Choroby kotów

Koty to od wieków przyjaciele człowieka. Dbamy o nie, staramy się zapewnić im odpowiednie warunki, a także pożywienie, jakiego potrzebują. Niestety, zdarza się że czworonóg pomimo naprawdę wzorowej opieki – i tak zachoruje. Jakie są najczęstsze choroby kotów, jakie podłoże mogą mieć i jak poznać, że Twój najlepszy przyjaciel cierpi i należy zabrać go do weterynarza?

Kocie choroby – czy zdarzają się często?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie postawione w tytule. Jest to kwestia w pełni osobnicza i może wiązać się między innymi z genetyką, ale również sposobem życia zwierzęcia czy warunkami, w jakich żyje. Negatywny wpływ na zdrowie i odporność zwierzaka może mieć wiele czynników, takich jak nieprawidłowa dieta i związana z nią otyłość, ale również niewłaściwe dla kociej psychiki warunki czy wreszcie – spacery kota poza domem, które od lat pozostają kwestią sporną pomiędzy kociarzami. Część osób, z lekarzami weterynarii na czele, uważa że dla bezpieczeństwa tych kotów domowych nie należy wypuszczać ich na dwór. Pomijając już kwestię bezpieczeństwa czworonoga, dochodzi dodatkowo temat tego, że właściciel zwyczajnie ponosi odpowiedzialność za poczynania swojego pupila, co w praktyce może oznaczać, że przyjdzie nam zapłacić za szkodę spowodowaną np. kocimi pazurkami na karoserii pojazdu.

Wracając jednak do tematu chorób – koty, podobnie zresztą jak inne zwierzaki, chorują tak jak my, ludzie. Niestety, o ile każdy dorosły jest w stanie określić choćby w przybliżeniu, co mu dolega, a małe dziecko daje znać o chorobie donośnym płaczem – kociaki nie potrafią tak czytelnie dać znać, że coś im dolega. Nie oznacza to jednak, że dostrzeżenie symptomów chorobowych jest zupełnie niemożliwe: każdy właściciel, który zna swojego kota, będzie w stanie dostrzec wyraźne zmiany w zachowaniu swojego przyjaciela. Mogą one oczywiście być subtelne, co sprawia, że należy zwracać szczególną uwagę na anomalie w zachowaniu zwierzaka, nawet jeśli wydaje nam się, że przesadzamy. Zdecydowanie lepiej jest sprawdzić coś, co okaże się nieistotną zmianą niż przeoczyć poważną chorobę w momencie, w którym można jeszcze było ją skutecznie wyleczyć.

Podczas gdy część osobników będzie poszukiwać samotności i chować się przed światem, starając się poradzić sobie z dolegliwościami i bólem w ciszy i spokoju – inne koty mogą stać się agresywne, nerwowe lub poszukiwać uwagi właściciela, starając się doprowadzić do tego, że właściciel dostrzeże chorobę. Jest to kwestia w pełni osobnicza i zależy w dużej mierze od charakteru Twojego kociego przyjaciela. Jeśli jednak zauważysz, że Twój pupil, który do tej pory nie przepadał za głaskaniem, nagle domaga się wiele czułości i uwagi, zabierz go do weterynarza na rutynową kontrolę. Podobnie wygląda sytuacja przy odwrotnym zachowaniu zwierzaka: jeśli do tej pory kochający przytulanie się i wspólne wypoczywanie zwierzak nagle zacznie spać sam, będzie unikał dotyku i ogólnie kontaktu – to również może być sygnał świadczący o chorobie.

Warto przy tym wspomnieć, że nie każde schorzenie jest widoczne na pierwszy rzut oka. Podobnie jak i u nas, ludzi, podczas gdy część dolegliwości i chorób można „zdiagnozować” nie będąc specjalistą, inne – pozostają niewidoczne dla gołego oka. Przykładowo, gdy mamy katar, zauważy to niemalże każdy. Widać zaczerwienienie w obrębie nosa, a także nienaturalnie często czyścimy nos. Jednak gdy dolega nam ból głowy – inni są w stanie dostrzec to ewentualnie po naszym złym humorze. Analogicznie prezentuje się kwestia u kota: podczas gdy niektóre schorzenia czy urazy są widoczne już na pierwszy rzut oka (np. zwierzak kuleje, krwawi, pojawia się nienaturalny wysięk z oczu, nosa czy dróg rodnych), inne wymagają szczegółowej diagnozy. Jeśli zauważysz zmianę u swojego kota, nim zrzucisz ją na karb złego nastroju, gorszej pogody lub kociego charakteru – zabierz swojego pupila do weterynarza. Miej na uwadze, że to Twój obowiązek, by zapewnić swojemu małemu przyjacielowi dobre warunki do dalszego życia. Zadbaj o swojego pupila i jeśli masz wątpliwości, czy zmiany w jego zachowaniu to „jedynie” kwestia behawioralna, czy może stan chorobowy – zabierz go do lecznicy weterynaryjnej.

Najczęstsze choroby kotów

Choć choroby kotów to (niestety) naprawdę szeroka kategoria, analogicznie jak u ludzie – można wskazać schorzenia, które występują u tych zwierzaków znacznie częściej niż inne. Ich wyłonienie było możliwe w oparciu o dziesiątki lat doświadczenia weterynarzy, ale również opiekunów kotów, którzy zauważyli pewnego rodzaju wzory, jeśli chodzi o zachorowania swoich przyjaciół mniejszych.

Niektóre z kocich chorób są niebezpieczne tylko dla nich, a częścią można się zarazić od swojego pupila. W obydwu przypadkach warto zachować ostrożność podczas leczenia swojego czworonoga, jednak podwójną – w przypadku schorzeń, które są potencjalnie zaraźliwe.

Wśród najpopularniejszych chorób kotów można wskazać:

• Niewydolność nerek – należy do jednych z najczęstszych chorób wśród zwierzaków, których dieta nie jest dopasowana do kocich potrzeb. Objawia się zazwyczaj wymiotami, częstomoczem, gwałtownym zmniejszeniem masy ciała oraz brakiem apetytu. Leczenie schorzenia jest w pełni uzależnione od tego, w jakim stadium jest choroba. Niestety, najczęściej niewydolność nerek daje pierwsze objawy dopiero wtedy, gdy zniszczona jest znaczna część tego organu i w takiej sytuacji można wdrożyć jedynie leczenie paliatywne. Jeśli jednak niewydolność zostanie wykryta odpowiednio wcześnie – należy zadbać o odpowiednie nawodnienie zwierzaka (np. oferując mu specjalne poidło w formie fontanny, co zachęca większość kociaków do częstszego spożywania wody z takiego „świeżego” źródełka), a także zaoferować mu karmę dla kota o obniżonej zawartości białka i fosforu. Przede wszystkim warto jednak zapobiegać niewydolności nerek, zapewniając zwierzakowi karmę w pełni mięsną;
• Panleukopenia kotów (kocia nosówka) – jest to jedna z bardziej niebezpiecznych dla zwierzaka chorób. To choroba wirusowa, w której przebiegu zazwyczaj pojawiają się objawy zapalenia układu pokarmowego o znacznym nasileniu. Kociak może cierpieć z powodu wymiotów oraz biegunki (z możliwością wystąpienia krwi w stolcu), a dodatkowo zwierzak jest wyraźnie osłabiony, apatyczny i odwodniony. W jej przebiegu stosuje się w głównej mierze antybiotykoterapię, a także leczenie objawowe, polegające na radzeniu sobie z dolegliwościami przykrymi dla kota, takimi jak wymioty czy biegunka, a także obfitym nawadnianiu zwierzęcia. Dodatkowo, stosuje się dożylne środki wzmacniające, preparaty zawierające witaminy B i C i środki przeciwbólowe, mające poprawić komfort zwierzęcia w przebiegu choroby. Podczas gdy kocięta urodzone przez uodpornioną matkę są chronione nie zachorują przez pierwszych kilka tygodni życia, wraz z wiekiem zanika odporność „udzielona” im przez matkę. W związku z tym najbardziej narażone na panleukopenię są kocięta pomiędzy 6 tygodniem a 4 miesiącem życia. Uwaga: jeśli zdarzy się, że w Twoim domu pojawia się nowy kociak, miej na względzie, że wirus o wysokiej odporności, przy zachowaniu dobrych warunkach bytowych – może przetrwać w Twoim mieszkaniu nawet do roku. Jeśli zatem Twój obecny lub wcześniejszy zwierzak chorował na parwowirozę w ostatnich miesiącach, lepiej jest poczekać z adopcją nowego zwierzaka właśnie przez około 12 miesięcy;
• Koci katar – to choroba wywoływana wirusami: kaliciwirusami oraz herpeswirusami. Jest to choroba zapalna górnych dróg oddechowych, która wymaga szybkiego wdrożenia leczenia. Zazwyczaj objawia się kichaniem, pojawieniem się wydzieliny z oczu, kataru (zarówno gęstego, jak i wodnistego) oraz obniżenia apetytu u zwierzaka. Jeśli schorzenie nie zdążyło się rozwinąć, w pełni wystarczającym będzie leczenie przeciwzapalne, zastosowanie preparatów poprawiających odporność, a także objawowe leczenie zapalenia spojówek. Zdarza się jednak, że koci katar powikła się w sposób bakteryjny, w związku z czym ostateczny przebieg choroby różni się nieco pomiędzy poszczególnymi osobnikami. Z tego względu szczególnie ważnym jest, aby zapewnić zwierzakowi szybką pomoc weterynaryjną, już przy dostrzeżeniu pierwszych objawów choroby. Choć w większości przypadków choroba ta jest w pełni wyleczalna, istnieje grupa zwierzaków szczególnie narażonych na śmierć z powodu kociego kataru. Są to młode kocięta, których organizm nie jest w stanie poradzić sobie ze zwalczeniem choroby nawet przy pomocy leków. Do zakażenia dochodzi w wyniku kontaktu kota z nosicielem wirusa. Co istotne, kontakt nie musi być bezpośredni, a kot może zarazić się chorobą np. poprzez dotyk innej osoby (choćby podczas samodzielnego spaceru po okolicy, kiedy ktoś pogłaszcze kociaka, nie będąc świadomym, że jego własne zwierzę jest nosicielem wirusa);
• Cukrzyca – jest to jedna z powszechniej występujących wśród kotów dolegliwości. Pierwszymi symptomami może być częstomocz, a w konsekwencji pojawia się u zwierzaka odwodnienie. Tym zmianom towarzyszy zazwyczaj również brak łaknienia, a w niektórych przypadkach pojawia się również apatia. Każdorazowo leczenie cukrzycy powinno zostać wdrożone przez specjalistę, gdyż różne przypadki traktuje się odmiennie. W przypadku lekkiej postaci cukrzycy z reguły wystarczające są doustne leki przeciwcukrzycowe, a jeśli kociak cierpi z powodu ostrzejszej postaci cukrzycy – konieczne może okazać się również podawanie insuliny. Ogromną rolę w leczeniu kota z cukrzycą odgrywa odpowiednia dieta. Przede wszystkim warto pamiętać, że każdy kot, zarówno zdrowy, jak i chory, jest w pełni mięsożercą. To oznacza, że w przeciwieństwie do psa – nie powinien spożywać warzyw lub owoców, a jedynie mięsne karmy. Dlatego zdecydowanie lepszym wyborem są mięsne puszki, a w przypadku kotów cierpiących na cukrzycę – należy zwrócić szczególną uwagę na to, by w pożywieniu znajdowało się stosunkowo niewiele węglowodanów i duża porcja białka;
• Choroby układu moczowego – jeśli zauważysz, że Twój zwierzak głośno miauczy podczas oddawania moczu, nadmiernie dba o higienę okolic intymnych, popuszcza mocz poza kuwetą (lub w ogóle załatwia się w innym miejscu), a także stara się opróżniać pęcherz stosunkowo często, jednak nie zawsze mu się to udaje – z dużą dozą prawdopodobieństwa mamy do czynienia z chorobą układu moczowego. Część schorzeń tego rodzaju wynika z zakażenia wirusowego lub bakteryjnego, jednak inne mają swoje podłoże w diecie. W trakcie zapalenia pęcherza lub infekcji dróg moczowych, w kocim moczu pojawiają się kryształy, które mogą prowadzić nawet do powstawania kamieni. Z tego względu niezbędna jest natychmiastowa reakcja opiekuna, dzięki której zwierzak powróci do dobrego zdrowia w krótkim czasie. W ramach terapii chorób układu moczowego stosuje się między innymi zmianę diety, a także zadbanie o to, by zwierzak pił duże ilości wody (w czym pomóc może wspomniane już wcześniej poidło, wypuszczające wodę kaskadowo, i tym samym zachęcające zwierzaka do częstszego picia). W leczeniu samego schorzenia stosuje się leki przeciwzapalne, przeciwbólowe, a także antybiotykoterapię, jeśli choroba ma podłoże bakteryjne;
• Zespół nabytego niedoboru immunologicznego – pojawia się stosunkowo rzadko, jednak warto o nim wspomnieć z uwagi na niebezpieczeństwo, jakie niesie za sobą ta choroba. Wśród objawów tego schorzenia pojawiają się wtórne infekcje wynikające z braku odporności kociego organizmu, jak również anemia. Niewykryta odpowiednio wcześnie i nieleczona prawidłowo choroba może przebiegać nawet ze skutkiem śmiertelnym. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z wydzieliną zakażonego zwierzęcia, np. śliną w wyniku pogryzienia. Jest to jeden z powodów, dla których nie zaleca się wypuszczania kociaka na dwór. Jeśli jednak Twój pupil opuszcza dom i wróci z wyraźnymi śladami pogryzienia – należy niezwłocznie wybrać się z nim do weterynarza, gdyż istnieje ryzyko, że zapadł na tę chorobę;
• Choroby układu pokarmowego – zdarzają się nad wyraz często u zwierzaków, których żywienie nie jest odpowiednie. W początkowej fazie możemy mieć do czynienia z niegroźnymi dla zdrowia niestrawnościami, które ustępują samoczynnie. Jeśli jednak zwierzak nie jest prawidłowo żywiony, może okazać się, że schorzenia układu pokarmowego nasilają się lub ewoluują. Wiążą się głównie z nieprawidłową dietą, a nieleczone (a także bez wdrożenia zmian w diecie) – choroby układu pokarmowego mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W pierwszej kolejności należy wybrać się z pupilem do weterynarza, a później zadbać o jego prawidłowe żywienie (karmą mięsną, bez zbędnych dla kota dodatków zbożowych czy warzywnych);
• Kocia białaczka – jest to choroba zakaźna, która niestety jest nieuleczalna. Co więcej, koty mogą być bezobjawowymi nosicielami wirusa. Wśród objawów choroby wymienia się utratę apetytu i spadek masy ciała (zarówno ten o gwałtownym przebiegu, jak i stopniowy, niezwiązany z procesem odchudzania otyłego kota), występowanie częstych biegunek, trudna do zbicia gorączka, stany zapalne dziąseł oraz skóry, apatia, zmiany neurologiczne (jak np. padaczka), zapalenie dolnych dróg moczowych. Wirus kociej białaczki wywołuje wystąpienie objawów nowotworowych i może wywoływać szereg niekorzystnych zmian w zdrowiu zwierzaka. Niestety, po zakażeniu kocią białaczką stosuje się głównie terapię przedłużającą życie, leki wspomagające, łagodzące przykre dolegliwości związane z chorobą i wspierające odporność. Zazwyczaj od momentu zakażenia, odpowiednio leczone i suplementowane koty przeżywają jeszcze około dwóch do trzech lat;
• Zakaźne zapalenie otrzewnej kotów – to choroba, która jest wywoływana przez zmutowanego koronawirusa. Wśród objawów zakaźnego zapalenia otrzewnej można wskazać wyraźne słabnięcie zwierzaka, apatię, utratę masy ciała, obniżenie apetytu, powracającą gorączkę, a także pogorszenie wyglądu zwierzaka: matową, czasem nadmiernie wypadającą sierść, a także wyraźną bladość błon śluzowych. Niestety, póki co nie wynaleziono skutecznego leczenia na zakaźne zapalenie otrzewnej kotów i stosuje się terapię mającą na celu przyniesienie zwierzakowi ulgi oraz maksymalne przedłużenie jego życia. Jedynym działaniem, jakie może podjąć właściciel, jest ograniczenie ryzyka zakażenia (m.in. poprzez niewypuszczanie zwierzaka na „wycieczki” po okolicy), a stosowane działania lecznice sprawiają, że zwierzak może przeżyć od kilku tygodni do kilku miesięcy od zachorowania;
• Wścieklizna – to choroba, która może dotyczyć nie tylko kotów. Wspominamy jednak o niej z uwagi na to, że w Polsce nie ma w chwili obecnej obowiązku szczepienia kociaków na tę chorobę, która jest dla nich śmiertelna. Warto zadbać o bezpieczeństwo pupila i zaszczepić go, nawet jeśli zwierzak jest niewychodzący, gdyż wirusa wścieklizny można przynieść np. na swojej odzieży. Jest to również jedna z kocich chorób, które mogą być zagrożeniem dla ich właściciela. Wśród objawów wścieklizny można wskazać m.in. agresję lub wręcz przeciwnie – nadmierną uległość, zaburzenia neurologiczne, kłopoty z przełykaniem, stany zapalne tkanek mózgowych, nienaturalny, niczym nieuzasadniony lęk, gryzienie innych zwierząt, a także uporczywe miauczenie. Niestety – wścieklizny nie da się leczyć, a zwierzę umiera w ciągu kilku tygodni od diagnozy. Jak wspomnieliśmy wyżej, bez względu na to, czy zwierzak opuszcza dom, czy raczej przebywa w nim na stałe – warto zadbać o jego zdrowie i bezpieczeństwo za pomocą szczepienia, szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że wścieklizna jest także potencjalnym zagrożeniem dla ludzi.

Jak widać, lista częstych kocich chorób jest stosunkowo długa, a to oczywiście nie wszystkie schorzenia. Pamiętaj, że zwierzak daje Ci znać o swoim złym samopoczuciu na znane sobie sposoby, dlatego zamiast denerwować, się, że kot jest nerwowy lub wciąż domaga się Twojej uwagi – raczej zastanów się, czy nie próbuje Ci czegoś zasygnalizować. Zauważ również, że większość schorzeń z powyższej listy można skutecznie leczyć, jeśli zostaną one wykryte odpowiednio wcześnie.

Najczęstsze przyczyny kocich chorób

Choroby zawsze mają swoje przyczyny, tak w przypadku kotów, jak i innych zwierząt czy ludzi. Wśród najczęstszych przyczyn kocich chorób można wskazać:

• Podłoże genetyczne – jak nietrudno się domyślić, genetycznych przyczyn kociego schorzenia trudno jest uniknąć. Są to jednak zazwyczaj choroby, które ukazują się na zewnątrz – nienaturalnie krótkie łapy (przez weterynarię za „anomalię genetyczną” uważana jest np. kocia rasa Munchkin), różny kolor źrenic itp. Na szczęście, w dużej części przypadków kocich chorób o podłożu genetycznym możemy mówić o przeżywalności. Może się zdarzyć, że z uwagi na pewne genetyczne niedyspozycje zwierzak jest nieco bardziej narażony na niektóre choroby, zasadniczo jednak większość z nich nie stanowi zagrożenia dla zwierzaka;
• Podłoże bakteryjne – możemy mieć z nim do czynienia zazwyczaj w wyniku nadkażenia rany na kocim ciele. Zdarzają się jednak wtórne infekcje bakteryjne u zwierząt, u których mieliśmy do czynienia z nieleczonymi schorzeniami wirusowymi. W przypadku bakteryjnego podłoża choroby wdraża się zazwyczaj leczenie antybiotykami, a działania powinny być podejmowane szybko, jako że bakteryjne schorzenia rozprzestrzeniają się po organizmie zwierzaka w stosunkowo krótkim czasie;
• Podłoże wirusowe – wydaje się, że większość najczęściej spotykanych kocich chorób ma podłoże wirusowe: wścieklizna, zakaźne zapalenie otrzewnej, koci katar czy kocia białaczka to jedynie przykłady tego typu schorzeń. Przed częścią z nich można uchronić pupila poprzez szczepienia, a także regularne wizyty w przychodni weterynaryjnej;
• Podłoże grzybicze – w znacznej większości dotyka ono schorzeń skórnych. Grzybicze nadkażenie śluzówek lub naskórka może być powiązane z wcześniejszym urazem, zawilgoceniem śluzówki uszu czy nieleczonymi zmianami skórnymi o podłożu alergicznym. W przypadku chorób grzybiczych niezbędne jest szybkie wdrożenie leczenia, które zapobiegnie rozprzestrzenieniu się tej przykrej dla kota choroby;
• Choroby pasożytnicze – z chorobami pasożytniczymi mamy do czynienia głównie w odniesieniu do przewodu pokarmowego. Wśród powszechnie występujących u kotów pasożytów można wskazać między innymi kocie glisty (odpowiedzialne za niebezpieczną dla ludzi toksokarozę), lamblie, tasiemce oraz tęgoryjce. Aby uniknąć u zwierzaka chorób o podłożu pasożytniczym, należy zadbać o regularne kontrole weterynaryjne;
• Stres – koty to zwierzęta, które nie znoszą najlepiej różnego rodzaju zmian. Potrzebują spokojnego otoczenia, zatem przeprowadzka, zmiana właściciela, pojawienie się nowego członka rodziny (zarówno „ludzkiego”, jak i innego zwierzaka) może być czynnikiem stresogennym dla kota. Z kolei długie podenerwowanie u zwierzaka może być przyczyną spadku odporności i tym samym prowadzić do innych, poważniejszych schorzeń;
• Nieodpowiednia dieta – część kocich chorób wynika również z nieprawidłowej diety u zwierzaka. Warto pamiętać, że koty potrzebują diety w pełni opartej na mięsie, a część tanich karm suchych zawiera również wypełniacze, jak soja czy zboża. Bez względu na to, czy zwierzak zapadł na jakąś chorobę w związku z nieprawidłową dietą, należy zadbać o dostarczanie mu zdrowych, pełnowartościowych posiłków;
• Nadwaga – wynika zazwyczaj z nieprawidłowej diety. Należy pamiętać, że ludzkie jedzenie jest przeznaczone dla ludzi i nie wolno częstować nim kociaka. Najwyższym wyrazem miłości do czworonoga nie będzie podzielenie się z nim słodkością czy obiadem, ale wręcz przeciwnie – odmówienie mu takiego posiłku;

Objawy kocich chorób

Choroby kotów objawiają się na różne sposoby. Warto pamiętać, że część objawów można przypisać różnym chorobom, dlatego tak istotna jest pełna diagnostyka weterynaryjna, która pomoże w utrzymaniu pełnego zdrowia u zwierzaka. Najczęstsze objawy chorób u kotów to:

• Gorączka – występuje w przypadku większości chorób o podłożu wirusowym, a także bakteryjnym. Trudno jest samemu ocenić ciepłotę ciała przyjaciela, dlatego jest to objaw, który więcej mówi weterynarzowi, niż właścicielowi zwierzaka;
• Wymioty – kotu mogą zdarzyć się wymioty w przypadku wielu chorób czy zwykłej niestrawności spowodowanej spożyciem pokarmu, którego zwierzak nie powinien był dotykać. Każdorazowo gdy wymioty zdarzą się u kota więcej niż raz, konieczna jest wizyta u weterynarza, gdyż w ten sposób może objawiać się wiele groźnych schorzeń, a dodatkowo koty dość łatwo się odwadniają;
• Biegunka – jeśli zauważysz, że Twój pupil wypróżnia się bardzo często, a konsystencja stolca jest rozluźniona, zapewne mamy do czynienia z biegunką. W stolcu można znaleźć również krew, śluz i inne, a przedłużająca się biegunka jest zawsze powodem do odwiedzin u doświadczonego lekarza weterynarii;
• Zmiany neurologiczne – większość zmian neurologicznych u kotów jest objawem innych, poważnych schorzeń, choć może być również odwrotnie. Wśród symptomów neurologicznych można wskazać m.in. padaczkę, nadmierną agresję, lękliwość itp. Jeśli zauważysz u swojego zwierzaka nagłe sztywnienie kończyn, kłopoty z przełykaniem śliny i inne, nietypowe zachowania – skontaktuj się z weterynarzem;
• Apatia – jeśli do tej pory Twój zwierzak witał Cię w progu po powrocie z pracy lub chętnie towarzyszył przez dużą część dnia, nierzadko zachęcając swym zachowaniem do zabawy, a teraz tego nie robi – z dużą dozą prawdopodobieństwa coś mu dolega. Apatyczne koty wiele śpią, nie są skore do zabawy i mogą unikać towarzystwa innych osób czy zwierząt;
• Brak apetytu – wielu chorobom kotów towarzyszy również znaczne obniżenie łaknienia zwierzaka. Jeśli zauważysz, że zwierzę, które do tej pory bardzo chętnie zjadało całą porcję pożywienia, teraz podchodzi do miski i ledwie dotyka karmy – wybierz się z nim do weterynarza. Spadek lub zupełny brak apetytu to objawy wielu poważnych schorzeń;
• Spadek masy ciała – to objaw choroby ściśle związany z powyższym. Gdy kot nie ma ochoty jeść, gwałtownie spada na masie ciała. Podczas gdy brak apetytu może przez chwilę umknąć uwadze właściciela, jeśli czworonogów jest więcej (i któryś postanowił „przejąć” nietknięte jedzenie) – spadek masy ciała jest dość łatwy do zauważenia;
• Agresja, nerwowość – jeśli Twój zwierzak reaguje nerwowo na obecność innych domowników, odgania Was i wyraźnie denerwuje się o rzeczy, które wcześniej mu nie przeszkadzały, to również może być oznaką choroby. Spokojnie – agresja nie zawsze oznacza zakażenia wścieklizną i jeśli nie dostrzegasz innych, charakterystycznych dla tej choroby objawów – zapewne zwierzaka po prostu coś boli. Niezwłocznie udaj się do sprawdzonego lekarza weterynarii, który zdiagnozuje zwierzaka i wdroży odpowiednie leczenie;
• Ślinienie się – to objaw, który występuje nadzwyczaj często przy pasożytach u kotów.

Wyżej wskazane objawy chorobowe to jedynie przykładowe dolegliwości, jakie może odczuwać kot. Każdy zwierzak przechodzi chorobę nieco inaczej, jednak powyższe punkty powinny zaalarmować każdego właściciela kota i zachęcić go do szybkiej wizyty u weterynarza w celu ustalenia przyczyn zmiany w zachowaniu zwierzęcia.

Jak często chodzić z kotem do lekarza weterynarii?

Regularne wizyty u weterynarza są kluczowe dla utrzymania zwierzaka w dobrym zdrowiu. Jak można zauważyć, niektóre choroby (np. nerek) dają o sobie znać bardzo późno, a ich wykrycie bez regularnych badań jest niemalże niemożliwe. Dlatego też warto wybierać się z pupilem na wizyty weterynaryjne w niedużych odstępach czasu.

Ze zdrowym zwierzęciem, którego zachowanie nie wzbudza żadnych wątpliwości należy chodzić do weterynarza co najmniej raz do roku, zwiększając tę częstotliwość do dwóch w skali roku, gdy zwierzak przekroczy wiek dziesięciu lat. U kotów w podeszłym wieku w sposób naturalny spada odporność, a tym samym zwierzę jest znacznie bardziej narażone na szereg różnego rodzaju schorzeń. Dlatego też należy mu zapewnić regularne odwiedziny u lekarzy i tym samym uchronić przed chorobami.

Podczas takiej rutynowej wizyty, lekarz weterynarii zazwyczaj zada Ci szereg pytań. Aby ułatwić sobie przekazanie wszelkich niezbędnych informacji podczas wizyty, zapisz sobie niektóre informacje na kartce czy w smartfonie. Warto zwrócić szczególną uwagę na takie kwestie jak:

• zachowanie zwierzaka i ewentualne odstępstwa od normy w tym zakresie;
• ewentualne niepokojące Cię objawy;
• informację o żywieniu zwierzaka, stosowanych szczepieniach i preparatach odrobaczających (ostatnie kwestie są szczególnie istotne, jeśli zmieniasz z jakiegoś względu gabinet weterynaryjny i powyższe informacje mogą być niedostępne dla nowego weterynarza).

Podczas takiej rutynowej kontroli, weterynarz porozmawia z Tobą o zwierzaku, rozwieje wszelkie wątpliwości, przeprowadzi pełne badanie fizykalne kota (uwaga: niektóre zwierzaki naprawdę za tym nie przepadają; jeśli Twój kot należy do grona nieufnych, zabierz ze sobą na wszelki wypadek grubsze rękawiczki i postaraj się pomóc lekarzowi w przeprowadzeniu badania, samemu przytrzymując zwierzaka) oraz zleci niezbędne, standardowe badanie krwi, badanie moczu, czy badanie kału. Na ich podstawie można z całą pewnością stwierdzić, czy zwierzak jest zdrowy, czy może wymaga jakiegokolwiek leczenia.

Tego rodzaju działania podejmowane w odniesieniu do zdrowych kotów raz do roku mogą pomóc rozpoznać wiele schorzeń na wczesnym ich etapie. W takiej sytuacji rokowania w wielu chorobach są dobre i pełne wyzdrowienie jest jak najbardziej osiągalne. To oznacza, że zwierzak będzie mógł cieszyć się dobrym zdrowiem przez znacznie dłuższy czas, a Ty – zachowasz przyjaciela na kolejne lata. A o to przecież chodzi!

W trakcie kontroli weterynaryjnej warto również podjąć kwestię odrobaczania i szczepienia zwierzaka. To właśnie z lekarzem prowadzącym pupila należy ustalić, które szczepienia kot przyjmie, a także jaka częstotliwość odrobaczania zwierzaka będzie dla niego najkorzystniejsza i najbezpieczniejsza zarazem.

Profilaktyka, szczepienia i odrobaczanie

Odbywanie regularnych wizyt, ale również odrobaczanie i szczepienie kota (pomimo braku prawnego obowiązku!) jest istotne dla zachowania zwierzęcia w dobrym zdrowiu na długie lata. Dlatego należy zadbać o to, by odwiedzać z pupilem weterynarza, który będzie w stanie określić ewentualne nieprawidłowości w stanie zdrowia zwierzęcia i tym samym uchronić go przed daleko idącymi konsekwencjami takiego stanu rzeczy.

Jeśli chodzi o odrobaczanie kotów, zaleca się, by przeprowadzać je co najmniej dwa razy do roku u kotów, które nie opuszczają domu i trzy-cztery razy w skali roku u zwierzaków wychodzących. W ten sposób można uchronić pupila przed konsekwencjami, jakie dla jego zdrowia mają pasożyty wewnętrzne. Dodatkowo, chronimy również siebie, gdyż część pasożytów zwierzęcych może być groźna także dla ludzi. Szczególną uwagę warto poświęcić odrobaczaniu kociaka, bowiem to właśnie dla najmłodszych pupili ewentualne zarobaczenie stanowi największe zagrożenie. Dokładną częstotliwość stosowania środków odrobaczających, a także dobór konkretnego preparatu warto skonsultować z lekarzem weterynarii, który będzie w stanie dopasować kurację do potrzeb pupila.

Jeśli zaś chodzi o szczepienia dla kotów – jak już wspominaliśmy, w Polsce nie ma obowiązku szczepienia tych zwierzaków na żadne schorzenia, co nie oznacza oczywiście, że nie można tego robić. Wbrew pozorom szczepienie jest istotne zarówno dla zwierzaków wychodzących, jak i tych, które pozostają w domu, gdyż niebezpieczne patogeny mogą dostać się do domu również na powierzchni naszej odzieży czy wraz z innymi zwierzakami wychodzącymi (np. psami).

Wśród szczepień można wskazać te, które są zalecane wszystkim zwierzakom, a także opcjonalne – stosowane tylko i wyłącznie w przypadku niektórych kotów. Te pierwsze obejmują między innymi:

• panleukopenię (kociego tyfusa), który jest wysoce śmiertelny, zwłaszcza u najmłodszych kociąt;
• kaliciwirozę (tzw. koci katar) – warto nadmienić, że obecnie pojawiają się coraz gorsze mutacje tej choroby, które mogą atakować nawet zaszczepione zwierzęta (wówczas istnieje szansa na przeżycie zwierzaka, a koty nieszczepione, które zapadły na bardziej zjadliwą wersję kociego kataru – po prostu nie mają szans);
• herpeswirozę.

Dodatkowo, koty wychodzące warto zaszczepić przeciwko kociej białaczce, a także grzybicy na tle Microsporum (to drugie jest szczególnie zalecane w przypadku kotów mieszkających w większych skupiskach – m.in. schroniskach). Zwierzęta, które będą rozmnażane w celach hodowlanych, warto zaszczepić również na chlamydię.

Kwestią, która budzi spore emocje u właścicieli kotów, jest również szczepienie na wściekliznę. Nie jest ono wymagane u kotów, jednak nie oznacza to, że nie warto się nad nim zastanowić. Zdecydowanie warto zaszczepić zwierzaka wychodzącego, jednak również tego, który nie opuszcza domu. Z pewnością zdarza nam się bowiem zabrać pupila ze sobą w drogę (czy to na wakacje, czy po prostu do weterynarza), a kontakt z trawą, na której ustawimy transporter i innymi elementami otoczenia może skutkować zakażeniem u zwierzaka, który nie jest chroniony w ogóle. Jeśli nie chcesz szczepić kota na wściekliznę co roku, jak psiaka, możesz także przedyskutować z weterynarzem kwestię stosowania tej szczepionki co dwa czy trzy lata.

Dbałość o regularne, profilaktyczne wizyty weterynaryjne z pupilem, szczepienie go oraz odrobaczanie jest istotne, jeśli chcesz zapewnić mu długie życie w zdrowiu. Wiele schorzeń nie daje o sobie znać przez wiele lat, a gdy wreszcie pojawiają się pierwsze objawy – na ratunek jest już po prostu za późno. Chcąc zapewnić swojemu zwierzakowi jak najlepsze zdrowie i długie życie przyjaciela – konieczne jest regularne sprawdzanie jego stanu zdrowia. Koty to delikatne zwierzęta, u których niekiedy trudno jest wychwycić subtelne zmiany w zachowaniu, jednak badania weterynaryjne to twardy dowód na to, że pupil jest zdrowy.