Wodobrzusze u psa: objawy, leczenie [lek wet Piotr Smentek]

Zwierzęta towarzyszące, żyjące z nami w jednym gospodarstwie domowym chorują na bardzo podobne a czasem wręcz identyczne schorzenia jakie występują u ludzi i  ten fakt nikogo już dziś specjalnie nie dziwi.

Postawienie zaś pewnego, trafnego rozpoznania i w miarę możliwości wdrożenie skutecznego leczenia wiąże się jednak z większą trudnością wynikająca choćby z braku komunikacji.

Zwierzęta bowiem nie mówią naszym językiem a jedynie wysyłają nie zawsze specyficzne sygnały, które powinny być odebrane przez uważnie obserwującego je właściciela.

Wiele chorób rozpoczyna się od niespecyficznych i narastających w czasie objawów klinicznych, niestety często na początku bagatelizowanych w nadziei że miną.

Jak dobrze wiemy taka zwłoka w podjęciu leczenia czasem źle się kończy. I nie chodzi tutaj absolutnie o obwinianie opiekunów i zarzucanie im zaniedbań, ale bardziej o wyczulenie na pewne, często subtelne zmiany i objawy, które powinny być szybko powodem konsultacji lekarsko weterynaryjnej.

Zwierzęta nie powiedzą nam co je boli lub dlaczego odczuwają dyskomfort ale zamanifestują swoje gorsze samopoczucie poprzez inne objawy chorobowe, które musimy wychwycić.

Nie jest to możliwe bez dokładnego wywiadu klinicznego wynikającego z obserwacji psa w środowisku jego stałego przebywania.

Sam objaw bowiem może występować przy wielu jednostkach chorobowych i jego stwierdzenie powinno ukierunkować nas na stosowną diagnostykę prowadząca do stwierdzenia bezpośredniej przyczyny.

Doskonałym przykładem tego o czym pisze niech będzie wodobrzusze u psa czyli poważna patologia nie będąca chorobą sama w sobie a jedynie, a może aż, bardzo istotnym klinicznie objawem jaki może występować przy wielu schorzeniach i który nigdy nie powinien być bagatelizowany.

Ale od początku, czyli krótkie wprowadzenie o czym w ogóle będziemy pisali.

Co to jest wodobrzusze?

Wodobrzusze zwane też w medycynie ludzkiej puchlina brzuszną (po łacinie ascites) jest stanem patologicznym, w którym dochodzi do gromadzenia się nadmiernej ilości płynu w jamie otrzewnej zwanego niezależnie od przyczyny płynem puchlinowym.

W zdrowym organizmie psa narządy jamy brzusznej otoczone są otrzewną trzewną a ścianę brzucha wyściela otrzewna ścienna.

Między tymi błonami w jamie brzusznej psa zawsze znajduje się minimalna ilość płynu, który gwarantuje brak urazów i podrażnień na skutek delikatnego przemieszania się narządów jamy brzusznej.

Ta niewielka ilość płynu w jamie brzusznej psa jest swego rodzaju “smarem” i nie może być uznawana za objaw chorobowy. Prawidłowa ilość płynu w jamie brzusznej psa wynosi przykładowo około 150 ml u człowieka.

Niezmieniony, prawidłowy płyn otrzewnowy jest klarowny, jego ciężar właściwy wynosi około 1,016, zawiera mniej niż 2 mg/ dl białka a jego ilość orientacyjna wynosi około 1 mikrolitr na kilogram masy ciała.

Gromadzący się w jamie otrzewnej, między blaszkami ścienna i trzewną płyn może mieć charakter zapalny lub niezapalny.

W stanie wodobrzusza częściej nadmiar płynów będzie wydzieliną o surowiczym charakterze a więc przesiękiem lub zmodyfikowanym przesiękiem.

Wodobrzusze u psa z nagromadzonym płynem o charakterze zapalnym występuje przy zapaleniu otrzewnej lub procesie nowotworowym toczącym się na terenie jamy brzusznej.

Nie możemy też zapominać, że powiększenie brzucha może odbywać się na skutek gromadzenia w nim chłonki, krwi, żółci lub moczu, które to mogą dostawać się do jamy otrzewnej w następstwie urazów czy uszkodzenia narządów wewnętrznych czy przerwania ciągłości naczyń.

W każdym z tych stanów brzuch naszego zwierzęcia może się powiększyć.

Wodobrzusze u psa nie jest chorobą samą w sobie a jedynie objawem chorobowym o czym już na wstępie musimy pamiętać, stąd w każdym przypadku powinniśmy dążyć do zdiagnozowania przyczyny go wywołującej.

Płyn w jamie brzusznej

Jak już wiemy dwie błony surowicze a więc otrzewna ścienna i trzewna tworzą jamę wyścielają narządy i ścianę brzucha tworząc zamkniętą przestrzeń jamy ciała.

Zbudowane są one z nabłonka produkującego niewielka ilość płynu surowiczego, który nawilża narządy wewnętrzne.

Jamę otrzewnej wypełnia więc niewielka ilość płynu otrzewnowego.

Płyn ten nie jest ani wysiękiem ani przesiękiem, zawiera niewiele elementów komórkowych i limfocytów. Jest zatem niskobiałkowy.

W stanach patologicznych w jamie brzusznej znajduje się płyn w nadmiernej ilości o różnych charakterze.

Proces gromadzenia się płynu w jamie otrzewnej może wynikać z dwóch mechanizmów.

W uproszczeniu jest to zwiększone przenikanie z naczyń lub jego zmniejszony odpływ z jam ciała.

Nadmierne przenikanie płynu z naczyń ma miejsce gdy rośnie ciśnienie hydrostatyczne, rośnie przepuszczalność naczyń krwionośnych objętych stanem zapalnym albo spada ciśnienie onkotyczne co ma miejsce choćby w stanie hipoalbuminemii.

Możemy też mieć nadciśnienie żylne w przebiegu różnych chorób mięśnia sercowego (np. niewydolność serca, kardiomiopatia) czy procesach nowotworowych powodujących powstanie przeszkód mechanicznych w naczyniach co będzie z oczywistych względów utrudniało odpływ płynu do światła naczyń i tym samym prowadziło do powstawania wodobrzusza.

Może to być:

  • przesięk,
  • wysięk,
  • zmodyfikowany przesięk,
  • chłonka.

Przesięk

Przesięk jest płynem niezapalnym, gromadzącym się przy nieuszkodzonym śródbłonku naczyniowym w wyniku wzrostu hydrostatycznego ciśnienia płynu lub spadku ciśnienia onkotycznego.

Przesięk zawiera białko w ilości poniżej 25 g/l i może pojawiać się w:

  • nerczycach,
  • hipoalbuminemii,
  • zastoju krwi w wątrobie,
  • zaburzeniach wchłaniania,
  • zakrzepach lub guzach wątroby,
  • przetokach tętniczo- żylnych.

Wysięk

Wysięk z kolei powstaje na skutek stanu zapalnego rozwijającego się w naczyniach, na skutek którego dochodzi do uszkodzenia ich śródbłonka.

Ma to miejsce w:

  • chorobach wirusowych,
  • chorobach pasożytniczych,
  • chorobach bakteryjnych,
  • procesach nowotworowych
  • uszkodzeniach mechanicznych.

Wysięk może być krwisty (zawiera krew wynaczynioną w trakcie krwotoku), żółciowy lub nowotworowy oraz septyczny lub jałowy (w zależności od zawartości patogenów chorobotwórczych).

Wysięk zawiera białko w ilości powyżej 35 g/ l z licznymi leukocytami i pojawia się w:

Zmodyfikowany przesięk

Wreszcie wyróżniamy zmodyfikowany przesięk będący płynem pośrednim pomiędzy wysiękiem a przesiękiem.

Zmodyfikowany przesięk z kolei występował będzie w:

  • raku otrzewnej,
  • guzach jamy brzusznej,
  • guzach wątroby,
  • zwłóknieniu wątroby,
  • marskość wątroby.

Chłonka

W jamie brzusznej może też gromadzić się chłonka (wysoka zawartość trójglicerydów, ciężar powyżej 1,018, niższa zawartość cholesterolu w porównaniu z surowica), płyn rzekomochłonkowy przypominający chłonkę gromadzący się w przebiegu chorób tła autoimmunologicznego.

Wodobrzusze u psa objawy

Objawy kliniczne wodobrzusza trudno przegapić uważnie obserwując psa, szczególnie w zaawansowanym stanie.

Charakterystyczne będzie symetryczne powiększenie powłok brzusznych, zmieniające się zależnie od postawy psa, co uwarunkowane jest przemieszczaniem się płynu.

Podczas oddychania zwierzęcia jego brzuch faluje.

U psa stojącego kształt brzucha z płynem przypomina gruszkę.

Musimy pamiętać, że gromadzenie się płynu często jest procesem powolnym, dłużej trwającym stąd nie każdy może zauważyć zmiany w wyglądzie swego zwierzęcia.

Gdy przyłożymy dłoń do skóry brzucha a z drugiej strony wykonamy opukiwanie możemy zaobserwować objaw falowania płynu wewnątrz brzucha.

Gromadzący się płyn może wprowadzać też nas w błąd.

Wiele psów z wodobrzuszem chudnie choć właśnie przez gromadzony płyn ich masa ciała nie ulega zmianie.

Płyn obecny wewnątrz jamy brzusznej wywiera wpływ na poszczególne organy i narządu upośledzając ich normalną pracę i wykonywane funkcje co znajduje wyraz w niespecyficznych objawach klinicznych.

Zwierzęta mogą więc wykazywać:

Gromadzący się płyn uciska na przeponę czego konsekwencja będzie przyspieszone oddychanie oraz zaburzenia sercowo naczyniowe w postaci słabego tętna,  obrzęki podbrzusza i kończyn.

Zwierzę z płynem w brzuchu może kasłać.

W sytuacji gdy powodem wodobrzusza są choroby wątroby, obrzęki  uogólnionym charakterze nie będą występowały.

Obrzęki podbrzusza i kończyn wskazują nam raczej na pozawątrobowe przyczyny (np. silna hipoalbuminemia w chorobach jelit czy nerek lub wysokie ciśnienie krwi).

Płyn w jamie brzusznej prowadzi do zatarcia konturów narządów wewnętrznych, które trudno omacać w trakcie badania palpacyjnego. Może mieć miejsce powiększenie narządów wewnętrznych (wątroby, nerek, śledziony) czy bolesność wątroby.

Bolesność przy wodobrzuszu może występować, co uzależnione jest od różnych przyczyn ją wywołujących. Tak dzieje się u psów cierpiących na zapalenie otrzewnej, której towarzyszą reakcje obronne przy omacywaniu.

Czasem powiększeniu mogą ulegać węzły chłonne co ma miejsce np. przy infekcjach bakteryjnych czy chłoniaku.

Przyczyny wodobrzusza

Chyba każdy właściciel w pierwszej kolejności zadaje sobie pytanie co mogło wywołać objawy wodobrzusza i czy jest się czym martwić.

Wodobrzusza jak już wiemy jest objawem chorobowym a za jego rozwój odpowiedzialne mogą być różnorodne czynniki. Znajomość różnych przyczyn wodobrzusza wydaje się nieodłączne w procesie ustalania bezpośredniej przyczyny i ewentualnego leczenia.

Wodobrzusze u psa będzie występowało w chorobach wątroby, którym towarzyszy nadciśnienie wrotne.

Stan ten starają się tłumaczyć dwie różne teorie:

  1. Pierwsza z nich zakłada, że wzrost oporu krwi przepływającej przez chora wątrobę oraz zastój krwi w naczyniach wrotnych prowadzi do rozwoju nadciśnienia, które skutkuje właśnie wodobrzuszem u psa.
  2. Według drugiej hipotezy to zwiększony przepływ przez naczynia wrotne prowadzi do rozwoju nadciśnienia wrotnego i wodobrzusza w konsekwencji.

W chorobach wątroby bardzo często rośnie ciśnienie w naczyniach wrotnych co jednak samoistnie nie wywołuje wodobrzusza. Konieczny jest jeszcze niski poziom białka – albumin co również związane jest z chora wątrobą.

Stężenie syntetyzowanych w wątrobie albumin spada poniżej 15 g/l.

Niska koncentracja albumin może też wynikać ze zwiększonego ich tracenia przez jelita lub nerki.

Istnieje bardzo wiele różnych przyczyn powodujących powstawanie wodobrzusza u psów.

Niektóre z nich są naprawdę poważne i mogą zagrażać życiu psa stąd objaw wodobrzusza nigdy nie powinien traktowany być jako błahy, czy bagatelizowany.

Obecność wodobrzusza, powiększonej śledziony i wątroby wskazuje na prawokomorową niewydolność serca, jaka powstaje w konsekwencji:

Najogólniej możemy mówić o wodobrzuszu w licznych chorobach ogólnoustrojowych, narządowych,  przy pasożytach, chorobach krwi i naczyń w których ona płynie, chorobach serca, wątroby.

Jako przykład niech posłużą nam:

Nie każdy powiększony brzuch świadczy o wodobrzuszu.

Wyróżniamy bowiem także tzw. rzekome wodobrzusze u psa, w którym brzuch rzeczywiście sprawia wrażenie znacznie powiększonego i taki czasem jest ale stan ten nie musi wynikać z procesu patologicznego.

Tak dzieje się choćby w stanie ciąży, która wodobrzuszem nie jest i nie może być uznawana za chorobę.

Rzekome wodobrzusze u psa powstaje też w wyniku nadmiernego otłuszczenia czyli gromadzenia tkanki tłuszczowej w obrębie jamy brzusznej, powiększenia narządów wewnętrznych na różnym tle, czy nadmiernie wypełnionego pęcherza moczowego.

Powiększenie się brzucha nie można utożsamiać zawsze z wodobrzuszem! To bowiem nie to samo!

Wodobrzusze u psa w chorobach wątroby

Patologiczne gromadzenie się płynu w jamie otrzewnej jest jednym z objawów klinicznych charakterystycznych w przebiegu marskości wątroby i przewlekłego zapalenie wątroby.

W przebiegu chorób wątroby to nadciśnienie wrotne uznawane jest za główna przyczynę wodobrzusza.

Dodatkowo do rozwoju jego przyczynia hipoalbuminemia (białka powstające w wątrobie) prowadząca do spadku ciśnienia onkotycznego krwi i wzrost stężenia sodu (zatrzymanie wody w organizmie).

Zbieranie się więc płynu w jamie brzusznej wynikające z utrwalonego nadciśnienia wrotnego często występuje u psów cierpiących na przewlekłą niewydolność wątroby!

Pierwsze objawy mogą być niezbyt silnie wyrażone.

Tym co budzi niepokój opiekunów jest zazwyczaj:

Postępowanie terapeutyczne w niewielkim nasileniu choroby obejmuje ograniczenie podaży sodu w diecie oraz ograniczenie ruchu zwierzęciu.

Pomocne w ograniczeniu zbierania się płynu może być odpowiednia dieta lecznicza.

Średnia zawartość sodu w tradycyjnych karmach dla psów oscyluje wokół 0,3-0,4 % i jest za wysoka stąd lepszym rozwiązaniem jest konsultacja u dietetyka weterynaryjnego czy stosowanie karm dedykowanych psom z zastoinową niewydolnością serca (zawierają około 0,1 % sodu).

Wskazaniem do nakłucia jamy brzusznej w chorobach wątroby może być:

  • objaw ostrego brzucha,
  • zmniejszenie bolesności jamy brzusznej,
  • pobranie płynu do badań diagnostycznych.

Rozpoznawania wodobrzusza u psów

Rozpoznawania wodobrzusza jest zawsze procesem wieloetapowym i tylko z pozoru wydaje się czynnością oczywistą.

Po pierwsze powinniśmy rozpocząć od dokładnego wywiadu z właścicielem, który powinien pomóc ustalić nam wiele ważnych faktów i ukierunkować diagnostykę.

Musimy wiedzieć od kiedy trwa proces chorobowy i jakie objawy mu towarzyszą.

Obserwując psa możemy zauważyć powiększenie się obrysu brzucha. Płyn gromadzący się w jamie otrzewnej naprawdę nadaję odmienny wygląd zwierzęciu.

W badaniu klinicznych omacując brzuch możemy wyczuć przelewanie się płynu (pod warunkiem jego odpowiedniej ilości tj. znacznej ilości płynu). Pojawia się objaw odbijającej fali.

Już takie proste badania, nie wymagające praktycznie żadnego sprzętu może nasunąć nasze podejrzenie na gromadzenie się płynu w jamie brzusznej.

Wodobrzusze rzekome możemy potwierdzić wykonując zwykłe zdjęcie RTG lub badanie USG.

Te nieinwazyjne metody badawcze pomogą nam potwierdzić lub wykluczyć:

  • ciążę,
  • ropne zapalenie macicy,
  • otłuszczenie,
  • nadmiernie wypełniony pęcherz moczowy,
  • powiększenie narządów wewnętrznych.

Badaniem USG obejrzymy dokładnie zawartość jamy brzusznej i stwierdzimy lub wykluczymy obecność guzów, procesu nowotworowego, ciężkie zaparcia, cysty czy choćby częściowo inne choroby mogące dawać objawy powiększonego brzucha (np. zespół Cushinga i powiększone nadnercza).

Badaniem USG potwierdzimy też obecność płynu w jamie brzusznej choć nie określimy dokładnie jego charakteru. Badaniem tym wykażemy nawet niewielką ilość płynu co ma duże znaczenie diagnostyczne.

Badanie RTG jest w tym względzie mniej przydatne.

Gdy wiemy już o obecności płynu w jamie brzusznej musimy wykonać dalsze badania zmierzające od ustalenia jego charakteru i postawienia trafnej diagnozy ostatecznej.

Wykonujemy więc punkcję jamy brzusznej w celu pozyskania próbki płynu do badania laboratoryjnego.

Punkcja jamy brzusznej (peritoneocenteza) i pozyskanie płynu to nie jest zabiegiem skomplikowanym ani zbytnio bolesnym.

Może być wykonana w każdym gabinecie ale wymaga zachowania zasad czystego pobrania.

Punkcja jamy brzusznej może być wykonana za pomocą zwykłej igły, wenflonu lub cewnika do dializy otrzewnowej.

Przed jej wykonaniem staramy się opróżnić pęcherz moczowy aby przypadkowo go nie uszkodzić.

Wykonujemy je  na zwierzęciu leżącym na lewym boku lub w pozycji stojącej.

Pobieramy więc płyn na skrzep (czysta probówka), na antykoagulant (probówka z EDTA lub heparyną).

Równolegle wykonujemy badanie krwi, której wyniki będą dla nas swojego rodzaju punktem odniesienia i umożliwią porównanie.

Zaleca się pobieranie krwi na czczo oraz jak najszybsze badanie krwi w laboratorium.

Możemy też pobrać płyn jałową wymazówką w celu wykonania badania mikrobiologicznego i wykonać cytologię pobranego materiału.

W laboratorium określa się pochodzenie płynu poprzez oznaczenie jego:

  • cech fizycznych:
    • barwa,
    • przejrzystość,
    • pH,
    • ciężar właściwy,
  • badanie biochemiczne, np.:
    • białko całkowite,
    • glukoza,
    • albuminy,
    • cholesterol,
    • fibrynogen,
    • kreatynina,
    • amylaza,
    • transaminazy,
    • dehydrogenaza mleczanowa.

Badanie cytologiczne płynu określa rodzaj i liczbę komórek obecnych w pobranym płynie.

Na tej podstawie możemy określić z czym mamy do czynienia (wysięk, przesięk itd.).

Są to o tyle cenne wiadomości, że pozwalają wstępnie określić potencjalną przyczynę wodobrzusza.

Przykładowo na etiologię bakteryjną może wskazywać wysięk zawierający liczne granulocyty, stężenie glukozy poniżej 3,3 mmol/ l i prawidłowym jej poziomie w surowicy krwi.

W przypadku infekcji wirusowej dominowały będą limfocyty i plazmocyty, a pasożytach granulocyty kwasochłonne.

W dużym procencie przypadków badanie płynu pozwala określić potencjalna przyczynę wodobrzusza stąd nie powinniśmy rezygnować z tego prostego i niezwykle cennego narzędzia diagnostycznego.

Możemy również wykonać dalsze badania diagnostyczne obejmujące biopsję wątroby, badanie kardiologiczne (np. echo serca czy EKG), pomiar ciśnienia krwi czy czasami laparotomię diagnostyczną.

Wszystko to po to aby ustalić przyczynę gromadzenia się płynu w jamie brzusznej i o ile to możliwe wdrożyć skuteczne leczenia.

Leczenie wodobrzusza u psa

Leczenie wodobrzusza u psa
Leczenie wodobrzusza u psa

Postępowanie terapeutyczne zawsze powinno być wielokierunkowe i nie należy do prostych.

Podstawą jego jest oczywiście określenie w miarę możliwości bezpośredniej przyczyny powodującej gromadzenie się płynu w jamie brzusznej i o ile to realne jej usunięcie.

W przypadku wodobrzusza możemy mówić o terapii paliatywnej, objawowej i leczeniu swoistym.

Leczenie paliatywne polega w dużym skrócie na łagodzeniu objawów klinicznych wynikających z wodobrzusza i tym samym na poprawie samopoczucia pacjenta czyli jego dobrostanu. Nie jest ukierunkowane na wyleczenie.

Leczenie objawowe zmierza zaś do hamowania procesu gromadzenia się płynu w jamie brzusznej a także na pobudzaniu jego resorbcji z miejsca zbierania się.

Terapia zaś swoista, najbardziej wskazana, powinna zmierzać do usunięcia, eliminacji przyczyny wodobrzusza, co w teorii powinno prowadzić do wyleczenia.

W praktyce jednak nie zawsze jest to wykonalne i sprowadza się do leczenia chorób wątroby.

Gromadzenie się płynu w jamie brzusznej jak wiemy może upośledzać oddychanie i rodzić pokusę jak najszybszego jego ewakuowania z jamy brzusznej.

Takie jednak działanie choć na pierwszy rzut oka może przynieść chwilową poprawę wiąże się również ze znacznym ryzykiem i przez wielu specjalistów jest odradzane.

Usunięcie płynu może bowiem pozbywać organizm znacznej ilości albumin, powodować niedokrwienie nerek, odwodnienie czy poprzez nadmierne rozszerzenie naczyń trzewnych objawy wstrząsu.

W stanie encefalopatii wątrobowej upuszczenie płynu może wywoływać hipokaliemię czy zasadowicę prowadzącą do znacznego pogorszenia się stanu klinicznego pacjenta ze śpiączką i śmiercią włącznie.

Pamiętajmy, ze samo usunięcie płynu, bez podjęcia leczenia przyczynowego, w niedługim czasie prowadziło będzie do ponownego jego gromadzenia na terenie jamy brzusznej.

Wielu specjalistów zaleca usuwanie płynu z jamy brzusznej w sytuacji znacznej duszności wywołanej uciskiem na przeponę lub jego oddziaływaniem na narządy wewnętrzne i znacznie nasilone objawy kliniczne.

Upuszczając płyn możemy równolegle nawadniać zwierzę aby nie wywołać objawów wstrząsu.

Nakłucie jamy brzusznej to leczenie operacyjne, który choć jest mało skomplikowane może wiązać się z pewnymi powikłaniami, które warto znać.

Otóż może ono czasem prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych, szczególnie u niespokojnego zwierzęcia:

Na szczęście takie powikłania zdarzają się niezbyt często.

Cóż więc robimy?

Wprowadzamy dietę o niskiej zawartości sodu a gdy to nie przyniesie poprawy w ciągu tygodnia leki moczopędne.

Leki z tej grupy mają stopniowo wzmóc diurezę.

Podajemy leki objawowe w tym spironolakton.

Jest on diuretykiem nie powodującym hipokaliemii obniżającym ciśnienie wrotne co należy uznać za duży atut.

Stosujemy go w dawce 1-2 mg/ kg m. c. 2 razy dziennie doustnie początkowo przez okres około 2 tygodni.

W tym czasie nie podajemy potasu gdyż spironolakton go oszczędza i nie dochodzi do zbytniego wydalania z moczem.

Jeśli po tym czasie objawy wodobrzusza się nie zmniejsza lub nie ustąpią wprowadzamy silniej działający diuretyk jakim jest furosemid.

Powinniśmy jednak w miarę możliwości kontrolować poziom potasu w surowicy oraz podawać ten lek w niskiej a zarazem skutecznej dawce (np. 0,5 mg/ kg m. c. 2 razy dziennie).

Podając furosemid musimy uważać aby zbytnio nie odwodnić zwierzęcia wywołując tym samym azotemię, hipokaliemię i hiponatremię.

Do oceny skuteczności leczenia diuretykami służy nam waga ciała oraz zmniejszenie obwodu brzucha.

Otóż powinniśmy uzyskać spadek masy o około 2 % tj przykładowo 0,5 kg dla psa ważącego 25 kg w ciągu doby.

Po opanowaniu objawów wodobrzusza dawki leków moczopędnych zmniejszamy do najniższej skutecznej ilości.

W wielu przypadkach wodobrzusze u psa jest wynikiem chorób wątroby w tym jej marskości lub zwłóknienia stąd pomocne może okazać się wprowadzenie karmy o odpowiednim składzie (np. ubogiej w sód, zawierającej wysokowartościowe białko) podawanej wielokrotnie w mniejszych porcjach w ciągu dnia.

W przypadku trudności z oddychaniem pomocnym leczeniem łagodzącym stan niedotlenienia może okazać się tlenoterapia.

Pacjentom odwodnionym musimy wyrównać istniejące niedobory płynów, a tym z infekcją bakteryjną wprowadzić skuteczną antybiotykoterapię ( np. fluorochinolony, enrofloksacynę).

Czasem wymagana jest interwencja chirurgiczna eliminujące istniejące guzy, czy proces nowotworowy wraz z późniejszą umiejętnie dobraną chemioterapią.

Leczenie przyczynowe chorej wątroby również przynosi ulgę w postaci zmniejszenia wodobrzusza ale jego omawianie wykracza poza zakres tego opracowania.

W celu kontrolowania przebiegu choroby w warunkach domowych opiekun powinien mierzyć obrys brzucha swego psa oraz w miarę możliwości go ważyć.

Podsumowanie

Wodobrzusze u psa jest objawem klinicznym, którego nigdy nie powinniśmy bagatelizować w nadziei, że samo minie.

Wcześniej zauważone przez spostrzegawczego właściciela zwiększa szanse na skuteczne leczenie i w wielu przypadkach na wydłużenie życia psa.

Jest objawem chorobowym, którego absolutnie nie można się bać, nie oznacza bowiem automatycznie najgorszego.

Wymaga czasem pogłębionej diagnostyki ale postawienie trafnego rozpoznania pozwala w wielu przypadkach znacznie poprawić komfort życia psa, czasem prowadząc do wyleczenia.

Warunkiem koniecznym jest jednak dokładne przyglądanie się swemu pupilowi i w miarę szybka interwencja zanim będzie za późno i pozostanie tylko poddać go eutanazji.

W tym między innymi przejawia się nasza troska i odpowiedzialność za posiadane zwierzęta, że szybko reagujemy na często subtelne objawy chorobowe.  Myślę, że opisywane wodobrzusze u psa jest tego doskonałym przykładem.

Kiedy pojawia się wysięk?

Wysięk może pojawić się w chorobach wirusowych, chorobach pasożytniczych, chorobach bakteryjnych, procesach nowotworowych uszkodzeniach mechanicznych.

Kiedy pojawia się przesięk?

Przesięk może pojawić się w nerczycach, hipoalbuminemii, zastoju krwi w wątrobie, zaburzeniach wchłaniania, zakrzepach lub guzach wątroby, przetokach tętniczo- żylnych.

 

Wykorzystane źródła >>

Lekarz weterynarii Piotr Smentek

Lekarz weterynarii Piotr Krzysztof Smentek

Absolwent Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW. Specjalista chorób psów i kotów. Specjalista administracji i epizootiologii weterynaryjnej. Pracuję od kilkunastu lat w Całodobowej Lecznicy Weterynaryjnej gdzie zajmuję się szeroko pojętą medycyną zwierząt towarzyszących głównie psów, kotów i gryzoni oraz z weterynaryjnej firmie farmaceutycznej w Dziale Rozwoju gdzie odpowiadam za bezpieczeństwo terapii.

Komentarze
Subskrybuj
Powiadom o
guest
11 komentarzy
Zobacz wszystkie komentarze
Ewa Froese Wiencis
Ewa Froese Wiencis

Witam mój 13 letni pies z dnia na dzień stał się bardzo slaby i przestał chodzić i jeść. Oto wyniki badań usg .Wcześniej podwyższone wyniki wątroby, nerki ..

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak

Dzień dobry.
Nie da się postawić diagnozy bez badania klinicznego pacjenta oraz na podstawie tak lakonicznego opisu. Pani pies ma z pewnością problemy z funkcjonowaniem narządów wewnętrznych, bardzo niepokojący jest płyn w jamie brzusznej. Czy został pobrany do analizy? Warto sprawdzić, co wchodzi w jego skład. Co oznaczają złe wyniki wątroby i nerek? Czy pies miał przeprowadzane inne badania diagnostyczne? Czy po określeniu, że wyniki są złe zostały podjęte jakieś kroki? Czy zostało włączone leczenie, albo jakieś preparaty do codziennego stosowania? Pogorszenie stanu zdrowia z dnia na dzień nie rokuje dobrze, świadczy o poważnym stanie pacjenta. Pies powinien być pod stałą opieką lekarza.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Ewa Froese Wiencis
Ewa Froese Wiencis

Proszę o diagnozę 13 letni pies z wcześniejszymi złymi wynikami wątroby i nerek.

Marta
Marta

Witam serdecznie suczka 11 lat, miała że względu lu na wodę w brzuchu laparotomia bo leki nie pomagały, w klinice dla psów w Niemczech bo tu mieszkamy, podczas laparotomu wyszło że jelita są posklejane i są na nich liczne guzki a błona śluzową brzucha jest cała czerwona i też w licznych guzach, pies miał w brzuchu 4,5 litra wody, lekarka stwierdziła że nie da się już nic zrobić i że psa będzie to bardzo boleć i że należy go uśpić podczas narkozy, zrobiliśmy to pod wpływem lekarza bo mówił że pies się tylko będzie męczył, ale czy naoewno była to słuszna decyzja czy w takich przypadkach nie można już leczyć?

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Marta

Dzień dobry.
Aby sprawdzić, co konkretnie było przyczyną złego samopoczucia oraz zbierającej się w jamie brzusznej wody, należałoby wykonać sekcję zwłok w odpowiednim laboratorium. Niestety, opis zmian, nawet najdokładniejszy, nie zastąpi badań. Jest bardzo wiele przyczyn rozwijającego się wodobrzusza, co mogła Pani przeczytać w artykule. Guzy w jamie brzusznej są jedną z przyczyn, zwłaszcza, jeśli są liczne, rozsiane po wszystkich narządach. Oczywiście, jeśli pies czuł się dobrze przed zabiegiem, można było rozważyć pobranie fragmentu guza do badania histopatologicznego, aby sprawdzić, czy można by było przeprowadzić chemioterapię. Myślę jednak, że decyzja, którą Państwo podjęliście (nawet jeśli była to decyzja w dużych emocjach), była prawidłowa – pies z licznymi guzami oraz zrostami w jelitach, nie ma przed sobą długiego i komforotowego życia, takie zwierzęta cierpią po cichu, tracą apetyt i chęci do życia. Proszę się tym nie zadręczać. Pupilka z pewnością przeżyła z Panią wiele szczęśliwych lat, proszę pamiętać tylko te dobre i radosne chwile.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Barbara
Barbara

Moja 14 letnia sunia sznauzerka ma wode w brzuchu. Badanie USG wykazalo , ze na sledzionie jest guz i pomoze tylko leczenie operacyjne , lecz jest juz zbyt stara i Narkoza moze ja zabic. Dostaje 1 ×dziennie 1/2tabl.Benozecare i 3 ×dziennieLibeo 40mg Mieszkamy w Austrii. Sonia po 1 dniu leczenia calkowicir opadla z sil,nic nie je juz 4 dzien , tylko b.duzo pije. Po 1 dniu leczenia wysikala duzo wody i obwod brzucha sie zmniejszyl ,hale po 3 dniu brzuch jes b.duzy a sunia nie ma siy wstac, trzeba ja podnosic. Czy to juz koniec , czy mamy sie juz poddac ?

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Barbara

Dzień dobry.
Jak sama Pani napisała, w jamie brzusznej Pani pupilki jest guz, na śledzionie. Bardzo możliwe, że to on jest przyczyną zbierania się płynu w jamie brzusznej. Biorąc pod uwagę leki, jakie Pani podawała pupilce, mogę się domyślać, że piesek ma też problemy kardiologiczne, niewykluczone że one też przyczyniają się do zbierania się płynu w jamie brzusznej. Usuwanie płynu przez punkcję jest tylko półśrodkiem, należy wyeliminować przyczynę zbierania się płynu. Jeśli piesek czuje się źle i widzi Pani, że leki pomagają na chwilę, warto przemyśleć kwestię zabiegu. Usunięcie śledziony wiąże się ze znieczuleniem, które może być ryzykowne, jednak czekanie na powolną śmierć pupilki jest zdecydowanie gorszym rozwiązaniem, chyba warto zaryzykować zabieg, jeśli jednak jest jakaś szansa powodzenia. Przed znieczuleniem koniecznie należy wykonać badanie krwi oraz badanie kardiologiczne, aby sprawdzić w jakiej kondycji jest pupilka. Warto też spytać o możliwość opieki anestezjologa i dostępność znieczulenia wziewnego. Po usunięciu śledziony guz powinien być koniecznie wysłany do badania histopatologicznego, aby upewnić się, czy zmiana w miąższu narządu nie była zmianą agresywną. Pozdrawiam i trzymam kciuki za pupilkę.
Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Małgorzata
Małgorzata

Witam mój pies ma 13 lat ma straszny kaszel taki jakby chciał coś wykrztusic .Kaszle całą noc ,ma powiększony brzuch,czasami wymiotuje taką gęstą przezroczystą wodą.Brał przez tydzień antybiotyk i drugi tydzień bierze benakor vet.Niema poprawy.Jest taki dziki że dostaje szału w gabinecie rzuca się gryzie ,nie da się zbadać i nic sobie zrobić.Co mam zrobić jak mu pomóc .Bo się męczy .

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Małgorzata

Dzień dobry.
W przypadku zwierząt reagujących ogromnym stresem na wizytę w gabinecie, przed planowanym badaniem warto wprowadzić leki uspokajające i wyciszające. Odpowiadając na Pani pytanie – pomoże Pani swojemu pupilowi udając się z nim na wizytę do lekarza weterynarii. Tylko na podstawie dokładnego badania klinicznego oraz badań dodatkowych, które z pewnością zaleci lekarz, będzie można postawić rozpoznanie i dzięki temu ustalić odpowiednie leczenie Pani psa. Na podstawie opisu objawów, nawet najdokładniejszego, nie da się ustalić, jak można pomóc w danym schorzeniu. Proszę nie zwlekać z wizytą, tak silne ataki kaszlu oraz duszności mogą doprowadzić do epizodów utraty przytomności.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Anna
Anna

Dzień dobry ,mam 9 letnia sunie yorka .3 tygodnie temu zauważyłam że mała nie chce jeść ,winę temu przypisałem złym stanem zębów-zęby zostały usunięte jednak nic się nie polepszyło .weterynarz dała preparat zastępczy który podawalam strzykawką doustnie .sunia w dalszym ciągu nie chciała jeść zrobiła się apatyczna ,potwornie schudła (skóra i kości ) po tygodniu od operacji usunięcia zębów brzuch pieska zrobił się jak balon , weterynarz potwierdził moje przypuszczenie że mała ma wodobrzusze .pobrała płyn do badania jednak jeszcze nie ma wyników ,pobrana została krew (wynik wątrobowy zły -wszystko ponad normę ) wykonane zostało usg -wątroba ze zmienionaą konsystencją i z licznymi białymi plamami (weterynarz jednoznacznie nie stwierdził raka wątroby ale i nie zaprzeczył ) 2razy został podany antybiotyk i hydrokortyzon .dzisiaj pani weterynarz zrobiła rentgen i stwierdziła że nie ma sensu niczego robić i najlepsze rozwiązanie to uspac psa ,a moja maleńka nie moze się wypróżnić dlatego została zrobiona lewatywa .prosze mi powiedzieć jakie leczenie mogę zastosować .mieszkam w Niemczech i wydaje mi się ze tutejsi weterynarze nie potrafią leczyć

Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Lekarz weterynarii Katarzyna Hołownia-Olszak
Odpowiedz  Anna

Dzień dobry.
Eutanazja jest radykalnym rozwiązaniem i przed podjęciem decyzji o niej, warto udać się z pieskiem do innego lekarza. Niestety, nawet najdokładniejszy opis opiekuna nie zastąpi badania klinicznego wykonanego w gabinecie oraz wglądu do badań dodatkowych. Niemożność wypróżnienia skądś wynika – może problemem jest za słaba perystaltyka, może w jelicie utknęło jakieś ciało obce, może jest jakieś przewężenie, które uniemożliwia pasaż treści. Warto powtórzyć USG i ocenić, co dokładnie się tam dzieje. Jeśli chodzi o wątrobę, niewiele mówią “białe plamy”. Aby jednoznacznie stwierdzić, czy jest to zmiana nowotworowa czy też nie, warto by pobrać biopsję z wątroby pod kontrolą USG. Unikałabym raczej podawania sterydów, jeśli parametry wątrobowe są podwyższone. Do czasu podjęcia dalszych decyzji warto omówić z lekarzem prowadzącym stosowanie leków poprawiających apetyt oraz środków ułatwiających pasaż treści jelitowej (proszę nie podawać ich bez konsultacji z lekarzem, który badał Pani pieska, by nie pogorszyć sytuacji). Z pewnością nie zaszkodzi też podawanie suplementów działających wspomagająco na wątrobę.
Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii.

Co Piszczy w Sierści Twojego zwierzaka?

Zalecenia lekarzy weterynarii na Twoim mailu

+ ebook "Czy leki ludzkie są bezpieczne dla psa i kota?"

Co Piszczy w Sierści Twojego zwierzaka?

Porady lekarzy weterynarii na Twoim mailu

+ ebook "Czy leki ludzkie są bezpieczne dla psa i kota?"

Zgoda marketingowa: wyrażam zgodę, aby Co w Sierści Piszczy skontaktował się ze mną drogą mailową, korzystając z informacji podanych w tym formularzu dla celów informacyjnych, aktualizacji i marketingu. Jeśli chcesz wycofać Twoją zgodę kliknij link rezygnacji u dołu każdego wysyłanego przez nas maila. Szanujemy Twoją prywatność i dane osobowe. Tutaj znajdziesz naszą politykę prywatności i regulamin newslettera. Przesyłając ten formularz zgadzasz się, że możemy przetwarzać Twoje dane osobowe zgodnie z tymi warunkami. 

WYPEŁNIJ POLA, ABY POBRAĆ MATERIAŁY W PDF 👇

Zgoda marketingowa: wyrażam zgodę, aby Co w Sierści Piszczy skontaktował się ze mną drogą mailową, korzystając z informacji podanych w tym formularzu dla celów informacyjnych, aktualizacji i marketingu. Jeśli chcesz wycofać Twoją zgodę kliknij link rezygnacji u dołu każdego wysyłanego przez nas maila. Szanujemy Twoją prywatność i dane osobowe. Tutaj znajdziesz naszą politykę prywatności i regulamin newslettera. Przesyłając ten formularz zgadzasz się, że możemy przetwarzać Twoje dane osobowe zgodnie z tymi warunkami.