamiętać, że z reguły dochodzi do jednoczesnego zakażenia bakteryjnego chlamydią i mykoplazmą. W związku z tym w procesie leczenia niezbędne okazuje się podanie nie tylko środków przeciwzapalnych, przeciwgorączkowych i rozszerzających oskrzela, ale też antybiotyków. Choroba jest niebezpieczna, ponieważ może prowadzić do ślepoty.
2. Herpeswiroza
Choroba kotów wywołana przez wirusy z rodziny Herpeswirus, która daje bardzo podobne symptomy jak przy kocim katarze. Cechuje się wyjątkowo wysoką zachorowalnością, o czym powinni pamiętać opiekunowie większej grupy kotów. Na szczęście poziom śmiertelności jest niski. Chorują zarówno młode, jak i starsze osobniki.
3. Panleukopenia
To wyjątkowo zaraźliwa choroba spowodowana przez wirus FPV, nazywana także kocim tyfusem. Atakuje przede wszystkim młode koty. Objawia się wymiotami i biegunką, co prowadzi do mocnego odwodnienia organizmu. Często dochodzi do apatii, letargu, a śmiertelność jest dość wysoka. Dlatego warto pamiętać o szczepieniu kociąt.
4. Białaczka
Źródłem zakażenia jest wirus FeLV z rodziny Retroviridae o właściwościach onkogennych, który występuje w mleku karmiącej kocicy, moczu, kale i ślinie. Choroba rozpowszechniona jest zwłaszcza wśród kotów bezdomnych, sporadycznie pojawia się u kotów domowych niewychodzących. Zarażone osobniki powinny być odizolowane od innych kotów. Zwierzęta z białaczką żyją średnio 4 lata, często dochodzi do rozwoju chłoniaka.
5. FIV
To inaczej koci AIDS, ponieważ choroba prowadzi do zaburzenia działania układu odpornościowego, a w konsekwencji do spadku masy ciała, wysokiej podatności na infekcje, stanów zapalnych w jamie ustnej, a także niewydolności nerek. Występuje przede wszystkim wśród zwierząt bezdomnych. Ma charakter nieuleczalny, a kot zarażony wirusem jest nosicielem do końca życia. Warto podkreślić, że objawy FIV czasami pojawiają się dopiero kilka lat po zakażeniu. Choroba uaktywnia się np. w wyniku stresu lub osłabienia spowodowanego infekcją.
6. Zakaźne zapalenie otrzewnej – FIP
Chorobę wywołuje koronawirus, a jej charakter okazuje się dość podstępny. Przypuszcza się, że nawet u 40% nosicieli wirusa nigdy nie dochodzi do rozwoju FIP. Innymi słowy – zarażają inne koty, ale same nie mają żadnych objawów. Wiele zależy od trybu życia i diety. Im gorsze warunki higieniczne, tym większe ryzyko pełnoobjawowego FIP. W formie bezwysiękowej pojawiają się guzy w jamie brzusznej oraz w obrębie układu nerwowego. Z kolei forma wysiękowa charakteryzuje się dużą ilością płynu wysiękowego w jamie brzusznej (czasami też w klatce piersiowej). Kot również gorączkuje i ma osłabiony apetyt. Choroba często prowadzi do całkowitego wyniszczenia organizmu i śmierci zwierzęcia. Niestety nadal brakuje skutecznej szczepionki na FIP.
7. Wścieklizna
Okazuje się, że niezaszczepiony kot może również zarazić się wirusem wścieklizny. Jest to niestety wyrok śmierci dla zwierzaka.
8. Chlamydioza
Wśród chorób kotów wywołanych bakteriami najpowszechniejsza jest właśnie chlamydioza. Charakteryzuje się przewlekłym zapaleniem spojówek. Czasami pojawia się także zapalenie krtani lub płuc. Schorzenie to często towarzyszy kociemu katarowi.
Pasożytnicze choroby kotów
Na pasożyty narażone są przede wszystkim koty chore i zaniedbane, ale nawet te otoczone jak najlepszą opieką i niewychodzące z domu mogą złapać nieproszonego gościa. W wyniku zetknięcia z pasożytem zewnętrznym lub wewnętrznym dochodzi do rozwoju niebezpiecznych dolegliwości.
1. Świerzbowiec uszny
Na atak świerzbowca narażone są zwłaszcza młode osobniki, a jego konsekwencją okazje się zapalenie przewodów słuchowych zewnętrznych. Kot odczuwa intensywne swędzenie, więc potrząsa głową i mocno drapie się koło uszu. Prowadzi to oczywiście do zaczerwienia skóry i wyłysienia. Jeżeli mruczek przebywa z innymi zwierzętami, to leczeniu podlegają wszystkie, ponieważ świerzbowcem łatwo się zarazić poprzez bezpośredni kontakt.
2. Odkleszczowe choroby kotów
Kleszcza złapać łatwo, ponieważ pajęczaka może przynieść do domu opiekun albo pies. Owszem koty wylizują swoje futro, a tym samym usuwają pasożyta z powierzchni włosa, ale czasami kleszcz zdąży się wbić w skórę. Wtedy mruczek nie jest w stanie samodzielnie usunąć pajęczaka. Efektem może być borelioza, babeszjoza, anaplazmoza, tularemia lub – coraz częściej diagnozowana w ostatnich latach – hemobartoneloza.
3. Tasiemczyca
Kot z reguły zaraża się tasiemcem poprzez pasożyty zewnętrzne jakim są pchły i wszoły. Wystarczy, że pupil połknie taką zainfekowaną pchłę, aby doszło do rozwoju dipylidiozy. Kot w takiej sytuacji wylizuje okolice odbytu z powodu świądu, niekiedy ma biegunkę. Może dojść do niedrożności jelit.
Choroby układu moczowego kotów
Te zwierzęta mają niezwykle wrażliwy układ moczowy, więc problemy z nerkami nie powinny dziwić opiekunów. Niestety łatwo przegapić początek choroby, ponieważ koty wyróżniają się wysokim progiem bólu i nie dają znać, że coś je męczy. Dlatego tak ważne okazują się kontrolne badania moczu. Dzięki temu można od razu zauważyć nieprawidłowości w wynikach i podjąć odpowiednie działania lecznicze. Warto też sprawdzać zachowanie pupila. Sygnałem alarmowym jest częste wchodzenie do kuwety i oddawanie moczu w małych ilościach. Niepokój powinno też wzbudzić czerwone lub brązowe zabarwienie moczu albo miauczenie podczas jego oddawania.
1. Zapalenie pęcherza moczowego
W zasadzie to ogólna nazwa dwóch dolegliwości dotyczących dolnych dróg moczowych. Pierwszym typem jest idiopatyczne zapalenie pęcherza, którego podłoże nie zostało jeszcze w pełni zbadane. Przypuszcza się, że do rozwoju choroby dochodzi z powodu ogromnego stresu np. po przeprowadzce w inne miejsce albo po wykluczeniu ulubionego składnika pokarmowego. Natomiast bezpośrednim powodem są zazwyczaj bakterie, rzadziej pasożyty lub wirusy. Opiekun kota powinien zwrócić uwagę na specyficzne zachowanie pupila, który w razie wystąpienia tej choroby unika załatwiania swoich potrzeb fizjologicznych. Kiedy już decyduje się na wejście do kuwety, to oddaje minimalną ilość moczu, a potem intensywnie liże okolice kroku, aby złagodzić uciążliwy ból. Czasami nawet pojawiają się nagłe ataki agresji. Po przeprowadzeniu diagnozy weterynarz z reguły zaleca stosowanie preparatu odbudowującego ściany pęcherza moczowego. Śródmiąższowe zapalenie pęcherza to drugi typ tej dolegliwości. Powstaje w wyniku zniszczenia bariery urotelialnej, pod którą znajdują się komórki czuciowe. Kiedy mocz zwierający toksyny wchodzi w reakcję z tymi komórkami, to skutkiem jest ogromny ból. Leczenie polega na odbudowie uszkodzonej warstwy uroteliarnej. Najczęściej stosuje się antybiotykoterapię. Warto jeszcze podkreślić, że ze względu na specyfikę budowy układu moczowego, to samice okazują się bardziej narażone na infekcje.
2. Niewydolność nerek
Dochodzi do niej z powodu przewlekłej infekcji bakteryjnej lub wirusowej, wrodzonej wady nerek, zatrucia, nowotworu nerek bądź chronicznej niedrożności dróg moczowych. Może mieć postać ostrą, kiedy objawy pojawiają się nagle albo postać przewlekłą, a wtedy schorzenie rozwija się powoli i przez długi czas nie daje żadnych widocznych symptomów. Niestety często bywa i tak, że stan bezobjawowy trwa na tyle długo, że pierwsze oznaki choroby występują, gdy niemal 70% miąższu nerek jest już zniszczone. W takiej sytuacji w zasadzie już nic nie można zrobić. Dlatego niewydolność nerek uważa się za jedną z najczęstszych przyczyn śmierci kotów. Lepiej nie dopuszczać do takiej sytuacji, a rozwiązaniem są regularne badania krwi i moczu, przynajmniej raz w roku (w przypadku starszych zwierząt nawet co pół roku). Na niewydolność nerek wskazuje podwyższony poziom mocznika i kreatyniny. Jeżeli nie jest jeszcze za późno na leczenie, to weterynarz podaje kotu kroplówkę, dzięki czemu wypłukuje się toksyny. Pupil musi też przyjmować zastrzyki i leki, a często także przechodzi na restrykcyjną dietę o obniżonej zawartości białka, sodu i fosforu. Wczesne wykrycie problemu i podjęcie odpowiedniego leczenia przyczynia się do wydłużenia życia pupila nawet o 3 lata.
Choroby oczu
Przypadłości dotyczące narządu wzroku również są często diagnozowane u kotów, a przy tym zagrażają nie tylko zdrowiu, ale i życiu pupila.
1. Zapalenie spojówek
Przyczyny tkwią w zarażeniu chorobotwórczymi drobnoustrojami, a zwłaszcza mikroplazmami i kaliciwirusami. Podstawowy objaw to mętna wydzielina z oka. Warto podkreślić, że zapalenie spojówek ma charakter nawrotowy. W razie wystąpienia objawów należy kotu podać maść z antybiotykiem, aby nie doszło do nadkażenia bakteryjnego. Warto też zadbać o wzmocnienie odporności u pupila.
2. Jaskra
To niebezpieczna choroba, która może prowadzić do ślepoty. Dlatego, gdy mruczek ma przekrwione oczy i nie chce jeść ani pić, to sygnał, że trzeba udać się do weterynarza. Innym symptomem jest także pocieranie głowy o meble. Przy łagodnej jaskrze wystarczą odpowiednie krople na złagodzenie bólu, ale w fazie zaawansowanej nie obędzie się bez interwencji chirurgicznej.
3. Wypadnięcie trzeciej powieki
Czerwony obrzęk oczu z reguły oznacza wypadnięcie migotki, czyli trzeciej powieki. Problemu nie można bagatelizować, ponieważ to może również być symptom silnej tasiemczycy.
Choroby skóry
Choroby kotów związane są również ze zmianami skórnymi, które nie tylko nieestetycznie wyglądają, ale przede wszystkim stanowią ogromną uciążliwość dla mruczących pupili. Każdy opiekun kota powinien zatem zwrócić uwagę na to, czy na skórze zwierzęcia nie pojawiły się zaczerwienienia, strupki czy pęcherzyki. Zwiastunem problemów skórnych jest także łysienie oraz brzydki zapach sierści.
1. Grzybica skóry
Tę chorobę powodują dwa gatunki grzybów. Warto podkreślić, że nawet człowiek może się wtedy zarazić od pupila. Zdarza się, że grzybica przebiega bezobjawowo. Jednak z reguły stan sierści lub pazurów wskazuje na problem. Na miejsca objęte zmianami stosuje się płukanki, maści. Proces leczenia wspomagany jest tabletkami. Trzeba się natomiast uzbroić w cierpliwość, bo może to trwać kilka tygodni. Warto od razu zasięgnąć porady weterynarza, ponieważ symptomy charakterystyczne dla grzybicy są niemal identyczne jak dla nowotworu skóry.
2. Łupież
To niezwykle uciążliwa dolegliwość, która bywa reakcją na nieodpowiednią dietę. Łupież łatwo zobaczyć szczególnie na ciemnej sierści. Uporać się z nim można np. poprzez dostarczenie pupilowi pokarmu bogatego w składniki odżywcze.
Genetyczne choroby kotów
Naukowcom jak dotąd udało się wyodrębnić około 60 genów i ich mutacji odpowiedzialnych za występowanie chorób genetycznych. Jednocześnie uważa się, że koty zapadają na 300 różnego rodzaju schorzeń o podłożu genetycznym. Osoby, które decydują się na kota rasowego powinny zatem zapoznać się ze schorzeniami, które mogą dotknąć mruczącego pupila.
1. Wielotorbielowate zwyrodnienie nerek – PKD
Zdecydowanie najpowszechniejszy problem, co wynika z faktu, iż na PKD zapadają popularne rasy, a więc koty perskie, brytyjskie krótkowłose i birmańskie - nawet 30-40% populacji tych ras może cierpieć z powodu wielotorbielowatego zwyrodnienia nerek. Koty z nim rodzą się, ale niestety diagnostykę przeprowadza się dopiero po ukończeniu przez nie 6. miesiąca życia. Służy do tego badanie ultrasonograficzne. A jak objawia się PKD? Występowaniem w nerkach torbieli wypełnionych płynem, które z upływem czasu zaczynają się rozrastać i namnażać. W efekcie dochodzi do zaburzenia czynności nerek oraz przewlekłej niewydolności nerek, która prowadzi do śmierci zwierzęcia.
2. Postępujący zanik siatkówki – PRA
Na to schorzenie zapadają koty syjamskie, somalijskie, singapurskie i abisyńskie. Pierwsze zmiany pojawiają się dopiero u półtorarocznych kociąt. Wtedy to dochodzi do stopniowej degeneracji komórek odpowiedzialnych za widzenie peryferyjne, widzenie nocne i wykrywanie ruchu. W przypadku kotów abisyńskich w ciągu 3-5 lat następuje całkowita ślepota. Inne rasy czasami zachowują przynajmniej częściowe widzenie.
3. Rdzeniowy zanik mięśni - SMA
Choroba powoduje kalectwo, a pierwsze obawy zauważa się u kociąt dwunastotygodniowych. Ma charakter zaburzenia autosomalnego recesywnego i poprzez utratę neuronów u mruczka dochodzi do osłabienia i atrofii mięśni szkieletowych. Kot dotknięty SMA nie jest w stanie normalnie chodzić, skakać czy wspinać się. Pojawiają się także duszności i nadwrażliwość na drapanie pleców.
4. Kardiomiopatia przerostowa – HCM
Ta zdecydowanie najczęściej diagnozowana choroba serca dotyczy przynajmniej kilku popularnych ras, ale też kotów nierasowych. Na HCM mogą cierpieć koty perskie, syberyjskie, bengalskie, sfinksy, tureckie, brytyjskie krótkowłose czy maine coon. Najbezpieczniejszą i najdokładniejszą metodą wykrycia okazuje się przeprowadzenie badania echokardiograficznego. Zwykłe osłuchiwanie, RTG bądź EKG nie daje tak dobrych wyników, a margines błędu jest za duży. Należy podkreślić istotę diagnostyki, zważywszy na fakt, iż HCM niekoniecznie daje się jakiekolwiek widoczne symptomy, a może doprowadzić do nagłej śmierci pupila. W kardiomiopatii przerostowej dochodzi do zgrubienia umięśnionych ścian lewej komory serca. W najcięższym przebiegu efektem tego jest zakrzepica zatorowa albo całkowita niewydolność serca i śmierć pupila.
Endokrynologiczne choroby kotów
Jak się okazuje koty coraz częściej borykają się z identycznymi schorzeniami jak ludzie. Przykładem są chociażby choroby endokrynologiczne.
1. Cukrzyca
Częste oddawanie moczu i nadmierne pragnienie, a do tego spora nadwaga? Taki kot prawdopodobnie ma cukrzycę, która powstaje w wyniku zaburzonej gospodarki tłuszczowej, białkowej i węglowodanowej. Nie ma co zwlekać z wizytą u weterynarza, ponieważ cukrzyca sama nie przejdzie, a może dojść do pojawienia się cukrzycowej kwasicy ketonowej. To nadmierna produkcja ciał ketonowych, które stopniowo zatruwają organizm pupila i prowadzą do utraty kluczowych elektrolitów i płynów. Skutkiem tego jest śpiączka cukrzycowa i śmierć. Leczenie powinno przebiegać dwutorowo. Trzeba rozsądnie zmniejszyć wagę zwierzaka, więc odpowiednia dieta jest niezbędna. Ponadto podaje się kotu stosowne preparaty obniżające poziom cukru we krwi. Czasami konieczna jest insulina.
2. Nadczynność tarczycy
W tym przypadku dochodzi do nadmiernego wydzielania hormonów gruczołu tarczycy, przede wszystkim u starszych kotów. Mruczek ma wtedy bardzo duży apetyt, ale jednocześnie traci na wadze. Jest także nad wyraz pobudzony, a jego tętno okazuje się zwiększone. Często też występuje podwyższenie wartości ciśnienia skurczowego. Rokowania wtedy zależą od ogólnego stanu zdrowia i ewentualnego współistnienia innych chorób. Niestety zazwyczaj przy nadczynności tarczycy pojawia się niewydolność nerek, problemy z sercem i wątrobą.
Choroby jamy ustnej
To wyjątkowo powszechny problem u kotów dorosłych. Najczęściej diagnozuje się zapalenie dziąseł, które objawia się obrzękiem i obfitym ślinieniem. Przyczyny tego tkwią zazwyczaj w nagromadzeniu na powierzchni szkliwa płytki nazębnej. Dlatego tak ważna okazuje się higiena jamy ustnej i usuwania kamienia nazębnego, aby nie dopuścić do rozwoju stanu zapalnego. Bywa i tak, że trzeba wyrwać kotu wszystkie zęby, aby zatrzymać schorzenie. Oczywiście pupil będzie żyć, ale zostanie skazany na jedzenie bardzo miękkiego pokarmu.
Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych
Okazuje się, że to nie tylko problem psów, ale także kotów – tych starszych i z nadwagą. Pierwszym symptomem jest zazwyczaj unikanie wskakiwania na wyższe półki czy na szafę. Problemem staje się załatwianie potrzeb w kuwecie, ponieważ mruczkowi coraz trudniej znaleźć wygodną pozycję, aby nie czuć dyskomfortu i bólu. Większość opiekunów sądzi, że to kwestia starości, a nie choroby. W procesie leczenia podstawą staje się wdrożenie diety, która pomoże pupilowi schudnąć. Poza tym podaje się leki przeciwzapalne oraz odżywki z NNKT.
Jakie są najczęstsze objawy kocich chorób?
Koty to wyjątkowo wrażliwe istoty, a przy tym nad wyraz niezależne. Mają też wysoki próg bólu. Dlatego należy je bacznie obserwować, aby zobaczyć symptomy złego samopoczucia. Mruczący pupil raczej unika kontaktu z człowiekiem, kiedy czuje ból i woli zaszyć się gdzieś w ustronnym miejscu. Czasami nawet staje się agresywny, jeżeli opiekun za bardzo ingeruje w jego świat i chce się bawić lub przytulać. W każdym razie każda, nawet najmniejsza, anomalia powinna być sygnałem, że z kotem dzieje się coś niedobrego. Na zwrócić uwagę?
• Zwiększony lub zmniejszony apetyt, szczególnie gdy jednocześnie pojawiają się inne niepokojące objawy
• Nadmierne pragnienie
• Gwałtowne chudnięcie bez zmian w jedzeniu
• Problemy z układem trawiennym, a przede wszystkim wymioty, biegunki lub zaparcia
• Zmiany w ilości oddawanego moczu, krew w moczu, ale też niechęć do wchodzenia do kuwety
• Pojawienie się dziwnej wydzieliny z nosa lub oczu
• Intensywny i brzydki oddech z pyszczka
• Zmiany na skórze (plamy, wypryski, pęcherze)
• Wypadanie lub gorszy stan sierści
• Wysoka gorączka
• Apatyczne zachowanie lub napady agresji
• Żałosne pomiaukiwania
• Zaprzestanie wykonywania zabiegów higienicznych (wylizywania sierści)
Warto pamiętać, że choroby kotów mają często różny przebieg, a same objawy niekoniecznie pojawiają się natychmiast. Na pewno trzeba być wyczulonym na każdą zmianę w zachowaniu pupila. Ona zawsze ma jakieś konkretne podłoże.
Jak często chodzić z kotem na kontrolę do weterynarza i dlaczego jest ona tak ważna?
Regularne wizyty u weterynarza to konieczność, a nie fanaberia. Nawet, gdy wydaje się, że kotu nic nie dolega, to lepiej sprawdzić, czy wszystko rzeczywiście jest w porządku. Wizyta kontrolna raz w roku to zatem podstawa dobrej opieki nad mruczącym pupilem. W przypadku kotów starszych (ponad 10-letnich) warto zwiększyć częstotliwość wizyt do dwóch w roku. Oczywiście inaczej jest, kiedy kot choruje. W takiej sytuacji weterynarz indywidualnie ustala terminy, które są związane z postępem leczenia. Podczas wizyty weterynarz przeprowadza wywiad kliniczny. Jednocześnie sprawdza masę ciała, stan uzębienia, oczu, uszu, skóry i sierści. Często też kontroluje ciśnienie i osłuchuje zwierzaka. Opiekun kota może samodzielnie nie zauważyć pewnych symptomów. Inna kwestia, że niektóre schorzenia ujawniają się dopiero w badaniach. Dlatego lepiej nie ryzykować i nie odraczać pójścia do weterynarza, aby się nie okazało, że już jest za późno na zahamowanie postępu choroby i na wyleczenie.
Znaczenie profilaktyki chorób
Oczywiście nie da się zapobiec wszystkim chorobom, ale przynajmniej niektórym jak najbardziej. Dlatego odpowiednie działania profilaktyczne okazują się niezbędne. Jednym z podstawowych problemów okazują się zakażenia wirusowe. Dobra wiadomość jest taka, że do wielu z nich można nie dopuścić. Wystarczy jedynie pamiętać o kalendarzu szczepień obowiązkowych. Szczepienia wykazują naprawdę dużą skuteczność. Często nie dopuszczają do rozwoju patogenów chorobotwórczych w organizmie, a tym samym pomagają pupilom zachować zdrowie, a często po prostu ratują im życie. Warto zatem pilnować terminów, szczególnie w przypadku kotów wychodzących (aczkolwiek niektóre szczepienia są także obowiązkowe dla kotów niewychodzących). W końcu nawet człowiek może na ubraniu przynieść do domu np. groźnego pasożyta lub wirusa. Oczywiście wszystko trzeba robić z głową, ponieważ zbyt często przyjmowane szczepienia prowadzą do rozwoju złośliwego nowotworu jakim jest mięsak poiniekcyjny. O wizytach kontrolnych u weterynarza już była mowa wcześniej, natomiast warto jeszcze raz podkreślić ich ogromne znaczenie. Podczas takich wizyt warto nie tylko skupić się na tym, jak pupil wygląda i czy cokolwiek zmieniło się w jego zachowaniu. Od czasu do czasu konieczne jest przecież odrobaczanie, które przynosi ulgę mruczkowi i nie pozwala na rozwój groźnych schorzeń. Środki przeciw ektopasożytom można nawet podać samodzielnie. Jednak czasami lepiej skorzystać z fachowej pomocy – weterynarz nie tylko dobierze odpowiedni preparat, ale również ustali konkretną dawkę pod wagę kota. W przypadku kocurów warto też rozważyć kastrację, a kotek sterylizację, ponieważ to nie tylko forma antykoncepcji, ale przede wszystkim skuteczna profilaktyka chorób układu rozrodczego. Bez wątpienia kotka w rui okazuje się niezwykle uciążliwa. Potrafi niemal cały dzień nawoływać samca i dzięki temu nie daje spać domownikom. Z kolei kocur lubi znaczyć teren, a zapach do przyjemnych nie należy. Przy kotach wychodzących te zabiegi wydają się wręcz koniecznością, tym bardziej że podczas kopulacji koty mogą się zarazić poważnymi schorzeniami jak FIV. Oczywiście raz w roku (a dla kotów starszych nawet co pół roku) dobrze zrobić badania profilaktyczne krwi i moczu. To podstawowe badanie, dzięki którym często udaje się wychwycić początek choroby, mimo braku jakichkolwiek symptomów. W przypadku chorób przewlekłych u kotów kolosalne znaczenie ma odpowiednia dieta. Przestrzeganie zaleceń żywieniowych pozwala niejednokrotnie przedłużyć życie pupila, a przede wszystkim ulżyć mu w cierpieniu. Należy też zadbać o ruch dla zwierzaka.
Wczesne rozpoznanie choroby kota
Bez wątpienia wszystko zależy od tego, na co pupil zachoruje i w jakim momencie schorzenie zostanie wykryte. Znaczenie ma też ogólny stan zdrowia pupila. Dlatego należy monitorować zachowanie kota i zwracać uwagę na wszelkie zmiany w jego zachowaniu. Trzeba tez pamiętać o różnorodności przyczyn pojawienia się chorób oraz o tym, że mruczki są mistrzami w maskowaniu symptomów i bólu. Jeszcze jedna kwestia jest konieczna do poruszenia. Koty mogą też przenosić niektóre choroby. Wśród nich to przede wszystkim: toksoplazmoza, toksokaroza, choroba kociego pazura, bąblowica, grzybica, wścieklizna i chlamydioza.