Parson russell terrier: charakter, pielęgnacja i najczęstsze choroby

Parson russell terrier to rasa blisko spokrewniona z bardziej znanym Jack russell terrierem.

Właściwie do 2000 roku obie te rasy uznawane były za jedną, o wspólnym numerze i wzorcu.

Twórcą russell terrierów był pastor hrabstwa Devon – John Russell. Celem jego hodowli było uzyskanie użytkowego terriera małych rozmiarów, o niespożytej energii.

Ponieważ sam był myśliwym, lubującym się szczególnie w polowaniach na lisy, poszukiwał sprytnego norowca, a wygląd psa był dla niego cechą drugorzędną.

Po jego śmierci prace nad ujednoliceniem rasy trwały do 1990 roku i wtedy to FCI uznało Parson russell terriera oficjalnie jako rasę.

Po 2000 roku psy niższe z bardziej wydłużoną sylwetką zakwalifikowano jako jack russell terriery, a te bardziej zgrabne i wyższe jako parson russell teriery, o których będzie mowa w tym artykule.

Na wyspach brytyjskich po dziś dzień uznawana jest jedynie rasa pierwotna, a w wielu krajach PRT i JRT opisywane są jako jedna rasa, gdyż praktycznie będą różnić się tylko wyglądem i to w nieznacznym stopniu.

Według klasyfikacji FCI parson russell terrier należy do grupy 3.

Parson russell terrier charakter

PRT ma charakter typowy dla teriera – jest wesoły, pełen energii, hałaśliwy, uparty i inteligentny.

To combo sprawia, że jest tak naprawdę psem bardzo wymagającym szczególnej uwagi i ciągłego zajęcia.

Psy te stworzone zostały do “pracy na pełen etat”, co znaczy, że muszą cały czas coś robić, czymś się zajmować, bo inaczej szybko się znudzą i staną się trudne w prowadzeniu.

To, do czego parsony czują się stworzone, to zdecydowanie kopanie dziur, zawsze i wszędzie, więc musimy być przygotowani na widok naszego psa, zawzięcie próbującego wykopać dziurę w podłodze na środku salonu.

Jeśli chodzi o aktywność fizyczną, czy sport, to parsony oczywiście najchętniej rozwiną skrzydła w trakcie polowania, ale nie pogardzą też innymi formami ćwiczeń.

Lubią bieganie, pływanie, górskie wędrówki oraz sprawdzą się także w agility, wyścigach terrierów czy tzw. earthdog tests w trakcie których psy szukają w podziemnych tunelach zamkniętych w klatkach gryzoni.

Przygotowanie czworonoga do takich zawodów może być świetną zabawą dla obu stron i przynieść dużo satysfakcji.

Psy te ze względu na małe rozmiary nadają także do utrzymywania w mieszkaniu.

Dobrze dogadają się z dziećmi, szczególnie tymi starszymi, które nie będą ich ciągnąć za ogon czy uszy, bo do tego nie mają zbyt dużo cierpliwości.

Ponieważ niegdyś szkolone były do pracy z innymi psami, również z nimi potrafią współżyć we w miarę niekonfliktowy sposób.

Są inteligentne i uparte, więc wymagają konsekwentnego szkolenia.

Parson russell terrier wygląd

PRT ma sylwetkę o kształcie zbliżonym do kwadratu, o długości tułowia nieco większej niż wysokość w kłębie.

Parson russell terrier wielkość

Według wzorca idealna wysokość w kłębie dla psa wynosi 36 cm, a dla suki 33 cm.

Parson russell terrier opis rasy

Głowa średniej wielkości, zwężająca się w kierunku oczu, o słabo zaznaczonym stopie.

Kufa średniej długości, zakończona czarną truflą nosa.

Szczęka i żuchwa dobrze rozwinięte z kompletem zębów ustawionych w zgryzie nożycowym.

Oczy ciemne, w kształcie migdała, o bystrym wyrazie.

Uszu w kształcie litery V, małe, noszone ściśle przy głowie, opadające ku przodowi.

Szlachetnie zarysowana szyja przechodzi w prosty i mocny grzbiet.

Klatka piersiowa umiarkowanie głęboka, dobrze ożebrowana.

Lędźwie mocne, lekko wysklepione.

Ogon prosty, średniej długości – mówi się, że powinien być on na tyle długi, by móc wyciągnąć za niego psa z nory.

Kończyny przednie umiarkowanie szeroko rozstawione, a tylne muskularne i dobrze kątowane.

Pod względem włosa wyróżnia się odmianę krótko i szorstkowłosą.

Parson russell terrier umaszczenie

Umaszczenie całkowicie białe lub białe z łatami barwy cytrynowej, czarnej lub brązowej.

Preferuje się, by barwne znaczenia nie wychodziły poza głowę i nasadę ogona.

Parson russell terrier pielęgnacja

Pielęgnacja parson russella jest mało kłopotliwa.

Psa wyczesujemy kilka razy w tygodniu, by mieć pod kontrolą ilość włosów, które będzie zostawiać w domu – wiadomo, im będzie ich mniej, tym mniej czekać będzie nas sprzątania.

Parsony szorstkowłose wymagają okresowego trymowania, by ich sierść i skóra utrzymywane były w dobrej kondycji.

Usunięty przez ten zabieg fryzjerski martwy włos, umożliwia wzrost nowych włosów i zapewnia odpowiednią wentylację skóry.

Od czasu do czasu sprawdzamy stan uzębienia naszego czworonoga, długość pazurów oraz czystość uszu.

Parson russell terrier choroby

Nużliwość mięśni

Nużliwość mięśni, nazywana inaczej miastenią, jest chorobą u podstaw której leży zaburzenie przewodnictwa nerwowo mięśniowego mięśni szkieletowych.

Jeśli jest wrodzona to pierwsze objawy widoczne są u szczeniaków w wieku 6 – 8 tygodni, a w przypadku miastenii nabytej można je obserwować pomiędzy 1 a 7 rokiem życia psa.

Występuje osłabienie mięśni zależne od ich obciążenia.

Pies zaczyna po wysiłku powłóczyć kończynami i jego chód staje się sztywny, a po odpoczynku wraca możliwość normalnego poruszania się.

Chorobie tej często towarzyszy rozszerzenie przełyku.

Rokowanie jest zmienne – może dojść zarówno do całkowitego wyzdrowienia, jak i postępu choroby.

Zwichnięcie soczewki

Zwichnięcie soczewki polega na jej przemieszczeniu się na skutek zerwania podtrzymujących ją więzadeł.

W przypadku parsonów jest to schorzenie dziedziczne, związane z genem dominującym i dotyczy zazwyczaj obu oczu.

Klinicznie w badaniu okulistycznym widoczne jest jej nieprawidłowe położenie oraz często towarzyszące temu stanowi zapalenie tęczówki i obrzęk rogówki.

Zaćma

Zaćma jest często występującym schorzeniem i polega na zmętnieniu soczewki, przez co traci ona swoją przezierność, co widoczne jest już gołym okiem.

Obserwujemy wówczas różnego stopnia “poszarzenie” lub “zbielenie” soczewki, które widoczne jest poprzez źrenicę oka.

Zaćma prowadzi do zaburzeń widzenia, a z czasem do utraty wzroku.

Ze względu na przyczynę tego stanu wyróżniamy:

• zaćmę wrodzoną,
• zaćmę pourazową,
• zaćmę cukrzycową,
• zaćmę dziedziczną,
• zaćmę starczą.

W przypadku występowania u psów zaćmy dziedzicznej powinny one zostać wykluczone z hodowli.

Leczenie zaćmy polega na wykonaniu zabiegu operacyjnego w specjalistycznej klinice, natomiast krople z których korzysta z powodzeniem medycyna ludzka w medycynie weterynaryjnej nie mają praktycznie żadnego zastosowania.

Jaskra

Jaskra jest to choroba, której przyczyną jest zwiększenie ciśnienia wewnątrzgałkowego.

U parsonów występuje tzw. jaskra pierwotna, czyli taka, która powstaje bez wcześniej występujących chorób oczu, najczęściej w wyniku zamknięcia kąta przesączania.

Głównym objawem jaskry jest rozszerzenie źrenicy i tzw. czerwone oko – przekrwienie naczyń spojówkowych i podtwardówkowych na skutek wzrostu ciśnienia.

Obserwuje się również:

• łzawienie,
• światłowstręt,
• apatię
• powiększenie gałki ocznej.

Do diagnostyki jaskry wykorzystuje się tonometrię oraz gonioskopię.

U większości ras prawidłowe ciśnienie śródgałkowe nie powinno być większe niż 25 mm Hg.

W przypadku jaskry ostrej, niezbędne jest natychmiastowe rozpoczęcie leczenia lub zabieg operacyjny.

W przypadku jaskry przewlekłej stosuje się leczenie farmakologiczne, najczęściej skojarzone (jednoczesne stosowanie preparatów zwężających źrenicę, hamujących produkcję cieczy wodnistej i zwiększające jej odpływ).

Malasezjoza

Malasezioza jest to choroba skóry wywołana przez saprofityczne grzyby Malassezia pachydermatis, które stanowią element fizjologicznej flory skóry.

Czynnikiem predysponującym do nadmiernego namnożenia się tych grzybów są:

• alergie,
• zaburzenia hormonalne,
• zakażenia bakteryjne
• osłabienie odporności.

W obrazie klinicznym widoczne jest rumieniowe zapalenie skóry oraz tłuste, złuszczające się płytki występująca najczęściej w okolicy:

• uszu,
• odbytu,
• przestrzeniach międzypalcowych,
• po brzusznej stronie szyi,
• w obrębie pach i pachwin.

Skóra objęta tym zapaleniem ma charakterystyczny “drożdżakowy” zapach, a zwierzę często się drapie.

Badaniem potwierdzającym obecność malasezji jest badanie mykologiczne lub cytologiczne.

W leczeniu stosuje się szamponoterapię w przypadku zmian rozległych, leczenie doustne w przypadku zmian zaawansowanych lub miejscowo stosuje się kremy, gdy zmiany nie są nasilone.

Ważne jest także zdiagnozowanie i leczenie choroby podstawowej.

Rybia łuska

Rybia łuska jest to wrodzone zaburzenie rogowacenia skóry.

Objawy mogą być widoczne już u nowo narodzonych szczeniąt.

W przebiegu choroby skóra pokryta jest mocno przylegającymi łuskami, które schodzą płatami.

Nadmierne rogowacenie obejmuje często lusterko nosowe i krawędzie opuszek.

Choroba jest przewlekła i nieuleczalna, a objęte nią zwierzęta powinny być wykluczone z hodowli.

W łagodnych postaciach poprawę przynieść może suplementacja nienasyconych kwasów tłuszczowych, kąpiele i stosowanie preparatów nawilżających w formie aerozoli.

Cukrzyca

Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną, polegającą na zwiększonym poziomie glukozy we krwi, występującym na skutek zaburzeń w produkcji lub działaniu insuliny.

Genetycznie uwarunkowana cukrzyca występuje u psów młodych i nosi miano cukrzycy młodzieńczej.

Objawy kliniczne są takie jak w przypadku cukrzycy u zwierząt starszych i obejmują:

• wzmożone pragnienie i wydalanie moczu,
• otyłość lub chudnięcie,
• znaczny wzrost apetytu.

Rozwija się także zaćma cukrzycowa i kwasica ketonowa, w której przebiegu zwierzę traci apetyt i wymiotuje.

Rozpoznanie ustala się na podstawie pomiaru glukozy na czczo we krwi oraz badania moczu.

Leczenie polega na stosowaniu insuliny w odpowiednio dobranej dawce.

Aseptyczna martwica główki kości udowej

Choroba ta inaczej nazywana jest inaczej chorobą Legg Perthesa Calve.

Polega ona na zaburzeniu unaczynienia główki i szyjki kości udowej w okresie formowania się kości i chrząstek.

Dochodzi wówczas do powstania ognisk miejscowej martwicy na skutek niedokrwienia.

Prowadzi to do deformacji głowy i szyjki kości udowej.

W efekcie zwierzę zaczyna kuleć, co jest objawem bolesności wyżej wymienionego stawu.

Pierwsze objawy obserwujemy już u szczeniąt w wieku 4 – 7 miesięcy.

Kulawizna może być jedno lub obustronna, zależnie od objętych choroba stawów.

Rozpoznanie ustala się przy pomocy zdjęcia RTG na którym ocenia się kształt główki kości udowej i panewki miednicy, szerokość szpary stawowej i zmiany gęstości główki kości udowej.

Leczenie polega na zabiegu operacyjnym – resekcji główki kości udowej.

Ponieważ choroba ta może mieć charakter dziedziczny, psy nią dotknięte powinny być wykluczane z hodowli.

Zwichnięcie rzepki

Choroba ta polega na jedno lub obustronnym przemieszczaniu się rzepki poza krawędź bloczka kości udowej.

Rzepka może przesuwać się na stronę boczną lub przyśrodkową.

Zwichnięcie objawia się przemijającą kulawizną – pies nagle na spacerze zaczyna unosić tylną kończynę lub nią “wymachiwać”, a gdy rzepka wpadnie na swoje miejsce, reszta spaceru odbywa się normalnie.

Stopień zwichnięcia określa się za pomocą czterostopniowej skali, gdzie pierwszy stopień określa rzadko występującą kulawiznę, a w stopniu czwartym dochodzi do stałego przemieszczenia się rzepki poza bloczek i niemożności jej nastawienia.

Diagnostyka polega na badaniu ortopedycznym chorej kończyny podczas którego można wyczuć moment jej przemieszczenia.

Przypadki łagodne ze sporadyczną kulawizną można poddać fizjoterapii, natomiast przypadki zaawansowane ze znaczną kulawizną wymagają leczenia operacyjnego.

Guz przysadki

Guzy nowotworowe w obrębie przysadki mózgowej są najczęściej hormonalnie czynne.

Zmienione komórki tego gruczołu albo produkują nadmierne ilości ACTH lub nie produkują go wcale wywołując w ten sposób nadczynność lub wtórną niedoczynność kory nadnerczy.

Przy nadmiarze ACTH dochodzi do rozrostu nadnerczy i zwiększonej produkcji glikokortykoidów, czyli do choroby Cushinga, a przy niedoborze do spadku kortyzolu i choroby Addisona.

Najczęściej guzy przysadki wywołują tę pierwszą chorobę.

Nadmiar kortyzolu we krwi wywołuje zaburzenia metaboliczne, prowadzi do zaniku mięśni, zaburzenia ciśnienia, ścieńczenia skóry i powiększenia wątroby.

Do najbardziej charakterystycznych objawów należą:

• polidypsja i poliuria,
• powiększenie obrysu brzucha,
• dyszenie,
• cienka skóra, zwłaszcza w okolicy brzucha,
• nadmierny apetyt,
• wyłysienia i zwapnienie skóry.

Diagnostyka choroby Cushinga opiera się na specjalistycznych testach wykonywanych z krwi i moczu, które pozwalają na rozróżnienie postaci przysadkowej.

Sam guz widoczny może być w badaniu MRI.

Leczenie przysadkowo zależnego zespołu Cushinga jest praktycznie tylko objawowe.

Dla kogo parson russell terrier będzie idealnym psem?

Parson russell terrier jest psem, który nie jest stworzony do siedzenia cały dzień w domu w oczekiwaniu na powrót swojego pana z pracy.

Są to zwierzęta bardzo aktywne, stworzone do prowadzenia takiego trybu życia, który zapewni im zróżnicowaną rozrywkę, możliwość eksplorowania i zaspokajania swojej ciekawości oraz instynktów, zatem zamknięcie psa tej rasy w czterech ścianach będzie dla niego katastrofą.

Psy te są też bardzo rodzinne, lubią kontakt z ludźmi i chętnie biorą aktywny udział w naszym życiu codziennym.

Powinny być traktowane jako pełnoprawni członkowie rodziny, ale przez to, że bywają nadpobudliwe i uparte, muszą być również od szczeniaka konsekwentnie uczone wykonywania poleceń i posłuszeństwa.

Ich inteligencja jest już okryta sławą i nierozwijanie jej i nie stawianie psu intelektualnych wyzwań jest marnowaniem drzemiącego w nich potencjału, co jest już niemalże grzechem.

Odpowiednim dla nich właścicielem będzie zatem osoba aktywna, lubiąca spędzać czas na powietrzu i chętnie zabierająca ze sobą zawsze żądnego wrażeń czworonoga.